pyi/,12«.
VmatiumpecMtórumnondebetriMciipèrcoblimihfed
mortaliumduntaxat. - :X
C A P V T X.
X T'F.rnn' ifta pr.'eclictæcblinioni.s'cîchnitio fuper capim-
V tbus tan’mm ficcnmimbusconfatula, qi'.£ Molaica
i quoquelègeManànanttir; quorum ficut perconuerfatio-
iiembonam abijciunuu vel conilimuntur affebtns, ira rcpuç
uuïin" iolitudme coromotatUr, implicanseam iordi-
bus nrtinctUiums,<& praferaus foetorc vitiörum.« Dum
enimrecolîs'eaquçlèEUoduJfjrincipem&cuÜhuiuShue
permnotantiam , fi«éper,lafciuiam commififti,vtconce-
datiSibiquodinJi^bcogitacrone'pofiroobleaaào null»
fubrppar, ccttè jnriauæpurrcdinis velfolaionragio,;ne-
c«ic cft.yt tcrro toefitem foetqrqccirrumpat, & fpirijalcm
yirrutum fregrantmm, idpïl'i fuauiratembonioaoriscï-
cludar. Cùm ergo prxteritdrum ràeln'ôriavitiorutn pulfaueôffedïnm,
rmabea refîlienduroeft, ficutrefiigicvif , z s - . . v .y,., . .
hdneftus&erain^fi impudicæ acprocacis feminæ inpU- lam accipit foenitenmfmèfné Cæterum ab litis mmutis
blicoailtcôfloquiîs, aiftamplexibu’sa^peraturveQauvti-'r.in^mbuS^qjfiwiu^wMdifjVt rcriprutricft,è'rep(rig«,nun-;
quenilideàconractu éiusfeftinus abfttaxeritj & vel'bte-:| q u â m I M M M Aufenimpèr ignorannam, aut
uiffirnatn moram iuhoneftæ confabulationiS admiferit, I |érobliuibnem,aurperco^tationdnçautperftrraonem»
étim fi confenfumimpudendçreipuatyàluptatisdnfami^ aut pet öbrepdonem, aut per neceffitatcm, aut per tragüi-
tatnen acréptehenfionis potam,wuhaofùm prætereun- j tatem carnis’, fingulis diebqs vel inuiti vel volentes frt-
tiùmiudiciononeuadetilîaigituretiamnosopprtcreùm j quenter'incurrimus, ptb quib'us «cDauld orans Doroi-
fuerimusinhuiufmodicogiktionespeftifetareGo.rdatio-fnu'ni,purificatiönematqueinaulgentiatii(depreeatut, H j
riededuâi,raptima>earûcohtemplationedi(cèdètt?i & tceçsiDdiaxquk'miilligiti d i ’Ucultismeümmdtme.&aba-
implere illùd quod dSalomque præcipituir,ledf n i l i , i a V Uiniifme-jifuo rtu. E rA palto lasïStUemmpidre la fMb.
qutt mlidmiaarimbcocm,nt^eminiUioculotUQmumi!ne• feiernd tdi mdlum, bac,tgd. Etquibusidemdtiam
«a'... ^ b.' atuie." I.' ÊS 1 * ’ 1 aurl al — _ a.ntate ntiilitnd avelamamt . Tuffl/ivonn liaitm nuijc ftIP. /InfiY/tnit nfi. f.OY—
trou. 2f.
Pfitl. is.
Rom. 7.
lj F
D
videpteÿ nos j^geli imtniindis ac turpibus cogit^tièni*
bus i nuol u tos, non poflîntde npbispretereuntesdicere,
Benediiïio Dominifupsrvos\, benediximuivobùïn nomine Domini.
Impoflîbilé namque eft tnentem bonis cpgitadonihùs
îmmoFari,cumprincipale çprdis ad turpës atque cèrrënos
mtuitUsi^ierit deuolutum. Vera eft enim ilia Salomo-
nis lententia,0£«/i tut cùm viderinialienam,os tuum tunc loque-
turpraua, & iacebis tanquam in corde maris, & fiicut gubernator
in magnatempefiaie: dues autem, fierïerunime,fednondolul} ^
delujérunt me, ego autem nefciui... JQiçceïiâ» autero ifonfoluip
tuepibuj, fed ctiaro tcrrenis.cögitätionibüsvniae^fiy, eti-
gcndaeftlemperad cæleftianpftræ meptis intentio, iccun
duraSaluatoris'np.ftrirententiam. y,bi enirà ego
qm0 ic&mimfterwetuerit. Soiet.n.frequen.terâcciderë,
vt dum yel ftios Vei aliorumddpius j impericorum quir-
piam miferaptis' çetraftat affeclu, ipfe.ctjamTubtiliilîmi
cdipVoliiptatioperftringacur aflèiilu^ & ini£ium rubrpçcio
pieratis eformro, obfcqno acnoxio fine concludat. Sitnt,
eniro via qu& videntur bonumbm reiï£, nouißitpaautem eattim
venipmin profit ndum infcrnij:Quapf<0 p ter itudendu meil no-
bis vt virtuEUm-potius appetitu & dçfidierio^regniâtaElp-
rum^quàm noxijsyitiorum rëcôrdatipqibus néïmenpfos
ad cotnppdçàiPncm laudabilèm ptoSoccnjusi quià ne-
ecflt eft taipdiii qi^mpiam pèftilentiflîrriis cloaeæ foetori-
bus præf^àti, quâmdiu fupta eàmftâré, vel ceenunreius*
volueiit cbmmöuere. *
Vicia nôn
■ poflè cx-
tirpariiiifi
1 prim a eau
' fis ipfii
>’ fublatis,&
radicibus'
cuulfis.
De fatùfattionis inditiobbïïupone^ùteriiorüm,
criminum.
. C A P V T ' IX .
NOuerimiis autém nos , vt fepè diximus , tanc.de-
naiira propr«eteritislatisfiscifle.pepcatis^ cüipfi motus
atque effë&tis pèr quos pcbnitepda commifimus, fue-
rint.de. nofttîs cordibus araputati. Qupd tarnen nullus
obtinérepôilèï'ecredatÿ'qui npn priüs ipfaiî^àufas atqtfe
materiäb., pro quitus in illa,çollapfns.eft crimina, omni
(piritus feruore iucqderit : ve verbi gratis, fi in f ornicatio-
nem vel adulterium petnietolà £e’»ïinamrn.fiamilià»itate
collapfus eit, furntpa feftinaçipne étianiipfum earum-de-
uijte.t.;afpeüum i aut eercê:,’ fi pe| abundantiarnyini epù-
larumque eft nimietaÄlfii<^enfijsJ(illicit'arncrbprUm cra-
pulam liimma diftpdippe ca^igefe Èfrurlum,u in periu-
riumi;^utfurcum„aut liomicidium, aPt blalphemiam, pe-
cuniarum ^ëfidério arque amore corryptus incurrit, ma-
ceriamauaritiæ,ille(ftrieemiuiedeceptionis abfcindat.Si
in iraeiindi« vitiura, fupcrbüe'paßiDnepropellitur, arro-
gantiæipfius fomitem furaraa hufeilimns virture conueleiulansexclamauit:
lnfelixego homo, quü melibïrabit de corpore
mortis buiusy Tahtaenimin bis ßicilitate tanquam na^
turali lége prolabimür jy t qpanfalibet circurn(pe6fcione
atque euftodra caueantur, non pöffint ad plenum iftavi-
tati-Dfeiftis fiquidem vnuïs diCa^iilotm^quemdiligebatlé'
fust aki upta i definitione pronüneiät, dicens: Si dixerimus
qtmpeccatum non habemus, ipfe nosfeduemm, & verbum eius non
efi in nóbis. Prohïde perfeiftionis eülnren perttngeté cii-
pienri, Pon iatisproderit adfinem poehiténti^peruenifle,
id ett.^b ilhcitis témpérarê,’ nifietiam in illïs virtutibus in-
dèf^ocurrufëmetij^fiimrempeïextenderitj,<|uibusadra-
tisfaótionis indicia péruenitur. Necenimafi^tidiftitniS
crimitium foidibiis qüae abborret Dominus quenquäm.
abftinuiflq fiifficiet,hifietiam illam bonam virtutpm frä-
grantiämqua Dominus deie(ftatur,puntate coidis & apo-
ftolic^charit^:isper£eiftionep0ft?dètit.)Hücu{queAbbas
Pinufius de latisfaélionis indicio ac pceni ten tiae fine difle-:
r-iiit. QuHicèt y t in eius coenpbio refidere rnallemus fiplli-
cito deprecaretur affe 6lu, tarnen fama S cy t hioticx loli tu
dinis inuitatos, cüm retinere non poflèt, einiiir.
C O L L A T I O
V I ü K S l M A.
. . . . P R I A , ; ; -..fe-,.
e s t p r i m a i n t e r e a s ,
r , C£VÆ C V M ;A B B A T*E T H E O N A
f, .babitàë funt, de remiffione C^uin^x \
y. quagefimæ.
C A P V T I . ‘ y
R 1 v- s q v À m vetba collatidnis buius
habita cùm fiunrnô viro Abbate Théo-
lia in cipiam9 euoluere,necefiàrium reor,
vt înitiuiù côuerfionis eiüs breui fermo-
ne perftringam ; quia ex hoc vel meritum
viri, vel gratiacuidentius potèrit pate-
re leârorij^ Hic igitur adolefcens admo-
dùm-,parentum ftudip iropetioque connextis eft vinculo
coniugalj. Namdiim pudiçiriæ ei‘us,relïgiofam (èdûlita-
tem profpiciunt, & ancipitem lapfumlubricæ verentur æ-
tatis,præuenicndos adolefccntiæ motus licito nuptiarum
mmedid crediderunt > Cùm ergo hic vnius luftri rempus
H
_____ r _________ ___ __ cu^coniugCperegiftS^.venitadÄbbatemloannemiqui
lafvEtitä vt ynumquodquepeeèatum pp flit extingui,Cau- tune temporis merito ikneftitatis clerus, diaconie praefi- pj#eo
ia atque occafióper quatn vel ob quäm admiflijm eft■, de- debat. Nonenim ad hunegradum quilibet propria vp- pxxfcd
bet pEimitqsamputari. Iftoetenim curatipnum remedjo, iiuntate .aut 'ambitione prouehitur , led is^ quem cun-
ad obliuioncmquoqueadmiflbrum criminum fine dubio j (äorum {èniorum eert us , xtatis praerogatiua 6c fidei at-
peruenitur. .. ' ] qué-virtutunv Eeftimonip excellemiorem omnibus fub-
7 ’ 1 ‘ 1 '^ 7 'w Hmiorcmfènior
-cïeöic
cóftm
dus.
limioremque eénïuèrit. Adhunqinquam,beatum Ioari-
nem cùm piædeuotionis ftudió prædiéluS tunc inuenis
adueniflet, deferens religiofa munera inter caeteros pof-
feilbres, quicertàtim décimas vel .primitias frügum fua-
rum cnemorato feni de fuis fiibftintijs ofFerebant, vide-
retque eos fenex cum mulrisad le muneribus confluxifte,
& deuotiont eorum vicilfitudinem eupcrec repenfare,
coepit eis iècundum Apoftolum Jpiritalia feminare, qüe-
ram metebat dona carnalta: denique itaijfermônem adhor-
tacionisinftituit.
aeoniç
efe^tus!
incra &
btioncs
puli rc- ;
•rrc fo-j
ExhortatioAbbatis loannis ad Tbeonam & uteros qui
' 7 J--'' cumeovenerunt.
C A P V. T I L
DE le â o r quidemôfili] cariflîmi pia yeftrorum mune-
rum largitate, 6c deuotionem huius oblarionis, cu-
iusdilpeniatio mihi crédita eft, gratanter âmpleâor,quia
fideliter pvimitias VeftraS.ac decimas indigentium vfibus
profutUras velut iacrificium Domino bonæ luauitatis offert
is , harum fcilicec obladone plenitudincm quoque
fruduum vniuerfæque fubftantiæveftræ, exquahîec Domino
delibaftisjvbertim benedicenda credentes, volque
fecundum mandati illias fidem multiplier vbertare bo-
norum omnium etiam inhocfeculo cumulandos : Honora
Dettmdetuüiuftislabortbus deliba ci defruüibusiufiitïdma,
Vf mpleanturhprrea tuaabundamiatritici, vino autem torcularta
E
________ ______ ____ _________ $9 p I
melons, in pdlibus caprinis , angufliati, affkcli/egentes, quibut
digntts non erat tnundu^^tn folitudinibus err antes, & w mpn-
tibus , & in jpeluncis^/j^in cauernisterra. Quiddefilijslo-
nadab filij Rechab dicam , quos Ierefni^ prophet* of-
ferenci ex praecepto Domini vinum,,ita legimusrefpon-
difle ? Non bibimus vinum | quia lonadah films Rechab pater
tiofier pracepit nobis, dicens: *Non bibetis vinum vos & filij've-
ftri, vfque in fempiternum , & 'domum non adificabitis, & fe-
mentem non feretis, & vineas fibn plantabiris, nec habtbitis,,
fed in tabernaculis babitabitis cunttis diebus vefiris. -Vnde e t - 1
iam ab eodem propheta merentur audire : Hac (licit Do-
minus exercituum Dens Jfrael :• lUon deficiet vir de fiirpe lona-
dab filij Rechab, flans in confpeclu’meo cunciis diebus. Qui
omnes offerre poftelfionum ftiarum dicimas non contend
■Hebr. n.
, fed ipfa pr*dia refpuences, femetipfos potiusDeo
ac fuas animas obtulcrunt J mo quib'us nulla ab homi- ]
ne fieri commutatio poteft j. ficut Domini^ in euange-
lio conteftatur t Quam dabit homo cottiinutationempro ant-
tnafmi
• f ik wangelj gratia degems, fuperdre debeant
mandatalegalist.
C A P V T V.
QV apropter feire debemus nos(a quibus ndb iam exi-
gitur’lfegale mandatu, fed quibus eaangei^cus quo-
MAtt.ïÓ.
F
tidie intonac fermo: Si vispeifeftus ejfe, vade,& vettde omnia Matt.ip.
tuaredundent. quam deuotionem fidcliter f exequentes,, qUA babes, & dapaupertbus, & hdbebisthefaurum in u lo i& v t-
lcitote vos legisandqu*iuftitiam confummaife, fub qua j nifequere me. cùm decimas dfe fubftantijs nofttisfbfteri-
t une pofid & cran Igrcdientes earn, reatum incuitabiliter j nms Deo1, adhuc quodammodo fub le g isW in a detine-
iocuriebant, 6c lmplcntes adperfedionis apicemperue
nice non poterant.
v. bedecimarum&primitiarumoblatione.
Uum. s.
& Ijj. V
Hum. 3.
e
f quinqiia
gefima.; >
u Tim. i•
*volun'-
taric.
tvlnla-
C A P V T I I I .
~ r i , &necduroadeuangelrcum illiid faftigium peruenilfe,
» Ecimæ fiquidem praeGepto Domini vfibus Leuita-
rum, oblationes verb ac primidae erant facerdoti-
bus confecrat*i fed primitiarum hie erat modus, vt quin^
quagefima pars vcl frugum vel animalium, templi vel fa-1
cerdormtt minifterio prsberecur. Quem modum tèpidio-
res qiiique infidclitermintientcs, religiofibres vero etram
cumulantes, illi ex fexageuma, hi autem cxfquadragcfi-
ma fruâuum fiipfuni parte pendebant. Iufti enim qui-
bus lea noh eft pofita^ficprobantur qon effe fublege, ve
ïuftitias- legis non folum implere, verum etiam fqperaré
contendant, fitque deuotio eorum legali maiorimperio,
quæ obfernantiam cumulans præceptorum^ voluntaria
addat ad débita.
Quod Abraham, Dauid & uteri fan fit mandata legit
fuerint fupergrefii,
C A P V T IV .
ITaharaque&Abrahamfuturae legis pr*ceptal„egimtis
fupergrellum, cum fuperatis quatuor regibus , de fpo-
lijs Sodpmorum, qqse fibivelut vicJori non immeriro de-
bebantur, $C quidem rege ipfo cuius fpoliaretulerat, lup-
plicitcroffércnte/nihilpenitùs acquiefcitattiHgere, lub
diuini nominis teftificatiorréproclamans.- ExfeMdt» rnanum
nicam ad Detim excelfum, quifecitcàlum & terram ,fidfilo fubte-
gminisvfqui ad corrigiam caliga accipiam ex omnibus quatua funt.
Sic Dauid pr*ceptaiegi$cognoicimu$fupergrefluiti, qui
præcipientc Mole vt inimiciscalioreddçretur, non folum
hoc non fecit,, verum' etiamdileiftiorie cotnplexuseft per-
fequentes, & pro his Domino piè fiipplicans, etiam lugu-
bmecrieuic, & t yb usCftinte r f^bs. Ita Eliarn quoque
&Ieremiam probartms non faille fub lege, qui cum lici-
to vti coniugio âblque iéprébenfione potuiflènt, perfe-
uerare tamen virgines maluerunt.- Sic. Efifeum ac reli-1
quos eiufdem propofiri viros Molaica legimUs fupetaf-
fe mandata, dequibus Apoftoliis ita^dicic : Circumierunt in
quod obtempérantes fibi , non tantùm præfentis yitarbe-
nefieijs, fed etiam futuris pnemijs munerat. Lex enim
fadtpribus luis non regnorura cæleftium præniia, fed vit*
huius folatia repromilic, dicens. Qui fecerit hac, viuet in
eis. Dominus autem difeipulis fuïs 6c Apoftblis : Beati,
inquit, pduperesjpiritu, quoniam ip forum efiregntim ccelorum,
& omnis qui reliquer'tt domum, velftdtres, aut f ordres f autpa-
trem , aut matrem, aut vxorem, aut f ilm , atit agios, propter
Hometi meum, centuplum accipiet, & vit am aterhampofiidebit.
Ncc immerito : Noueniih ram laiidabile eft fi ab illici-
tis, qiiàrp fi etiam a licitis tempereniiis V & 'his propter
eius reuerentiam non vrartur, qui.ëa nobis .propter in-
firmitatem noftram vtenda permilit® Itaque fi ctiarn hi
qui décimas feuduum fuorrfm fidelireçofferen tes pr*ee-
ptisDominiantiquioribus famulantur, nècdutnpollunt
euangelicum culmcn afeendere : illi qui ne h*c qui-
dem faciunt, quantum-abeoâblînc mânifèftilïîmèperùL
deris. Nam quemadmoduni potemht euangelic*gratiaf
elle participes,,^qui confummarc etiam leuiotalegispr*-
cepta contemnunt ? Quorum f facilitatem vfque ad c i
‘imperîbfa legislatoris verba ceftantur, vt etiam maledi-
dumnon implentibasproponatur; Malèdiiïus enim, inquit,
quinonpermanferit in omnibus qua feripta funt in libfo legis
huius, vtfacidtea. Hie autem pro.exccllen tia & fubli-
mitate mandatorum dicitur. Qui poteficapers, capiat. Illic
legiferi violenta compulfio » præceptorum indicatparui-
tatem : Contefiorenim, in quit, vobisbodie ulum & terram,
quidfi non cuftodicritts pr&cepta Domini Dei vefiri, peribitis à facie
terra. Hie magnificcncia lublimia mandatorum, ipfa
non cam imperdntis,quart adhortantis condidone figna-
tur. Si visperfeftusejfe, fac Hoc autillud. Ibi inexcufabile
etiam recufantibusMoyfes pondusapponit. Hicconfilio
tantum volentibus, 6c ad perfectionem feftinaptibns ,
Pauliis oCcurrif. Non enim gefieraliter f>r*cipferiduift e-
rat, nec,vt ita dixerim,canonicèàb omnibus exigendum,
id quod propter midficam fublirhitatem non poteft paf-
lïtnab ômhibusàpprehendi, fed confilio potius prouo-
caritur omnes 6c gratia!, vt hi qui magni fiint, pomnr vir-
tuce perfëétjonis nofiim metitd corpn ari i qui autem-paroi
funt, 6c menfurâ ætatis plenitudinis Chriftiimplere no
polfant, licet fulgôre maiorpm velut fiderurp tefti latere
videantur, tamèn ctenebris maledidfeionum qùæ in lege
funt, alieni,' fipcprafehtiunt malorum cladibusabdican-
;Lex VC
|&^nou
quid di
rerant.
j Leuit. I
Mutt. \
f infjlici-
catcm.
Dent. 2?6
Matt. ip.
Deut. 4.
H
Com pa-
ratio legis
Euangeli-
cæcum
Molàica.
Matt. ip.
Bib hoch. Vet. Vatr. T0W.5. Pars i .
m