
ta te d ex tro rsum to rto , e re c ta , cylindrica , g ra c ilis , m a tiirita te c a s ta n e a , s ic c a d e o p e rc u la ta su b laev is,
sub o re nec co n s tric ta (2 0 ).
A n ni e r k . C. S c h le ic h e r i w e k h t d u r c h fo lg e n d e M e rk m
a le vo n C. c la d o irh is sa n s a b :
D ie K a p s e l i s t vollk om men w a lz e n fö rm ig , an d e r M und-
öfTiiung n ic h t v e re n g e r t. D e r D e c k e l is t k ü rz e r u n d k o n isch .
D e r R in g is t fe s ls itz e n d u n d a u s k le in e r e n Z e lle n g e b ild e t.
D a s P e ris tom e n ts p r in g t tie f e r u n te r d e r K ap s e lin ü n d u iig ;
d ie Z äh n e s in d s t ä r k e r , 10—H - g l i e d e r ig , in d e r R e g e l
s tum p f e r , h ä u tig in d e r Unea v e r ti c a li s a u fg e s c h l itz t : die
G lie d e r w e n ig e r a n g e s c hw o lle ii; d ie F o r ts ä tz e s in d b re ite r,
m it s e itlich v o r sp rin g e u d e n G lie d e ru n g e n . D ie K ap se lu iem -
b r a n is t a u s v e rs c h o b en e n s e ch se ck ig en , d ic kw an d ig e n Z eilen
g e b ild e t. D a s P e r ic h ä tium i s t lä n g e r , die in n e r e n P e ric h ü -
tia l-E lä t te r s in d k ü r z e r g e s p itz t, an d e r S p itz e g e z ä h n e lt
u n d m e h r s c h e id ig . C. S c h le ic h e r i k ommt v o r z u g sw e is e a u f
a lte n s c h a ttig e n M a u e rn , C. e la d o r r h is a n s a u f a lten B a um s
tämmen vo r.
B e rn . Le C. S c h le ic h e r i s e d is tin g u e du C. cla d o r-
r k i^ a n s p a r le s c a r a c tè r e s s u iv a n ts :
L a c a p su le e s t e x a c tem e n t c y lin d r iq u e c t n o n rc tr c c ic
v e rs l’em b o u ch u re . L ’o p e rc u le e s t co n iq u e c t p lu s co u rt.
L 'a n iic a u e s t fo rm é d e c e llu le s p lu s p e tite s e t p e rs is te iite s .
Le p é ris tom e lia it p lu s b a s au d e s so u s d e l’orificc c a p su la ir e ,
le s d e n ts on s o n t p lu s fo rte s , m u n ie s de lO—I l a rtic u la tio n s
m o in s s a i l l a n t e s , so u v e n t e n t r e - o u v e r te s d a n s la lig n e
d iv is u ria le c t m o in s p o in tu e s , le s p ro c e s su s s o n t p lu s la rg e s ,
à a rtic u la tio n s q u i fo n t s a illie s u r le s b o rd s ; la m em b ran e
c a p su la ire offre d e s m a ille s p lu s é p a is s e s c t d ’u n e fo rm e p lu s
rlio n ib o ïd a ie ; le p é ric h è s e e s t p lu s l o n g , le s fe u ille s p é r i c
h é tia le s in té r ie u r e s so n t p lu s e i ig a în a n le s , m o in s lo n g u e m
e n t a cum in é e s e t d e n té e s à la p o in te . Le C. S c h le ic h e r i
s e p la ît su r to u t s u r le s v ieux m u rs om b ra g é s , le C- c la d o r r -
h is ia n s , au c o n tr a i r e , s e tro u v e to u jo u rs co n tre le s v ie u x
tro n c s d’a rb r e s .
C a u l e e r e c t o , p i n n a l o - r a m u l o s o r a m i s r a m u l i s q u e t e r e t i b u s
d i o i c a .
C. h y p n o i d e a .
f l o r e s c e n l i a
2 . CY L IN D R0TH EC H JÖ 1 M O N TA G N E ! N ob. , dioicum, caule ere c to , ramoso, ramis p in n a to -ramu lo
s is , ramis ramulisque teretibus; fo liis undique la x e imbricalis v e l su b p a lu lis , ovatis, obtusiusculis,
concavis, ad basin margine r e f e x i s , integerrimis, n itid is ; calyptra longa, capsulae basin attingente vel
usque in pedicellum procurrente ; capsula elongato-cylindrica, collo brev i tumidulo ; operculo conico, obtuso,
rubro-cincio; p er is tom ii dentibus remote a r tic u la tis , in te r articulatione s h ia n tib u s , haud raro
innequalibus , ir reg u la r ite r f s s i s ; p roce ssibus in carina lacunosis.
Isothecium insidiosum M o n t a g , in An n a les des Sc. nat. Décembre 1 8 4 3 , cum icone.
Hy p n um orthocarpum L.\ P y l . mss.
Hy p n um Schreheri var. y. orthocarpum B r id . B r y o l. univ. H , p. 4 2 2 .
H abit. Il) locis c a lc a re is , arg illo s is , ubi p e r totam mediam E u ro p am s te rile o c c u r r it: fru c tife -
rum le g it cl. d e l a P y l a ie iit sy lv a 5'/. Germain p ro p e L u fe tiam , n u p e rriin e iii muro sicco valde muscoso
ad fo n te s rîvul! L a rcu se J u r a s s i b elv e tic i, e t iu muro umbroso c a s te lli Chillon ad iac Leinanmn.
cum cap su lis compluribus p e rfe c tis e t floribus masculis re p e rit W . P . Sen.
Ma lu r. Auctumno.
T a b . II. Caespites m ag n i, p ro fundi, viridi-Iutesc entes.
Caulis 3 — 6 uncias a l tu s , sub.simplex vel d iv isu s, p in iia to -ram u lo su s , ramu lis ap ic e a tte n u a tis
deorsum cu rv a tis (F ig . 1—4).
Folia co n fe ría , e re c to -p a te n tia , lax e im b ricata , ov ato la n c e o la ta c t o v a ta , o btusiiisculu (5 , G, 7),
co nc ava , basi m a rg in e re c u rv a (7 x ) apicem versu s in cu rv a (7 a , 7 x " ) , media basi iiilima p lu rie s ob so
le te p lic a ta , an g u lis u trisq u e lax e q u a d ra to a r e o la ta ( 7 b ) , s tram in e o - vel riife sc e iili- viridia,
nitida.
Flores dioici: masculi in p lan tis femine is in te rm ix lis e t similibus numerosi ( 4 ) , b revi-gemmifor-
m e s , poly p h y lli ( 8 ) , foliis p e rig o n ia lib u s ex te rn is la te o v a tis a c u tis ( 9 ) , in te rn is m ajo rib u s apicein
v e rsu s m arg lu ib u s subito iuctirvis subtubiformìbus (1 0 ), a n th e rid iis crassiuscuHs, n um e ro s is , copiose
p a r a p h y s a tis ( l i ) ; flo re s feminei c y lin d rico -g em m a c e ì, ap ic e pa tu li, p o lyphylli ( l ’2).
F r u d u s ra ri in c a u le e t ram is p rim a riis so lita rii. R am u lu s p e ric h a e tia lis infima basì minute
radiciilosiis ( 2 0 ) . P e rich a e tium lo n g iu sc u ium , vag in an s (1 3 ) ; fo lia p e r ic h a e tia lia infima imbricata
minima, o v a lia , o b tu sa ( 1 4 , 15, 1 6 ) , m ed ia o v ato -o b lo n g a , a c um in a ta , paulum su p ra medium hori-
z o n ta lite r re c u rv a ( 1 7 , 1 8 ) , in tim a e io n g a ta , a c um in a ta , e re c ta , lo n g e tu b u lo so -v ag in an tia ( 1 9 ) , omnia
c a u lin is te n n io ra , paulum p allid io ra . V a g in u la c y lin d ric a , e adem lo n g itu d in e quam ram u lu s peri-
clia e tia lis , p a rap h y s ib u s s iccis p ilo sa ( 2 0 ) . Caly p tra a n g u s ta , lo n g a , ad c a p su la e collum pro d u c ta
( 2 1 , 2 2 ) , lib e ra tu b u lo sa to rta . C ap su la in pedicello unciali rube llo e x a c te e r e c t a , elo n g a to cy lin -
di’ica c a s ta n e a , collo brevi tumidulo ru b ro -p u n c ta to ( 2 1 , 2 2 , 2 3 ) , sicca d eo p e rc u la ta tru n c a ta , subla
e v is , pedicello d ex tro rsum to rto ( 2 4 ) . Operculum brevi-conicum, obtusum ( 2 5 ) . Annulus a n g u stu s
( 2 6 , 2 8 a ). Dente s peristom ii e x te rn i in fra ca p su la e orificium o rien te s ( 2 8 ) ad orificium p aiilisp e r
invicem a s e rem o ti, lin e a li-lan c eo la ti, s u b irre g u la re s , se c u s liiieam divisurialem la c u n o si, ap ic e hic
illic bifidi vel tn in c a t i , ad medium tran sv e rs im s trig u lo sì, rufi, deliinc la e v e s dìlutius tiiic tì, vix liy-
g ro sc o p ie i; in te rn i p ro c essu s ad dentium in te is titia p o s iti, m em b ra n a b a sila ri b rev issim a coadunati,
d e n te s longitudine a e q n a n te s , .secus ca rinam lacunosi vei fis s i, l a e v e s , lu te s c e n te s ( 2 7 ) , S p o ra e
g e n e ris ( 2 9 ) .
A n i n e r k . M o n ta g n b b e n ic ik t m it R e d i t b e i d ie sein
M o o s e : „ S i l’on p o u v a it a dm e ttre d e s h y b r id e s d a n s les
m o u s s e s , on p o u r ra it d ir e , q u e c’e s t u n H y p n um S c h r e b e r i
féco n d é p a r l'.in om o d o n c la d o rrh ima n » . E n e ffet, le p o rt,
la ram ific a tio n , la fo rm e même d e s f e u il le s , à p a r t le rep li
dn la b a s e , so u t id e n tiq u e s d a n s VU. S c h r e b e r i e t VJsoth.
in s id io sum , ta n d is qu e la c ap su le , T o p ercu le e t le s p e ris tom e s
r a p p e lle n t c eu x d e l ’.in om . c la d o r rh is ia n s .
R e tn . M o n ta g n e fa it av e c b e au co u p de ju s te s s e l’ob-
s e rv a tin ii su iv a n te au su je t d e c e tte m o u sse . „ S i l’o n po u v
a it a dm e ttre d e s h y b r id e s d a n s le s m o u s s e s , on p o u rra it
d ir e , q u e c’e s t u n H yp n um S c h r e b e r i, féco n d é p a r VAnomo-
d o n e la d o r r h is a n s . E n e ff e t, le p o r t , la r am ific a tio n , la
fo rm e même d e s f e u il le s , à p a r t le re p li d e la b a s e , so n t
id e n tiq u e s d a n s VU. S c h r e b e r i e t l'I s o lk . in s id io sum , ta n d is
q u e la cap su le , l ’o p e rc u le e t le s p e ris tom es ra p p e lle n t ceux de
r.4 « om . c la d o r rh ia a n s .