b a f i f ib t x a l is e e x e u n t . Folia e x caule a l t e r n a t i l a p r o d u c u n t u r , m e d i o c r i a m p l i t u d i n e , ¡d u a l i n q u i n q u é p r o f
u n d a s l a c in i a s r u r f u m l e v i u s f u b d i v i í á s c o n f c i n d u n t u r , f p l e n d e n t i v i r o r e p r « d i t a , í u b h i r f u t a . llo re s g a l e a t i ,
r a r i , caffidém l o n g a m e r i g u n t ; c o l o r e d i l u t e c e r u l e o .
n i . A c o n i t u m LycoBonum flore ceeruleo & albo vaxiegatofEyfl. Aconit. lycoB, albispaüidifve floribus, C.B. P.
A n t e c e d e n t i k f o l i i s & caulibus| m o d o q u e c r e f c e n d i , n e c n o n florum a m p l i o r u m r a m a t e , g a l e a q u e e l e v a t a ,
a f á n e ' ¿ f t ?" n i f i ' q t f o d fio rd 'e x h i l a r i c í e r u l e o c o l o r e i n a l b u m q u a n d o q u e v a r i e n t u r , & i n t e r d u m m i x t i &
f t r i a t i c o n í p i c i a n t u r .
i -ti: A c o n i t ú m c om a in f l e x a , f oliis anguftioribus, C.B. P . Aconitum lycoBonum. 4 . » * / Lyncceanum, Ciuf. Pan.&
f ì l l i : i : Matti/. Tolla Napelli vulgaris í im i l i á o b t i n e t . Caulis i n t e r i l l a m e d i a s , j n f i r m i o r t a r n e n , & íu p e r n a
p a r t e a i i q u a n t u l u m n u t a n s e r i g i t u r . Flores c o n f im i l e s , n i f i c a f f i s f u p r a q u a t u o r f o l i a 'e m i n e n s , m a g i s í u b l e -
v a r e t u r & h i a r e t , roftroqúe m a g i s m u c r o n a t o e f l e t . Semina i n t e r n i s corniculis. f im u l j u n ó t i s f in r i l i a s radix
e t iam - n o n m r ilt s um v a r i a t . ' / ; • v • •• ' • I - , i
£ L jQ C X A ^m n tib u s erutum efl. Floret quo tempore 6? fuperim explicata, àut. paujlo etiam ferias.
¡§§1 :Aqomtam:injkxa 'coma maximum, C .B .P . f .B . Aconitum lycoBonum 8. coma natante, Ciuf Hilf. Icon,
y . Defer ip t. fiadicem H a b e t n i g r i c a n t e m , Napi f ig u r a m u l t i s fibris d o n a t a m , f u b i n d e t a m e n a d - l a t e r a r e -
c e n t e s e x i g u o s « a / w a d n a t o s ( u t i n a l i i s f i e r i a m a t ) q u i b u s f e p r o p a g a t . E f u p e r i o r e p a r t e {olia a m p i a &
- o b l o n g a , i n m u l t a s t e n u e s & p r o f u n d a s l a c in i a s m a g i s d i v i d u n t u r , q u a m i n u l l o a l i o LycoBonig e n e r e , q ü a í
f u p e r n ^ j a t r a q u i d e m v i r i d i t a t e p r « d i t a " f u n t , n o n i p l e n d e n t t a m e n . Caulis iE ti s g r a c i l i s , r o t u n d a s , i b p e -
r i o r e .p a r t e d i y i f u s , 5t n u t a n s . Flores Napelli f im i l e s , f e d p a u l l o d i l u t i o r e p u r p u r a i p l e n d e n t . Comicula &
y e /w ;» « d i iò c ii{ i ii .f in i i lia , •
i o ; \cfirukum gíabrum flore Confolida regalls, C.B. P . Aconitum lycoBonum flore Delphinii, Dod.
a. Lyco.Bomm fiore Delphinii z . Ciuf \Hift. Folia c i r c u m i c r i p t i o n e r o t a n d a , a b u m b i l i c o i n t e n u i o r e s
¿ f i r e q u e n t i o i ^ s l a c in i a s d i v i i a , a t r a v i r i d i t a t e f u p e r n e p r s e d i t a , n o n i n f e r n e , u t r i n q u e t a m e n i p l e n d e n t i a .
Caulk c u b i t a l i ? 6c f e f q u i c u b i t a l i s i n Jpicam l o n g a m t e rm i n a t u r , floribus è p u n i c e o a c o b f e u r i o r e c o l o r e p u r p
u r e o t i n d t i s , f o rm a f e r e f l o r u m Delphinii i n p o f t e r i u s v i d e l i c e t 'c o r n i c u l u m c a l c a r v e d e f i n e n t i b u s ; q u ib u s
a i g n o f e i t u r .
x o . A c o n i t u m caruleum hìrfutum flore Confolida regalis, C. B . P: Aconitum lycoBonum caruleum calcari magno
% B. Aconmm lycoBonum flore Delphinii i . Silefacum, Ciuf. HiJF. Aconitum lycoB. flore Delphinii latifohum,
Eyfi. Foìia'huiic l a t i o r a , Platani d i v i f u r a m ’f e r e o b t i n e n t , h i r i ù t a t a m e n , & f u p e r n e - m a g i s a t r a . Cauli* v ix
Napello c e .d i t a l t i t u d i n e , f i rm u s , i n a n i s , p u r p u r a f e e n s , q u i g l a b e r y i d e t u r , f e d q u a l i t e n u i p o l l i n e & a tta < ä u
f ò e r i è / d e t e r g e n d o , c o n f p e r f ù s . " I d e m i p i c a t im 'flores,c a u d a t o s , f u r f u m - v é r l à s , & a l i q u a n t u m r e c u r v o ? , in t e r i u s
C « i u i e o s ,0~ è x t e n u s p u r p u f e o s p f t e n d i t , 'Confolida- regalà n o n d u m p e n i t u s a p e r t a ; « m u l o s . Floyes e x c i p i u n t
f i l i q u t ì a , * t r i g o n a , capitula, r e f e r í a feminibus r u g o f i s , & i n « q u a l i b u s , f u f e i , f a d i x e f t c r a f l a , t u b e r o i à ,
g r á y e o l e ñ s , f i b r o l a , è l u o l a t e r e n o v a g e rm i n a e m i t t e n s .
Temperamentum & Vires.
Facultas A t o n i t i l u t e i P o n t i c i u t Ö? reli quorum L y c o d o n o r u m homìnt exìtialù eflt f§ cceteris quoque ani-
manti bus pemiciofa, u t offerii D o d o i i s e u s . Cceteris luptcidis deterius & certìus venenum effe per hi bent P e n a 6
L o b - E f t a u t e m adurentis fa cu lta tis ficut & N a p e l l u s ; quare intro fum i non debeí, ■ tnquii '* í r a g a s ; imo non-
nullis in Iqcfl adulti f l o r e s vel fola manfu fauces linguamqUe, tumore illico excitato, adurunt, & vertigìnem cient,
j f f ^ e x . P e n g i ^ L o b . i n A d v e r f .
Deufue jus externo pauca admohuit T r a g u s . U n g u e n t u m * # pulvere l e m in i á a u t r a d i c i ? cum oleo fuBum
iilìtu pedículos ac furfures quocunque tandem inveniantur loco, enecat ac expellit : idem r a d i x prcefiare potejl, fi
in aqua v e l lixivio decoquatur, atque illa poftea caput abluatur.
. .A c o n i t u m c t e r u l e u m l i v e N a p e l l u s calidum Ö ficcum habetur in fummo grada. R a d i c e m tranf verfirn apici
lìngua admovìt C l- W e p f e r u s Ö prìmum fùccus fubflavus dulcis apparuit, mox leviufcule conftrinxit, a i p r o t i -
n u s , inquìt, a r d o r e t n p o f t f é r e l i q u i t i n p a r t í c u l a i l l a q u ä m a t t i g i , e u m q u e v i x a q u a e l u e r e v a l u i , q u i n t o t o
’ d i e l e n f u m • a m b u f t io à i s q u ò n d a m p a t e r e r . Efl autem perniciale venenum, homines ac beftias ìnterficìens.
Malignitaiem éjus in animalibus proba y tt auBor modo citatàs. V i d , C i c u t . a q u a t . p . z%6: Hujus deleteriam
vim A n t u e r p i a ; cafu pérquam mijera b ili conviva quidam experti fu n t : cum enim ab imperitìs hujus inter aceta
ría illata- effent radices, quicunque eas ederunt, auBore D o d o n s e o , mox favijjimis correptì fymptomatis brevi
vitdm cura mòrte commutarunt. P a f t o r e s n e c a t o s i c im u s , in quit M a t t h i o l u s , q u i a f f a n d i s a v i c u l i s N a p e l l i : c a u le
. t e m é r e u f i f u n t . Idem L a p i d i s B e z o ä r d i c i virtútem experiendì g r a tia , drachmam r a d i é i s latronì cuidam ad
furcamdamnatoexhibuit : quale s vero fuerunt fub fe flie ite s effeBus, (3 quam dira fymptomata e x c ita v it infilo
la t r a n e (0 in aliis quibus data eft ifta potio, prolìxe narratur apùd ipfum M a t tH iq lU m , quem confuías.
D e A c o n i t o i à l u t i f è r o f e u A n t i t h o r a hac dìcenda fu n t. Inter manifefle calidas & flecas recenfeatur. R a d ix
c u m v aide amara efts & v i / tu t i r baud le v ite r purg antis, vermes & lumbricos quaìs ìnte rìmit, fo r as educit.
T h o r a ; veneno peculiar i t er adverfari f e ttu r . Non modo N a p e l l i malitice, fe d Ö1 cceteris quihufcunque venenis
reflflere afferit M a t t h i o l u s , vimqtte habere adverfiis venenatos morfus, peßilentiam, Ö omnes internos dolores-,
auxiliatur infuper omnibus cordis affeBibus.
S edprceclaras has v irtu te s fujpeBas, habet J o , B a u h i n u s , qui fuper his arguens M a t t h i o l u m , c o n f i d e r e n t
l e & o r e s , inquìt, a n P l a n t « p u r g a n t i p r a d i ó t a i v i r t u t e s c o n v e n i a n t . f&Vfum ejus naide fufpìcatur C l u f i u s , quando-
qui dem pianta efl N a p e l l o fimiUima. Ergo verifimìle efl M a t t h i o l u m v e l d e r a d i c e , v el de virtutìbus ejus haliti-
cinarì : nam plane videtur A n t i t h o r « radicem & Z e d o a r i a m A v i c e n n « confundere ¡ (3 cum diverfas non fecerit,
baud mirum eft f i virtutes buie tribuerit, quas ifti Z e d o a r i « revera ineffe pu t aver a t. V i d . M a t t h i o l . p . 1 0 9 7 .
item p . yS z. Editionis V a l g r i f i a n « .
P L A N T A M U L T I S I L I Q J J A
Polyfperma feminibus angulofis & rugofis majoribus.
C A P U T F I I.
Staphis agria.
S T a p h i s agria dieitur, quafi U v a f y l v e f t r i s . eo quod fo lia V i t i s ¡h s ) fa liis fimtlia proclacat. unde à
quibufdam V i t i f o l i a nominatur. G r a s c i s (pSetpiiuicw, g ram m peatcidarei L a t i n i s P e d i c u l a r i s h e r b a , ab ef-
f td u d ti necandii pediculù, appellatiir.
S t a p h i s a g r i a , C. B .P . J. B. Dod. Trag. M a tth . Ger. P a r t. Lob. Lugd. Caf. Cam. P td icu la rit Cord, in Dio/i.
Radix a n n u a , d n r a & f i b r a t a e f t . Caulem h a b e t h i r f u t n m , r o t u n d n m , p a l l i d e v i r e n t e m , c u b i t o a l t i o r e m , i n
m n l t o s r a m o s d i d n i h i m . I n ta s fo lia , l o n g i s h s r e n t i a p e d i c u l i s , a m p i a , v i t i g i n e a , u n d e t o t i p l a n t s n o m e n
c o m p a r a t u m , p r o f u n d i s i a c i f u r i s , q u a n d o q u e f e p t e m , i u b i n d e p a u c i o r i b u s , f e d n o n a d u m b i l i c u m d i v i f a g
d i g i t a t a , a l i q u a n d o c r e n a u n a v e l a l t e r a d o n a t a , m o d i c e p i l o f i c o n f p i c i n n t p r . Flora p e d i c u l i s f r e q u e n t i -
b u ? t u r n è f o l i o r u m f i n u , t u r n é 'í c a n l i s ñ f t i g í o i n p r o t r a i f t o , t u r n e x r a m i ^ e x e u n t i b u s i n i i d e n t c a : -
riile’i f f S q u i n q n e p eta lis v i l i p f i s c ó m p o l ì t i , c u m calcari b r e v i c r a f l i u f c u l o r e t r o r f u m e x t e n f o , apicibus S f * .
minibus f o l i a c e i s m e d i u m o c c u 'p a n t i b u s . H i s f u c c e d u n t ¡¡liepe t r e s q u a t u o r v e c o r n i c u l a t a : , u t i n Acovitts,
f e d m a j o r e s , i n q u i b u s fummo m a g n a , r u g o 6 , n i g r a , , t r i a n g u l a , m e n t i s f t c u l r a t i s . y f y g u f t a t a ) o s m c e n d e n t i a ,
r c p o n u u t u r . l i t i s a u t e m m a t u r e f c e n t i b u s , ra d ix p e r i c . I , g H g v . . .
^S p p u te naJHtier in locis opacis-, in I f t r i a (irn p d t M a t t h i o l u s ) D a lm a t i a , A p u l i a , ® C a l a b r i a , frupimtijjmo
proventu.
Vires & Ufus.
S e m i n a feu g r a n a in ufus fe rvan tu r ( in quibus v is excalefaciens admodum intenfa eft, T3 gufiantibus os in-
cendens ) commanfa magnam p i tu i ta copiam eliciu nti majlicatoriis addita dentium dolores tollunti & capitis
trior bis è frig id a & pituitofa intemperie natis fubmovendis conferunt. G r a n a decem v e l quindecim in aquamulfa
tr ita ac d a ta , cr affa quceque p e r vomìtus educunt : qui autem haujerunt, oh ambulare debentj (3 diligenter ani-
madvertendum efl u t aqua mülfa afftdue detur, eo quod ftriangulationis periculum adferant, (3 fauces urant.
Hcec D i o í c o r i d e s . Sed apud modernos ujus internus oppido rarus autnullus efl. Extrinfecus ad enecandos fugan-
do/que pedículos ufurpari fa tis notum eft.
P L A N T Æ M U L T I S I L I Q J U Æ
Polyfpermæ feminibus angulofis & rugofis.
C A P U T F i l l
Confolida regalis five Delphinium.
CO n f o l i d a r e g a l i s dieitur, eo quod in vulneribus c o n i o l i d a n d i s fupremum occupet locum. D e l p h i n i u m dicttur
à f i g u r a floris, nam flores quidem priufquam completi fu n t, Jpeciem quandam ac fimilitudinem eorum D e l -
p h i n u m exhibent, quosrecurva repandàque figu ra ve te res piBurce exhibent. B u c c i n u m etiam à floris effigie
audit, quia cornu recurvum pree f e fe rre videtur, quod B u c c i n u m appellatur, (3 tubce modo inflatur.
Delphinium i n t e r c o r o n a r i a s p l a n t a s h a b e t u r . Folia e i f u n t t e n u i f l im e & m u l t i f à r i a m d i f l e ô a ,• jlores calcart
• r e t r o r f u m e x t e n f o p r æ d i t i ; femina p a r v a a n g u l o i à , theculis m e m b r a n a c e i s f i l i q u i f y e m c l u d u n t u r .
TA BU LA VI. SECT. XII.
I . Arvenfis, C. B .P . Confolida regalis flore minore, J . B. Flos regitis fy l-
veftris, Dod.
humilior (3 z . Vulgaris flore multiplici, C. B. P . Confolida regalis multiplici flore, Eyft.
ramofior ‘ Delphinium vulg. florepleno, P a rk . V ariat floris colore.
3 . L a tifo lia p a rv o flore, C .B, P . Delphinium Diofc. Imperato.
4 . Ma x ima villofa, J .B .
Confolida r e g a lis 1
N n n f . Hortehfis
¡pill
I I pi
u ;,,;
i l l i i
II
i l l
1 1 1
ÍÍ-; illii
I t i i l
H -
H iR i i
i l i i l
■ ¡■ I
lIiiIlllSi
| i
Siili
Bra l*
M I M ■
fi i i i l
8 1 llllïillilfe
m ■Ini