P L A N T JE V E R T I C I L L I S
Rarius per in ter valla difpofitis, floribufquegalea carentibus.
Marum Cortufi, Chamcedrys, Teucrium, Chamcepitys.
C A P U T XL .
S E C T I O N I S U N D E C I M A
Marum Cortufi.
MA ru n i Diofc. Ma&v, ab Heb. n o mar, amarres, quia herba plurimum amara. H o c M a r u m v e rum Anti-
quorum effe putatur, de quo multum controvertitur. De vu lva ri fuo loco,' inte r plantas denfius verticil-
latas, Cap. 13. bu ju s Settionis, fu it nobis fermo. Hoc de quo jam agimus, idem èffe fuff ica ri pronum e ft quod
G a le n u s UH. 1 . de Antidotis, cap. 10. explicàt. Ego ( 'in q u i t j v e to has her bas (fe . M a r u m *3 A m a r a c um )
feio in A f ia nafei, ac in a liis quidem regionibus raras effe, fed in C y z ic o frequentes -, iti I t a l i a quoque ut alias
quajdam herb as -, ita u t A m a r a c um viderim qui odore multum à M a r o fuperaretur s M a r u m enim valde redolet.
P e n a (3 L o b . por S y r ia c um M a rum idem intelligunt. In A f ia etìam proventi, P l in . Bjiram eß e plantare
omnes ultro agnofeunt, (3 non in I t a l i a nafei, nifi ex C r e t a advettam. P r o f i A lp in u s in lib. de Exot, verbis fignan.
tibus, idem teftatur. M a t th io lu s (3 C am e r a r iu s appellant M a r i p u l c h r u m g e n u s , Ö ex calidis regionibus, pò-
tiffimum ex S y ria adferri perhibent. '
M a r om Cortufi, J . B. Marum Syriacum, A d v . Lob.Ludg. Ger. Majorana S y ria ca v e l Crética, C. B. P . Ma-
rum Cretenfe, A l p i n i ■ A radice l ìg n o ià , g r a c ili, p a rv a , furculos p lu r e s , r e á o s , r o tu n d o s , te n u e s , T ignofòs,
p a lm a r e s , p r o f è r t ¡ q u i a b r a d ic e , u fq u e a d fum m ita te s , f è r u n t e x o p p o f i to , e x in te r v a l l i s , b in o s ramulos,
foliis b in is , p a rv is , f u b ro tu n d i s , c a n d ic a n tib u s , Thymi p a u l lo m a jo r ib u s d e n iè v e f tito s . Flores in fùmmis
c a u lib u s f p ic a tim p r o v e n iu n t , e o r om q u e q u i l ib e t è p r o p r i o calyce b r e v i , to m e n to io ,e n i e r g e h s , è d i l u t ò rub
r o c o lo r e p u r p u r a i c i t , & Cbameedryos fim ilis , g a le a c a r e t ! Semen e x ile fu ic um , r a r o a d m a tu r i t a t em p e rd u -
c i t u r 5 p u n g e n d o v e r o in c r em e n tum fa c ile fit. T o t a p i a n t a a c e r r im i , p u n g e n t i s & g r a tif f im i e f t o d o r i s , quem
& c o n t r i t a m a n ib u s a t t r e& a n t iu m im p e r t i tu r , & f u b in d e f te r n u t a t io n em e f iic it. V.icon. tab. an. 1 8.
H u ju s alteram ffeciem p a u c is a b h in c a n n is a c c e p im u s , q ua s a lf iu s a fT u rg it, foliaque d u p lo l a t io r a p ro f e r í .
MariSyriaci Vires & Ulus.
■ Cteteris quibufcunque ejufdem nominis longe nobilior eft Planta, odoratior multo, partium magis tenuium at
penetrantium. R a ym u n d . M in d e r e r u s Medicas G e rm a n o s , (3 quem vocat dottiß. J o h . F a b e r Lynceus R om a n u s
S u e vice H ip p o c r a tem , fufe agit de virtutibus M a r i -, v i \ . in fu o A lv e d a r io M a ro - c o f t in o edit. A u g u f t* V in d .
A n n o 162.2. Verumplantam quam intelligi voluit, non defcribit, nifi breviter ex D io f c o r id e , nec a d d it audo-
rum fynonyma : aliquod tarnen praftantijjimum M a r um , idque exoticum eum intelligere facile concedes.
M a r i virtute s ex M in d e r e r o : a rom a tic am h a n c h e rb am p lu r ib u s i i iq u e e x im iis d o t ib u s in f ig n em e f f e , non
o d o r m o d o , f e d & i à p o r e ju s p a te f à c it a c o f t e n d i t . Earn autem inter cephalica medicamenta haudquaquam po-
Jiremum locum ob tiñere pronunci ave r is ,• conducit enim v e l aßumpta v e l mafticata fummovendis mor bis. cerebri
frigidioribus, apoplexiafparalyfi\ ffàfmo, vertigini, tetano, fenfuum obfufcationibus, (3 id generis malie, quibus
egregia fua v i rejìftit ; aurium dolores (3 fonitum to llit-, pituitam è capite detrdhit s ac cerebrum abfiergit-, ffìrt-
tufque animales redintegrat. Aperit infuper-, attenuai-, digerii ; roboráis ac anhelandi difficult at,em expedìt.
Stomacho quovis modo, vel affumpta v e l admota, [a iu ta r is eft, ac pettoris mor bis aàverfa.
Quinetiam htec tpfa jecìnorofos, hepáticos, aclienofos à d iuva t : prater quam enim quod obftruttiones aperit, partes
affettai roborat ac firm a t. V te ri praterea frigidi* malts fu ccurrit; (3 flatus crajfos five-in inteftinis five alibi in
corpore oberraverint, dijjipat. Auxiliatur iis qtios tormina vexant, qui colica tormenta patiuntur -, incipìentem
hydropem, (3 tympanitida probibet, ac iis quos urina difficultas tenet, opem f e r ì -, poteftque omnia longe potentini
qua M a jo r a n a noftra Qjua à M a r o denomina tionem, u t id obiter notem, duxiße v id e tu r j efficere va le t.
■ In T n e r i a c a A n d r o m a c h i ìnfimum locum non obtinet M a rum v e ru n i v e l S y r ia c um .
P L A N T ! T E T R A C A R P !
Floribus galea carentibus.
C A P U T X L I.
Chamaedrys..
H a m ^ ö r y s dkitur, quafi h u m i l i s Q u e r c u s , quod fo l ia Q u e r c u s habeat, & h u m i reptet. T r ix a g o à L a t in i s
l i nominatur, quia adver/us affettionem t e r t ia n a r iam valet.
(^ h am s e d ry s f r u t i c o f io r T e u c r iu m dieitur, quoà ex regione T e u c r i a id eft T r o a d e delata fuerit[bac herba s
vel Cut aliis p lace t) eo quod T e u c e r ejus inventor exiftimetur.
Chamadrys fo liis q u e r c in a f ig u r a d o n a t i s , o m n iu m P la n ta r u m v e r t ic i l la ta r u m floribus galea d e f t i tu t i s , l a t i f
fimis a b a liis d i ic r e p a t .
TABULA XXXV. SECT. XI.
1 . S iv e Teucrium vulgare fo liis lucentibus, Nobis. "Teucrium vulg'.
fruticans, 1 . Ciuf Hifi.
2. Latiore folio villofijjimum, calyce ampliare è M adraffatan. D.'Più^
Wm 3 . Sive Teucrium Americ. procumbent Veronica aquatica fo liis fubro-
tundis, H o rt. Lugd. Bat.
'4. Atticum molli lanugine incanum, D. P l u P b y t . A n Teucrium Cretic.
Ciuf. Hift^
y . Sirie Teucrium lucidum parvo fo l. flor. vermfie purp. D. P lu f
6. Sive Teucrium Alpinum inodorum magno fiore, C. B. P . (3 Prod.
7. Sive violaceo, fo liis fubtus incanis, Nobis. Teucrium Baticutn, Ciuf.
Hift.
8 . Sive Teucrium sEthiop. Salvifolium crijfum a d or as foliorum ina-
qualihus laciniis, D. P lu \. Tab. 318.
9 . SiveTeucrium Virginian. Melißophyllum floribus caruleis, D .P lu fy iZ .
'1 0 . Minor repens, C. B. P . Vulgaris 2. Ciuf. Hift. .
r i . Ma jo r repens, C. B. P . Trißago five Chamadrys, M a tth .
12. Alpina birfuta repens, Schol. Bet. P ar.
13. Alpina major fo liis profundius diffettis.
14. Paluftris Allium redolens, Nobis. Scordtum, M a tth . Dod.Lugd. f . B.
1 y . Elatior S a lv ia folio, flore ochroleuco, Nobis. Scordtum alterum five
Salv ia agreßis, C. B. P. Scorodonia, Ger.
16. Pyrenaica repens flore conglomerato albo, fo liis rotundioribus,
S .B .P .
r\ j . M u lti fida f f ino]a odorata, V ìrìd Lufit. Chamadrys fpìnofa, C .B .P .&
Prod. f . B.
1 8 . Minor laciniati*foliis, Nobis. Botrys chamadryoides, C.B.P. Cbama-
drys fe rn. Lugd.
1 9 . Multiflora tenuifolìa Hiffanica, Tournefortii.
1 0 . Teuerii facie frutefcens Canarienfis pediculis longiorìbus flofculis pen-
tapetaloidibus albis, Polihomons'.
21. Teucriì facie frutefeens Candrienfìs pediculis brevioribus, breviorique
hirfutie pubefeens, lingo-veha indigenis nominata.
2 2 . Teùcrii fa c ie Bifnagarica tetracoccos roftrata, pilis fcàtens, foliis
profunde venofis, D . P lu \. Phyt,
2 3 . Cbamadryfolia tomentofa Mafcatenfis, D. Brown. D. Plu\. Phyt.
T a b . 27y .
i . C h am c e d ry s fruticofiorfiv e Teucrium vulgare flore ochroleuco, Nobis. Teucrium vulgare frùticans t . Ciuf.
H iß . Teucrium, C .B .P . Teucrium multis, J . B. Teucrium majus, vulgare, Par fi. Teucrium affurgerts, Dod.
I n p e d a lem & c ù b i t a l em p la n ta n i j r am u l i s fu is lig n o f is , f r e q u e n t e r d iv a r ic a tis , f r u t i c a t . Folia a d f in g u la
g e n ic u la b in a , f u b r o tu n d a , p o llic em la ta , p e r am b itum p ro f u n d i s & f e r e q u e r c in is in c ifu r is f e r r a ta , f u p e r iu s
V irid ia , & f p l e n d e n t ia , in f e r iu s n o n n ih i l c a n e f c e n tia , p r o f e r t ; flor es in fum m is t im is ¡fica f è r e m o d o d ig e f to s ,
m a ju f c u lo s , h i a n t e s , n u l la t a r n e n g a le a te é to s j f e d g a l e s lo c o ft amina c u rv a ta e r ig u n tu i . P a r te s la te r a le s
( u t i n om n ib u s h u ju s f am ilic e ) d u p l ic i te r divifae f u n t , q u a r u m f u p e r io r e s lo n g io r e s q u a f i à u r ic u la r um v ic em
p r ie f ta n t. . Labium a c u tu m , u t in a liis d e p e n d e t . T o t u s flos lu te o p a l l id o f e u o c h r o l e u c o c o lo r e tinófcus eft>
& calyci c am p a n u la to » , q u in q u e f ä r iam d x v ifb , & p e t i o l o f à tis lo n g o , in f id e t. Semina q u a te r n a , f a tis tu r -
g id a , c a ly c is fu n d o c o n t in e n tu r . Vid. icon. ta b . an. 22.
In S ic ilia , M a l t a , I t a l i a , (3 H ifp a n ia , frequens re fir itu r , A f t ate floret, (3 p erto tam byememvirent fo lia .
Q g g 3 2 . C h am a sd ry s
Chamadrys•
ochroleuco .
fruticofior«
flore
purpuroca- ,
ruleo
perenni*
humiltor
annua