i y 6 Odonü Epifap. Cumene.
HA
Abent autem priuationes nomina fepiuS fin,$ pri-
uatmtapvticuWficuthabitusiVtmaluni.ficucDo-
u
quiadeferitur, punimur ergo proiuftitia quam delcri-
‘ mus, itaque & piiuatio nihil cft,& cum pro ea, punimur,
pro eo punimur quod aliquid eft. | Et iuftiflimé punit
[ponte defertaiq,qui dédit cam femper ièruandam, pu*
nit quidem proiuftitia, non ideo quod habçtur > fed
quod non hàhetur,non ideo qùod adeft, fed quod ab •
eft | Sedabeflemfticiam,cftmùiftitia , Igituriuftitiam
non eflcvbi débet efle,eftiuiu^itia. . J Sed iufiitiam non
efle,neevbidébetefl'e.necvbinôndebet efle | fignificat
eflètErgo heciniuftitia fighifièar éflèiquiatantum begat
iùftillhmefle.quamutsnonnifivbidebet elfe., At iniuftitia
quid ponait efle dicito j Sc Phillida lolïis ha-
beco.
Quod de non exijienùbm dicuntur ejfentia.
SE d forte qüisdicic.Iniuftitiamccrtê > priuationem
& Oppofitum,& ad aliquid dicimus efle , pruatio-
nemvero ■, &oppofitum , vel ad aliquid , nulhis (anse
mentis negabitefle ,, cum ad aliquid gcneraliffimum,
priuatio vero Ipecies eiusdicantur 6c oppofitiim. Quomodo
ergo dicitur iniuftitia non eflej de qua rot dicuncureflèntiæ
? Omneenim exiftit.de quo dicitur aliquid.
rationali malum cft;nec.eftrcsin fiibieöo, fed priua-
tio rei aiubieftp. E r cum in voluncate roalum dicis eflej
Alioquin de eo quod non eft.aliquid dici pote ft. Cette
non poteft per confuëtüdinem, poteftperncceflïtatem,
Nequeenim neceflc nobiseftloqui de nis quæ nô funt.
Quibus quia fuse voces non funt, loquimut de ipfis per
vpCeseorum quæ funt. Et quia dé ipfisloqui non poflu-
muS per (ua.de ipfis èogimur loqui per aliéna, Ecçe cum
mu tafingimus cogitarioneV.figuræ quidem formantur
in mente, (èdresnon inueniuncur pro quibùsforman-!
tur.figuras quidem cognatiodeexiftentibusfumit} féd
eanoqexiftuntproqüibusaflutnic, necporcftmensco-j
gitare quod non eft.nifi formas fumât de eo quod eft, ÿt
per formas eorum qu'ac fiint,éogîtet de bis quæ non funt.,
Gum erg» dicimus' qtiod cogitamqs, ficùt nïensnequit,
cogitare qiïod non e ft, niii formetuf «d fimïlitudiuem
eius quoa éft > fie lingua ncquit lôqui de bis quæ bon
fünt,nifi per eorum verba quæ fiint, Nam fernYo feqtti-
tur cogitationem.vt non aliter digérât lingua fermonës,
quam cogita;cio diÛat iibagitfes.Piéfcôt tfciâtn nequit ea
pingere quæ non funt ni fi per figuras eorum quæ funt.
Et cas formas pingit exferius pro his qu* non funt,
quascogitatiodiâac interius ex his quæiunt. Et fre-
Quod nominapriuationü, & habitus idtm
, ftgnifictnt.
num,tcncbr* ficut ldx^ csecicasvt vifus,vc caftitas forni-
catib. Et quamuis efièntix priuatio non ópponit .eflep-
tiam, qii'ia priuatióni non eft efléhtia&tamen priuationis
iiomen fignificarelfenciara.fcd habitus non fuam. Idem
ergo fignificat nomen priuationis , & nomen habitus.
Sednonibn habitus fuum , nomen vero priuarionis fi-
gnificat.alienumnoraen habitus cflcntiam fuam fignifir
cat ponendpj nomen priuationis fignificat idem cemo-
uendo , nomen habitus quod intelligas offert fiomeri
priuationis quod intclligisauftèrr. Eft ergo priuationis
nomen fignificaciuum alicuius.lèd non fuse rei, fed alte-
rius,quam fignificat priuari.
Epilogusfuperiorum.
EX praemiflisergocolligi poteft, quiain fololpiritu
non ibidicis aliquid efle , fed tantum dicis ibibonam
non,clIc,.vbi debet éflèfEt Koceft plane roalum, ibi non
elïebonum, vt>idebeteflè,qpiainiuftiriaeft, iuftitiam
non eflevbi debet cfle.Öceum iipuitum effe, quinoneft
iultus cum debec ellè. Quid enim re&ius dici potc ft
quam ilium iniuftum efle , qüidatam iuftitiam npliiic
renere cum potuir, & datum tanci bon» fpontc defe-
ruit?
Quod ratiottalit natura non potejl car ere de-
bitoiujlitia.
A Ccepifti iufticam.bonum depofitüm, flcvaldefèr-
*^-uandum,& ramen reddendum, quia qui.commifit,
exigitdepoficum. yis bene reddcre/Benc ierua.Quan-
to magisieruabisjtantu magisreddes. Ét quapro magis
reddes canto magis (eruabis , mitabilc bonurn iuflitia,
quam feruaudo reddis,& reddend^ non pcrdis,Sed magis
reddendo,magisfcruas.Bonum in quam totis viribus
feruandum vt reddas , quia fi perdis non habes quod
reddas.Depofituift (amen dêbesei qtÉcommifir. Com-
xiSsji-* ■; ' *. I- II' . ->dC.r.
__ j I I quensefthicvfus,loqui,étpingcrequodnoneft, dicènmiftr.
crgo.debes. Sed fortaflïs (ponte ptrdidifti ,-quia ! te qUodam Sapicnte. PuSoribusâtquePoetis quidljbet
litre*,, a___ _ 4
.r onte déferuifti. Èxigit rarnendepofi.cumquipræflitir. j audciKÜfctppcrfuicæquapoteftas. Quandoque volu-
Tu verpnpnhabesj quia fpontc,déferuifti, quod red- ; mUsinfomH^ptumphanta(matanarrare &diccre fomni
dere.débes.Inùeniturçrgo quipræftititiu'ftusexa&orjtu \ fa||acias. Etqyomodo nàrrari potefl: vanitas eorum,
veroquinonreddisiniufttfsdebitor* l.ntuftus inquam, • njg pcr vetba rerum *? non eft ergoroirumcum loqui-
non quod habeas vilam e,flèntiam in hacpriuationç »fed . j^m- de priuationibus , pro éis aflumere verba de
quianonha; esdebitam eflèmiarp iuftièiæ. Ideo debi- I- rebus , & per voces rerum rationem dare priuatio-
tam,quodaccèpifti»nohferûatam, fcdfppntedefctcam, j niirn_
Patet ergo Manicheorum ertorj. qui putantes malumj
realemèflentiam efle cumeam bout» Deô non poflène
afaibere, coaâifunit fitigere quendani Omnium màlo-
ruri) authotetfl j vt duo contratii conttatiarum return^,
bonus Icilicet bonarum.ôc malarum mahisauthores ef-
ê n c , & fie primaduo principia rerlim omnium aftrue-
rene.
Quod non punitur pro nibilofluipunitur
pro malt.
Icet ergo forfitam ali quis, Quid ergo? Si malum
nihil eft,pro nihilp punimur,cum punimur pro
Quod quifque fui malt author eft.
A Ntequam redeamus ad ptopofitu, adhuc occurrit,
quod cóturbare poteft ledborem, nifi lolutum fue-
rit.nam quia didum eft contraManicheos, nullum qu-
thorem die malorum omnium; forte dubitabitaliquis,
&dicct,Vndemala,finulluscltauthoromnmmmalo-
rum ? Sed veritas oftenditjvnum quern que authorem effe
fui malimam licet exemplo,yeiJaottatu,vel oppre flio-
nepeccaueris , peccatumtamen quodfccifti, non nifi
tuum cft qui fccilli: necc fli tas enim nulla te cogevé pp-
tuit;nifi voluifti, ’fplle Dl....... ..... yoluntacem,nullam yidebii var
lo.Stultumque videtur argui pro iniuftitia, fiquidemm- ; qe r e atem. sOpptimer;is,'tiucidari5;?nihilutp eft
iuftitianullacfteflbntia. Sed fi quae de priuationibus | n,{{ Velis. Peccas itaque nullaneccflicate fedfoPaypl^n-
di&a funt.bene confidcrentur, nullus pro hac oppoli- ^ jatc ^ Et ideofola voluntas aucpuniturautmuneratiix.
tione mouebitur,namfinehabitu,nec did , necintelligi j punjtui;{{patcriSquQdnon vis.muneraturfi quod bene
poteft priuatio , nec aliud eft priuatio quam priuatijre- j ? adipiicecis. Es igimr author ipfe tuiinalijqui
ini o. tio.vt ini.uf. ti.ti.a , .iitü.Aft*i..ti.a(e.C ' 1um1 perrgao tps,i ap iitn^iiuiifft(ilttiiaa pDaU-- , ..! _i - a.: . _ . c *i _ _ l ! ___ J
nimur.proiuftitia punimur defetta^fed eft ahquid iufti-
tiajpunimur ergo pro aliquo. Vt cum iniuftitia nihil dicitur,
in ea tarnen aliquid intelligitur, pro guo punimur,
tux voluntatis arbitrio peççafti, necafcribas a lii, quod
cu ipfe fecifti,ncc ahum. qtiærasàut horem, qui te tuf ipfe
feciftiexecutprem. Sedhorum finefaóto, paululum
quiefcaqöïèfeairpus
» Vtrefëdione qhietis ab al|o ekórdioko'bu-
SiüsVdfeqticntia cöhfurgauius.
ixplic t ïtberpumut.
INCIPIT SECVNDVS.
Duplex ratio peccati origmAU.
PRopofitum noftrum eratde original« peccatodice-
ic.quiaquærirur, quomodo peccatum habcamus
ab origine noflra} quæ eft Adam 6c Eua. Hæcau
tem quap'lio de eo venir, quodinApoftololegicur,
In quo dmnes pcccaucrunt.
Quæriturèrgo quomodo peccauimus in Adam? verü
equidemeft,quodin Adamtuimmomnes , &abcofu-
mus,fedfecundum carnem. Setündnrnanimam vero,
Patrom orthodóxorum aliud dicit authoritas , non e-
nim vult animam ficab anima feminari , quem^dmo-
dum carofeminaturàcarne , nec ab anima fepDrari par-
tcm,Vt inde fiat alterius hominis fpirittis; ficut pars à car-
ne fepafatur,vtfiat al tcrius hominis corpus. Suht tarnen
mulri, qui volunt animam ex traduce nevi,ficut corpus;
6C cum corporis fcininc vim etiam animæ procedcre.
Quorum rationes qma non funt om ni no (pemendæ.vi-
detur vt ficut vtriufque propofiiimus , vtrafque etiam
exèquamur, Etprimum orthodoxorum femitam proie-
quamur.
Cur Dem dicitur quieuijft d opeundty f i nunc animas
treat tx n bib.
HOrum autem de humana anima talis eft dodtrina,
quod de anima parentis nihil feparaturcum femine
prolis, hec vn quam ab aninia parentis quiequam ad'âni-
mam prolis ducitur nëc aliquid dticir anima fcquensd
priorijfed quemadmodum, homini primo Deus infpira-
uitnouam , ficftmpéfcorporibus reccntesinfpiratre-
ctfhtibuS.Recentesinquam&nouaSjVcl de aliquibus fe-
creris&occultrsexftantibusnouitei fidas ; vel ficut in
ptm dpi o tota crea'tuta denihtio nouiter creatas. Qui-
bus ledbio GenefeosLopponirur,ni qua Deus ab vninerlb
opère quod patrara t quieuilfe die: air, quafi non conuc -
ntatquiéci,procrcatisquoridiana farigatio procréai»dis;
nêcveredicitur quiefcere pro rebus quaspacrarat.fiad-
hucpCo aliis rébus de nihilo facicndis quocidie labo-
rat.
Sedad hocrcfponderur, ledtionem ilfam corporalis
éantummodo rerum conditionem narrât ejquaium n'ol-
lam diciturDeus poft primam conditionem de nihilofe-
ciifc, nam quatcuhquexorporalia quotidie creantnr.de
fcminariis primæ conditionis oiiuntur ; nee aliquid vf-
quam fit corporale, quod de prima non defeendat oti-
gine. « • ^ ; m m I
Qijieuit ergo Deus à prima corporalium conditio-
he,quipofteaponinuenrcurvllum corporale de nihilo
fecifle,naro deincórporalibusinuenituricriptum, Patér
meus vfque m odo opera tu r,6c*ego opcror. Dicunteigq
Orthodoxi, humanam animam ab anirha ritillo mo to
defcendcrc , le'dinrécenribus nouas à Deo corporibus
fieri quotidie. Vndp fcriprum eft. Ec rtfïiëccatur puluis in
terramfiiam, vndeerat,&lpij:icusredc.atad Deumqui
deditilium. Anitdaduertaturquait» diftn <ftedicitur, de
terra puluerem eflc.Deum veto fpiritüm dèdiUe. Etire-
rum. Patres quidemcarnisnoftrxhahuimuserudito-
res, ócreuercbamureosinum multo magis obtempeta-
bitnus patri fôiritqqm, & viuèmus? I
Ëcce & hie diftinóte oftendirur nos & homines ha- '
here patres cafnis noftræ, Sc Deum jioftrorüm palrëm i
fpirituum,vtcarofolaveniat ab homine , (piritus vero j
npuus a Öco detur ihhoua carne. Seciindùin hos eft [
valde dimcilis quæftio ,, nam fi folum corpus ab Adam
habeoj, animam vero hon ab Adam.fed a foJb Dcojcutn
peccatum in anima tantum fic,& non in corpore, quomododicor
in Adam peccaffcîPeccauit Adam , &pec-
cat um'in anima fola fuit,& non in corpore j animam au-
tem mcam in quapeecatum eft ab iplo non habeo, quo-
mododicorpeccafleihipfo ? Qùandopèccauic& corpus
me'um tue in ip(b erat, reifte d icerer i n ipfo peccaflè,
fi peccatum efltt in corpore , nunc autem cunrin anima
fola peecatum fit , quomodo dicor peccaflè, quando
peccauic, fi in ip(b penicus anima mea non fuit;
Degineribus>&Jpeciebm & indiuiduü.
O O ntra han c quæftioncm rali ter Orthodox! ÿülpon-
; ^dënty&dicunt , quod aliter fe habent ad fpeciesin-
diuidua , quam fpecies adgeneta.nàm fpecies plus ha*
bent fubftantialiter,quam genera , neclünicit ad ipeciei
fubftanriàm genus j quia fiibftantialiter habet fpccies
diftcren^nm prætergenus; &pluseftfpeciesfùbflantia-
literquamgeiHis.Pluscnim home,quam animal ; quia
rationaiis eft homo, d< noncftrarionaeanimal, lndiui-
dûa vero nihil habent fubftantialiter plus quam fpocics,
nec aliud funt lubftantialirer quam fpecies, non eft e-
nim fubftantialiter aliud Petrus quam homo. Quod autem
fub vnafpecie plura fiint indiuidua, non facit hoc a-
liquod fubftantiaic.fed accidentia , Ideo (olum indiui-
duum poteft elle fub lpecie;cum fola fpecies nequeat effe
fub genere, vt perempeis omnibus hominibusindiui-
duis præter Petrom , homo fpecies folum habet indiui-
duum Pctrum.Qui indieiduuseft propter colleâionem
accidencium,ficut homo fpecies,quia poteft efle multo-
rum communis indiuiduoi um,namPh oenix auis, quamuis
indiuiduum non habeat nifivnum, fpecies eft,quia
communis poteft efle multorum, aliud enim eft Phoe
nix.ali u d hæc Phoenix. Phoenix eft ipecialis natura,quæ
p ote ft eflè corn munis j hæc Phcenix vero natura, quæ
tantum eftindiuidua , nec aliud cflè poteft quam Angularis,
Phoenix genere, dftFerentiifqueterminatar ; haie
Phoenix accidencium proprietäre difeernitur , Indiùi
duum non nifi de vno dici poteft,Speciescriatnfide vno
folo dicitur.vniucrfalis eft,Indiuiduum vero nonmfi fin-
gu lare eft.
Ex genere Sc differentiis fpeciem ratio capic ,
propriétatibus accidencium indilliduum fenfus agno-
feir. Ad vniuerfalia valet ratio rationis interior , ad
fingularia vero ccgnitio fenfualisexterior. Indiuidua
fentimuscorporaliter,vniuerfalia percipimus racionajj.
ter.Et quando de folo Ipecies diciturindiuiduo,tantum-
dem accide'»s diccre & de indiuiduo valet &defpecie;
quamuis pcincipalicer & primp loco fine in indiuiduis
accidentia.
- Quod in vnoqttoque dif trntndum rßindiuiJuum
à Jpeùe.
TGittir quando primum fa élus eft homo, humanaani-
■* m a f . (ft » prius in vno indiuiduo, Sc d ci ndc d iuifa in a-
lio.ipfius humanç animæ natura,in duabus perfonis erat
omnis&tota , omnisin^uaniquianuiquameracextra
ilhs, totn,quia cuiquepeifonæ mhil deerat humanæ a-
nimæ. Audi tria,& difcérne.Erat humanaanima, erata
ni ma Adæ, erat & anima Euæ, Tria funt diuerfa Anima
Adæ.indiuiduum; fine du erc velis fingulare.fiuëperfo
nani,quæ de nullo dicitur. Similiter anima Euæ indiui-
duum eft fine petfona fiuefingulare , quod de nullo
dicitur, Humana anima natura Ipecialis eftj non indiui-
dua.fed communis qu« dicitur de duabusperfonis& di-
uiditufin ipfis. Difccrne tria hæo,nec folo fenfuvtarisin
difcetnendo.fed &ratione,neceriim fenfu, fed fola ra-
tione difeernitur indiuiduum. d fpccie. Sed vt hæcfàcilius
capiamur;dicenda funt pauca de indiuiduo*
vel fingulari, vel petfona.
Biùliotb. Vet.Tatr.Tom. i j .
U m i !n§9l