
voor de problemen waarmee zij werd
geconfronteerd?
Traditiegetrouw gaat de Wetenschap &
TechniekWeek van Start met de landelijke
Wetenschapsdag (zondag io oktober). In
meer dan 120 musea, universiteiten,
sterrenwachten, onderzoeksinstituten en
bedrijfslaboratoria kan men kennismaken met
verbazingwekkende zaken, verrassende
ontdekkingen en nieuwste ontwikkelingen op
het gebied van wetenschap en techniek.
Ook Teylers Museum heeft op deze dag, van
12.00 tot 17.00 uur een speciaal programma
-dat in het teken Staat van de tentoonstelling
rond de Stereofotografie.
-13.00 uur: lezing en demonstratie over
anaglyfen
114.30 uur: lezing en demonstratie over
hologrammen
-16.00 uur: 3D-diavoorstelling
Ter gelegenheid van de Wetenschap &
TechniekWeek 19^3 schreef klinisch
psycholoog René Diekstra het boekje
‘Overleven, hoe doe je dat?’ (uitg. Aramith,
/ 10,-). In 80 pagina’s beschrijft Diekstra
ondermeer een aantal overlevingsstrategieën
die mensen ontwikkeld hebben om de
techniek de baas te blijven. Noodzakelijke
voorwaarden voor de weerbaarheid van
mensen ten opzichte van de hen omringende
techniek zijn creativiteit, flexibiliteit en
doorzettingsvermogen. Tijdens de
Wetenschap & TechniekWeek, op
vrijdagavond 15 oktober om 20.00 uur
organiseert Boekhandel De Vries i.s.m.
Teylers Museum een bijeenkomst in de
gehoorzaal van het muséum met de schrijver.
De tentoongestelde mens: groot succès
Voor het eerst sinds het succès van de
tentoonstelling ‘Van Michelangelo tot
Rembrandt’ in de zomer van 1989 is vorig
jaar het aantal bezoekers opnieuw opgelopen
tot 60.000. Het ziet ernaar uit dat dit cijfer dit
jaar ver zal worden overtroffen. De expositie
‘De tentoongestelde mens’ was zo’n groot
succès dat al op 21 mei jl. de 25.000ste
bezoeker verwelkomd kon worden. De
tentoonstelling heeft in totaal meer dan
40.000 bezoekers gehad, wat betekent dat het
muséum nu al bijna aan de 60.000 bezoekers '
zit. Dit najaar Staat nog een grote
tentoonstelling over de ontwikkeling van het
driedimensionale kijken op het programma:
‘Een extra dimensie: van camera obscura tot
Stereofotografie’. Het succès van ‘De
tentoongestelde mens’ is vooral te danken aan
de aandacht van de media voor deze
tentoonstelling. Niet eerder is met een
expositie van Teylers Muséum het
NOS-Journaal gehaald. Ook de aandacht van
de radio en geschreven pers was bijzonder
groot Mede daardoor trok de tentoonstelling
mensen die zelden of nooit een bezoek aan
een muséum hebben gebracht.
Zaterdagochtendlezingen over
T e g e n s te llin g e n
De zaterdagochtendlezingenserie in Teylers
Muséum heeft dit jaar als thema
‘Tegenstellingen’. Vanuit zeven verschillende
disciplines zullen tegenstellingen worden
behandeld. Het thema past uitstekend in deze
lezingenserie waar onderwerpen als
creativiteit, waarnemen, chaos, kringlopen e.d.
de revue passeerden. Een uitvoerig artikel
hierover treft u in dit Teylers Magazijn aan.
De lezingen worden gehouden in de aula van
het muséum. Vanaf 10.30 uur bestaat de
mogelijkheid een kop koffie of thee te
drinken. De voordrachten zijn van 11.00 tôt
12.30 uur, inclusief een half uur discussie. De
organisatie van de lezingencyclus vindt plaats
onder auspiciën van Teylers Muséum.
Kortingen op de entreeprijs en een
abonnement gelden alleen voor Vrienden van
Teylers Muséum. De prijs voor een
abonnement bedraagt / 90,-, voor Vrienden
van Teylers Muséum / 60,-, of per enkele
voordracht resp. / 15,- en /10,-. De kaarten
zijn in het muséum verkrijgbaar of door het
verschuldigde bedrag over te maken op
bankrekeningnummer 36.00.30.530 (ABN
AMRO Haarlem, girorek. 4000) t.n.v.
Stichting Teylers Muséum inzake
Teylerlezingen, onder vermelding van de
gewenste lezing(en). Nadere inlichtingen zijn
te verkrijgen bij het muséum. Kaarten en
abonnementen zijn ook verkrijgbaar aan de
zaal.
Programma:
25-9-1993 — Prof.dr C.A. van Peursen:
Tegenstellingen als filosofische discriminatie
23-10-1993 — Mw drs S. Leibovici: Het
structuralisme: opposities in taal en cultuur
20-11-1993 ¡¡1 Prof.dr C.W.J. Beenakker:
De golf - deeltje tegenstelling in de
quantumfysica
18-12-1993 — Prof.dr J.M.J. van Leeuwen:
Orde versus wanorde in de natuurkunde
22-1-1994 — Prof.dr C.J. Jepma: De
golfbewegingen in het denken over
internationale handel
26-2-1994 — Hrs D. Slot: Klanten en
leveranciers
26-3-1994 — Mw dr C.A. van Eck:
Universum: kunstwerk of mechanische klok.
Opposities in de architectuurtheorie.
Genootschapslezingen
Ook dit winterseizoen organiseren beide
Teyler Genootschappen een korte
lezingenserie. Dit jaar worden twee lezingen
gehouden door leden van het Tweede
Genootschap en een van het Eerste of
Godgeleerd Genootschap. De voordrachten
worden gehouden in de gehoorzaal van het
museum en beginnen steeds om 20106 uur
precies. De toegang is gratis.
Programma:
- maandag 29 november 1993: Prof. drjjl
Joosse, hoogleraar Dierkunde aan de Vrije
Universiteit Amsterdam —■ De ontdekking
van het belang van buitenissige proefdieren
voor de medische en biologische
wetenschappen.
- maandag 31 januari 1994: Prof. dr A.S.
van der Woude, hoogleraar Oude Testament
aan de Rijksuniversiteit te Groningen — De
rollen van de Dode Zee en de Bijbel:
opzienbarende teksten en nieuwe inzichten.
- maandag 28 februari 1994: Prof. dr M.C.
Brands, hoogleraar Nieuwe Geschiedënis aan
de Universiteit van Amsterdam — Het
oud-nieuwe Europa in een centrifugaal
tijdperk.
Concerten Stichting Huygens-Fokker
1993
- 26 September 1993 — Koffieconcert,
aanvang 12.00 uur: Wim Daim bespeelt eerst
het 31-toonsorgel met een gevarieerd
programma met o.a. improvisaties.
Aansluitend zal om ca. 12.30 uur een receptie
voor donateurs van de Stichting in de aula
plaatsvinden.
- 14 november 1993 — Annelie de Man,
Thora Johansen (clavecimbel) en Patricio
Wang (gitaar). Zij spelen een zeer bijzonder
hedendaags programma, met werken van o.a.
Ton Bruynèl, Paul de Roo, Gyorgy Ligeti en
Klaas de Vries, en brengen maar liefst drie
clavecimbels mee!
Voor meer informatie: Stichting
Huygens-Fokker, Centrum voor Microtonale
Muziek, Weesperzijde 23, 1091 EC
Amsterdam, 020-692153.
Van Looy-dag 1993
De jaarlijkse Van Looy-dag, georganiseerd
door de Stichting Jacobus van Looy, wordt
dit jaar gehouden op zaterdag 19 september
a.s. in achtereenvolgens het Frans
Halsmuseum en de Verweyhal in Haarlem.
Ook niet-donateurs zijn van harte
uitgenodigd deze dag bij te wonen. Om 13.00
uur is er ontvangst met koffie in het Frans
Halsmuseum, waar Dr. Jacqueline Bel een
lezing houdt over de waarderings-
geschiedenis van de schrijver Jacobus van
Looy. Bel is de auteur van het dit jaar bij
Amsterdam University Press versehenen
proefschrift Nederlandse literatuur in het Fin de
siècle. Een receptie-historisch overzicht van het
proza tussen 1885 en 1900. Om 14.45 uur is er
een rondleiding in de Verweyhal längs de
klassiek-moderne kunst, waaronder zieh werk
vari Van Looy bevindt. U kunt zieh tot 15
. september aanmelden bij Susanna Koenig
(023-328485).
Teylers Museum uit de Steigers
Ruim een jaar heeft de voorgevel van het
muséum in de Steigers gestaan. Reden was de
ingrijpende restauratie van de voorgevel
(1880). De steensoort, Udelfanger zandsteen,
is zeer kwetsbaar voor weersinvloeden. De
leem, die vaak in de steen voorkomt, kan veel
vocht opnemen en daardoor de steen
kapotdrukken. Tevens kunnen deze
leemlagen uitspoelen, waardoor diepe
groeven in de steen ontstaan.
De zuilen en balustrade waren zwaar
beschadigd. Dankzij een extra subsidie van
WVC kon gekozen worden voor een unieke
conserveringsmethode op basis van
kunsthars-impregnatie waarmee de steen tot
in de kern kan worden verstevigd. Deze
speciälistische behandeling kon alleen
plaatsvinden bij de fa. Ibach in Duitsland
zodat de vier grote zuilen en de balustrade in
gedeelten gedemofiteerd zijn. De verwachting
was dat de werkzaamheden niet langer dan
drie maanden zouden duren, maar door
problemen die tijdens de restauratie
ontstonden heeft het hele procès meer
maanden in beslag genomen. Over de
restauratie volgt in Teylers Magazijn 41 een
uitgebreid verslag.
Prijsvraag 1993 Teylers Godgeleerd
Genootschap
In het kader van de ruim 200-jarige traditie
van Teylers Stichting om wetenschappelijk
onderzoek te bevorderen, hebben
2i Het terugplaatsen
van de voorgevel. (poto
R. Bach)
Directeuren van Teylers Stichting en de leden
van Teylers Godgeleerd Genootschap
besloten voor het jaar 1993 de volgende
prijsvraag uit te schrijven. Gevraagd wordt
een Studie over de predikant in de
Nederlandse samenleving van de 19 de eeuw.
Het aantal biografieën van vooraanstaande
predikanten en hoogleraren, die in de 19 de
eeuw in Nederland gewerkt hebben, is legio.
Een studie over de predikant als zodanig
ontbreekt echter. Toch is zonder meer
duidelijk, dat zijn posi tie in de kerk en in de
gehele maatschappij een zeer belangrijke was.
In de kerk was hij de centrale fìguur, zowel in
de plaatselijke gemeenten als in besturen. In
de maatschappij vervulde hij eveneens een
belangrijke roi. Geen organisatie, van welke
aard ook, kon het stellen zonder een
predikant in haar bestuur; in het
letterkundige leven had hij een grote inbreng;
in het sociale leven nam hij een belangrijke
plaats in; de vorming van de Nederlandse
natie en de langdurige handhaving van haar
protestantse karakter is ondenkbaar zonder
de bijdrage van de predikant.
Aan bronnen voor de bestudering van de
positie van de predikant ontbreekt het niet.
Men kan denken aan brieven,
levensherinneringen, uitgegeven preken,
gedichtenbundels, tijdschriften op
letterkundig en cultureel terrein,
domineesromans, de schildering van de
predikant in de literatuur, synodale besluiten
waarbij de positie van de predikant
opzettelijk aan de orde werd gesteld of
onderhuids in het geding was, de salariéring
enz..
Gedacht wordt aan een manuscript van
ongeveer 150 bladzijden dat voor publikatie
gereed is. Desgewenst kan de Studie
voortbouwen op eerdere publikaties van de
hand van de auteur.
Om voor beoordeling in aanmerking te
komen, moeten de antwoorden vóór 1 mei
1995 in tweevoud gezonden worden aan
Directeuren van Teylers Stichting, Damstraat
2 1 , 2 0 1 1 ha Haarlem. Over deze prijsvraag,
alsmede van nog lopende prijsvragen is een
uitgebreid programma te verkrijgen bij
Directeuren van Teylers Stichting, Damstraat
2 1 , 2 0 1 1 CH Haarlem.