ff P E T R I
TAB. riorcm appellar. Quamquítm iàtis Cipcríluae variae hae denominationes
fio!/, fine, lamen caruni diñ¡n¿t¡o iùmmopere neceiìària eft, ne quis putet
Martinium inter hanc, & magnae cruralis ramos poficriores anafiomofm,
fcu unionem, poiliiiìè. ]||. Hailerus anailomofin inter has arterias
Tab. JIÍ. Pelvis T . V. A dilucide expreíTu; etiam aJiis cognitafuit.
Vulnera arteriae cruralis prope inguen fafla for/an propterea abiolute
Icthalia non funt j ligari enim, & inuri potefi cruralis. Credibile etiam eft
pedem, ramo analìomofìn facicnte dilatato, nutritum iri eodem fere
modo, quó cubitus, quando propter aneurifraa brachialis aneriac truncus
Jigaturà c.\cipitur.
5. Pndeiiiia interna.
Accuratius perpendenda eft; docuimus paulo íliperius earn hypogañricae
ramum efle, 0, p. Tab. I. fig. I. hie íúb ligamento íacro-iíchiadic
o progrediens juxta marginem interiorera ollis ilchii, p , q. adicendit
ad genitalia ramo tj, r. dirimitur autem eo loco in duos ramos, quorum
unus r, s. per doriiim penis difiributus luperior, alter juxta urerhrac bulbum
decurrens inferior dicitur.
Inferior utrinque ínter ereñorem, transveríiim perinaei, ac accclerarp^
Yj^ torera urethras foras incedit, quemadmodum in Tab. 11. fig. I. / , m, w,
II. 0, p. cernitur, ubi undique ramos minores muículis, cuti reliquisque
partibus vicinis exigit, donec in pracputio definit.
TAB. Superior r , T a b . I. fig. I. fùb íj^nchondroí! oHìum pubis utrinque pronc'I.
greditur, & primum ramum iníignem dat bulbo urethrae ». deinde per
penis dorfuni, ramulis minoribus undique emiíTis ad glandem ejus, ac
praeputium , dilcurrit. Eufiachius hanc arteriam pulchre expreílit Tab.
Xn. fig. I. u. ^ Tab. XXV. N. 2.36-
Arteriam pudendam omnes fere anatomici admodum oblcure exhibuerunt.
Le Dranns ( a ) ramificationes majores quidem íátis bene
, fed extra íitum. Le Cattus haud meliori íücceíTú, licet pudendae
binòs ramos (b) ^tis bene expreílerfc. Palincd Chirurgis lithotomis
magis profuit, depinxit enim ramum inferiorem per(picue, ut
laefio, quae rara non eft in calculi íeíiione, evitetur. Foiéertus orami
has arterias extra pofitum, & ícenographice delineavit, quod Chirurgis
prodellè non poteft, nifi in íedibus füis naturaÜbus haec vaíá exhibeanlur.
lU. HaUcri conaraen etiam irritum fuit, in quinqué tabulis enim
vafis (anguiferis pelvis deíiinatis, nihil diífinñe, omnia mirum in modum
mutata, atque extra fitum exhibuit, Si Chirurgis & Medicis pro*
deíTe cupimus, oportet, ut vaia depingamus, qualia in emortuis occurrunt,
nunquam vero cerà turgida, à vicinis íeparata, acque exficcata;
innumeris enim erroribus liaec artificio^ raethodus aníám dat, quemadmodum
ex Haileri tabulis liquet, ubi illa vaíü praecipue mirum in modum
capreolizantia exhibentur, quae íimplicia & uniformiter progredientia
depinxit Euftachius.
Quam milére valá haec contundi poflint, quando calculus magnus,
vel vulnere nimis parvo fado etiara exilis, extrahitur, praelértira, fi
direnilo negligitur, patet ex figuris noíiris, & corum decurfú juxta
marginem oílis pubis.
6. De Venn in Pelvi Perinaco filh.
Ad venas progredior, quarum fitus, divifio & ramificationes ab arteriis
non multum divcr/á funt. in univerfum autem id notabile eft , quod
intra pclvim arteriae fuper venas, in perinaeo venae iuper arterias vchantur.
Venae etiam pleraequc arterias concomitantur, paucis excepris, cre-
TAB venas anaftomofisi quemadmodum Tab. I. fig. I.
I- inter iliacam i. & obturatricem t . mediante í , ?>, T. Ramus ff, (. fimiiiter
hypogaftiicara cum pudendà interni, & hanc ramo •\',x>l>- cum obturatrice,
cpigaftrici, & iliacà, conjungit.
Vena cava, in dexteriore lumborum parte fita, ubi in Iliacas dirimitur,
fub aortà procedit, uti patet in reieflo trunco «t- Ü. firmiter etiam
vertebris inhacret.
(a) Parallèle &c. Tab: II. Fig. I. Lll.
(Ó Tab. VJ. Recueil &e.
M E R
; Iliaca, antcquam cpigaftricatn exhibet, ramum infignem r .exigl t ,quì TAB.
unà cura arterià , quam totam obtegic, fle(5titur juxta oHìs ilii criftam, fJ'i.
unde vena circumflexa ilium lì!. Hallero nuncupatur. Euftachius utramque
venam & arteriara Tab. XXV. N. 2. H . depinxit.
Vena obturatrix plerumque gemino initio, u, t , -r, t. oritur, quod i
Galeno (a ) ctiam adnotatum eft; venae hae iterum ih. mutuo conting
u n t , & obturatricem gignunt , quae inter duo capita mufculi ejusdem
nominis uni cum arterià & nervo ad exteriors porrigitur.
Pudenda, cum arterià ligamentum ^cro-ifchiadicum iubit, ac ramum
dat.v, 13. qui hicrelèflus, haemorrhoideae venae originem praebet.
Venae pudendae utriusque lateris /iib fynchondrofi oilìum pubis conjunguntur,
formancque unicam venam quae fine pari doriùm penis
perreptat. de hàc Euftachii Tab. XII. fig. I. o'mnino confuli debet.
Venae hae pudendae fimiiiter cum veficae venis plexus admirabilcs
formant, unum, qui Ligamento triangular! e.\terius adjacct. Tab. II. fig. t a B .
II. e, i. alterum interiorera, qui urethram & proftatam ampleflitur. Santorinus
hunc egregie exliibuit (b)-, venas vero propter amplitudines
finus vocat.
Vena autem pudenda inferior, ejusdem Tab. I. fig. \.p. t. propago,
infra transverfum perinaei muiculum S, Tab. II. fig. I. b, e. & d, c. una
cum nervo erumpit, in finiftro latere earn reiecui, in dextro tota appar
e t , unà cum ramis, quos undique ipargit. c, _/", ¿-j E. vero
eft haemorrhoidea.
E x fltù venae Iliacae patet, quantum in gravidis ab increlcente utero
comprimi pofTit, unde pedum intumeiccntia, varices, etiam pudendi
analarca oriuntur.
7. De lUacà Gianduia.
Circa majora vaia multae ièmper glandulae conglobatae occurrunt: ad
inguina, quemadmodum ad alas, quamplurimas obièrvamus, quae etiam
duilù veluti continuo intus vafa concomitantur. infignis hoc in cadavere
erat iliaca r . A. Tab. I. fig. I. quam filentio praeterire nefas duxi, quoniam
Nuckius (c) huic & aliis in vicinis /èdem obtincntibus ufum egregium
attribuir, quem Ciiyiifero duftui lympham aiTundcndo praeftarent.
Videntur Iliacae cum inguinalibus, & funiculi /permatici glandulis
intimam unionem habere ^ in iarcocele eas aliquando ad capitis magnitudinem
intra abdomen increicere L e Dranus ( d ) autor eft.
D E M O N S T R A T I O N U M Lib, II.
C A P U T T E R T I U M
De Nerv/s intra Pehhn^ 6? in Perì naso confpicms.
Ex lumbalibus nervis duo inferiores pelvim ingrediuntur , ut cum
quacuor iàcris unici, admirabilem illum plexum forment, quem
Tab. I. fig. II. exhibui. is profeño nunquam, nifi pelvi per medium iè- TAB.
a a , dare depingi poteft. Euftachius, quo excepto nemo nervorum tramites
in vero ficù repraeièntare auiiis eft, plexum hunc ncque iècundìi
figurà Tabulae decimae & oflavae, ncque Tabuli dcciraii & nonà ob
oculosponere potuit, quoniam pelvim ab anteriore parte adgrcilùs eft.
Verum, quando mulculos una cura nervis piflurà comprehendimus,
nervorum exitus non adeo manifcfti íünt, quam quidcra dcfìderari poiiè
videntur. Minoris autem momenti id incoramodum exiftimabitur, quando
quae in principio hujus opcris praefati iìimus, in memoriara revocantur:
quod quidem omnes ñervos in univerfum, ièd praeprimis eos iconibus
(1) Dedinefl. Venarum Lib. I. Charter: Tom. U'. Cjp. IX. pag. 233. D-E.
{!-) Ibid, Cap. X 5. ;8. pag i<jS.
(c) Adtnograph. curios: pag. 71. 72. confer ciiam Mcci.clii diiT: Epifl. de vafis Lymplialicis
& gland: conglob: pag. p8.
(1/) Opvr: de Cliifurg. pag. 189 Si feq.
bi
TAB. nibus exhiberc volumus, <]ui à ceteris vel omnino non, vel minus accu-
^jc.'u. delineari flint. Sed ad nervorun» explanationem potius revertor.
Brachialium nervorum plexum quando cum líchiadico comparamus,
magnam inter utrumque coovenientiam comperiemus: nam, quemadmodum
thomcis bini fuperiores iè cum cervicalibus ad brachiales forjnandos,
ita inverio ordine lumbalium duo imi cum lacris iè conjungunt
ad forraandura I/chiadicura, qui clunibus, femoris pofteriori parti,
cruri ac pedi ñervos largitur.
Praeter iichiadicum nervi/acri5 pudendi, ac (èdis ñervos conftituunt,
á e iìs igitur, ac reliquis intra pelvim fitis nunc fingulatim agendum.
I. Nervus obturator, feu cruralis poßcrior.
TAB hunc nervum lumbales tres intermedii eírormant,coníp¡cuus
j. • tantum eft ejus truncus Tab. I. fig. II. i, 2. 3. Euftachius ejus varias ori-
" ' gines Tab. XIX. eleganter expofùit. Radices autem frequentius ex tertio
& quarto lumbali exigit; aliquando, quod etiam ii Monroo notaium eft,
è tribus íüperioribus, nunquam vero ex lurnbali quinto.
Obturator in principio p/òac capitibus anterioribus obtegitur, quemadmodum
in finiftro latere Tab. XIX. Euftachii videri poteft; deinceps
chordae inftar juxta pfòam progreilijs foramen magnum, ièu canalera
oíTi pubis inlculptum Tab. I. fig. 11. E. 2. 0. intrat, tranfitque, ut addu-
¿lori magno aliisque muículis vicinis, etiam cuti ramos tribuat. Galenus
(a) eum optime verbis, Euftachius (b) tabulis fuis comprehendit.
Impertit autem ramos diveriös obturatori rauículo interno r. 3. etiam
externo.
Gravidae propter comprelTionem hujus nervi, ex diverfo fitu foetus,
de ftupore ac dolore femoris fiepe conqueruntur, qui, mutato fitú foetus,
aliquando protinus ceilant.
2. Nervus ìnguinaìis.
Lumbales etiam exilera ramum ad inguen & cremafteres rauículos deniiitunt.
Tab. I. fig. II. 27. 28. decurrit juxta ^fbae minoris tendinem ad
ligaraentura Faloppii, quod fubtergreditur ut foras in inguinales glándulas
excedat, & in cremafterem mufculum, quemadmodum Euftachius
hunc inguinalem Tab. XIX. N. 2. 4>, & Tab. XXI. H , I, exhibuit. Ciar.
Coopmannus (c) hujus nervi exadiam dedit defcrjptionem.
Ramus ad cremafterem pertinens etiam ulterius fertur, atque cum
ramis nervi pudendi inferioris unitur. Confenfus inter urechram & tefticulos
ex hoc conjugio pulchre explicari poteft, & fj'mptoma illud, quod,
in gonorrhocis virulentis faepe obvium, à Sydenharao tefticulomm rotatio
vocatur: etiara bubo venereus.
In fîrcocele cancrolüm vjrus haud dubie hujus nervi ope cum conglobatis
glandulis Iliacis coramunicatur: lethalis forfan ideo aliquando tefticuli
amputatio eft, quemadmodum Le Dranus mulcis obiervationibus
iancivit.
3. Nervus Jßbiadicas.
Nervus hic ex binis inferioribus lumbalibus, Tab. I. fig. IJ. y. 21.
22. & è nervis fîcris quatuor fûpsrioribus componitur, doOrinae & per-
^icuitatis caufîà dividi poteft in partes quatuor, .quibus veluti toridera
radicibus in unum trimcum coëuntibus confiât.
Prima igitur uti jam diximus ex ultimo ac penultimo lumbal! orla,
ramum ablegat 4. 21. verfùs exteriora, ubi per glúteos diftribuitur. Contegitur
autem ca ilchiadici pars hypogaftricis vafìs, eorumque internis
ramis adeo, utvix, quemadmodum in Tab. I. fig. I. conlpici queat.
Martinius ( d ) eandem originem huic radici attribuit.
(«) Anat. adminiflr. Lib, III. Cap. X. Chart. Tom, IV. p. 84. E.
(A) Tab. XIX.
(c) Monro! Traft, de ncrvis. Laiine redd. £d. altera, p. i88- not, 0.
(i/j Ibid. p. 224. 5. 17.
g ylUern ex primo (acro orta Tab. I. fig. II. 6. J. cum praecedcnti TAB.
^ anßm infignem format, quam arteria Iliaca poßica Martinii A-miL
g Cap. 2.) una cum venà tranfit, ut in fig. 1. hujus tabulae h, i. D ,
^ cernitur.
g Tenia vero fig. II. 8. 7. ex ßcro fecundo nata cura fuperiori denuo
^ anñm cííicit, quà pyriformis portionemv. k. 7. excipit. Obtegitur ali-
^ quando eo muiculo, aliquando ab origine nuda ad plexum incedit.
É Ql'^flu tandem, ex iacro tertio interdum fólo oritur: interdum vero
^ tertius nervus licer cura (ècundo wnitus ramum emittit ad plexum ilchia-
O dicura, quemadmodum in hoc fubjeßo. 9. 10. 23. inconftans lémper natura
in his plexibus contexendis obiervatur. Quantae elegantiae textu-
& rae fit plexus ipiè ex figuri iècundà melius, quam ex longä verborura
¿ ambage colligi poteft; tranfèo igitur ad modum quo è pelvi foras pro-
^ greditur.
^ lichiadicus nervus hàcratione cornpofitus uni cum pyriformis mulculi
^ caudù foras ducitur, ut per glúteos, femoris mufculos pofteriores, relig
quumque pedem diftribuatur; quemadmodum. ab Euftachio Tab. XX.
§ depingitun Aliquando ramum obturatori interno impertit, quod Frane-
^ querae Anno i 7 n - ñervos in adulti cadavere publice demonftrans, ob-
I j fervavi: aliquando vero is mufculus á pudendo nervo, ut in hoc cada-
^ vere. 11. 12. fig. I. Tab. I. accipit plura, quae quoniam extra confpecium
If, fiint hic non addane
^ 4- Nervus pudendus.
Nervus pudendus ex fecundo & tertio fiero. 9. 10. inter ie unitis TAB.
oriundus, unà cura arterià fùb fiero líchiadico ligamento 11. incedit; ^
reintrat vero fùbito pelvim, & mufculo obturatori interno infignem ra- ^
mura fig. I. 12. impertit: exigic etiam alios ramos 13. hic abfciflòs, qui
coccygeo, levato«, ac reliquis ani & perinaei mufculis ñervos tribuunt.
Aliquando nervus ex quarto facro orfus ßjpra coccygeum mufculum decurrit
, eique inferitur.
Pudendus autem proprie diclus, in utràque figurà. 14. in duos dirimitur
ramos, quorum infignior ad arcum oiTium pubis progreditur, ut
penem inviris, clitoridem in ferainis adicendat, atque juxca ejus dorfùm
veriùs glandem dilcurrat,
cui, quemadmodum etiam cuti vicinae ac
praeputio, ñervos quamplurimos largitur: hunc dorßilem penis, fèu pudendum
fuperiorem vocare licet. Euftachius eos Tab. XXÍ. N. 2, K.
delineavit; decurrunt ab exteriore parte artenarum, inter quas, fèu in
medio penis dorfò, vena fine pari fita eft.
Ejusdem nervi ramus alter. 14. 17. 20. 18. 19. mulculo ereñori ñervos
impertit, atque ramum fingularcm 19. demiccit inter corpus cavernofum
penis & urethrae bulbum, qui acceleratori urinae, colis parti inferiori,
ejus cuti & praeputio ñervos exhibet: etiam cum nervo inguinali 2.
conjungitur.
H i c , quem h fitù inferiorem nominabimus, modis variis, ut nervi
fòlent, extrorfùm procedit, aliquando uno ramo inferiori, aliquando binis,
quemadmodum in Tab. II. fig. L i. 2. & 7. 8. uno icilicet inter TAB.
transverfum perinaei & acceleracorera, altero infra transverfíim fpariò:
uniuntur tamen inter (è, 8. 2. hinc inde, quamquam in univerfum prior
I. 2. 3 4. y. 6. ad colis extremara partera pertingat, alter in medià definat.
Transverfi perinaei mufculi inde fuos ñervos derivant.
A pudendo coramuni etiam ramus nerveus, íed profundius fitus,
Fig. If. II. 12. orfijs per fphinßerem veficae, & urethrae bulbum«c.
ipargitur.
Ex diftributione pudendi communis deducimus facile, cur penem continuo
attreftent digitis fuis calculofi; & f i relíqua figna conipirant, cur
fignum pathognomicum, in pueris praelerrim habitum fui t ? videtur dolor,
(quod in primo Libro uberius explicavi) in extremos ñervos maxime
fäevire.
^ Dolor intenfiílimus in glande penis, de quo plurimi poft íeftionem
ö calculi conqueruntur, fi laefione nervi pudendi prccui dubio oritur, quam-
D quam