■rrr
In rcriim Natura omni , omnia adeo fu n t inuiccm con-
nexa concatcnataque, v t ne cogitari quidquam poiTit vnum atque
disiunftum plane ab omnibus iingulisque reliquis. V b iu is caufa et
effeftus jiraelentes, pari paflu incedunt. Ex fifiu u t difcrepantia Umilia.
Hinc, v a ria adeo confpirant partim cum obferuatione, partim
cum o b ie d o , v t o b fe ru a to r , fi eorum confidcrationem negle.xerit,
egregie pcriclitabitur de fine exo p tato , irruetque in errores turpifii-
mos. T a lis erat ilia obferuatio M onro i de fpirali fabrica omnium
corp orum; quoniam ne in mentem quidem libi venire fiuerat, co rp o rum
etiam ftipeificiem politiflimam tamen habere fua interfiitia mt-
c ro fco p ica , quorum reflexiones radiorum ^folis etiamnum pro ratione
aiigmentonun a u d a e , differentem d iredionem iiabeant, necefTe efl.
y .;
E ffed u s eft caufae fequda . A t tritum efl; vniiis e ffedus, plti-
res effe polle caufas. Concurrentium itaque, ad effediim certum
prodiicendttm, caufarum, fi, quaedam v e l deficiat, v e l incompleta
aut mutata fit, euentus plane idem eife nequit. Sic, qui incafllim tcn-
tatiere falionem mufcorum frondoforum alioriimque vegetabilium
cryptogamiac L in n a e i, v e l non fatis p e r fp eda habtiifle, v e l obfer-
vando non rcfpexifle c u n d a , quae corum pultilationi et profunt et
obfunt, tenendum eft. Etenim eorum multa fu nt variaque, fummam
obferuatoris circumfpicientiam requtrentia.
Dcinde etiam multa occurrunt in rerttm Natura, quae primo
obtutu adeo inter fefe contienire v id c n tu r , ,v t vnum idemque efle
perfuaftim tibi habeas, cum tamen diuerfa fint. A lia e con tra , vere
non
It '
non diuerfa, diuerfitatis tamen fpecicm prae fe ferunC. .Omnium fre-
quentius inter ilia corpora, huius commatis exempla occurrunt, quae
v ita li principio infiruuntur. Quam pracccps inde fit v ia ad infignes
. errores et confufion es, minus c ircum fp ed i obferuatoris, abunde patet
e moniimentis p u b lic is, ifla o b ied a concernentibus, v iro rum v e l
praeflantiflimorum.
Neque femper v acant crimina ita commifla, impatientlac culpa.
E tenim tarn e x a d a circnnifpieientia omnibus fingulisque inuigilare,
quae defideratum finem v e l p romoiierc, v e l retardare, v e l adulterare
q u eu n t, nequit efle absque omni remora. E t prima quidem pericula
fi fp ed e s , nifi etiam, quod tamen faepe eiienit, incaffum adhibean-
tu r , plus molefiiac temporisqiie impendii creare aíTolent. Quibus,
qui indulgere re c iifan t, imo fe a ftifccpto laudabili negotio abfterere
fiu e r in t, dcfcruiflè e a , quorum reuelationem perficere in p ro c in d u
e ran t, verendum efi,
O b ied a ínte r, quorum naturam ac indolem genuinam obfer-
van d o ex aife eruere n itim u r , occurrunt baud p a ca , ita comparata,
v t caufarum et effcduum , fenfim fcnfimque fe euoluentium pcrfpi-
cu ita ti, cardinibus tamen obferuationis, non detuf aditus breui tem-
p on s mtcrua llo; quin v e l per feriem annorum fit pe rfcuciandum, fi
e lu da re ad ea cupiiicr is, quibus inCflere v o le s talo firmiffimo. Hue
e. g. praeprimis pertinent v iu a co rp o ra , fuo incremento et decre-
^ mento,
! J