FRA N C I SC I F E R N A N D E Z
d i, vctum Aduenæquoque Hi/paui fepenùmero vefeigaudeanc.’
De Xiomicbin Mexicanorum, quam noftriTroftam
vocjnt. Cap. XXVI.
PIfeis eft fquamofus Trod:« Salarifu e noftratis forma, magnitudine, fua-
tate, lquamis,ac nutrimento *,fed pundtisrubeis minime diftindhis, qui-
quarn rujaoris cuiufdam cxpers non fit : circa torrentescalidarum regionum
non longé à Mexicana Vrbe,magnaque aqu« dulcis verfecur flumina. Caput
refimam eft,duorum dodrantum longitudodquam« miriutæydorlùm nigrum,
Candida latera, iquairustamenqixibufeam nigris coniperfe, ae venter albus .•
dorfo quaternæ jniùpt pinn«} ventri totidem, quatern« iuxta branchias, ae
bin« alias circa excremêntï meatum ï-vattft capittafïöcis, fed. præcipuè iuxtau
Hocyacocodan, funcaucem, qui Patlani michin vocent.
DeMaluIlis Cap. XXVIL
Vr Ocant Guaftec« Malialles, genus quoddam Ranarum aquaticarum opti*
mi,pergratique aiimenti, ac pondéré libram vnam «quand um.
DeTepechacallin. Cap, XXVIII.
CApiutur mftumioibus calentium Regionü e«, quas locuftas lacini,Mexi*
cani verb Tepechacalliri votant, dodraritem long«, acduos pollicesplùs
minus craflæ ; eduntur codt«, aut fereuli modo,quod eandidum yocamus, paratas,
qua præparatione, carnium feporem præferum, quanquampifeolum ali-
quid femper oleant-In Mexican© verb Racu Cicada yerfeturpalullrisqjatria lingua
dida Atopidan. Item Colcæ paruç, quibus vcfei Indi minime aflfte uerant,
Cancrorumque varia, & innumera genera,neceorum modo,quorum meminit
Antiquitas > led aliorum quoque,qui varia forma, & varijs etiam conftantcojo-
ribus , baud minon ConcharumcQpia,atque varietate . Verum nobis animus
non eft tam multa animalia profequi^donec per otium liberius cencedatur de-
uagari,quemadmodum nec Scarab®,orum, qui itidem ednntur ab Indis varia.»
genera,quale eft Acetepitz, & Goatecpatl.
De Xohuilin. Cap. XXIX.
XOhuilin maximusi& qui iam ad iuftam deuenit magnitudinem jXobuilin
ftmpliciter dicitur ; qui verb natu minor eft, fed «täte huic fecundus,
Tlacoxobnilinnuncupatur.Terdusa b illo Tepitonxohuilin, ac m inimus om'
nium Yayauhqui, de quo alibi fern us loquuti : maximus omnium lacuftris eft •
aedodrantem «quans longitudine, nec pifeibus circa Hilpanorum Humina_,
veriantibus dilfimilis, cartdens eft, verum totus pene fenguineis perfunditur.
guctis:cauda eft lu n a ta ,vnica dorfepinna, branchijs b in « ,b in « ventri, ac
iuxta anum vnica.*caput refimum eft /corpus tedum fquamis exilibus ,& venter
ouis magna ex parte onuftus,oculi ftinc parui, nigrique, iris ex pallido ru-
befeit,& corpus vniuerlumpallefeic ccandido j cftur inmeliorum pilciuiib
penupenuria,
e'tfi vitioib conftetallmçütq, parumque grato, carneque Iaxiore quâm
deceac,atque mblliore.
De Xalmicbin, feu Pifee arenolb. Cap. XXX.
SPebiesieft mediocris eorum pifeium, quoscandidos, feu Yztacmichin vo-
- brfiib /auc js ipfe Amilotl, mtdiocri tamen ; héèyigentis ®tari$ magnitti4
dine:AmiIotl enim maximus alborumeft, Xàlinaichin mediocrlsi & qui ftmpli-
eiter Yztacmichin vocatur,minimus. Eft & alius* biiciilus Xalmfebin didus,vix
minimum digit'umfongitudine,aût ciraftitudine æqüans ,rubeis.lquamulis,nec
noftratibus ruhecufis valde diftimilis> qui omribs Iquamofi fuht, bonoque, &
grata alimrento,pra3cipuefe iuftarri attigerint magnitudinemjelixiqueexaquaj
pura,additoque h ortenft apiQ edant u r .
De Xailmiehin Quauhnahoacenfi. Cap. XXXI.
Plfcis eft dodranlalis fntoiU, çandeftti tedu$ pefte, fed tirca dorlum Mu--
ftelHnæ modçldiftinda : çaiida lunata,candido, nigroque variaca eolo ro,
pinnis ddàbus circa dorlum,binis circa brancHias/ôs circa ex crenienti meatum
vnica .'Viuit in fluminibus regiquum calidarum, & quamuisnon fit Iquamo-
ftsygratum tamen pr«bet, açbonum âlimentum,
De Texcalnanacatl, feu Fungo Iapideo. Cap. XXXII.
A Figura nomeh accepit bic lapis,quiftingis (imili? e ft, ac colore' albo, ci-
nereo,& februbro variatus : oiFenditur aliter propè littora maris auftralis,
cums forcaiiis felfe aquarum vi,hac eft donatus forma ■
De Tap achpoxcqahqul. Cap. XXXIII.
TApachpoxcauhqui, feu Concha mufeoia, Qonch«genus eft, cui muiq^ .
innafeitur , 4 mari auftrali delata. Inuenit verb a mulco çidem innalçen-
tinome«*.
De Haitzitzilmiehin. Cap. XXXIV.
PIfeiç eft Océani feptentrionalisalumnus,laminis Iquamarum inftar teâus-,
duos longus cubitosjtenuilque, & roftrb oéto vncjasprolixo, fed feperio-
ri parte contra acuum aliarum nacuram paulb longiori, ad quarum camen Ipe-.
ciesputoreferendum,colore candenci nutrimento-verbfelubri,& grato/
quafe eft AfeUorum,.
De TIacamichin. Gap. XXXV.
T T a appellant Indi pifeem, quern Hiipan’i Iridigenæ ‘Doèdlïtm vpcant, qui ver-
ià.turguQqueinmariaUiftrali,dicicurque ab antiiquis.(iqin’ulcoram.viroruni
fententia ] lupu$,ab alijsjamdiu defcriptusycum capitis, eiu? Iapillb,atque vfu ^