anirnkgcnenure poteft>non tarnen^ j l y ^ ^ S ' ^ v ^ U'Wrco^
eniao. Primo, qujia -pg^grinaht^^^^pij.
dicamentorum in varias regiones cognitibnem., optimum eft Vt & eiys regionis ad
quam perueniunt, & nomen illorum quacpærûand nrcdicamentqmmfdanft' cfüif
ficfaduDr. eorum notitia ireddetupsfo SecmidoiqHiacxinomiinumidaridatG &piu^ip
cogaiDionemfimpikis:lnfi^dicamemivei30musvaNsjmiquc^tocpmmqmea^dn;^
piêat i quandoqueÆXp&atairabaliierQ). *$hidnlmifconö^^
Diofcoftde in quibuldam I medicamèntis adam|dfito\ explicfatuar % isas ali)® e^ ebrwma
deferiptione coHi^tnr.j in /quibufdani^paroJietitninifitijjfèd lolqnomiiMim varië^
tas ponitur, cur autem ita nominentur, iioniblum non enodatur^ed nequoin d$$
iineatione induditur, At]fumma.a<M^a’dil3^cia^pmmum>pmpiBtr3iibugii 3&
que etymoinueftigatis , dubio procul multas ttobis dtimplida innckjefouij-t squ« alio-
qm noninnoteicerent . Nominis namque tiroprietasnuno medkamentifermam!»
nulle facultarerpj nunoodorem Êp| .aliquid eiufmodi denotabit p itaiyt diqùa nota
effatu digna medicamentaaddatur,qnæ factiièr emi eksioognitionero' r e ddet.,
De Plautarum hums operisi mmimbçjje*ràndemq. multipHei,
m^ncUturOi-npiC^ivJ^iVii i f'
IN plantis noui Orbis hoc in öpenexönpa^
mon aliquod habentia > ac vim quandamsl .& -jrationem natos?« jexprimentia*
acnonnnlla edam etymdn nuUum'iefeneniid ofl&runairv i Plaiferahi<inam(|üe
quarum nomina etymon habent,quajdam a pra? dp u a faculrate,effedad,ùe. CxceiLeny
tia appeliationem traxerunt, vt eft herJ^^^^webdiâa'&alàenicâteiiqnapner?
perasauuandi prædita eft, a
locaquabuitl, arbor inlàni» didta -, qpiadæmones pellendo, ficfefâipiiBviphil^M?
eos curât,qui horum prauicare infaniitnt. Ompafli ite d ic fe ^ ü im îa am îd i^ ^ i
muliebres morbo^pr^eipue hyfteâcosÆffè^tesgjjratj. TttlMid vrens mèdicin«*»
nunçupaca, quia qnaarto ordine calida eft, 8c vrencis naturç I Coayuizpailt medicina
doloris di&a, quia dolores Imit . guahwcapatlt iraft^ominis.mediq«ia difta » quia
hilaritatem inducit, & kam mulcet. Tfcelpàtli dyfeotefieorum mediduanuncupa*
ta,, quia dyfenterieos fanat affedus ; Alias a quadam pecuüari:p<ppriètatevvt
nahuihuKph, ideft herba verecunda, fie didta quia hommistadumtót,& eiusfiatu
tabefeit. Quçdam a fuisinuentorjbus nomen duxçre, v tX euquihlm herbaPrincipis
di&a ab inuçntore, qui erat illius regionis Princeps, Ête^quamJdifpani ineolae
herbam Ioannis infenri.^illius primi inuentoris,dicunt. AJocis alix,v.tC'hifhimecapatli
quia Chtchimicoe gentiseft medicina. Ttxcalxihuitl 3 leu herba laxQmm.yr.quiain là-
xis oritur. tAtcuapatit , feu medicina iuxta riuos proueniens , quia in fluentibüs
aquis oritur. A fàpore, vt Cocoxthuitl, ideftherbaacris,afapore acri-, quo pollet
nomen lumens.T’lacocbtcbujooc eft virga amara,Crffof^/c^>fcu herba amara abama^-
rkudinis làpore nuncupatæ. A colore^ vt Tlilxochitl, id eft flos nigcr, nonien arftgro
filiquarü colore, nam huius plaritæ flores mutari videntur in filiquas; Çoco^xoçbipatli,
hoe eft medicina lutei floris,aflorum colore fie dióia.i, A ftmilitudine cum muleis r&-
bus fa â a , vt cum animalibus. quod icilicet vna plantç pars., .vel quod ipfa vniuerfa
alicui
öfèui animah fimifefit>vt Theoquilm, id eft laxd .vetmes, ficdidta a radicibijs capil-
laiibusivèrmium^uram rcferentftms. Ziie^ci/rajficdidbaiquia eius lemen eft finu-
k^dchleis^ afininllradine cüm alijs medicamentis, vel quod vniuerla>vel quod eius
pjosb^uleEuïlf i^ w hvmueria>.v,ei illorum partem,vtrlalahoehatl3ide&;m(ima. abies*
X'/d^oli»,hocefteerafüshundH5:u-a;fimüinidinequam habent cum vniuerla plan-
tsnrjibuapatit)h.oc eftquerna medicina,a fimilitudioe folioru,quamhabct cumfclijs
Sedcpp^c?)<a/irilquvplata palmae fimilis, a fimftitiidiae ft>liorum,quam,habet cum
i)f bumilispolman. Tautbü, id' eftnubilofa medicina ,• ob! flores comantes ,
quinubilaftniiiaBi quadantenus &khtidf<£ta ? ■: j A medicamentiblèu eius partis figu-
dimmerolaifohorum mtfltitudineiic di£kz.T lalquequtt-zply ideft
. a hoftris Millefelium dieidyr
. :Nautytepu^.y ïè &&i qoatuor ^doïfis ^ dMhaiiioquia caules hiec herba produ-
dftttacekiqüibu&m appeii^idbukb lècimdum edrum longitödinem e partibus
quaternis difcurrenerbus pennatos Tezpppeli^üc dildla a radite, duritie 8c colore
in mbeuni vergentejinutaateiapidem TeipatU óxQaxs^È'etzpnxocbiilM. eft flosbar-;
luous | dic didiusia flóribusf icomantibus xapillis>ion^s iSs coccineis, qui.>fimul.,
bwbaï mftar iuntSb funt'.i7’^o»/itè«^«/, ideft,capilli rubei lumpfit hac plmta-
nomen aïmnuitateiycokrepitoifcrma .commtiumi sin funumsï virgis florumru—
beos capillos .referentium ,. Abjaècidcnte quopiam»vt €epdqMh^l 3 id eft arbof
gummircraifièlicetfioc nobieii cundfis arboribus- gummiferisoommune fit,per an-;
toncanafiaramen huic arbori mdimmeft;H<>i^ï/iii*»/k/;{èu aflluens refina,eodé.modo
periiaintonomalhim acópiola refina quam produdtilumpfit nomen. Xïoquabuïtl >
fic dicitur,quia ftipes lepra mkétus. videatur. Quandoque a duobus fimul iunblis.
vnum fit nomen, vt *Axixco%pbuh{paüi, hoe eft medicina vrinae lutea. a fclijs in-
fernè luteis fiicea didta, 6c a facultate euocandi vrinam medicina vrin^ nuncu»,
pata,fit nomen eompofitum adacultate & filiorum colore. Yzpactexcaltlacotlt
ld eft virga candida laxorum dicla, nomen eompofitum ex colore, &loco im
quo oritur. Contingitquandoque vnam & e.andem; plantam plures lördtam fiiiflq
noinenclaturaxj calq. enuerfas,*, vel quia in vna regione fuerit cognita^yna pr^ci-
puaiacultas,a.qua apud illas genees nomen vim iftam exprimens ment impohtum,
in alia vero regibne kcultate altera, ab hac diuerlacognita alteram nomen fuit
inditum ^ flè in diuerfis rtgionibus > diuerfis epgnitis; fiicultatibus, tanquam
praecipuis vrii & eidem plant« infitis, piures,fuerint aecommodat« nomencla- $
tufte vt eft Tcxaxapotla,id eft lapidu perforatrix.nam confricato ea madente lapide,
vel quinque vncias craflbi admotilq. auerla parte naribus, ita perciperet quis odo-»
rem,acfinaribus herbulam admouiiretjpenetrante vaporefiixu durum . Alij can-
dem plantam 7 ’^p»/>ö//A«;t^<ul/Jfeu'fternutamentu mouentem vocant,quia naribus
admota fternutamentum exdeat i.vt eft etiam T7{omptlihuizpatlt, ideft medicina-» j
eiens fternutamentum,a facultate cxcitandi fternutamentum,qua pollet, fie did:a_,,%
eadem ab alijs nuncupata Tzpntecompatlt, ideft^^^medicina^oaput expurgans * Oblèrr -
uatur quandoque nomenclaturarum pluralitas non tantum a varietate facultatum,
quïe vni plant« inlunt,lèd quia vna erit liimpta a lacultate, alia a.colore,alia ab odo-.
re, alia afimilitudine,pro Varietate earumqualitatum pr«pollentium, qu« diuerfis .
impoficoribus innotuerunt.. vt eft planta illa , quam ab odoris prauitate Cobayellttn, .