ftriâdonc, & corroboradoacjac inraiafteris moi&orum gcnerikis pfopellaidis,
atque fanandis vtilis.nam très quatuorue guttæ m&tutmu tempore ante cibos Mi
dæj ventriculum a fiigida cauîà imbecillem confirmant, vrinam & renum vein-
cæq. cxcrementa euocant,pelluntq. ècorpore. aperiuntobftra&a, ac medentur
refpirationis aifficukati,v.entrkuli & aim doloksfedant. commendmtcûio*
rem, ac iuueidlem Vigorem dmtius aaiforaatit | & menhir i^uinliqaof ille m
peflulos eflormatus, acobditus vuluæ,fecUttdascmormosq. infantes trahit > par*
mm accélérât, & ftcrilitatem a frigidis humidisq. ortamiiumoribus profligat.
dûlores ab eifdem caufis enatos vbicumque oontingant, extrinfeeus illftùs ndat,
flams & mmores præter naturam difcutit, cerebrum corroborât, neruomm pn-
mni impofitus auxiliatur, pahflffî &feoriyn gelidis omnibus m^emrmorbis.
Cholicis, Iliacisq. & articulorum dolôribds mire eft vtilis. quin vmnerarecen-
tût cèHîglutinat, .«ânat inueterata, acÆuturnarum#>rt^W|^à^«lg<>» »
çemiciq. d o r% iliitus pellkldem pneftat abipfo femme expreflummküm,naîtras
tamen, benignius,ac mollius, quamuis acre quoquèfït,gratiflimi oddns gu-
ftuq. & odorum,& fîiaue,ac tertio calprifieum ordine^uod nos omnium primi
curauimus prælo extorquendum , eftautcm oleoqüpd ab Amf gdalis amans ,
aut nucleis Perfcommexprimitur, ©dore atque fepofelittule, led odoratius, vehementius,&
acrimonk longe maioris. .
Flos Balfami admodam follet, cÿ?Digitati aliquoModo efl JïmUïs. eamdemarbo-
rcmdefcripfit etiam M tardes cap.?, fubfnem. eiq. duplicem trtbuit corticem ,vnum
craffum Subens modo, alteram vero tenuem, fruffum ait Ciceris, autPifi gram ma-
iorem non elfc,t»cl»f*m in extrema fiüquaj angufta, digitfttn loiiga, atba, tènuitate relalis
fimplicis. m m etiam fil*quam tW tf ura
exhibait. good vero Balfamum a Monar de frima locodefiribitunfoneef illud quad
fequente i $. cap. exponitur, cam eundem exeoquendi modumvtttibiqueïuueniamus,
folium Vrticx cam filio mueront* hafiarum non adeo difjideat.J . !;4: r|
farolus Clufius lib.z.exot.cap. 2 ? tdefcnbithuiu* Balfami frt0 um, fihquam nem-
pe fbadiceam, cam duobu* nuclei* tnclufi*. Monarde* autem, fo\é fiUquamnohdum
adultam defiripfit. Ego vero putofruSlum ilium Clafiamm pottus éx arbore y quam
wocant Pecunix. .>
T). Henrico foruino, Batauo, Pharmacopao Romano, exotiforum diligénitfjim Jcrufétori,
mifjàs fuit nomine Mamey.
De Arbore H V A C Q H E X ex qua paratur vocatum ab indigetH* Bal/àmum.
Balfamifera 1 1. Cap. X J U
AR B O R eft mediocris altimdinis,& craffiradine femoris,ftrmh materia ,
& quæ terra defoflà diutius dur et incoruptay odora, luteisq. folijsdenarij
plus minus amplimdine.flore paruo & candicati,ftuâ:u baccis Lau ri ùmili.Cor-
nce huius arboris coftado minutim,& quatriduo maçerato exaqua, ac dernum
infolato & expreflb, liquor extorquetur Balfami præftans vires, ad mulw vtihs-,
quiquc intra menfis vniusfpacium peragatur i contrahimr etiam ex.felijsftilla-
titius liquor, odore perquam iucundus, &c multis per fanandis affeéiibus aptiln-
' mus.
ijntis.qüin furculi ipfi extergunt roborantq.dentes, ex quibus, vt hocquóque
»obiter dicatur ,°Indi oliirt fitgi^is puc|,óijfs addere coniueuerunt.
V . 'De 'Balfdmi fiatiec quern ihdigena Hiffani AAfUR IP M vocant ^
Balfamifera I I I . Cap. X I I 11 «
ET SI /plantaha;cffrutexfitjinterarborestarnen,pbdimilitudinemac6b-
gnationem quam turn arboribus lacrymam ferentibus-, prsfertim eaim.
M^nam habet eius liquor cum^vocato Baliamomeponereviiiim fuit.Eftergo Ma-^
I ripenda ftutex,ftipites ferens viginti fere dodrtuitum altitud-inemiiabentes, rar
Bmnsq.'fufos,ac folia haftarum-mucronibuS paria,, crafla lataq. led fuperna parte
Byirehtiora,&vfparfïm pürpurafcèntia è mbeo^& appenfa pediculis in cocciheiim
■ colorem inolinantibus,fru<ftu racematim dependente, & oQro pencvncias longb,
■ concinnato acinis vuarum ferê fïmilibus, fed tamen rarioribus,initio virentibus,
■ deinde mbe&entibus,& tande è pürpureo nigricantibus. Vtuntur ^Ethiopes fo-
■ ljjs eius fiftularum loco^ ad hauricndum fcmum herbte vocat^ a Mexicerifibus
■ Y elt,quem alijs per amndinum Canales mosell haurire,paratis è felijs conuolutis
BauibuMam tubulis. Arte vero extorquendètiquoris modus Kic eft. teneros eius,
I plants cauliculos, tiirionefue,& interdum adnos minutim diflecant, coquuntq.
Bin afjm . .donec in defiruti denfentur craflitudinem, atque ,ita,.'finujp£’confide-
■ re. Curat hic-liquormire vulnera, etiam alias infenabilia. & reeentiumfluen-
■ tem quoque feriguinem fiftit. Sunt qui ex prsfatis germinibusaquam ftillati-
Btiam extorquent, quam aiunt, ardenti feu Vits vocata aqua^effe adqustps prs-
■ ftantiorem,ac prseipue vulneribus curahdis,& dolorem ventris a frigore ortum
Bcompffcendum,complurimasq.afle6tiones pellendas a prsdibta caulai ortum du-
Beentes, multonim teftamonio affiirmamm Icimus | I
DeHalßm0 ^Prouincix Tolu Balfamifera I V . CaP X IV -
A V D LO in Prouincia Toluy euntibus^b vrbe quam vocant Nomen Dei
in Indicam Carthaginem,occurrere arbores paedioeris magnitudinis,Pi-
B num generibus hand abfimi]es,folijs filiqus toto virentibus anqo , cultis in lócis
Biprouenientes, cortice tenui , ac tenero veftits, qus liquorem Balfufmm voca-
■ turn incife effundanty ad omnia quibus coriferre fblet Balfemum Indicum a ncK
■ bis lupra delcriptum, sque vtile aut prsftantius . •
Videtur AuÈlor innuere ea , qua de hoc Baljamo late fcripfit Monarde* cap. 10.
I quern videre leSior potent, nam illud mirificis extolht laudibus.