De T L A L Q V B QV'ET'L A L Penna terràr. - C*P- %X1, I
TL A L Q V E Q V E T Z A L , J
Penna terr*,nomen fumpfit à foi
pennas auium imitantibus ,.qtrarnquac|
Hifpanis Millefolium vocécur, quod sJ
tioti Millefolio antiquorum fit fltràlis, h|
ba eft à radicibus fibris fimihbus muli
caulcs edens, terctes, iùbre&os, & tenues,
quatuor, plus minusuè, dodrantes Ion;;
ramulos per interualla hinc inde proàj
tes, refèrtos fblijs, vt diximus,pcnnis agi
fimilibus. flores in fùmmis caolibus, po|
misq; ramis ex albo in luteüm tendent
paruos, & in corymborumibrrnamc;
pofitos. Proucnit in regionibuscamcatj
quàm fiigidis, totoq; anni deçurfu fpa
emicat. circa irrigua tarnen,foecunda,a::|
campeftria loca. haberi fblec i ri dclic i j s, pJ
cipuè à matronis, quæ vfum maximum,
im pensé faliibrenrrabea palïïm vterinorui
afledtuum oppreflæ moleft i j s fu (ci piuiu, S
riturqj abcifdem in viridarijs , yafisq;nâ
libus, nigra tamen»pinguiq*, terrtfiifeftaata. nim Sclcrcbfa aqüifc iilÿérfÂ
& folicitadomefticorum cura, lærioratnpliorq; fieri folet . Amara eft gui
non fine qu.adam acrimonia^odora, tenuium partium, & gradu tertio cura
citât* tâlefaeieris. Succès eius epotus vrinam ciet \ mtnfes euocat, «& vehtïio
lumà frigida caufla debilem* fou extra admoueas &u in pulucrem reçiaâ
ptôpïnes bibendattl,corroborât) & firmat. flâtus difeutit, dyarrhoeas fiftit,vl
ribus pudendorum ffiedetur, tumorcs præter haturam füluit, obftructiei
&potiffimum Vteri référât, côlorcmqüe iamdiu elangueicentemcorrigit,1
iàftaürat. tufaq; & emplaftri triodô appofîtâ, feabiem curât , capiubus puel
rüttV-innâfei folkato) exiccante, extergetiteque pradita v i. confert itiffij
crââ ftrângulationi vteri. Et in peflàrio obdita, aut è liquore qubpiam conl
méttti, pulueredusdeuorato j parcusttccdlerat f fecundas peliitjretinet M
aim . tufsimqj infàntium, & prouedtorum bibica curat. Nec défunt quiaij
reW, fuccurft eiiis quinqüe vneiarum menfùraepotum, purgare per vomi“
omnes humores. quz omnia adeo fitnt a Stratiote Millefolio antiquorunisl
nà‘5 frigid* nefttpé natura* planta, vt qüamuisfit illi forma perfirmlis^atf
ideo ad illius fpccies forcafsis reférenda, ab ca tarnen viribus long&abeft-
Sape fit <vt planta eiufiùm gentris/viribus tnultttm inter fi différant, pr4ir'
•vero faporibus-fic inter "fiumices, multum differt LapAthum commune ab p | |
idemetiam contingtt inter Tanaceti,<iAgerati, Millefblü Jbecies. quarum vnA fil
m
IfÉîBit purgationes : idem •videmus in Viorna, cuius folia yehementer aflringunt,
^Âtmen, & ftmt» yrunt . Quod quidem non aliunde oritur, quam ex diuerfa fa-
terramixtione. namfi minus-f i t0 s quam terra, fapor oritur auiïerus; fia
jM acris. Crept autem copia faits ex bumidiore Cr pingui terra, in qua magnant
quantitatem inejfi conïfnamus, Vnde non minim Mille folium Amertcanuni
jimptarius acrius quàm ;noSîrum , cum non tam coelum ibi humidius ùr.calidm,
f i t O cultura fimilis d muheribus adhibeatur.
àL TOT O UC A X OX O C O f O L L IN , fiu 7{iuorum Medicina.
uCap. X X l
T o t o n c a x o x o c o y o l l i n
quam nonnulli Atchuapatli vocan't,
feu mcdicinamJuxta riuos prouenientem,
g aJli| Tetxoxo coyollin, herba eft vniçum eau-
lemproferens, coccineum, lauum, rarisqj
^folijs rubrcfcentibus,ac vicigineis refertum,
, nec palmitibus quibufdami, rubrefeendbus
difîimilem. flores rubeos, & orbiculares, è
pediculis longis dependentes. femen vero
exile, & quod è luteo colore in coccineum
vergat, inclufum vafeulis trigonis, papilio-
num ferè forma 5 in eamqv fîguram compo-
fitis, vt fi rubrefeenti ac prbiculari mcm-.
branæ, circulum alrcrum cqttcolorem eiuL
,dèm materiei, ira vt angufos lèéfos eiîiciantj
: inferueris. radicem vero rotundam, candi-
dam, ac totam ferè capillis inuôlütam. J^rp-
ucnit montanis, fàxofisqj locis, regionunu
temperatarum, qualis eft Mexicana,& Tet-
Zfttquenfis. Amaru m fàporem radix præfè-
fert, & nondullum acorem, tertij fere ordi-
nisBorem naéta. eadem tufà, & infufa è liquore aliquo cidein rei vtili, ex-
putgat inteftina, fèmen rctentum pellit, inflammatis oculis confère,& vrinam
cliB. dcuqraca verb fefquidrachma: menfura, humores omnes per infènML»
det^Kiic.
JÊter Lapathi ffecies banc reponendam ejfe, cuiuis manifefium efl. <vnde •vires
tùA refiondent, qua firm les funt ipfiXfiabarbaro. quod etiam $ amarum, $ act