t p
i j í / r i i
r i , M i ,
|t!'f
ir til
nL '
i :i i i i i 4
k s l
' • f l
l ! j ■ I
* Li t } :
i
CONSPECTUS GENEPUTÆ.
Calycis lobi membranacei obtnsi. Capsula membranacea. Flores 3- vel 4-
(raro 2-) meri. Herbae glaberrimae aquaticae, saepissime repentes . .
Calycis lobi medio berbacei et saepe costati acuti. Capsula crustácea. Flores
5-meri, rarissime 3- vel 4-meri. Herbae suffruticesve erecti . . . .
DE ELATINACEARUM IN SYSTEMATE LOCO ORDINISQUE
GENERIBUS DISTINGUENDIS
pauca disputare nobis licitimi sit. Ordinem nostro judíelo constituunt
genera duo, Elaxine L . et Bergia L . Quae quum a botanicis
vetustioribus, ut a Jussiaeo, Candollio aliisque, Caryophjllaceis
adscripta essent, primus anuo 1829 moiiuit ill. C.ambessèdes,
proprium ordinem ea constitucro, quem Elatinacearum titulo sa-
lutavit (in Méraoircs du Musémn XVm. 225 et iu St- Hilaire
Flora Brasil, incrid. II. 115.), e t, quamquam a Canjophyllaceis
multis uotis euin discrepare recte intellexerit, attamcnjllis atque
ctiain Portulacaceis et Paronyclnaeeis affiniorem esse conteudit.
Quam sentcntiam auctores secuti suut complures, e. gr. beat.
Martius, qui in libro „Conspectus regni vegetabilis“ Portulaca-
ceas, Caryophyllaceas et Elaiwaceas in unum Caryopìiyllinearum
cohortem conjunxit, et cl. Meiss.ser, qui Elatinaceas iuter For-
tulacaceas c t Paronychiaceas enumerat.
Eodem autem ferc tempore, quo cl. Cambessèdes novum
Elatinacearum ordinem creavit, cl. Bautling in libro praeclaris-
slrao: „Ordines natiualos plantarum“ Elaiines e t Bergiae genera
u t Lythrariacearum sectionem proposuit. Qua vero positione
naturae nutum cl. Barteingiuji licglexisse censemus; nam etsi
babitu Elatìnes species ad illius ordinis genera, praesertim ad
Ammanniam accedere uegari non possit, attamen characteribus
systematicis longc ab illis distant. Differunt enim foliis semper
stipulatis, calyce fere usque ad basin partito neque tubulato,
petalis staminibusqne hypogynis nec perigynis, stylis stigraa-
tibusque discretis ncc coalitis. Ovulorum autem formam et
positionem, quae ex eh Agarduii sententia ad ordines distinguendos
surarai sunt momenti, piane negligere possumus. Ipso
enim in Elatinacearum ordine valde variant; ita Elatinae Hydro-
piperis L . ovula sunt epitropa, funiculo longiore ex ángulo interiore
loculorum proveniente péndula, rapbe eximie evoluta in
exteriore latere descendente, in spcciebus véro aliis, e. gr. in
Elatine minima (Nuli.) F. et M. vel in brasiliensibus infra de-
scriptis apotropa sunt, funiculo breviore, rapile in interiore latere
adscendente.
Alteram scntentiam cl. Llxdley in libro: „Introduction of
natural history“ cd. n. p. 88 proposuit, quum Elatinaceas cum
Linaceis, Cistaceia, Beaumuriaceis atque aliis nonnullis ordinibus
in unam cohortom, quam nomine „Cistales“ salutavit, conjungeret.
Ex nostra autem sententia cum hiscc ordinibus Elatinaceae nullam
fere praebcnt affinitatem.
Venimus jam ad EsDLicnEnuM, qui Elatinaceas Hypericineis
maxime affines esse judicavit, quemque plerique auctores atque
etiam il l Bentham et Hooker secuti sunt. Attamen ab hoc
quoque ordine plurimisque Guttiferarum ordinibus foliis stipulatis
neque unquam pellucido-punctatis, et praesertim staminum
cum ceteris floris cyclis symmetria e t isomeria Elatinaceae distant.
Melius nobis arridet dispositio a cl. Broncniabt anno 1850
“ proposita (Enumération des genres de plantes 164), qui Elatinaceas
in eadem cum Oraasulaceis classe enuineravit, quam
quidem affìnitatem jam novem annos ante acutissimus Fenzl
suspicatus e ra t (Denkschriften der botanischen Gesellschaft zu
Regensburg IV. 182. in nota). Reverá carpidiorum margines
introflexi jara in ovario juniore a columella centrali liberi —
quales in plerisque Bergiae generis spcciebus observare potes —,
et capsulae dehiscentia septicida, stigmatum structura, valvae apice
stylis persistentibus coronatae, seminum magnitudo forma ac textu
ra, albuminis absentia fere constans, embryonis non solum
positio, sed etiara — quod majoris momenti nobis videtur —
origo: omnibus bisce characteribus affinitatem inter Elatinaceas
et Crassulaceas proximam demonstniri quis est qui ncget? Addimus
siinilitudinera inter plerasque Elatines et Tillaeae species,
non soium habitu, sed etiara foliorum dispositione ac floribus tri-
vel tetrameris, ncque niiuorcin inter nonnullas Bergias et Seda,
quae vero longius distant quam Elatine e t Tillaea. Hanc igitur
scntentiam nos quoque sequemur e t aeque ac cl. A. Braus (in
Ascherson, Flora der Mark Brandenburg, introductio 61) Elaii-
naceas infiinum Sa.TTi/ra^iiiiarujH ckssis ordinem censemus. Haud
autcm obseiTare negligamus, Elatinaceas, quae cum Caryophyl-
laceis affinitatem qiiaudam remotiorem sine dubio exliibent, praesertim
propter embryonis originem nullo modo cum Caryophyllinarum
classe conjuiigi posse. In illis enim semper embryo
sacculum embryonalem, in plerisque vel fere omnibus speciebus
curvatura, seusim totum iinplet e t endospennium consumit, ita ut
in semino maturo embryo pcrispevinio solo circuuidatus sit. In
Elatinaceis coutra embryo valde diversa ratione enascitur, albumine
parco nunquam perispermium, sed endospermium referente,
u t in ceteris Saxifraginarum ordinibus e t in illis quoque, qui
copiosiove albumine gaudent.
Satis haec de Elaiinacearum in systemate loco ; jam ad genera
distinguenda transeamus. Genera, a cl. L indlevo aliisque ad
hunc ordinem perporam numerata, atque etiara botanicorum vetustiorum
seutentiam de Elaiines ac Bergiae disci'iminatione, hoc
loco praetermittamus. Jam cl. F enzl (loco supra cit. 179) Lan-
creliam Del. e t Merimeam Camb. cum B ergia, Cnjptam Nult.
cum Elatine conjungendas esse, fuse exposuit, Elaiines antera ot
Bergiae genera eo modo distinxit, ut ad illam numeraret species,
in quibus valvae a septis secernuntur et scpta per totani
longitudinem cura columella centrali coalita permanent, ita u t columella
ab apice usque ad basin late alata appareat; ad Bergiaw
autem eas, in quibus scpta per totam columellac centralis longitudinem
vel usque infra eam mediam solvuntur e t columella exalata
vcl ad basin solara alata ap])aret. Qno licet charactere
valde naturali genera duo, a L insaeo nonnisi fioris orgniiorum
numero ncque bene neque exacte distincta, notis certis ac defiuitis
distingui videantur, attamen tali modo species habitu diversissimas
conjungi, próximas separari, nemo est qui ncgarot. Hoc
loco solara Elatinem Texunam (Hook.) Torr. el A. Gray alfcra-
mus, quae non solum habitu, scd etiam cliaracteribus systematicis
quammaxime affinis est Bergiae arenarioidi (Camb.) Fenzl infra
descriptae, quamquam ob dissepimenta persistentia ad Elatinen,
haec autem ob scpta fere per totam longitudinem evanida ad
Sergiam numeranda est. Hue accedit, speciem illam texanam
floribus pentameris calycibusque lobis herbaceis acutis inter coteras
Elaiines locum tenere valde alienum, quod jam cl. Asa
Gbay intellexit, quum in libro „Genera florae Americae boreali-
orientalis“ I. 218. eam propriam Elatines sectionem Bergellae
titillo salutaret. Si autem hanc ob canssam Elatinem e t Bergiam
in unum genus conjungore velles, u t jam multis auctoribus, e. gr.
cl. Arnott c t Wight, F ischkr e t Mever aliisque placuit, hoc
minime naturale esset. Optima igitur nobis videtur ratio, qua
cl. B entham et Hooker (Genera plantarum I. 162.) genera di-
stinxcrunt, quamque ipsi superne secuti sumus: scil ad Elatinem
cas aduumerandas esse, quae lobis calycinis membranaceis obtusis
gaudent, nd Bergias, quanim lobi ealycini berbacei sunt
atque acuti.
[, E LA T IN E L inn.
E latine Linn. Oen. plant, n. 502. — Birolia B e lla rd iin Mem.
Academ. Taurin. X V I I . 6 4 . — Crypta Nutt. in Jo um. nat.
acienc. Philadelph. 1 . 117. ~ 'E,LLti^EEndl.Gen.plant.n.5475.
Seubert in Nov. Act. Acad. Nal. Gut. X X I . 3 8 . Benth. el Hook.
Gen. plani. I . 162.
Calyx fere usque ad basin 3- vel 4-, rarius 2-
partitus, lobi membranacei obtusi, nunquam costati,
in specie una trimera posticus semper abortivus. Pétala
calycis loborum numero, hypogyna. S tasiina 6
vel 8, rarius 2 vel 3, petalis alterna aut per vices
alterna et anteposita, hypogyna ; filamenta libera glabra,
antherae dorso affixae, versátiles, dithecae, thecis in-
tì'orsum longitudinaliter dehiscentibus. O vaiuum globosum,
3- vel 4-, rarius 2-loculare; styli loculonim
numero, breves; stigmata capitata; ovula loculi anguli
centralis basi affixa. C apsula membranacea, 3- vel
4-locularis, vel septis jam in ovario evanidis sub-
imilocularis, valvis 2 , 3 vel 4 dehiscens, septis per
totam longitudinem cum columella centrali coalitis
atque a valvis seeretis. S emina plurima cylindracea,
recta vel plus minus incurva, longitudinaliter costata,
transversim rugosa, fere exalbuminosa; e.mbryo orthotropus
vel homoti-ope incurvus.
H e r b a e annuae, pleraeque minimae, omnes aquaticae
vel paludosae. C a u le s glaberrimi repentes vel rarius
errectiusculi, ad nodos radicantes. F o l ia opposiia,
rami lateralis folia júniora saepe in vetustiorum axillis
fasciculata, aut verticillata, integra vel svidentículata,
stipulata; s t i p u la e membranaceae integrae vel incisae.
F l o r e s minimi in foliorum axillis sessiles vel pedun-
tidah, solitarii vel cymoso-fasciculati. — Habitant in
temperatis suhtropicisque toiius orbis regionibus.
diniero ejusque cum capsula proporlioiie, seminum iiiagnil
paullum divers.a, semper 8-aogulaia nec d-aogulnln, salis dilTei
tine triaudra aiitciii niilln cliaraclorc diversa est Elatine Chil
Fl. Cbll. I. 88B., quae quidem calyce trimcro gaudere dicitur.....................
tamen Uerieroaou a nobis comparalo calycem liabet diincruiii, ut vera £.
triaudra gerontogaea. — Ceterum cx cl. Ski.loi nolis, ilium quoque plan-
lam noslram in Brasilia australi legisse, clare apporci, quae tamen in cjus
berbario iuveulri nuu puliiil.
1. ELATINE LINDBERGH Roiirr. caulibus rubiis repeu-
tibus; foliis late ovatis vel ovato-lanccolatis, basi saepe subcordatis,
petiolatis, utrinque puiictatis, remote glandiiloso-denticulatis;
floribus solitariis breviter pedunculatis; calyce tripartito; staminibus
tribus; seminibus snbrectis, 8-angulatis.
Tabula nostra LXXII. Fig. I.
C.AULKS repenles, ad nodo.« radleaiires, ndscondentts vcl erectiusculi,
vRide ramosi, ramis plerumque allernis, hrcvihus, glalierriinl, rubri. Foi.ia
opposita, late ovata vcl ovaUi-lnncc.olnla, aiil ad basin sensim alleouala
sut, pracscnini latlora, xulicordata, breviter peliolata, petiolo I—1'% aim.
loiigo, .ipicc obtusiuscula, utrinque punctiilo-scabra, remote gtnnduloso-
donticulaia, denticulis rubris, 2—3 mm. Ig., I / —8 mm. It.; stipih,ak
biiiac racrabrniinceac, suliiilalu-imiceolaine, varie incisae, saepc caducae.
KLonB.s sulilarii axlll.ires, breviter pedunculati, pedunculi glabri foliis mullo
breviure». Cai.yj fere usque ad b.isin Iripiirtllus, lobi sordide rostí, membranacei,
olitusi, linuil raro margine deiilifoniii-lacliiiati, % loiii, Ig. Pktala
tria rosea, ovato-ulilonga, integra, lobis caljcin'is sesqiil- vel fcrc
duplo longiora. Stamina tria; rilaineiila e basi vnlde dilatala sensim an-
gustata, petalis sulibrevlor»; antberae siiborbicularos. OvAiiiwi ovatum
triloculare; stvi.i tres breves suhclavati, stigmata capitata. Capsula
medio subdepressa, ciiJyce vix brevior, triloculari», nb apice ad basin in
valvas tres lobis calycinis anteposiuis dehiscens ; colmiiella centralis seplls
persistentibus late trial,»a. Skmi.na In quoque loculo pauca, pallide fusca,
eyliudrica, levlier curvata, lougitudinallter 8-anguliita, trnosversini Jioels
elevatis puueMlo-claltirala, fere nun. Ig, et % iiiiu.’lt.
Habitat iu provincia Minas Geraiis prope oppidum Caldas ia
palude Ribeirào dos Ougres: Lindberg. — Floret ineiise Julii.
Obs. Species nova valdc insignis, pro-xiina Elatinae Iriandrae
SM-uhr, a qua laiiicu feliormu forma et structura, calyce (rimero ncc
forma
lb Ela-
C.Gay
II. BERGIA L inn.
Beroia Linn. Oen. plant, n. 791. — L ancretia Delile Flor.
Aegypt. 69. Endl. Gen. plant, n. 5473. — Merimea Camb. in
Mém. Mus. X V I I L 230. et in St. Hilaire Fl. Brasil, merid.
11.115. Endl. Gen. plant, n .5 4 7 7 . — Elatines sp e c ie i/itc rt.—
Beroia Benth. ei Hook. Gen. plant. I. 163.
Calvx fere usque ad basin 5-partitus, raro 3- vel
4-partitus; lobi herbacei, margine saepius plus minus
late raembranaceo-hyalini, dorso interdum costati, acuti.
P e tal.-a tot quot lobi ealycini, hypogyna. S tamina 10 ;
FILAMENTA libera vel ima basi coalita, glabra vei raro
ciliata; antherae dorso affixae, versatiles, dithecae,
thecis introrsum longitudinaliter dehiscentibus. O varium
ovoideum, 5-loeulare; styli 5 plerumque breves;
stigmata capitata; ovula placentae centrali affixa.
C apsula subcrustacea, 5-locularis, in valvas 6 margine
iutrofiexas dehiscens, septis per totam longitudinem
aut ad maximam partem a columella solutis, raro cum
ea coalitis. S emina plurima cylindracea leviter incurva,
lougitudiiialiter costata, transversim rugosa,
rarius laevia nisi lineis angustissime undulatis longi-
tudinalibus ornata; fere exalbuminosa; embryo homo-
ti-opus.
H e r b a e s u p f r u tic e s f e . C a u le s erecti vel prostrati,
saepe ramosissimi, basi haud raro lignosi, pubesceutes,
U ; Il
i
. i