X U
annis contingunt, inTulas quas format, maxima ex parte nquìs cooperiiint, easdemque
potìiTiniuni in inreriore planitie ad Colocsaiii , Bajam , infra Neoplantam, & per
Comitatum Torontalienfem reliquumqne Banatnm usqiie & ultra Pancsovani latifTinie
tlilTundit.
SZAiMUSIÜS , qui ratinili ferax in Coinitatu Szathmaiienli Hungariam & ejus
jilanitiem majorem fiibit, & K r a f zna amnis, qui haue in eadem provincia ingredit
u r , atque infra paludem Etsedienfem, quam nutrii AlentifTime permeat, cum priore
u n i t i n ; nec non Chryrins alb us
atque M a r u f i u s , inter hos maxin
congerunt, & per planitiem majorei
bus 11
qui ii
Hung
infim.
Semi.
qui regnum hoc inter montes orientales intrat,
s , plerasque Traiiljlvaniíe aquas in Hungariam
non raro exuudantes Tibisco accedunt, paludi-
3n paucis origineni priebentes.
C S E R N A , e Tranrylvaniai & Vallaehiffi finitimis raontibus veniens, & Savus,
Carniolia prope Carintbiam ortug Croatian! penne
irise indolem conftitueiidam & iioscendam parum fa(
> ángul o paucorum milliarium curfu ad Danubium depropi
iium cum hoc unitus nonniPi mixtis aquis Hungariam adtingit.
D R A V U S in Tyrol i ortus, aquas Carinthiaj & Styria; inferioris, quas permeat,
t & Sclavoniam adluit, ad
iunt : ilia enim in Banatus
& pofterior ad
i l l i g i t , & a d limites Hungaria;, quam a Croatia & Sclavonia diBerminat, deducit,
ipiam fere fat altis & firmis ripis coercitus. Ad Legrad M u ram recipit
inontibus Salisburgenfibus per Styr
tu Szaladienfi, in quo cum priore
fuum abfoh-ens.
A R A B O , liungai
niitatum Caltri ferrei, i
t u r , definente ad Jaurii
qui fub nomine Kapas
aninis, aquas fuas in ni
L A Y T H A deniqi
quam etiam Neofladium Vienne
& Moronienfem Comitatum adii
rinum dextro Danubii ramo im
am defluit, pauGonim i
diflrietum Muro-drava.
lilliari nil fpatio in Coniitancludit
, curriculum
R á b a , e Styria i
i t , una cum Rábc
1 bracliio dextro D,
r i e n l i s Araboni
oratam paludem in
;lliducatu Aull
life dicunt, 1
& hunc ti
i in Art
i t .
feriore per lir
z a , e palude, in quan
uibii jungendus, fed ei
ites Regni occidentales Co
asque ac R é p c z e , e:
indit.
•e orta prope N(
nites Hungaria:
idem ingreditur
Peifo 1
lilTo prius
Auftria V
ipolim ]
idtingit
,c perm
ntinua-
1 ramo.
liujus prov
Soproni
:at, inira
Fluviorum & am
nalimii, & Septemtrioi
qui etiam ex Orientalibi
luppeditant. Oinnes
etia
ium Hungi
ili-orientali
5 •& banati'
quousqi
U) INDIGENI.
.ri£e indigenorum plurimi in montium Septe
Lim altis vallisque adgregatis originem capiun
is prolluunt ; reliqui vero montes fere tantum
quidam etiam, praifertim i
q u e , li P o p r a d u m & Dunav
b i s c o copulantur.
Quas e feptemtrionalibus i
rio montium valliunique fitu var
viosve colliguntur, in oppodtas
I p o l i verfus occafum ; aliis uti
rentibus, fed omnibus in meridi
longioreni & in Septemtrionem s
nitiem fuperiorem egreditur, in
i m b i i , infulam Cseltókoz niajore
Iter monti
.Ipibus Peptcniti
a v e t z demas.
:s proDu
ionalibus
Danubic
, rapido feruntur <
rupibus delabuntui
ut immediate aut ini
l u r f u , imo
, ac deniidiante
Tilontibus
prorumpunt aquK, primuni quidem pro vaa
feruntur directione ; aft ubi in majores .amnes Bufere
tendunt partes: aliis veluti V a g o , Grano &
G o l n i t z , H e rnado & S a j ó verfus ortum procureni
deflexis. Inter priores lolus V a g u s , qui valleni
i rejectani fequitu
, nlultis aquii
verfus oiluni flexi
ad Gutta br¡
onltituenti jungitui
G r a n u s en
:hio liniftro Dan
, qui inter eos
medius eft, fupra , Ipol i s paulo infra Strigonium
Danubio merguntur. Inter tres alios, qui verfus ort
puus ed H e r n a d u s ; liic, fusceptis jam intra montes aninibus Gol
proniontorinm Telkebanyenfe praitcrlapfus planitiem majorem intrat
S a j ó ad Onód unitus breve poli fpatiuni a Tibisco abliguritur.
A d fluvios montium feptemlrionaliuni poi
v e l z ; ille e lacu alpino Scepufil ortus , ampia
perlabilur, & receptis aquis plerisque bujus proi
1 Galliciam elabitiir ; pofte
X l l i
e montibus emergunt.
curvantur, praicil
i t z & Tor i fza,
in qua cum amne
ni P
Comilatus Sarofienfi
na Scepufii e monte arcis cognom
licia cum priore uniendus.
Montes, inter altilfimo.
a limitibus Gallicias etiam qu
g u m fcilicel, & Laborczar
1 prorumpit
ro pi
11 hujus vallera in
inda: per angului
•ior autejn, qui po
brevi natale folui
a d u s & D
ortum recui
feptemtrior
e cacumina
deferit, in
vatus
lalem
alpi.
Galfeptemtrionales
& feptemtrionali-orientales interjec
spiani non contemnendos amnes demittunt : B o d r
iliosque minores, qui omnes verfus promontorii
T e l k e b a n y e n l e tendentes ad Toka y per priorem ilium aquas fuas in Tibiscum conge
runt. Ad banc fluviorum regionem pertinent eliani aliquot in iplis niontibus fepteni
Irionali-orientalibus orti : nimirum U n g , qui, fuscepta prius T u r j a , ad arcem De
•enyö, ôi L a t o r c z a , quae, prius c
Qui trans juga montium , Bi
lascuntur lluvii ; N a g y á g , Talab
- a , V i f s ó & Iza
T i b i s c o ,
perlabilur ;
r i t , directi
firum conv
fis Comitati
tus & tot t
fra Tokay, freq'i
in eade
afl per n
ne inter
irfus lent
ntis
In montib
C b r y f i ü
uniti Tib
Ne
i m B e r f a v a juncia ad Imregh, Laboreza; unitur
•egliienrem a Marinarolienfi Comilalu feparaiilià
r , M o k r a , Sopurka vel S u p u r k a , Rofzoitra
omne s adi liniiles pollerioris provincia; junguntur c um
n duplici fcaturigine orto. Hic natalem provinciam cel
irfn
lonles Ugotlìenfes in majorem planitiem egrelfus placidior d
meridiem ôc occafum ad monteni Tokay
US fereque turbidus movetur usque ad exti
ad Tilel
e fluviis
¡liter exil
:um Da
ictus , :
:opulatur. Ri,
cluni
imi
tali hor.
s e e l e r &
SCO accedunl
: parum ad i
OS montes ba
is. Omnes laudi
Ite Szemeni k ortu
curriculo infi
nonle proven
lanaticam per
quani
antimi
exiinda
intalibu
l i g e r ,
ndolem
latici fi
m dive
non poteft non pei
iquis in amplilfimc
iiiilatus Biharienfis
planitiem infE
tot
li i
idensj hinc in Au
ec firn:
planili
um lacuum fc
id limites Tra
i o r em delapfi
gulum Baclìenec
altis coercipotilfinium
indilìufis
ilylvania: or
cum Clirylio
untur
albo
pbyficani Hungariae conflitueiidam noscendamque faindunt,
amnes N e r a , T eme s , Bega Bec zava, &
rlìs in locis Danubio abforbendi. Nera quidem amnis,
e valle Almas ínter montes prope Szafzkam prorumpit,
•a Ujpa l ank Da n u b i um adt ingi t . T e m e f i u s aut e in, qui e x e o -
i t , fedinlerjeclo jugo aliam vallem fequi cogitur. Se B e g a , pi,
Comilatum Temefienfem cSi Torontal ienfem longo curfu permei
vis breviore curriculo, pofteriores duo perluunt, in latere occid
I orti.
2) AQUAE STAGNANTES.
T a n t a aqu, : o p i a , q u amf e u vicinas provinciae in Hi ingar iam
proprii hujus montes profundui
t u r , exuberare , & in plana e;
planities multo amplior eli & '
quentioribus lalioribusque aquis ftagnaiuib
pium carpaticarum cacumina flagna, hic j-
, non polell
j parte locis
qirelTior, pi
i t t u n t , feu
o n , duin pluvlis nivibusve folutis augedeprellis
reftagnare. Ut autem inferior
pluribusque fluviis irrigata; ita etiam fre-
5 obfidetur. Sed nec defunt inter ipfa alriler
commemoranda.