direttionè ordinis Naturalis nunquam non effettiva ludat ! fané
bic or do five Arck<xum,ac Spirit um mundi, five Natur am natu-
r.atam,imbnaturantem fobrie dixeris, ab operofiffima fapientijfi-
mi & feveriffimi Numinis Adente ac Voluntate unice dependet,
nihil ex fe intendit, neque intendere , deßinare & eßcere
potefl. Ideo quotquot lufiuum infimulatur Natura, tot imputari
Direttori Gravißimo fciant & vereantur Affertores, prffertim
qui Chrifiiano Nomine fuperbiunt. Ita expoftulat Vir Erudi-
tus. Nihilomirius cum Cl: Bajero Orycbtographu None* cap:
y fol. 31. ftatuendum judico, Naturae Lufum in fenfu la-
tiore fumptum è Gènearcharum numero, quibus figurae
lapidum tribuuntur, non eife excludendum, quin tarnen
Agens aliud extraordinarium à Deo Naturae Authore di-
ftin&um intelligatur, vel ftatuatur. Inveniuntur lapides,
qui, fivè fui generis figuram exhibeant, fivè aliorum cor-
porum formas imitentur,minùs tarnen perfectè id prae-
ilant,fed aut mole,aut extenfione,aut notis chara&eri-
fticis aljis deficiunt, ita, ut è rebus, quibus uteunque affi-
rnilantur, ortum traxiife, nullatenus oftendi poffit. Horum
texturam picluramve, cui alteri principio,quàm Naturae
artifìciosè ludenti adferibas ?
Celebrioribus hisce,ac jam vulgatis inter Eruditos
Lithographorum Sententiis, novam pia nè, eamque fin-
gularem Se lapidibus Wirceburgenfibus unicè accomoda-
tam fubjicio, quam Vir in varia re litteraria, eq maximè,
quae ad hiftoriam pèrtinet , longè verfatiffimus, & in eru-
èndis è Monte Franconico lapidibus noftris òciilatus Te-
ftis ex monumentis hiftoricis protulìt. Ut enim penfìta-
tis matura deliberatione omnibus, probè intellexit, foffi-
lia noftra ad nullam petrificatorum communium claflem,
nec aliquam earum,quas pro opiniooum diverfìtate retu-
limus , caufarum efficientium reduci poffe, non,inquie-
bat, Natura, fed Artis hoc opus eft, & quidem impiae ac
fuperftitiofae. .Solebant enim Germani adhucEthnici plan-
tarum, Arborum, Animalium, licet foediffimorum imagines
gines rudi quantumvis manu fìbi fculpere, easdémque
ceu facrum quoddam Palladium fecum fervare, & dam-
nabili cultu venerari : erant praetereà fuperftitiofae huic
impietati tanta pertinacia addidi, ut fimulacra ejusmodi,
licet jam iàcro Fonte Chrifto initiati aegerrimè dimitte-
rent. Unde in Synodo Germanica Anno 742. fub Ca-
rolomanno Duce celebrata canone 5. ftatutum e ft, ut
Epifcopi, auxilio & Authoritate Gravionis fivè Comitis,
qui Defenfor Ecclefiae ejus eft, iuffulti curam gererent,
ne Populus Dei Paganias faciat, fed omnes Jpurcitias abjiciat,
& rejpuat &c. Idem Decretum eft in Synodo Liptinenfl
Anno 743. fub eodem Carolomanno habita , canone 4.
his verbis . Decrevimus quoque, quod (3 Pater meus ante
prtecipiebat, ut qui paganas obfervationes ali qua in re fecerit,
multtetur, (3 damnetur quindecim folidis. Epifeopi igitur
pro Paftorali folicitudine fuadebant fubjedis fidelibus,
aut Comitum Defenforum Authoritate & muldis intentati;?
urgebant ethnicae fuperftitionis reliquias, fimulacra,
■ iortes *.n. l°ca defèrta, Se à confuetudine hominum
remota abjicere Se aeterna oblivione fèpelire. Talis
mons eft file , lapidum ad ritus paganos adhibitorum
tumulus, & infame receptaculum, ex quo aperta haec
abolita: fuperftitionis veftigia hodie effodiuntur. Hoc
iri praecellentis judicium e ft, cui aliud in lapides Wir-
ceburgenfes commentum ab Amico, in familiari colloquio,
animi potius, quàm feria: difeeptationis causa pro-
pofitum iuperaddo, qui fic arguebat :
Lux,ut iuppono,eft effluvium corpufeulorum iblarium,
qua cum natura: ignea: fìnt, aèrem ceu corpus liquidum
& diaphanum pervadunt, fovent & illuminant :
iubftantia proinde corporea eft , fortè non diftinda
a primigenia luce, quam ante folem Se fiderà creavit
eus, imo ex qua iblem Se fiderà poftmodum compe-
g i . Haec rerum omnium, in quas externè incidit, formas
ac hguras induit, unde nafeuntur fpecies vifibiles,
^ 2 quas