subsqualiter dentata, aut parum in*qualiter, pube-
scentia, rugosa , supra saturate viridia, subtus pal-
lidiora, valde reticulato-venosa, venis primaries lon-
gitudinaliter excurrentibus. Racemus terminalis, Fo-
liatus, interrupts, et magis inferne, frequenter lon-
gus, factus corymbulis axillaribus, solitariis, oppositis,
brevissime pedunculatis, laxiuscule floriferis.^Subinde
caulis foliatus, sterilis producitur ultra racemum. Folia
floralia opposita, caulinis superioribus similia, sed
brevius petiolata, corymbulis longiora, vel suprema
sequalia. Bracteol® ad divisionem corymbulorum, et in
pedicellis lineari-filiformes, long®, ciliat® , calycem
subsquantes, aut breviores. Calyx tubuloso-turbina-
tus, pentagonus , decemnervis, sulcatus , puberulus,
superne s®pe purpurascens, limbo dilatato, patulo, ut
truncatus videatur, quinquedentatus , dentibus sub-
aqualibus, brevibus, late ovato-triangulis, vel saltern
ovatis, plus minus acutis, et apice spinulosis , cana-
liculato-conduplicatis, subrecurvis, intus totus hirtu-
lus, vel barbatus. Corolla calyce longior, etiam duplo,
rosea, aut violacea, rarius alba, extus pubescens, intus
in fauce obsita pilis apice glanduliferis, galea con-
vexula, subcrenata, apice barbata, subinde recurvula,
labio inferiore supra saturatius violaceo, pectore ex
albo, purpureoque variegato, lacinia media grandiore,
paulo productiore, obcordata, lateribus demum derle-
xis, laciniis lateralibus parvis, patulis, margine revo-
lutis. Stamina sita sub galea, qua paulo breviora, an-
tice incurvula, f^amentis ex albo violaceis, anthens
nigrescent!bus5 loculis oblongis? divaricatis5 polline al-
bido. Stilus longitudine*, et situ staminum. Stigma bi-
bdum, crusculis subulatis, acutis, subinsequalibus, di-
vergentibus, recurvis. Nucul® oblongo-triquetr®, lsves,
nitidul®, dorso convex®, matur® nigrescentes. Herba
foetens, siccando nigrescens.
Ballota nigra Sp. pi. ed. a. p. 814. Reich. Cent. 8. p. 3o.
tab. 773. tig. 1039. mibi videtur cum Smithio Engl. FI. 3.
p. aoa. differre ab bac nostra foliis duplicato_serratis,
basi truncatis, dentibus calycinis insigniter longiori-
bus, ex ovata basi lanceolatis, longe acuminato-spi-
nulosis, coroll® galea biloba. Earn colui in horto bot.
Bononiensi, et profecto nunquam obtinui ex Italia,
et si qui auctores nostri earn afferunt veluti indigenam,
valde suspicor commutasse cum lusu BotoniccB nigrcB
nogtr®, cum h®c gaudet dentibus calycinis basi ovatis,
nec late ovato-triangulis, qui tamen sunt semper multo
breviores, nec coroll® galea biloba est, pr®ter reliquas
differentias in foliis.
* * Bracteolis mollibus. Caycibus decern-
dentatis. Berlingeria.
2. Ballota saxatilis: tomentoso-villosa; caule erecto; foliis
cordato-ovatis, acutis, cuspidatisve, in®qualiter cre-
natis; verticillis axillaribus, multiflons^ dentibus caly—
cinis apice recta spinulosis ; coroll® galea quadrifida.
B. saxatilis Guss. Syn. 2. p. 82. a * b.*
B. hispanica Benth. Lab. p. 597. quoad plantam Itali-
cam>
Marrubium saxatile Rafin.Prec. de decow. semiol. p. 38.
Guss. PI. rar. p. 240.^ Ten. Nap. 5. p. 16.
M. bispanicum Ten.Nap.\. in syll. p.8^.,et Syll. p.292.
n. 5. Guss. FI. Sic. prodr.2. p. 106. a.* b.* Host.Austr.a.
p. 173.
M. rupestre Biv.Bern.Manip.z. p .i. tab. 1. Guss. Sup. a.
p . i94.*
M. cinereum Bert. Lucubr. p. g. n. 3r.
M. hirsutum Hornem. Panz.Pl. sicc.* Willd. Sp. pi. 3.
par. 1. p. 113.
M. nigrum, villosum, flore purpureo foliis, et facie La-
mii maximi, aut Galeopsis legitim® Clusii Bocc. Reck,
et observ. p. 204.
Galiopsis Anguillar®, sive Pseudodictamnum nigrum Si-
culum Bocc. Mus. di plant, p. i 5r.
Pseudodictamnum, seu Marrubium nigrum siculum Ga-
leopsidi Anguillar® respondens Bocc. Mus. di plant,
tab. 114.
M. nigrum, saxatile albidum, oblongo acuminato folio,
non raro maculato , villosum Cup. Hort. Cath. p. i 38.,
et Sup. alt. p. 5g. err. 63.
M.saxatile, albidum villosum, fcetidum Bonann.Panph.
tab. i 3.
Pseudodictamnus foliis ad Ballotidem accedentibus Hort.
Rom. 3. tab. 48-
Marrubium album rotundifolium Hispanicum maximum
Herman. Parad. Bat. p. 200. fig.
Ital. Cotonella penericcia.
Perenn. Suffr. Habui ex Pr®tutiis a Popoli ab Op.siko ,
Rhegio Julio a Valanidi ad Eq. Gussonio, ex Sicilia
a Prof.Schouwio, a Bafia prope Messanam, et Panormo