A ryftemate tarn accurate digeilo, tarn longè latèque recepto vel minimum defleacre, fufpicionem
temcritatis ct novitatis iludii fortaffe fuggerat ; in mentem lamen revocare par eft, quòd principia ifta,
quibus fyilema fcxuale innititur quoad plantarum genus, de quo nunc agitur ; auftori ipfo lau-
ditiftimo haud extra controverfiam polita effe videantur. Facile eft tamen conjeaari tarn ex libro
Linnei dc Gcneribus Plantarum, quam ex aliis ejufdem auaoris fcriptis, quòd doarinam fuam de eft
ftcacià fexuali ad unamquamque Regni vcgetabilis partem extendi volucrit : immò ad plantas fdlicet
dc quibus nunc traaetur ; quas ob exilitatem partium propagation! infervicntiLim fub nomine Crypto-
gamicarum fepofuerat.*
Inter varia auaorum opera, quic Botanices rudimcnta tyronibus tradunt, ct fbntes fcientia: aperiunt,
nec elaboratimi magis nec utilius eft, quam P h i l o s o p h i a B o t a n i c a ; opus Viri nunquam fatis lau-
dandi, quod non foliim lucidiffimo ordine conftruaum hujufce fcicntias meritò habctur bafis et funda-
men ; fed NUMINIS OPTIMI MAXIMI Sapientiara ante ocuios manifeftè proferì et mlrificè illuftrat.
Utcunque breve eft hoc opus et fuccinaum, ab ilio tamen quafi fonte et origine enata funt varia opuf-
cula, et utilitate fummà et fcientid repleta, inter A m c e n i t a t e s A c a d e m i c a s ejufdera auaoris evul-
gata. Horum unum pr«fcrtim principia ifta piene dilucidèqùe expedit, è quibus pendei de pianta-
rum fexibus doarina.’’ In hoc etiam quampluriraa proferuntur exempla, qutc Naturae Providentiam
arguunt, qua multipiices ftuc Famili« proteguntur : quorum quidem, vix pracclariùs occurrit quàm
quod obfervari liceat in GEconomià plantarum aquis aitè ftibmerfarum. Harum qu«dam pr«finito
flores fuos aperiendi, nequicquam autem alio, tempore, fefe fuper aquas, ut farina per aerem libere voli-
tans deftinatam fuam obtineat fedem, emergentes oftendunt, denuòque fubmerguntur. Si plantis aquas
Icniter-fluentes habitantibus tanta Providenti«, ut genus fuum propagent, adhibeatur Cura ; fi porrò
communi quàdam et immutabili lege ut exiftimandum eft, agat Natura : * operis haud exigui effe con-
ftabit, iftarum plantarum, qu«, imo fub oceano permanentèr et funditùs infix«, nihilominus incunabula
generationi fu« raaximè idonea et amica inveniunt, propagandi rationem inveftigare.
Inliàcenim inveftigationemutuus vegetabilium inter fe firailitudinis nexus, haud ampliùs pr«mon-
ftrat iter. Maritimà quàvis pianta obitèr infpe£ìà, nequáquam invenienda eft pr«clara illa inter quaf-
dem anlmalium et vegetabilium partes cognado ; inter terreftrium fcilicet plantarum radicum fibras, et
la£ìea animalium vafa. Fucorum etenim radices, non folùm vafis uliis abforbentibus fuccum coquere
et diftribuere, nullibi afpicimus, verùm edam ob duritiem fuam et texturam coriaceam, ad nihil pror-
sùs nifi ad firmandam fibi inter fluftus ftationera, videntur adaptat« ; l«viffimis enim lapillis aliifque
corporibus fuccum nutritium omninò denegantibus, h«rent affix«. Fuci equidem de quibus agitur,
fi vel radicum, vel aliarum'partium ftrufturam contemplemur, vaforum, quibus fuccus propcllitur,
feriem habere nullam -videntur. Horum autem vices fupplent innúmera quafi plantarum cuti inter-
* ClaffisCryplogauiia. Sponfalia Plantarum.
4 “ Omnis fpecies Vegetabilium flore et fruflu inftruitur; ctiam, ubi vifus cofilcm non alTcquitur.“ Philofoph. Dot. Seil. 139.
“ Mujcorum femina Nos."
“ Fucoriitn florcsobfcrvavit Äraumiir. &c.” Ibid.
“ Flos omnis inllruitur Antheris et Siigmaiibus." Ibid. Seit. J40, ct fequcni.
fpcrfa
fperfa fpiramenta vcl pori. Ad examen hoc facilè vocatur; ficcata enim hujufcc generis pianta fi in
aqua tota immergatur, ad priftinam redibit formam et ftatum ; fi verò pars tantùm ìminittatur, rcliqua
manebit arida prorsùs et marcida.— Hinc liquidò patebit, fucis hifce nulla effe vafa vel canales quibus
per totam, ut plerumquè fit, plantam fuccus diftribuatur.
Ut veritatem faciliùs affequamur, conjeturas inclyti cujufdam philofophi de plantarum harum flo-
refcenda ad examen revocare fas fit ; his enim fidem dedcrunt quidam recentiores, et ad firmandam
fcxùs plantarum dotrinam, ct mcthodum inde Linncanam, h«c Celebris viri deceda, ut putantur, ad-
duxerunt. Reaumurius, qui hic loci defignatur, libi vifus eft in Oucrcu marina,” atquc in Fuco ferrato,
ct flores et femina detcxiffe ; flores quidem frondi.s fuperficiein fine ullo difcrimine occupantes ;
unumquemque florem dcfcribit ut fafciculum filamentorum capillariurn, quorum longiffiinum, lineara
haud æquabat : fummâ verò diligcntiâ fcrutatus, fe libens confitetur nec faftigia iilamentis bis, nec capita
cernere poffe ; qtiæ tamen, fi filamenta, vera effent ftainina, antheris ornari certè deberent.
Hunc nodum dirimerc.aggreffu,s, verifimillimum effe h«c capita, quamprimùm fe procrudebant fila-
mcnta, decidiffe aufus eft affirmarc ; ct porrò flores tantùm illos, qui extremas occupant frondes, inílru-
menta effe, quibus feminiferi fucorum apices promoveantur. Foramen etiam ex quo fe trudunt íiia-
nienia, calycem effe ducic. In quibufdam fpeciebus frudificationem affirmai fummis frondibus ineffe
turgidulis et paulúm diftenfis, dum flores, fie enim has parles reputari nonnullis placuic, omninò late-
bant. In aliis contra, hæ poftremæ partes fine fupcrioríbus vidend« erant. In F uc is fcilicet cana-
liculato, ct nodofo, globuli carponiorphi fefe exhibebant, fine ullis florum filamentis : hi igitur, ait
Reaumurius, florefcendi tempore nunquàm oculis fubjiciebantur. F uc i palmati contra fuperficie.s,
filorum iftorum, vel ut fibi videtur florum, fafciculis obteda erat ; nihil autem vel ferainibus vel cap-
fulis iimile atcentiffimà infpetione ccrnendum erat.
A Bañero ct Gradino dudum obfervatum fuit Reaumurii hypothefin reprehenfioni quodammodo
obnoxiam effe.
Imprimis. Quòd filamenta capillaria femper antheris vel apicibus deftituta, nunquàm pro floribus
haberi pollìnt.
Secundo. Quòd, in quibufdam fucorum fpeciebus, frondis fuperficie, integra prorsùs et fine ullis
filamentis exiftente, granulis verò nidulancibus cumulatè inftruclà, in aliis contra nulla ullibi feniinum
præ fe ferente, florum autem, ut voluit, fafciculis coopertà— hanc potiùs quàm Reaumurii opinionem
fequeremur oporteat ; nimirum, fucorum partes fupradefcriptas nullo inter fe fyftematis vinculo con-
ne£li, una nequáquam ab aiterà pendente.’
Quod autem plcniùslioc et raeliùs cvincit, Rcaumurio vix ignotum, id pro certo ftatuamus ; fcilicet
ifta filamenta florefcentiæ naturâ et ratione tam longè abeffe, ut in fuperficie plant« enafcentis, tener
« ct ad integram fuam formam nondùm perventæ videantur. Apparent etiam haud obfcurms in fron-
' Fuco vcficulofo.
5 Ncc porrò fupcrvacanciim eli obfervate, quod Linneus, in operis fui Genera Plantarum denominati ediiionibus fub fui iplius infpcftioiic
prolalis, amequam Ballcrus Reaumurii opinioiiibus fc oppoCucrat, fc parùin credere Reaumurii de mafculis floribus dogmalibus oftcndcrat, figmim du-
bitaiionis fibi uruaiiflimum dctìiiitìoni cjus fubjicicndo.
E dis