ninrgiuc creuntn, npice ncutilln v. plus ailousve iiiucroaaln, basi rotuudata,
suprt strigillis densis inìnimis scaberrima, sublus albo- v, canesccnti-tomen-
tosn, costa nervisque subtus prominulis venisque grosse reticulatis. Folio-
rum mngaitudo variabilis, inferiora 3—t poli., superiora 1 — 2 poli, longa;
floralia iiilnora,
R pedun
culatne, ilensiflorae, iu paniculam
Pkdo.vcl’i.i calj-cibus breviores,
8—18-florl. fluACTRAs setaceae, miaut.ie, pedicelJos vix aequau-
Ces. Cai.vcss breviter pedicellati, tubuloso-campanulati, subiucurvi, albo-
tomentosi , 4 liu. longi, dentibus brevibus subaequaiibus, lanceolatis, aculis,
incus violasccncibus. Coroij.as Illacino- pallide coeruleae, extus pubescentes,
laciniis duabus superioribus ovatis, basi albis, liuc.i p.illida lllatenlibus,
margine utroquc reflexis, Incinin Inferiore inedia c.illo transverse
albido a palato dUsClnctn, cuculiata, apice in mucronem subulatum pro-
ducla. Stamina in labium iuferius declinala, sursutn albo-pilosa, violacea;
antheris flavis. Stvxus violaceus, exsertus, apice breviter bifidus.
NUCUI.AK compressae, margine subalatae.
Habitat in prov. Alinarum: Gardner n. dtOO.; ad Caldas: Re-
gnetl hb. Sonder.,- in Serro Frio, ad Serra S. Antonio, VHla Rica,
Mart. Hb. Fl. Br. n. 1503., Schùch, Riedel; ad Barbacena 0/iceira
ta eadem prov.: Pohl n. 50i.,- in Brasilia aeguinoct. e t meridion:
Seilow.
164. HYPTIS CANA Po n t : caule fruticoso, superne tomentoso;
foliis petiolatis, ovali-rotundatis, mucronatis, crenulatis, supra
scabridis, subtus cano-tomentosis ; cymis pedunculatis, paiici-
floris, racemoso-paniculalis; calycis pedicellaii, incurvi, albo-lanali
dentibus lanccolatis, subaequalibus, tubo duplo brevioribus.
£eni/i. L a i. 135.Hyptis cana Pohl. i et in DC. Prodr.
X J I. 133.
Próxima speciei antecedenti, cujus forsan nil nisi varietatem praebet.
Differt praecipue foliorum figura et corollis nigjoribus. Favisx pluripedii-
lis videtur. Ra.mi dlvarimitì, obtuse tetr.igonl, ad nodos tumescentes, sub-
floccoso-tomeatosl. Folia petiolata, petiolis vis canaliculatis, circiter 2
Un. longis, ovali-rotundata v. ovato-oblonga, apice emarginata, vero perfecto
mucrone terminata, margine crenulata, inferiora 4—5-poUicaria, superiora
sensim minora, uervis venisque tenuiter minute reticulatis, facie
tomentosa et strigillis Inconspicuis ntngis minusve scabrida, tergo cano-
lomentosa, lactu nioUissima. F olia floralia rotundata, aìbo-tomentosa.
Ci-MA* pedunculatae, dichotomo-paniculatae, pauciflorae. Bbactbar minutae,
setaceae, pcdicellis multo minores. Calvcbs pediceUati, tubuloso-
campanulati, incurvi, albo-lanati, 3 Iin. longi, dentibus l.inceolatis, acn-
Ü8, .subaequaiibus, tubo duplo brevioribus. Pedickli.i sesquilioenres. Cobol-
itaR extus pubesceutes, c.tlycibus duplo longiores, tubo calycem aequ.mte,
limbo profunde lobato, Iobis 4 superioribus rotundatis. Genitalia exserta.
Filasiexta basi pubesceutia. Nuculae non suppetunt.
Habitat ad Rio Abaite prov. Ikfiaorum.- Pohl n. 398?.,- in campis
ejusdem prov.: Claussen hb. Mus. Par. n. 1060.
165. HYPTIS CONSPERSA Benth. ramis cano-subtomonto-
sis; foliis breviter petiolalis, ovato-oblongis, crenulatis, basi sub-
cordatis, rigidis, supra subfloccosis, scabriusculis, subtus canescen-
tibiis; cymis elongatis, multifloris, paniculalis; calycis incurvi,
tomentosi dentibus innceoiatis, inaequalibus, tubo duplo brovioribus.
Hyp lis conspersa Benth. in DC. Prodr. X l l . 134.
Indumento minus canescenti-toraentoso, foliis multo minoribus et
panicula valde floribunda statim a praecedentibus speciebus dignoscitur,
sed próxima accedit ad eas. Caui.is fruticosus, ramosus. Rami erecti,
rigidi, obtuse tetragoni, vetustiores seusim glabrescentes, juniores tomento
tenui sublepidoto v. apice floccoso conspersi. F oi.ia approximata, crassa,
rigida, 1 / — 8 poli, longa, 8— 18 lin. lata, in pctiolum 3 Un. circiter
metientem attenuata, ovato-oblonga, obtusa v. acutiuscula, Crenulata, basi
subcordata, supra rugosa, floccoso-lomentosiuscula et punetis strigillisque
floralia conformia, 1 polL longa, suprema minora. Cvmae inultiflo-
rae, elongatae, folia breviter superantes, in paniculam floribundani dispo-
sitae. BaACTEAE parvae, setaceae. Calvcbs tubuiosi, incurvi, tonieutoso-
canoscentes, 3—4 liu, longi, ore obliquo, dentibus lanceolatis, aeuminatis,
8 superioribus submajoribus, tubo duplo brevioribus. Corollae denles
calycloos paullo superantes. Filamenta pubescenlia. Nuculae compressae,
nigrae, apice truncatae v. margiuacae.
Habitat ad Rio Preto prov. Piauhiensis; Gardner n. 9936.,- in
Brasilia anstr..- Diipré hb. Mus. Par. n. 77.
166. HYPTIS ALTISSIMA St. Hil. elnta; ramis siibDoccosQ-
tomcntosis; foliis petiolatis, oblongis, obtusiusculis, crenulatis, basi
rotundatis, utrinquo cano-tomentosis; racemis amplis, cymis pcdunculatis,
laxlusculis, multifloris; bracteis setaceis; calycibus subsessilibus
, tubuloso-campauuialis, incurvis, viscoso-pubescentibus,
ore obliquo, dentibus lanccolatis, acntis. -{■
Hyp tis aìlissima Sf. Hil. in Benlh. Lab. 135. e t in DC.
Prodr. X I I . 134.
Abbuscula circiter li-pedalis, tortuoso-ram.
evissimb scabriuscula, subtus torneati) t li canescenci-tomentosa. F olia
ilibus prov. Gogazensis: St. Hilaire,
b) Folia floralia minuta, decidua. Bracteae solitariae.
167. HYTTIS LATIFOLIA Mabt. ramis velutino-tomento-
sis; foliis petiolatis, amplis, ovatis, obtusis, crenatis, basi rotundatis,
rigidis, supra velatino-, subtus moUtler tomentosis; cymis
divaricato-dichotomis, in paniculam amplissiniam dispositis; calycibus
sessilibus, solitariis, campanulatis, apice incurvis, brcviler
dentatis; corollis magnis.
Tabula nostra X X V II I . Fig. II.
Hyp tis latifolia Mart, in Benth. Lab. 1 05. e l in DC
Prodr. X l l . 134.
Frdtex pluripedalis. Ramorum apices, qui nobis suppedi-
tan tu r, erecti, obsolete tetragoni, crassilie digiti minimi aut pennae
cygneae, velulino - tomentosi, sub lomento subtiliter striali.
Folia ampin, approximata, modo pollicaria, modo 8—4 poli, longa,
2— 8 poli, lata, ovata, obtusa, saepius subeniarginala, crenata, cre-
naturis brevissimis, basi rotundata, subcomplicata, in petiolum
subscmipollicarem conspicuo attenuala, crassissima, rigida, supra
nervis tenuissime impressis, strigillis minimis scabrida, tomenlo
brevissimo rufo velutina, sublus nervis venisque prominulis grosse
reticulata, pube sublanuginosa, molli canesceniia v. albo-tomentosa.
Folia floralia minuta, membranacea, decidua. Panícula amplissima,
6 — 10-pollicaris, coarctala, dcusiflora, subsecuiida. Cvmae
modo regulares, modo elongatae, divaricato-dichotomao v. irregu-
la n te r ramosae. Bracteae lineares, tomentosae, calyces fere
aequantes, eaducae. Calyces solitorii sessiles, campanulati, exlus
albo-tomentosi, floriferi v k 2 lin. longi, fructiferi subaucli, basi
subinflali, apice incurvi, reticulato-venosi, dentibus brevibus, ob-
tusiusoulis, glabrescenlibus. Cobollae cxtus pubescentes, calycibus
plus duplo longioribus. Filamenta villosa. Nuculae compressae,
margine subalatae.
Habitat in campis Serro das Lages prov. Bahiensis; M.,- in
deserto ad Serta de S. Antonio in Serro Frio prov. Minarum : M. Floret
Ocfoéri,
•168. HYPTIS HETERANTHA Benth. ramis villo.so-lomcn-
to sis; foliis parvis, petiolalis, ovato-oblongk, obtusis, crenulatis,
basi rotundatis, supru velmino-pubescentibiis, subtus moltiler tomento
sis; cymis evoluiis, paniculalis, multifloris; caiycibus pedicelia-
tis, fasciciilalis; campanulatis, lanatis, opice incurvis, breviler dentatis;
corollis minutis.
Hyp lis helerantha Benlh. in DC. Prodr. X J I. 134.
Próxima specie! praecedenti habitu et characteribus, neque differì
nisi foliis multo niinoribus, floribus fosciculatis et corollis. Specimen vero
lautuiu unicum vidi, quare utramque speciem in uuaui contrahere dubitavi.
Cavlis fruticosus, crcctus. Rami subteretcs, villosi, júniores magis minusve
tomentosi. Folia ovata v. oblongo-ovata, obtusa, crenulata, basi
rotuadata v. subcordata, iu petiolum 4-lIncarcni angustata, rigida, crassa,
I — 2 poli, louga, / — 1 poli, et quod excedit la ta, siipra pube brevi
rufa densa velutiiio-pubescentia, ucc scabriuscula, subtus albo-tonientosa
V. pQis longioribus lanata. Panícula oblonga, jiiulliDora, S—5 poU. lougii.
Cvm.se irregulariter evolutae. Fi.obes pcdicclliiti, fiisciculati, non soli-
tarli. Bbactkar setaceae, calycibus multo miaores. Calvcks caiiipami-
luti, albn-Jnunti, florentes 2 Hu. longi, deutibus lauceolatis, acutis, Cubo
duplo brevioribus, fructiferi apice subiacurvl, subaucti. Coboli.ar inluu-
lae, tubo gracili, extus pubescentes, vlx calycem superante, lobis 4 supe-
riorlbus oblongis, apice rotiiudatis, infimo aciiiuluato. Filahknta villosa.
Nucui.ae compressae, margiue subalatae.
Habitat in Sen-a J<Jcoòin« prov. Bahiensis; Blanchet n. 9587.
169. HYPTIS HYPOLEUCA Benth. caule fruticoso ; ramis
incano-loinonteilis ; foliis breviter petiolatis, ovatis, oblusis, crenulatis,
bnsi rotundatis, crassis, supra glabriuscuiis, subtus albo-
(ouientosìs; panicula coarctala, floribunda, calycibus pcdiccllatis,
fascicuiatis; calycis campanulati, nlbo-lomontosi denlibus aculis. -}•
Hyptis hypoleuca Bontà, in DC. Prodr. X I I . 136.
e Minarum : Gardner
170. m 'P T IS SALVlAEFOrJA P ohl: caule fruticoso; foiiis
petiolatis, obloDgo-oUipticis, obtusiusculis, crcnatis, supra scabris,
subtus albo-tomcntosis; panicula coarclatn, elongala, subsccunda;
calycibus subsessilibus, solitariis, tubulosis, incurvis, viilosis, ore
obliquo, dentibus brevibus, ovatis, inaequalibus.
Hyp tis salviaefolia Pohl. in Benlh. Lab. 1 36.
PauTKx pluripedalis, ramosus. Rami erecti, stricti, obtuse tetragoni,
in spec, nostris peuuac anserinae crassitie, rufo-toiiienlosi. Folia
pelloIaCu, petiolis 3—4 Un. loogls, oblougo-cllipcica, obtusiuscula, crenata,
basi rotundata, 3-poUicaria, superiora evidenter minor.i, uervis venisque
subtus prominentibus, supra impressis, pagina supcriore rugosa,
pilis brevissimis adpressis scabra, inferiore albo-tomeuto.sm Panicula
ampUssliiia, coarctala, clongata, siihsecunda, rumi inferiores irregularitcr
eiongati, magis minusve fasclculali, superiores irregulariter cymaeformcs,
supremi In capitulum v. in veriiclllostros coutracti. Flores solitarii sub-
sessiles. Uiiactbak setaceae, calyces subaequantes. Calvces tubuiosi, fruc-
lifcrl valde aucti, 4 lin. longi, incurvi, lübo-lanall, ore obliquo, dentibus
brevibus, inaequalibus, bìlabtatls, vloliisccnCibus, ovatis, acutis, tubo triplo
brevioribus. Corolla* extus puliesccutes, oalycilius fero duplo lougiores, tubo
breviter exserto, vix ilentes superante, fauce ampia, limbo dlstincle bilabiato,
labil inferioris lacinia luiepiiiedia acumiuala. Filamenta villosissima,
Nuculae ovoldciie, laeves, nec coniprcssae. — Corolla fere Krlopes, sed
certissime species Hyptidis calyce fructifero uou reflexo.
Habitat in editis campis prov. Minarum, prope Cidade Dia-
mautiua, olim Tejuco: Vauthier n. 415.,- et prope Calumbi: Pohl
c) Folia floralia parva, d n nulla; bracteae sub cnlyce
171. HYPTIS DENSIFLORA P o h l: ramis rigidis, glauccs-
conlibus, bnsi piibosccntilnis ; foliis pcliolalis, siibcoriaccis, oblongis,
acutis, cronatis, suprn scabridis, subtus rufu-toniciilosis, rcliculalo-
rugosis; panicula glaberrima, glauca, dcmiiiii courclnln; calycibus
subsessilibus, tubulosis, incurvis, denlibus brevibus, subulalis, in-
ncqiialibus.
Hyptis densiflora Pohl. in Benth. Lab. 1 37. e l in DC.
Prodr. X I I . 135.
Caulis suffruticosus videtur, 6-pedaIis. Rami eredi, rigidi, subteretcs,
glaucesceutes, üílsí fere digiti iniuinii crassitie, pubescentes. Folia
firmulc subcoriacea, q _ a poli, limgn, 8 — 1Ü Un. lata, ovato-oblonga
ianceolatavc, acuta v. breviter acumiuala, crenata v. crenato-serrata,
attcuuala, in petiolum scinlpolllcnreni, costa valida, nervis tateralibus leoi-
ter arcuatis, acutaugule divergeutibus, venis tenuibus sublus rugoso-reli-
culnlis, facie strigillis inconspicuis magis minusve scabrida, tergo v. solo
in reti v. etiam in pagiua pube brevissima et saepius tomento rutescentc
vestito, jimiorn ulrinque incana. Panícula glaberrima, glauca, inferac
iuterriipta, superne coarciatiu Ki.ohks suiisessiles, dense approximati v.
sulitaril, spicaeformes v. fasclculali. Bractkak minulissimae. Calvces
tiibuloso-augulatì, florentes 3 lin. lougi, pubescentes, fructiferi valde aucti,
Incurvi, 5 lin. longi, glabrescentes, membranacei, transverse reticulati, sub-
coriacei, dentibus ¡uaequailhus, subbilnbiatis, subutato-acumliiatls. CoaOL-
LAE cocciiieac, glahrne, tubo calyccm non superante, fauce ampliata.
Fu.asiknta villosissima. Genitalia exserta. Stvlus apice breviter bill-
diis. Nucui.ae oblougae, obtusae, eomprcssae, laeves.
Habitat in prov. Gogazensi, circa CaretSo, Engenho de S. Antonio,
Ti-ahiras: Polii n. 1759,,- in prov. Piauhiensi e t Gogazensi: Gardn.
n. 4316. el 3384.
172. HYPTIS MEL0CHI0IDE8 St. Hil. caule bnsi piloso;
foliis peiiolatis, ovato-oblongis knccolatisvc, ncutiusciilis, sorrato-
crcnnCLs, basi rotundatis, crnssis, suprn pubescentibus, subtus cano-
loiucntosis; panicula coarclata, raccmifornii, glaberrima, glauca;
calycibus subsessilibus, appruximalis, pubcsccntibus, denlibus lan-
ceokto-subiiktis, acuminalis. -{-
Hyplis ìiielochioides St. Hil. in Benth. Lab. 1 37. et in DC.
Prodr. X I I . 135.
Ab 17. densiflora vix diversa videtur.
Uabitat in Brasilia:-St. Uil. ex Benth.
173. HYPTIS CONCLVNA Benth. ramis basi hispido - pilosis;
foliis subsessilibus, ovatis, acutiiisculis, crenulatis, basi cordalis,
suprn glabcrrimis, subtus olbo-tumcntosis; panícula coarc-
intn, oblouga; calycibus subsessilibus, pubescentibus, rectis, dentibus
subulatis, tubo subbrcvioribus.
H yp tis concinna Benth. in DC. Prodr. X I I . 136.
Specimen unicum mancum vidi. Certissime vero species distiucta.
C.iULis suffniticosiis videtur. Rami ereccl v. ndscoudenlcs, plus minusve
divaricati, teretiusculi, basi penane cygneae crassitie, rigidi, pilis saepius
loDgissiuiis Idspido-pilosì, superne rufo-puhescentes. Foi.ia subsessilia, 2—4
liu. lougn lataquo, ioferiora approximata, superiora rcaigtn, ovata, acutiuscula,
margiue crenulala, inCcrduiu crenaturis subevnaidis, subrcvoluta,
basi cordata, supra glaberrima, nitida, subtus nervis venisque prominulis
albo-tomeutosa. Pa.xicula coarcCnfa, oblunga, ramis brevibus paiicis.
Fi.oiiES subsessiles appruximali. Iìiiacirab setaceae, calycis tubum diniì-
dio aequantes, persistentes. Cai.ycks tuhuloso-cniiipanulali, fructiferi 3 lin.
lougi, redi, QOa iucurvi, rcticulnli, costati, subcoriacei, pubesceutes, basi
cancsceuces, deutibus subulato-.acutlsslmls, tubo subbrcvioribus. Calvces
florentes coaOLLAKquc nou suppetunt. Nucul.vk oblongae, obtusae, com-
pressiusculae.
174. HYPTIS MARIFOLIA Benth. caule ciato, basi tomentoso,
superno subnudo, gkberrimo, glauco; loliis parvis, brevissimo
petiolatis, uvniis, crcimtis, rugosis, utrinquc molliler iiicano-
toniciilosis; panicula conrcinla, abbreviata; cnlycibus brcviler pe-
dicollalìs, albo-tomouLosis, incurvis, deutibus brevibus. -|-
HypHs marifoiia Pentii, in DC. Prodr. X H . 136.
Habitat in campis siccis prov. Gogazensis; Gardner n. 3932.
ea; Benth.
21