parvne, briiniieae. Por.r.ES flavum. Stylus vix exsertus, brcviler
bifidus, lobis inaequalibus. Nuculae 4 , in calyce tunc ompliaco
latentia, atquo roceptiiculo inter ipsa omergcnlo circuniposita, ellip-
tic a, dorso convexa, ventre plana vcl linca longitudinali panini
elevala porciirsa. Epicabpium Icstoceo-fuscimi nitidum, ambitii faciei
interioris longius prodiictum in cLlia subulata versus ccnlnmi
soininis spoctantia, inde cristnui pectiniforincni exliibcntia, basi
dorsali in sqnoniulani siibqiiadratam eniarginataiu pluuibcani bili
locunt indigilantcm excurrens. Corpus singulare carnosum, liyalino-
albuni, forma ferri equini, tandem sicccsccns et mcmbranacciim,
facici scminis ventrali intra cristam pcciinalam suporimpositum.
Embryo erectus, cotyledonibus crassiusculis. Receptaculum telra-
gonuni, angulis acutis submombranaccis, spongiosum, siccum viola-
cco-fusccscens, in singnlis faciebus singula semina conlinens, basi
lobulis quatuor emarginatis, siccis, viridibus, cxcrcscentibus. (Ila
Martius in schedis, fructus fabricara admirnlus.)
Specimina, quae suppetunt, statura, magnitudine et indumenio omnium
panium vaide Inter se differunt. Quaedaiii exilia, simpllcìssiiiia, capitulo
unico terminata, cum radice 1 '/, polliccs vix excedunt; quaedam
pedalìa v. ultra pcdalìa, ramosissima, a forma priori tameu nulla nota
essentlnll distingui possunt, ct saepius ne varietatem quidem slstunL —
Sic etiaui planla culla quaui maxime variabilis est. Com ningnitudioe, turn
indumento.
Occurruat hae varietates dìstiuguendae:
a . e la tìo b : viscoso-villosa; foliis petiolatis, oblongo-lancoolatis
V. oblongis; bracteis lanccolatis; calycibus coroUisque sub-
majoribus.
0. arenosa: procumbens, pilis glanduliferis viscosa; foliis
crassiusculis, viilosis.
y. ERiocEPHALAt calycibus lana longa alba involutis. (Benth.
L c.)
5. BBACTEosi: bracteis exterioribus foUaceo-dilatatis. (Benth.
1. c.)
e. montana: caule humiliore, villosissimo, foliis subsessili-
bus, obovatis, irregularitcr grosse dentatis, hispidis v. glabriuscuiis.
Marsypianlkes montana Benth. in DC. Prodr. X J f. 8 5 .
Hatitne fa cultis, ruderatis, campi), in locis humidìusculis in
Brasilia fere tota: M., Pohl, Setto««, Gardner, Spruce, Lholzky,
Salzmann, Wedd. n. 4 08. et 9 04?./ a. in proc. Piauhiensi e l Goyazensi:
Gardn. n. 3 373.; ad Gamelteiram: Pohl n. 9169.) in Brasilia
aeipiinocttali: Sellow; in arenosis prov. Piauhiensis: Gardner
n. 9704.; Y- in pror. Maragnanensi: Gardn. n. 6081. teste Benth.; S. in
prov. Piauhiensi: Gardner n. 9981. teste Benth,; e. in Serra Uruhu:
Pohl n. 469. Floret Octobri — Decembri.
2. M.ARSYTIANTHES F 0L I0L 0S .4 Bentb. caule procum-
bente humill ; foliis breviter petiolatis, oblongo-lanceolatis, viscido-
pubescentibus; floribus axillaribus, solitariis v. rarius 2—3-nis.
Marsypianthcs foliolosa Benth. in DC. Prodr. X I I 8 5 .
Próxima speciei antecedenti, cujus forsan ni] nisi varietatem praebet
Tantum specimina paucissima vidi. Transitus vero ab una ad alleram
nuUos observavi, quare utramque speciem in unam contrahere dubitavi.
Tota pianta humilis, viscidula. Radix pereDDìs videtur. Caulis pro-
cumheas, ramosus. R ami adscendentes, slrioU, vUlosiuscuIl, gracUes.
Folia breviter petiolata, oblonga v. ohlongo-laneeolata, serrala, busi
semper angustata, circiter '/, — l poli- longa, vix 3 lin. l.ita, utrinque
viscido-pubescenlia, nervis subtus promioulis; floralia conformia, minora
et angustiora. Cafitulum plus minusve pedunculatum, subhemispbaeri-
cum, 4—5 Iin. diametro, multillorum. Pedunculi teretiusculi, axillares,
solitarii V. rarius S- v. a-nh' Calti coaoLLAque, genitalia NTicuLAEque
a Carretttà ad Crixas in prov. Goyazensi; Pohl
V. H Y P T IS J aco.
Hyptis Jacq. Coll. I . 101. Poif. Ann. Mus. V II. 4 59. Benth.
Lab. 64. Endl. Gen. PI. n. 3 5 8 3 . Benth. in DC. Prodr. X I I .
8 5 . — Ballotae e t Nepetae sp. Linn. e t aut. vet. — Bystropo-
GONis sp. L ’Her. — Scuaueru Hassk. (n o n Nees.) Raphiodon
Schaiter. Hypotiironia Schrank in Syìl. bui. Ges. Regensb. I I . 8 5 .
C aly.v o v a tu s V. tu b a lo s n s , o r e r e c to v . o b liq u o ,
lim bo s u b a e q n a lite r 5 - d e ii ta to , d e u tib u s a c u tis v . s u b u -
l a to - a r is ta t is . C oro l la e tu b u s c y l in d r ic u s , la b ii s u p e r
io r i s lo b is 4 , iu te g e r r im i s , p la n i s , oiiin ib o s d is t in c t is ,
la b io in f e r io r e in d iv i s o , p e r a iitb e s in a b ru p te d e fle x o ,
s a c c a to , a d b a s iti c o i it r a c lo - s u b a r tie u la to . S tamina
d itly n an ia . F ila .m e sta e d e u tu la , u u n c g la b r a , n u n c s u p
e r io r a V. om n ia l e v i te r v . d e n s e b a rb a la . S t y l u s
a p ic e s u b a e q n a li te r b if id u s , lo b is s u b u l a t i s , s tigm a t ib
u s lo b o rum f a c iem in te r u am onmem o c c u p a u tib u s . N uculae
o v o id e a e , o b lo u g a e v . c om p re .s s a e , la e v e s v .
ru g o s a e , r a r is s im e a l a p la n a , m em b r a n a c e a , m a rg in a ta .
H e i ì b a b V. SUFFRUTICBS, lia hU u v a r ia b ila s , f l o r
i b u s v a r i e d i s p o s i t i s , s a e p is s im e c a p ita tis v . p a n i -
c u la tis .
CONSPECTUS SPECIERUM.
Sect. 1. Spicifobxiks. Vertìcillastri spicati v. in racemos densos approximatl.
8- 1. Calyx fructifer apice incurvus. Sp. 1—5.
8- S. Calyx fructifer rectus. Sp. 6—11. ,
Sect. 2. Capiiatab. Flores capitali.
8. 1. Dentibus caL iDaequalihus, non spiaoso-echinatis. Sp. 18—13.
8- 8. Denlibus cal. inaequalibus, fructiferis echinatls v. hamato-
spinosis. Sp. 14—16.
8- 3. Deutibus ca]. aequalibus.
A. Capitulis solitariis globosis.
a. Bracteis subuLito-lioearibus.
a) Dentibus cal. saepius viUosis, non plumosis.
t Foliis plus minusve petiolalis.
a) Calycibus recurvaiis v. incurvatls. Sp. 17—38.
b) Calycibus rectis v. subrectls. Sp. 83—38.
t f Foliis amplexlcaulibus. Sp. 39—*7.
Dentibus cal. elongatis plumosis. Sp. 48—53.
B. Capitulis soIllarUs semiglobosis v. demum subglobosis.
a. Bracteis lioeari-lanceolatis.
a) Dentibus cal. rectis v. subpntulis. Sp. 54—98.
b) Dentibus cal. demum stellato-patentibus. Sp. 93—95.
fl. Bracisis subulatis. Sp. 96—97.
f . Bracteis omnibus v. exterioribus ovatis v. ovato-laa-
ceolatis. Sp. 98—113.
C. Capitulis verticiUato-glomerulatis. Sp. 114—116.
D. Capitulis capitnto-glomerulatis. Sp. 117—110.
Sect. 3. VER1IC11LAT0-PANICUI.ATAE. Flores in verticillastros loxos dispositi,
paniculam v. r:icemum formaotes.
8- 1. VerticUlastris capitulatis plus minusve sessUibus. S.180—131.
8- 2. VerUcillastris capItuLatla plus minusve pedunculatis. Sp. 138
— 140.
Sect. 4. Cymoso-axit.i.ares. Flores in cymas axUlari-stlpitatas dispositi.
8- I. Cymae plus minusve evolutae, laxiusculae v. conferlae, calyces
frucUferi oblique Campanulati, intus villosi. Sp. 141—149.
a) Calyx niembrnnaceusj nuculae oblougae, obtusiusculae.
Sp. 150—153.
b) Cnlyx rigidus, transversim rcticulatus; nuculae oblongae
obtusae. Sp. 154—159.
cj Calyx rigidus, transversim reticulatus; nuculae plano-
compressae, alarne. Sp. leO.
5. Paniculatar. Flores subsolitarii iu paniculam dispositi.
8. 1. ConferlUlorae.
a) Folla floralia caulinis conformia. Bracteae solitariae.
Sp. 161—166.
b) Folia floralia minuta , decidua. Bracteae .solitariae,
Sp. 167—170.
c) Folia floralia parva, demum nulla. Bracteae sub calyce
biuae, niinutne. Sp. 171—178.
8- 8. Laxillorac.
a) Bracteae setaceae v. sahuliito-lanccolatae, miuimnc. Sp.
179—187.
b) Bracteae ovatae v. ovato-cordalae, parvae. Sp. 188—J9I.
Sect. I. SPICIFORMES.
Verticilluslrl multiflori in spicam ilcnsam v. pliis minusve
interruptam v. in racomuiii Urminalcm longc pcdiiDculatuni dispositi.
8. 1. Calyx fructifer apice incurvus.
1. HYPTIS VIRGATA Benth. caule herbáceo, erecto, ra moso,
pubescente; foliis ovalibus, duplioato-crenatis, villosiusculis;
verticillastris mullifloris, in spicam terminalem congestis; bracteis
parvis, subulatis; calycibus fructiferis tubulosis, pubcsccntibus, incurvis,
ore obliquo rcflexo, dentibus subulatis, glabris, tubo vix
brevioribus.
Tabula nostra X V II.
Hyp tis virgola Benth. Lab. 7 7 . e l in DC. Prodr. X I I . 8 6 .
Caulis herbaceus, basi Iignosus, 1 — 2-podalis, ramosus.
Rami eiongati, stric ti, pennac gallinaccae crassilie, subnudi, magis
minusve silicati, angulali, pubescentes v. glabrescenlcs. Folia ra-
dicalia petiolata, ovalia, obtusa, f - 2-poUiearin, caulina subsessi-
lia , oblonga, 8— 6 lin. longa, 2—4 lin. la ta , floralia minuta bra-
cleaoformia, umilia duplicato-crenata, rugosa, villosiuscula. Ver-
ticillastbi multiflori in spicam brevoni v. iongioreru, terminalem
congesti. Bracteae parvae, subulatae. Calyces florentes lubulosi,
rccU, fructiferi aucti, 3 — 4 lin. longi, pubescentes, incurvì, ore
obliquo membranaceo, rcfloxo, dentibus subulatis, glabris, 2 — 3
linearibus. Corollae p a rv a e , tubum calycis vix superantes, albao
(testo St. H i) .) , labio supcriore piiiictis purpuréis notato. Fila-
menta filiformia, pubescenlia. Stylus apico breviter bifidus. Nucu
lae oblongae, compressiusculae, laeves.
Caulis herbaceus, erectus, simplex v. parce ramosus, 2 8-
pedalis, viscido-pubcscens v. superne viUosus, obtuse tctragonus,
sulcatus, subtiliter striatus. Folia ñrmulc membranacea, 2 — 4
poll, longa, 1 — 2 % poll, la ta , petiolis toretiusculis, subcanalicu-
inlis, viilosis, ultra pollicaribus suiTulla, ovata v. oblongo-ovata,
eroso-dentata v. duplicato-dentata, sublobata, rugosa, costa valida
nervisquo pennalis p c rciirsa, voiiis tcniiibiis ampliusculc reticulata,
utrinque viscida, hispido-pubosco.ntia, siccando siibfcrruginea, superiora
minora, subsessilia ; floralia subnulla. Verticillastri mul-
tiDon, nunc in racemum inlerruptiim, terminalcm, siibramosum, pe-
dalcm v. scsquipedalcm disposili, mine in spicam dcnsam appro.xi-
mati. Bracteae numerosae, adprcssne, lincari-subulatao, aculae,
calyces aequantes. Calyces lubulosi pubescentes, fructiferi clon-
g ali, 4—5 lin. longi, stria li, incurvi, ore obliquo membranaceo,
dentibus subulalis, tubum subaequantibus, demum stcUato-divaricatis.
Corollae tubum calycis aequantes, cxliis pubescentes, Cavesccii-
ics (les te St. H il.) , labio superiore purpureo-maculato. Staminum
mferiorum filamenta g labra, superiorum pubescenlia. Nuculae
oblongae, compressiusculae, laeves, nitidae.
Habitat in ripa fl. Jequitinhouha, ad S. Cruz j.
Pohl n. 9758.; in pascuis prue, occidentalis Minarum
Benth.; in prov. Goyazensi: Pohl, teste Benth.
'V. Minarum;
St. Hil-, teste
8. HYPTIS MALACOPHYfXA Benth. tomentoso - lanata ;
caule herbáceo, rigido; foliis ovatis, eroso - dcntalis, sublobalis;
verticillastris in spicam terminnlem basi inlcrriiptam disposilis;
bracteis calyces acquanlibus; calycibus fructiferis lanatis, oro obliquo
membranaceo, dentibus subulalis, tubo subbrevioribus.
H yp tis malacophylla Benth. in DC. Prodr. X l l 8 6 .
Species indumento denso, toinentosu-Iauato,
distincta. Caulis lieibaceus, rigidus, S
8- 8. Cyni !. coafertac; cal. c
Habitat in Brasilia uequfiiocfiuiKj/i.- Sellow; in Brasilia meridionali,
S.Joào das Gaitas:’Sellow; ad Pompeo prov. Minarum: Pohl
n. 300.
2. HYPTIS INTERRUPTA P o iil: caule herbáceo, credo,
simpliciusculo, viscido-pubescente; foliis oblnugo-ovalis, dciilntis,
siiblobatis, viscido-pubcscDiilibtis; verticillastris mullifloris in raec-
miim intcrruptuii)'dLsposilis ; bracteis (iiicari - subulatis , calyccs
acquanlibus; calycibus fructiferis tubulosis, pubesccnlibus, oro obliquo,
dentibus subulatis, tubum subacquantibus.
Tabula nostra X V III.
H yp tis interruplu Pohl in Benth. Lab. 7 7 . c t in D C Prodr
X I I . 8 6 .
jam prima
—> -•o—- , -—..-»rcuitlis, obtuse
tetragouus, sulcatus. Folia breviter petiolata, cr.issiuscula, 2 — 8 poli,
longa, 1% —8 poli, lata, ovau, obtus.t, eroso-dentata, sublobala, bnsi
cordata, rugosa, supra velutino-tomentosa, rufescenti,., subtus ferrugineo-
toineutosa. Veiiiiciiìastri io spican. teriiiìaalem , b.isl plus minusve iu-
tcrruptam, 3 —4-polIicareu, approximati. Biiacteae subulatae, calyccs
aequantes. Calycrs lubulosi, striati, lauaio-pubescentes, fructiferi recurvi,
3 — 4 iin. longi, ore obliquo membranaceo, dentibus subulatis, 2 - 2 % -
llnearibus. Corollae NucuLAgquc uon suppetunt.
Habitat i
4. HYTTIS OVALIFOLIA Benth. caule herbáceo, stricto-
foliis breviter petiolalis, ovalibus, duplicato-dontatis, supra hirtis
subtus tomentosis; verticillastris in racemum interrupt,mi termina-
lem dispositis; bracteis calycem acquanlibus; calycibus tomcntoso-
pubescontibus, dentibus subulato-sctaceis, tubum aequantibus.
Hyptis ovalifolia Benlh. in DC. Prodr. X I I 8 7 .
Affinis quidem H. interruptae, sed certissime species distincta. Differt
eaii» prima fruate indumento, foliis multo brevioribus, non lobntis
petiolis brevibus. Cauus herbaceus, b,«i Iignosus, crassus, l- sy .-p e d a -
lis, str.etus, subuudus, pemiac nnseriiiae crassitie, sulcatus, glabratus
superne canescemi-tomeutosus. Foi.ia breviler pelioI.Ha, 1 — l/.p o llic a -
ria, rigida, ov.illn, dupllcalo-deatata, rugosa, peni.iaervin, venis ainplius-
cule reticulalis, supra pube adpress.a, sub lente hirtclla dense ve.,iiia
subtus subfloccoso-toiuentosa v. albo-lanuginosa. Verticillasth. in race-
imiiu tcrmiaaleiu, lutcrruptiim dispositi. Bracteae lineari-subuliiine, acutae,
calycem aequantes. Calvcks tubuiosi, tuineutoso-pubcscentes, fructiferi
4 — 5 iin. longi, incurvi, ore obliquo membranaceo, dentibus subu-
lato-setaceis, tubum acqimutibus, subpiitenlibus. Coiioluae calycis tubum
subsiiperautes. Stamina NUCuiABque H. interruptae.
Habitat ad Serra dourada prov. Goyazensis: Pohl n. 1497.