Antoine
Watteau
Michiel Plomp, hoofdconservator Kunstverzamelingen
Tot 14 mei staat Teylers Museum: in
het teken van de Franse kunstenaar:
Antoine Watteau (1684H721X Afgezien
van een kleine presentatie van zijn tekeningen
in Museum Willet-Holthuysen
in Amsterdam in 0935, is dit de eerste
grote tentoonstelling in Nederland van
deze prachtige meester. Er zijn van zijn
hand ruim vijftig tekeningen te zien en
zes schilderijen. Daarnaast nog eens
een ruime keuze van tekeningen en
schilderijen van navolgers. De tentoonstelling
is een samenwerking met het
Stadel Museum in Frankfurt.
Het werk van Watteau heeft in de achttiende eeuw grote
invloed gehad in heel Europa. Hij creëerde in Parijs een kunst
die als nieuw en bevrijdend werd ervaren. Tegenover de
barokke historieschilderkunst van zijn tijd - Watteau leefde
grotendeels in het tijdperk van Lodewijk XIV (1638-1715) -
plaatste hij een lichte, elegante wereld vol speelsheid en
zinnelijkheid. Het draait bij hem om theater (afb. 4), feestelijke
buitenscènes en intieme taferelen. In zijn fêtes galantes
(galante feesten) komen jonge, modieus geklede mensen
< Afb. 1 Pierrot Content (detail), 1712-13, olieverf op doek, 35 x 31 cm,
Museo Thyssen-Bornemisza, Madrid
Rosalba Carriera (1675-1757), Portret van Antoine Watteau, 1721,
pastelkrijt, 26,5 x 22,6 cm, Stadel Museum, Frankfurt am Main
samen in parklandschappen; ze genieten van eikaars gezelschap,
van conversatie, van muziek en van dans (afb. T).
Commedia dell'arte
Watteaus tekeningen leverden de basis voor deze nieuwe
schilderkunstige wereld. Met spaarzame middelen wist hij
de fijnste nuances van de zichtbare en gevoelde werkelijkheid
vast te leggen. Teylers Museum heeft negen fraaie tekeningen
van de meester, waaronder een studie van figuren uit de
commedia deH'arte: Twee Brighella's en een Pierrot (afb. 2).
Rechts staat Pierrot met zijn lichte, wijdvallende kostuum en
zijn ietwat in zichzelf gekeerde houding. De man links, die
twee keer is vastgelegd, is Brighella; in het theater heeft hij