V IG IA M . noftram florentem quidam viderunt, tam ignotam,imo magisigno-
tam , quam corvum album fuiffe.
nier «ha, LVI. Hanc raritatem harum plantaram uberius inde probo , qu od, cum
i p * IOH, coMMELiNvs horti Amftelodamenfis olim præfectus, in horto hoc
" ” *H°te 'ftlen d ido varios elegantes Lirio- narciffos m o r i so n i aliosque nitidiffime
delineari curaverit, eosque fimul deicripièrit, eo in lo co , ubi in Tom. i
qui an. 16 9 7 Amftcl. prodiit, pag. 7 1 unum ex pulcherrimis, (q u o d illi
potiffimum, qui hanc v e l florentem v e l coloribus naturalibus pictum viderunt,
agnoicent e t fatebuntur ) depinxit, qui ipfi Lilio-Narcijfus africams
platicauüs, humitis, flore purpurascente odorato appellatur, fequentia fubiungit:
Quemhicrecenfemus Lilio-narcifiimcumNarciffofphicricoindicofloreliliaceo Ferrarii
vulgo confmditur, quamvis abeoprorfus alimus ; qua vero in re ab hoc fit alienus,
non dicit: credo , quia eum non viderat. Si enim hune Ferrariamm ha-
bu ifiè t, aut in Hollandia illo tempore foifièt, profecto eum quoque pingi
ac fculpi curaflèt, atque etiam deicripfiflèt, ut fie huius ab illo differentiam
oftendere e t illos, qui has duas plantas confundunt, docere potuifièt, quo-
modo différant, atque fie ex confafione e t errore, in quibus Botanicos ver-
iàri circa has duas plantas credidit, liberare, ac verum fie iplos docere po-
tuiflèt, præfertim dum icripfit, Ferrariamm ab hoc fuo prorfus alienum effe;
imo etiam, dum fine dubio baud ignoravit, quod nullus Narciffus v e l Lirio-
nartiffus notas foerît, qui flores pentapetalos habuerit, profecto ut veram ico-
nem Ferrariani, qui propter hanc cauflfam, ut mim iàltem videtur, valde
iiiipectus atque falfo et male ab eo in hac et aliis in rebus deferiptus e ft, ut
facile inde perlpicere v e l divinare potuifièt, eruditis et florum rariorum
amatoribus exhiberen Verum, dum neque ille hoc fecit ,neque alter Commelims,
Cafparus icilicet, huius in Horto Amffelodamenfiiùcceflor, e t meus quoque
in hoc horto olim in re herbaria Præceptor,qui certe,dum plures rariores eiusdem
hortiplantasinpa rtealtera,quæi7oi.prodiit,exhibuit, v e l inhoc opéré, velin
aliis lcriptis botanicis, quæ poftea adhuc edidit, veram v el corre&am iconem
edere potuifièt, fi eum habuifièt, aut in horto Amftelodamenfi illis tempo-
ribus floruifièt, fine dubio edidiiièt; iiifpicandum, imo fere certo creden-
dum, ipiüm non adfuilfe, v e l iàltem non floruiflè, quia earn non demon-
ftravit, atque fie in ipià Hollandia plantam rarifiimam omni tempore foiflë,
e t foriàn adhuedum e flè , ut e x iëquentibus uberius conftabit. Ioannes
quidem c om m e l in v s in Catalogo Horti Amftelodamenfis pag. 201 mentionem
fecit Lilio- Narciffi india maximi Jphccrki liliacei, floribus plurimis
rubrisMoriibni, e t Narcifliindid flore liliaceo iphærici Ferrarii; fed num ibi
floruerit, et an ipfum florentem viderit, ob rationes prædictas valde dubito.
Er fiuribtu LVE. Nec alii, qui plantarum rariorum icônes in Hollandia ediderunt,
canf.rmau, « ut Swertius, Paulus Hermamius, Mmtingius et Boerhavius, earn delineatam
.aàm r ÿ * . y e j ^efcriptam exhibuerunt; cuius tarnen profecto tanquam plantæ adeo
raræ, fi ipiàm habuifiènt aut vidiflent, iconem veram edidiflènt. Imo nec
Boerhaviusm Indice iuo plantar. 1720, neque Linmcns in Hort. Cliff, aut Vpiàlienfi
ullam eius mentionem fecerunt, multo minus delinearunt. a r o y e n o quidem
in Prodr. Flor. Leidenfis p. 3 7 planta quædam liliacea appellatur
Amaryllis fpatha multiflora, foliis ovato-oblmgis, obtufis, addito nomine Mori-
foni iupra indicate, ad oftendendum, quod hæc fit Ferrarii ille Narciflus
indicus. Sed an ibidem re ipfa nunc adlit aut floruerit, addubito, præièr-
tim quia hic non addidit, utrum heee ipecies florem habeat cequalem an in-
ccqualem', id quod in ceteris fecit omnibus, unica ilia adhuc excepta liib N.
8 ,p . 3 7 , cui folia ciliata tribuit, et forte quoque earn florentem non v idit,
ut addere potuifièt, æqualem an inæqualem habeat florem. Hanc v ero ra-
riflimam plantam hortus nofter etiam ex perilluftris im h o f i i liberalitate
fo v e t , lëd hucusque et heic non floruit: quam ob cauflàm etiam nunc de
ea plura addere non poflum, fëd incertus adhuc hæreo, ad quodnam genus
proprie peitineat, quia florem eius non vidi. Interea tarnen hic addere
adhuc vo lui, quodhsec planta ab Hermamo in H. L . B. 375. Lilium africanum
s x xxv
africàmmfpheericum floribus obfolete puniceisminoribus, foliis guttatis e t margini-
bus cilii inflar piloûs, bulbo oblongo vocetur; iëd a Plukenetio in Almageft. bo-
tan. Lilio-narciffus Jpharicus cethiopicus foliis guttatis e t cilii inftar pilofis appellatur.
LVffl. iTALORVM quoque, in quorum regione, ficut f e r r a r iv s «
Icripfit,primum floruit, nullus eorum, qui plantarum icônes poft Ferrarium publi- hdi“'
carunt, eius iconem exhibuit, multo minus Ferrarii pentapetalum Narcifium
correxit: imo ne v el nomen eius in Tilli aut Michelii amplis plantarum Ca-
talogis horti Pifani et Florentini inveni; manifefto, ni fallor, indicio, eum
in Italia diu non adfuifle, adeoque rariffmum e flè : id quod nec Galli
recentiores, qui icônes novas publicarunt, quantum mihi Iàltem confiât,
præftiterunt; fine dubio, quod eum vel prorfus non, vel faltem florere ibidem
non viderint: dum tarnen plantæ tam pulchræ ac tam raræ veram iconem ac
deicriptionem habere operæ fàne pretium eflët.
L K . Sic nec in d i l l e n i i Horto Elthamenfi fplendidiflimo, nec in Phi- ex
lippi MiLLERi egregio Dictionario botanico, nec in m a r t v n i i ic o n ib u s ,^ « « sue-
neque in icriptis Linmi, mentionem eius factam inveni ; fine dubio, quia neque incm-
horto Oxonienfi,Chelfëyano, Elthamenfi et Cantabrigienfi, neque alio forte
AnglicanoautLondinenfi, neque in Vpiàlienfi adhuc floruit: alias profëéto
mentionem eiusdiàgentiffimihi virifecifiènt;unde, quam raræ plantæ et Ferra-
rwKaetnoftra B R V N S V IG IA fintinEuropa,etquodBotaniciet hortulanino-
ftri non multum de ea noflè v el differerequeant, facile intelligipoteft. E t (1 forte
etiam in poftemmadhuc deprehenderetur, Ferrarii plantam, quam ut pen-
tapetalam et hic et Morifonus et Zinckenius nofter deicriplërunt, veram eflè
hexapetalam, v el monopetalam, in ièxlacinias profonde diviiam, ea tanquam
ipecies, quia apto nomine antea inftructa non fuit, dum nullus Botanicus
recentior methodicus inter Lirio-narciffi v el Amaryllidis notas poiuerit f lores
pentapetalos, ad B R V N S V IG ÏA M noftram referenda effet; fin pentapetala
re vera eflë t, ea quoque peculiare genus, imo peculiarem ordinem inter bul-
boiàs conftitueret; quia nullum tale adhuc genus liliaceum, ut iupra iam
dixi, notum e f t , quod flores pentapetalos babet, v el quinque petalis aut laciniis
inftructum eft; cui vero nomen dare tunc debét aut poteft, qui illam ita in-
v eniet, e t bene deicribet. Nam profecto vix credo, quod v el Morifonus
v e l Tournefortius', vel Rqyenus v e l IVachendorfius aliique, qui Ferrarii plantam
v e l inter Lilio-narciflbs v el Amaryllidis ipecies retulerunt, crediderint,
hanc plantam vere pentapetalam e flè , pro qua tarnen^ Ferrarius, Morifonus
aliique earn defcripferunt, cum nulla alia Lirio-narciffi {pedes pentapetala fit;
nam fi talis e ffe t, omnino peculiare genus e t ordinem requifiviflët.
LX . Interea tarnen noftro horto hæc manebit gloria, quod hæc mea cmdup.
B R V N S V IG IA primum in Germania in e o , e t quidem tam eleganter, ac
to t floribus exornata, multo icilicet pluribus, quam ipià Ferrariana in Italia,
et Morifoniana in Gallia, floruerit, e t quod a me primum redte, v el iàltem
melius, quam antea, deicripta atque horti noftri Nutritori Sereniflïmo,
atque munificentiflimoBrunsvicenfiumetLuneburgenfium D v c i C A R O L O
a me quam humillime in ièmpiternam Eius gloriam ac honorem dicata et de-
dicata foerit. Denique hic adhuc monere volui, me hoe in icripto varias in-
novationes botanicas, variaque nova genera plantarum copftituiflè, et varia ko*
va plantarum nomina variis plantis dediflè; verum hoc fe d , ut varias plantas,
confoiè adhuc expofitas, curatius a iè invicem diftinguerem et in me-
liorem ordinem ac methodum redigerem. Hoe autem nmquarn fine rationi-
bus odditis, eisque, utopinor, idoneis, fe d ; dum alii quidam illud etiam fecerunt,
ièd læpiflime fine rationibus ullis adiedtis, ita ut iæpe non pateat
ratio, q uarehoc v el illud fecerint, aut cur ipibs ièqui debeant prudentes,
qui actorum rationes defiderant. E contrario iæpe manifeftatum imo de-
monftratum e ft , quosdam plantarum genera et nomina male mutaffe et abfiona
v e l mala nomina fbrmafiè,, qualia exemplis multis in iyftemate meo plantarum
generali e t indiflèrtationibusbotanicismeis indicavi,atque pluraadhuc in-
■ G di