r\
Imhofioe nomen
dedi.
Brunßiigia
non eft Lirio-
narcijfuf.
ße in ap ice , in ilia v e ro , ut fcalpellum phlebotomum, acumiinatæ. Hæc
vagina, in Lirio-narciflis, ut Linnccus inGeneribus luis plantaram editionis I et
H v u lt, aliique quidam putant, eft univalvis; led in multis , imo in plurimis,
ut poftea oftendam, lpeciebus, omnino bivalvis eft. 3 ) Etiam habet foliota
quædam pulchre colorata, petiolis florum interiecfa, ornament a a me lupra
Vocata, vid. Tab . noftra I fig. 1 , litt, s s s , licet fint pauciora, breviora et
tenuiora, quæ in ceteris Lino-narciflis, quos novi, deficiunt; h in c e t pecula
t e genus meritci conftituere poteft. ' ^
XLVIII. H u icplantæ a d o v g l a s s io nomen dari optime potuiflet, Dou-
glaflta, quia hic vir de hac planta optime meritus eft; verum quia Linnccus iam
plantæ cuidam alii in Generibus fuis plantar. Douglajfue nomen dedit, duse
vero plantæ, prælërtim n o væ , ob confufionem evitandam idem nomen ge-
rere nequeunt, hinc ab alio v iro, de re herbaria e t horto noftro optime me-
rito, perilluftri fcilicet Domino ab im h o f , Sereniffimo Duci noftro c a r o l o
a Confiliis fanctioribus redituum et fodinarum hercynicarum, euius af-
finis, Liber Baro ab im h o f , Gubernator Bataviæ nuper fa it , im h o f ia m
ipfàm vocabo : præfërtim quia non fblum bulbum B R V jYS V IG I A E noftræ,
léd et alias plantas rariores ex Capite bonæ fpei horto noftro procuravit ac
dono dédit. Refërtur quidem hæc planta vulgo etiam ad Llrio-narcißum
Morifoni et Tournefortii, et a Limccanis ad genus Amaryllidis, quod vero non,
nifi nomine male et præter neceffitatem m utatq, ab illo differt. Verum quo-
modo révéra différât ab his omnibus, modo diximus. d o v g l a s s i v s hanc
plantamquoquea Lirio-Narcißb iamfeparari e tNarciflo-Lirium vocarivoluit,
quod nomen Morifoni e t Tournefortii e(l quafi inverlùm, quia f orlan eximmayit,
plantam hanc plurci habere cum Narcißo9 quam cum Lilio 5 communia ? uvg
fimilia. Sed hoc nomen facile confufionem inter duo hæc genera Lino-
Narcijji et Narcißo- Lirii produceret, et hinc redtius pro pèculiari genere
lub diverfb nomine habetur. In mentem mihi nunc adhuc v en it, ratio-
ne iblendiclæ huius plantæ, qu od, cum Lugduni Batav. 1 7 0 7 primum forte
floruerit, doc'tiflimus h o t t o n v s , qui tunc ibidem Botanices Profefior
erat, peculiari programmate, valvis Collegii academici e t horti medici afti-
x o , totam Academiam, imo omnes curiofos ad plantam hanc raram e t mi-
rabilem conlpiciendam, folemni modoinvitaverit, cuius initium erat:
A D V O L A T E DB D E A EQ V E A D SPLENDIDISSIMAM A T Q V E
ADMIRANDAM P L A N T AM , Q V A E MIRACVLVM Q VA SI NA-
T V R A E E S T , E T CR A ST IN A DIE F LO R E B IT , H O R A DECIMA
CO N TEM P LAN D AM etc.
Ubi etiam illo tempore plures Profeffores, ftudiofi quamplurimi, alnque multi
ad earn conlpiciendam confluxerant; quo etiam tempore docto fèrmone eius
mirabilem faciem ac Angulares dotes pro more eleganter expofüit.
XLIX. Lilio-Narcijfi igitur nomine primus multas plantas, quas Narcif-
fos vulgo vocaverimt, fed ob flçrris diverfitatem taies non erant, e t ficuna ilium
lphæricum fâlutavit a tque delcripfit m o r is o n v s , loco antea citato, Tom. i.
pag. 365; cuius itaque notas et ipfè in fions forma, magis cum Lilio, quam
cum Narcißo convenientes, fed vagina floris ac radice magis cum Narciffo,
quam L ilio , e t t o v r n e f o r t iv s e t r a iv s aliique dederunt, quod fit flos
liliaceus, hexapetalus, Lilii amulus, cuius calyx fëu embryo abit in fructum,
Narcifli fructus forma, ac radice bulbofâ. b o e r>h a v iv s vero eam paullo
plenius ita definivit: Radix nimirum bulbofà, tunicata, flos liliaceus, hexapetalus,
ex theca ( five vagina, quam Tour ne for tins deferibere v el indicare
neo-lexit) emergens membranacea, utNarciflbs; atque pterique hadtenus hune
fë a iti fùnt l in n a e v s v e ro , Lilio-narcijfi nomine male reiedto,huic ge-
neri Amaryllidis nomen dedit in Gener. fuis plant, edit. II. p. 321 ; ficuti fù-
pra pag. xii iam monui, eique etiam florern hexapetalum generatim, e t vaginam
âut thecam (qu am , nefeio cur, hic potius fpatham appellat') oblongam, ob-
tufam, comprefïàm, emarginatam, latere piano rumpentem five dehifeentem et
marcefcentem adfcripfit. l v d w i g i v s , qui in prima füa definitionum plant.
edi-
■ ■ ■ I S liM M H H I R l
- I « - M Y Y I
editionè Lilio-Narciffi nomine M onfoniaho, Tournefortianó et BoerhaViano
ufüs erat; in altera v ero Linnccim, fine ratione addita, fëcutus e ft, eumque
Amaryllidem quoque v o cav it, atque fimilem vaginam ei etiam adfcripfit.
L . Verum prseterquam quod experientia didicerim, non omnes nas plan- vm-mr-
ta s , quse nomine Lilio-Nareißi apud Morifomm, Commelimm in H. Am ft. c'fi nf 'f fn“
T . i. pag. 7 1 , 73 et 7 7 , Hemannum, Tournefortium, Merianam, Boerhavium,“/"wfff'ff.
et Amaryllidis apud Linnaum in hort. Cliffort. p. 133 Royenum in Prodrom fo*t.
Flor. Leid. ÏVachendorfium in Ind. Hort. Vltraiecl. et Trewium in fëlectis aliis-
que a fe editis plantis fplendidioribus, aliosque occummt, vere hexapetalos
e llè , ficuti hoc lsepius in Lirio-Narcißb indico,flore fmgulari albo extus rubente,
et Lilio-narcißo autumnali flore luteo Tourn. p. 321 obfërvavi (a), cuius flos
marcidus non fix , fed unico frufta decidit, idemque iam dudum in illo olim
ita dicto Lilio-narcißo lacobao latifblio indico rubro flore Morif. hift. 11. p.609.
e t Tourn. Inft. 387. n o ta v i, quem s p r e k e l ia m vo ca v i, ob ingentem fuam
florum imqmlitatem ac diverfitatem a ceteris Lirio-narcißis, floribus aquali-
hus hexapetalis lëparavi, ad monopetalos imcquales fexfidos retufi, ac peculiare
et novum illud genus inde conftitui: dum ceteris omnibus fpeciebus, quas
Commelinus in Hort. Amftel. Part. 1 tab. 7 1 aliique delinearunt, ac Linnaiis,
Rqyenus, e t Wachendorfius locis citatis recenfent, hoe unico excepto , flores
tnbuunt ccquales five reguläres; hinc et B R V N S V IG IA noftra inter Lilio-
narciflbs, five reefius, quia nomen hoe Morifoni hybridum, ex latino fcili-
cet et grseco vocabulo confkrcinatum e ft, Lirio-Narciffos, quibus omnibus,quos
novi,füntEequalesfive reguläres, e t fëcundumfanioraprincipiabotanica,fëcun-
dum qux fimiles, fëd non dißimiles plantce ad mum genus referi debent, reduci
recte nequit (b)
LI. Vtiliflimum hinceflë cenlëo, genus hoe Lirio-nartiffi Morifoni, Tour- iMo-n»-
nefortii ac Boerhavii, five Amaryllidis Linneci, quod mihi valde confiilüm \i-
detur, in plura diftinEia genera, ex manifeßißimis notis, a calycibus five vagi-sfß„jf
nis ac floribus diverfis potijjimum defumtis, dispescere, et primo quidem ex eo d,juV nuium
fundamento, quod quasdem eius fpecies manifefte monopetalas effe nota- ede cn’b0-
verim, quas Morifoms, Tournefortius, Boerhavius e t Linmus omnes hexapetalos
efïe putarunt, atque etiam propterea ad flores hexapetalos retulerunt.
Verum, exmea obfërvatione et lëntentia, monopetali e t hexapetali melioris di-
ftinctionis caulfa cum Rivinianis a fë invicemfünt fëparandi, atque priores
ad ordinem monopetalorum , pofteriores v e ro , ad hexapetalorum ordinem fünt
referendi. Deinde accedit etiam h o e , quod in quibusdamLirio-narciïïi lpecie-
bus flores fint figurce ccqualis five regularis, in quibusdam vero imequalis five irregularis,
ficuti iam hanc diflërentiam inSyftem. meo plantar, generali pag. 5
e t fupra quoque pag. x indicavi, atque in Semiologia mea plantarum adhuc
uberius exponam. Prseterea qusedam fpecies flore regulari vaginam ob-
tinent flmplicem, uno latere tantum dehifeentem, quae figna Boerhavius et Linmcus
LiriodNarcißo five Amary llidi tanquam notas characterifticas adferi bunt, hinc his
plantis nomen Lirio-narcijfi, diu iam ufitatum, relinquam, qualis inter cete-
ras potiffimum eft illa flore albo extus rubente, e t illa autumnalis flore luteo,
de quibus modo egi, aliseque his fimiles. Aliae vero flore regulari monope-
talo, vaginam five thecam habent utrinque atque fic in duas valvas dehifeentem,
quibus rurfüs a vero Lirio-narcifli et Amaryllidis Lin. genere differunt; et
quia füfpicor, plures adhuc fpecies horum generum Morifoni, Horti Amfte-
lodamenfis, Tournefortii, Linmi aliorumque efïè monopetalas reguläres,
rogo omnes genuinos ac verum amantes Botanicos, quibus plures fpecies
Lirio-narcifli praefto fünt, quam humaniflime, velint paullo curatius adhuc
inquirere atque obfërvare, an non adhuc plures, inter eas fint monopetahc, quae
F pro
(4) In Swertii Florilegio Tab. 28 delineatur, et NareiJJtu flor. alb. exteriori flarte rubicundus vocatur; item
in Weinmanni Herb. tab. 6<j2. uterque litt. b. et c.
(I) Hanc ob cauffam perilluftris h a l l e r v s Viburnum ab Opulo, qu* duo antiquiffima genera Limaw
male coniunxerat five confuderat, in nuper edita fua enumeratione plantarum Horti Goettingens.
pag. 191 reéte rurfus a fe invicem, ut antea erant, feparavit.
m