PetaJorum
feu -potins laciniarum
eminente.
Vascula feu
capfula feminities.
Docet bac
defcrivtio con-
'venientiam et
dijferentiam'.
V V Ï . „ §s» ’S Sr^ö ?
fro folliciilo, feu præferratæ trificke davee fimillima. Plérique inftar candidi
camelino collo narciffi cervicem dejlectunt : re fto rigidoque nohnulli ftato
eircumftant ( c ) . Efingulorum verticibus eminent furfum fpefitantes elegantiffi-
mi f l o r e s , rubro convolutoque montium lilio seqiiales, nec abfimiles,
quippe phoeniceo rubore colorati, e t foliis quinis nativos in cirros reflexis ca-
lamiftrati, exteriore folio cum ftaminibus aiTurgente: quæ fané confpicienda
s t a m i n a fee extant Çd-fi- Sena læto colore punicea in totidem verfatiles apices,
primum flavos e t grandiusciüos, deinde contractiores, fubter foffusculos,
fopra exalbidos,' et veluti farina coniperfos dégénérant. Septimum fine apice
piftilli facie produ&ius, craflius, longa utrinque rimula interfecante ftriatum,
fimma parte recurvum, pariter purpurat, U t uno inclyta purpureo capillo ve-
teris Nifi coma (e) recenti flore foperetur, qui crocis pluribus blande ruben-
tibus, citra discrimen amittendæ regalis gloriæ féliciter capillator.. Omnes
inter fe flores ternis quatemisve digitis intervacantibus diflant. Per partes de-
hiscunt: nec prior ante défloré seit, quam vement univerfi. Senium illos non contraint,
fèdinfuscat, ac demum decutit. Menftrua ipiius v ita, e t v er automnale.
September eosdem parit oriens, perimit occidens: hæc enim multo-
rum florentium capitom hydra non calore, fed ffigore interficitur. Quam-
quam Lernæa vivacior, lùmptis a funere viribus, quoi, amis renascitur: neque
clavas Hercules femiles timet, quibus, tanquam câulicuüs, infidet ac folcitur.
A florum interitu triangula capita grandes cunt, pleraque mania,- perpauca non-
nullo abortivi feminis rudimento foeta: five quod peregrina planta noftratis au-
tumni irigus reformidat: five quod eadem apud nos nondum robùftæ fbe-
cunditatis eft. Caulis tandem, et inhärentes cauliculi penitos direeti, atque in
orbem diradiati fie exarescunt; ut f loris pulcherrimi cadaver fidus fit : neque
enim hoc infolens e ft, ut hydra mutetur in fidus. Néç ifti hortorum fideri
mors parcit. Præmortui floris decorum cadaver ingruentia primum frigora
iterata morte corrumpunt. Neque clavæ multiplicis armatura formofum toe-
f i germen adverliis sevi demolientis iniuriam poteft. Folia circiter O&obris
exitum apparent, flore non proveniente: in eiusdem provento iferius, extremo
lcilieet Novembri menfe exiftunt. Pauciora initio, fix tandem flori prolufere.
Longitudo illis bipalmis, latitudo palmaris, dimidiati ferme digiti feu cultri craßi-
tudo, retufa forma, læta viriditas et fusco per or as rubore circumlita, corpus
humi erraticum lateque procumbens, vita usque ad extremum Maium five ad
primos. colores produira. .
XLI. A tq u e hucusquefe extendit Feirarii Narciffi iüi indici//ore lidaceo fphec-
rico deferiptio, ex quauberius colligipoteft, quantum hie cum noftraBrunsvigia con-
veniat, et quantum etiam ab ea différât ; fie , ut multas ob cauflàs pro noftra
B R V N S V IG IA haberi nequeat, licet multa cum iplà habeat communia:
qua de differentia vero adnuc plura mox erunt dicenda. Unicum tameh
adhuc fcrupulum in hac F e r r a r i i dejeriptione fui fee di&i Narciffi indici ex-
cutere tentabo, qui mihi ab amico motus eft circa numerum foliorum,
quern ille iuisfloribus adferipfit; d um in præcedentiparagrapho,ficut in libro
ipfo, aperte de foliis quinis fhi Narciffi dill’e r it , in cirros reflexis extériori
folio cum ftaminibus alliirgente. Hoc exterius folium fextum elfe folium fiiipi-
catus eft amicus hic meus: fed ego potius exiftimo, ipfùm folium hocunum
e x modo indicatis quinque e flè , quod exterius fpatium occupât in fiais flo-
ribus p. 129; primo, quia nusquam fex petala fuis floribus Claris verbis
tribuit, fed quina tantum, atque folum monet, quod exterius horum cum
ftaminibus afthrgat; a lia s ,/ fix e itribuere v el adlcribere voluiflèt, clarius
etperfpicue magis feribere debuiffet, e t æque facile potoiffet, quod fex
' folia
( c ) Quæ plura ratione coloris hic diflerit Ferrariusi in noftra planta aliter, etficuti pidta funt, fe habuerunt.
-
(d ) Sex quafi jlamina in his Feirarii floribus in figura confpiciuntur, fed nullum piftiUum : ft vero longis-
fimum ex his piftiUum fit, .yel pro tali ab aliquo venditetup, non nifi quinque adfunt ftamina.
. ( O - n i s u m .Regem Megarenfem fuifle, et capillos pui’pureos habuifle Poetae tradunt} ad quod Fer-
rarius hie, dum poetica (cribendi ratione dele<ftaDatur, relpexiiïe atque allufifle videtur, dumZorn
Nareißi fui indici ut purpureas deferipfit, quales vero in Brunsvigia noftra non fuerunt.
xvn
folia haberent, ex quibus exterius cum ftaminibus aflurgeret, ita quilibet
eum facile intelligere potoiffet. Dum vero de fex foliis nusquam dicit, fed de
quinisfempertantum, auctori autoptse, qui hos flores accurate, fleuri fueaint,
deferibere voluit, credendum potius efTe exiftimo, donee ab alio autopta
probetur contrarium, cumprimis quia Morifonus quoque, qui hanc plantam
feParifiis etiamflorentemvidiffe afleverat, nihil de fex foliis huius floris loquitur,
fed tantum de quinis fetalis (dumiam, ut Botanicus methodicus, petali vo-
cabulo in floribus loco foliorum utitor) leribit, exteriore petalo cum ftaminibus
affurgente, in Hift. plant, oxon. tom. I p. 369. Deinde quia in to to
illo magno flo re, pag. Ferrarii 129 delineate, ne unicum floremfex petalis
v el foliis exhibuit; ( id quod tamen facile fieri potoiflet, fi adfuiffet) fed in
omnibus folum quinque v e l pauciora pingi curavit. In tabula quidem altera
de hoc flo re , quern pag. 131 exhibuit, florem naturali magnitodine, ut
p e rh ib e t, fiftit; fed primo non leribit de hac, quod ex fèx fouis five petalis
h ic flo s révéra conftiterit; deinde hæc folia, ut §. x xx vn iam monui, a flo ribus
B R V N S V IG IA E petalorumvel laciniarum amplitodine, et revolu-
t io n e , imo et tota figura floris, fi Brunsvigiæ cum hoc flore conferantor,
valde différant. ,
XT.IT In Florilegio MERiANi renovate et aucto, quod Francofurti ad imam for
Moenum in mea patria a. 16 4 1 in fol. prodiit, Tab . 1 8 ,1 9 et 20 eadem Ferro-
raplanta , fervato nomine f e r r a r i i , Narciffi fcilicet indici flore liliaceo ffiha:-
nco, licet cum Narcilfis in flo re nihil quicquam fere habeat fimile, tribus
tabulis, exFerrarii libro, fhpra laudato, depromtis, fine ullo additamento aut
mutatione exhibetor. Poftea etiam a celeb. Botanico Britanno, m o r i s o n o,
in Hift. plant. Tom. I Sedt. 4 Tab . 10 N. 35 eadem Ferrarii planta æri Ind
ia e ft , fcapo e t floribus eadem ratione delineatis, ficutiin Ferrarii libro et
Meriani Florilegio propofita eft; fed nulla in re emendata, verum floribus
adhuc minoribus e t paucioribus, fcilicet tantum novendecim, et in unico tantum
ftaminibus fex, in ceteris autem v el quinque aut quatuor exhibitis: licet
Ob laciniarum brevitatem, atque ftaminum in plerisque longitodinem, ple-
rumque naturalem eorum numerum, fenarium fcilicet, fi naturam imitari vo-
luilfet, diftindte oftendere potoiffet. Scribit quidem pag. 369 huius libri,
fe hanc plantam, (quam primus a Narciffes reefe fiparavit, et Lilio-narciffum
indicum maximum fpbaricum floribus plurimis rubris liliaceis vo ca v it) Parifiis a.
16 5 7 apud Io. Morinum menfe Septembri florentem vidifje, eiusque. florum ad-
fpeéum elegantiffmum et ammijfimum fuiffe afleverat; attamen non dicit,
quod iplum etiam delineari curaverit: fed verifimile e ft, ipfùm figuram foam
a Ferrario aut Meriano fomfiflè, quia flores eius, quos- in dicat, eius tabula
una cum bulb o, omnino cum Ferrarii et Menani conveniunt, fine alia
mutatione aut emendatione, quam quod pauciora plerisque ftamina dede-
rit, quam plerique apud Ferrarium habent, et de quo iam antea monuimus,
quod plura quinque ,fix nimirum, ut ambo leribunt, dare ipfis et debuilfet
e t potoiffet: atque fic foam figuram magis corrupit, quam emendavit. Præ-
terea etiam floribus his non nifi quinque lacinias, (quas petala appellat) adferi-
p fit, ficut F e r r a r i v s fe cit, e t ceteroquin in omnibus hunc etiam in foa de-
feriptione fecutus e ft, ut v el nullum eius errorem omiferit, v el correxerit,
imo folum fùo libro, ut erat, inferuerit, atque etiam Ferrarii deficriptionem reti-
nuerit (a). Hinc apparet tarn ex floribus pentapetalis et diverfæ a noftris fi-
ouræ, q u am ex rad ic e , hanc plantam non eflè B R V N S V IG IA M noftram,
led aliam, quæ a noftra floribus valde differt.
XLIU. pavlvs AMMANNVs,Profeflorolim Lipfienfis,in Charactere foo
plantaramnaturali, anno 1685 édite, meminithuius Ferrarii Narciffi indici
fpbterico flore liliaceo p. 333, eumque cum Moriftmo appellat Lilio-Naras-
(4 ) Morifmo; licet iam methodicus fuerit Botanicus, tamen conlbetum adhuc fuit, lacinias florum
Retold fepius appellate j id quod etiam fecit, ubi àttVeronicù agit, quarum floribus quatuor petala
adlcriput, licet manifefte fmt monopetali et in quatuor lacinias insequales divifk
E