12 C a p . II. SC EL ETI PI SCIUM
$ II.;
Ex hac obfervatione elucere videtur, corporis
habitura univerfum, quem in regno animale,
quin etiam in folis piscibus, invenimus adeo
varium, ut fecundisfima imaginatione vix aliquid
addi posfe videatur, non esfe propter folam
u t i 1 i t a t e tn : etenim pro corporis motu , pro
nufritione, quaeque reliquae flint animalium a-
quatilium functiones, fufficiens fuisfet parumper
tantummodo mutata corporis forma organorum-
que dispofitio; nifi fummus rerum Creator op-
portunitati vita fua fruendi, qua gaudet quid-
quid vivic ac fentit, e locupletisfima fua opu-
lentia addere voluisfet egregiam hanc, vegetabi-
libus quoque non denegatam formarum, quin
et colorum diverfitatem, fubordinatam tarnen
femper incompreheniibili illi fimplicitati, qua ob-
lectatur, quam miratur animal rationale, quam-
que artibus fuis imitare molitur, divino quafi
isto fpiritu adflatum,
§ 12.
Prototypum illud naturae generale, cuius ef-.
figies in ultimo etiam vertebratorum non pror-
fus deest, ut merito ponitur in corpore hu-
ma n o , complicatisfimo; fic quoque fyntagma
osfium, quibus hoc corpus fulcitur, defenditur
atque movetur, fervandum est tanquam norma
com*
comparationis univerfalis. Quae comparatio
quo rite fiat, opus est ut non unâ régula ana-
logia determinetur ; fed ut hanc confiittiamus
fecundum fimilitudinem quamdam, qua osfa pis-
cium ad hominis vel animalium referuntur. Haec
fimilitudo in paucis proditur fola f i g u r a : quip-
pe quae in plerisque nimium ab humana rece-
dit : quamobrem huic addatur vel etiam fuccedat
l o c u s , quem in corpore occupant organa
, eorumque vicinitas et coniunctio cum re-
liquis. Id vero periculi habet l o c u s et coniunctio,
quod, ex osfis cuiusdam non bene de-
terminati errore, trahamur in alium. Denique
haud negligenda est analogia ex harmonia func-
t ionum oriunda; quae quidem methodus phyfi-
ologica prae aliis eligi mereretur, fi modo in
o s s i um dispofitione eodem fuccesfu adhiberi
femper posfet, quo in organis circulationi, di-
gestioni cet. infervientibus.
§ 13*
( * ) Haec autem non ita accipienda sunt, ac fi, prae
omnibus brutis omnique dote complicatisfimum foret corpus
humanum: nimirum praeter osfa, quae in homine pror-
sus defiderari iam vidimus (§ P*)> i» reliquis animalibus
nonnulla etiam multo sunt grandioia! ut fternum in avi-
bus, piscium clavicula, vespertilionum digiti cet. De
omnibus ideo hisce organis dici nequit, quod gradu
inferiore fubftiterint, quemadmodum suo loco exemplis
monftrabitur.