agenda
TENTOONSTELLINGEN
■ TWEELINGEN
IN K U N S T E N W E T E N S C H A P (T E N T O O N S T E L L IN G S Z A A L )
28 JU L I T/M 25 N O V EM B ER 2001
Kloneren. erfelijkheidsonderzoek. in-vitrofertilisatie.
scheiden van Siamese tweelingen. en de oudste tweeling
van Nederland die 103 ja ar werd. A l deze onderwerpen
zijn gerelateerd aan het fenomeen tw e e - en meerlingen
en staan volop in de belangstelling. Er worden steeds
meer tweelingen geboren in de Westerse wereld.
De duidelijkste oorzaak hiervan is de toepassing van
moderne technieken. maar ook de hogere leeftijd waarop
vrouwen kinderen krijgen. speelt een belangrijke ro l
In voorgaande eeuwen daarentegen was de geboorte van
een meerling zo bijzonder dat de kinderen vaak werden
afgebeeld. dood of levend. Teylers Museum toont ze in
oude medisische en verloskundige verhandelingen. als
anatomische modelten en preparaten op sterkwater. in
beeiden, op affiches. prenten. schilderijen en foto's.
Op de tentoonstelling wordt naar tweelingen gekeken
door zow el het oog van de wetenschapper als dat van de
kunstenaar. van bevruchting. zwangerschap tot geboorte.
■ BELANGRIJKE AANWINSTEN
TEKENKUNST 1983-2001
A FS C H E ID S T E N T O O N S T E L L IN G
D IR E C T EU R ER IC E B B IN G E (P R E N T EN K A B IN E T )
T/M 7 O K T O B E R 2001
Per 1 juli aanstaande neemt Mr. Eric Ebbinge afscheid als
directeur van Teylers Museum. Tijdens zijn directoraat van
bijna 19 ja ar verw ierf het museum belangrijke collecties
tekeningen als ook losse bladen. In dezelfde periode
maakten giten van de Vrienden van Teylers Museum de
aankoop van eigentijdse tekenkunst weer mogelijk. een
traditie die stamt uit de oprichtingsjaren van het museum.
Voor een kleine afscheidstentoonstelling in het prenten-
kabinet zijn uit deze aanwinsten de belangrijkste bladen
geselecteerd. De ruim 50 geexposeerde tekeningen
bestrijken de periode van circa 1490 tot heden:
Frans Pietersz de Grebber. Hendrick Gottzius. Wybrand
Hendriks. George Breitner, maar ook Tiepolo. Boucher.
Pissarro. Co ro t Manet en Toulouse Lautrec. Eigentijdse
kunstenaars zijn aanwezig met w erk van Westerik.
Constant Lucassen. Marlene Dumas en Fons Brasser.
■ ORCHIDEEEN (BOEKENKABINET)
25 A U G U S TU S T/M 2 D E C EM B E R 2001
Orchideeen vormen. met meer dan 20.000 soorten. een
grote plantenfamilie. In de 19de eeuw w as de
belangstelling voor deze Rolls Royce onder de planten
zeer g root John Lindley. Fra nz Bauer. Fredrik Sander en
James Bateman maakten prächtig geillustreerde werken
over deze plantensoort Zelfs Charles Darwin weidde een
boek aan de orchidee. Bijzonder is een orchidee uit de
Hortus Eystettensis (1618 ). het beroemde boek van
Basilius Bester. Alle genoemde werken, afkomstig uit de
natuurhistorische bibliotheek van Teylers Museum; zijn te
zien in het Boekenkabinet De tentoonstelling wordt
opgesierd met orchideeen van de firma Floricuttura.
■ INGEZONDEN EN BEKR00ND
T E N T O O N S T E L L IN G S P R IJS P E N N IN G E N
UIT D E C O L L E C T IE V AN T E Y L E R S M U S EUM
(P E N N IN G - E N M U N T E N V IT R IN E )
1 2 JU N I T/M 9 D E C EM B E R 2001
Onder de penningen die als prijs werden uitgereikt.
nemen de tentoonstellingspenningen een speciale plaats
in. Vooral nijverheids- en wereldtentoonstellingen waren
opgezet als een competitie w aarvoor men zieh moest
inschrijven. Een ju ry bekroonde per onderdeel de beste
inzendingen en reikte een gouden. zilveren of bronzen
penning u it De reputatie die men met een behaalde
medaille verw ierf. w as een garantie voor het succes van
hettentoongestelde p roduc t Op den duurwerden deze
médaillés dan ook gebruikt om reclame te maken. Nog
steeds zijn deze. voomamelijk in de 19de eeuw
gewonnen, penningen op tal van producten afgebeeld.
MEDEDELINGEN
■ WOENSDAGMIDDAGACTIVITEITEN
Vanaf September laten kinderen elke woensdagmiddag
w eer hun handen wapperen in het museum. Van 2 tot 4
uur kunnen 25 jongens en meisjes in het educatief
paviljoen aan de slag. Allerlei onderwerpen uit het
museum komen aan de orde, van tekeningen en
schilderijen tot fossielen en instrumenten.
De museumlessen zijn er voor kinderen van 8 t/m 12 jaar.
Kosten / .1 0 .- (€ 4 ,5 0 ) per keer. Vraag een programma en
opgaveformulier aan bij de afdeling Presentatie
(023 - 531 9010). weer beschikbaar vanaf augustus.
■ ZATERDAGOCHTENDLEZINGEN
Tijdens de tentoonstelling 'Tweelingen in kunst en
wetenschap' geven wetenschappers van naam op vijf
zaterdagochtenden in de aula van Teylers Museum een
lezing over de tweeling. De lezingen kosten / .1 0 .- (€4 ,50)
per keer. Kaartjes zijn te koop op de dag zelf aan de kassa
van het museum. Reserveren is niet mogelijk. Het
programma luidt als v o lg t
- 15 September: Prof.Dr. J.A .R .A .M . van Hooff. emeritus
hoogleraar vergelijkende gedragsleer primaten.
Universiteit Utrecht Nakomelingen. wat voor en hoe
veel?
- 6 Oktober: Dr. J.P.W. Vermeiden. Hoofd IVF-c entrum.
VU-medisch centrum: In-vitrofertilisatie en tweelingen
- 2 7 Oktober: Prof.Dr. O.P. Bleker. Hoofd Afdeling
Verloskunde en Gynaecologie AMC: Over de groei van
tweelingen in de baarmoeder
- 10 november: Prof.Dr. D .I. Boomsma. Hoogleraar
biologische psychologie. Vrije Universiteit Amsterdam:
Tweelingen: spitsen in de wetenschap
- 24 november: Dr. Elisabeth M . Bryan. Medical Consultant
to the Multiple Birth Foundation; Paediatrician at Queens
Charlotte's & Imperial College. Londen: The Nature and
Nurture o f Twins.
■ GEN00TSCHAPSLEZINGEN
Op maandag 26 november 2001 za l prof. Dr L .E .M . Vet.
Directeur Nederlands Instituut voor Oecologisch
Onderzoek (NIO -KNAW). Bijzonder Hoogleraar Evo lu -
tionaire Ecologie. Wageningen Universiteit en Lid van
Teylers Tweede Genootschap. een spreekbeurt geven met
als onderwerp: Biologische variatie: begrijpen. onthouden
en benutten. Onder biodiversiteit verstaan we de totale
verscheidenheid van het leven op aarde. in vorm en
functie. Biodiversiteit omvat dus zowel variatie tussen als
binnen soorten. Hoe ontstaat biologische variatie? Welke
vormen van variatie zijn er en waarom willen we dat
eigenlijk allemaal weten? De ecoloog Charles Darwin gaf
ons het belangrijkste idee van de 19de-eeuwse weten -
schap: de théorie van evolutie door natuurlijke selectie.
Dankrzij Darwin hebben we nu basaal inzicht in biologische
variatie. Ecologen bestuderen de relaties van
Organismen met elkaar en met hun omgeving. Ze
proberen patronen te ontdekken in het functioneren van
natuurlijke Systemen, van het niveau van het gen tot en
met het ecosysteem. Toegepaste ecologen. zoals
natuurbeschermers. milieubiologen en gewasbeschermers
maken dankbaar gebruik van fundamenteel ecologisch
inzicht in hoe Organismen functioneren. Deze kennis biedt
hun de mogelijkheid milieuschade door menselijk handelen
te beperken. soorten te beschermen o f juistte bestrijden.
En er is haast bij. want w e staan aan de vooravond van de
zesde grote uitstervingsgolf in de geologische tijd. Dit keer.
bitter genoeg. door de mens veroorzaakl
■ PRIJSVRAAG
Op de prijsvraag 1998 van Teylers Tweede Genootschap.
discipline Kunstgeschiedenis. waarbij werd gevraagd:
een kritische beschouwing aangaande een facet van de
Nederlandse prentproductie. kwam één inzending
binnen. Op voorstel van het Tweede Genootschap hebben
Directeuren besloten dit werkstuk te bekrönen met de
gouden erepenning van het Genootschap. De huldiging
van de inzender. D r Erik Hinterding, za l plaatsvinden
in de gehoorzaal van Teylers Museum op vrijdag
9 november 2001 des namiddags. aanvangende te 16.00
uur preceis. Vanaf 15.30 uur za l in de omloop thee/koffie
worden geschonken. De toekenning van de gouden
erepenning za l door dr Hinterding als een verrassing
zijn ervaren. getuige het door hem aan zijn inzending
gegeven motto: Nooit Ged acht
Vrienden hebben recht op: Gratis toegang tot het museum
Tweemaal per jaar een speciale ontvangst in het museum met een kijkje
achter de schermen - Een abonnement op het museumkwartaalblad
Teylers Magazijn Reduktie op lidmaatschap voor een introduce(e)
Reduktie op de Museumjaarkaart - Reductie op de Teyler Agenda
Voor minimaal/ 48 - (€22) per jaar bent u Vriend van Teylers Museum,
of voor minimaal / ¿00.- (€275)Vriend voor het leven. - Vraag de
speciale Vriendenfolder aan. Ook alleen een abonnement op Teylers
Magazijn voor / 20.- (€12) per jaar is mogelijk (zie colofon van dit blad).
Banknr. ABN AMR0 56.0062.192. Postbank giro: 3560018
www. t e y l e r smu s e um. n l