agenda
TENTOONSTELUNGEN
■ REIZEN DOOR STAD EN LAND
NOORD-EN ZUIDNEDERLANDSE
LANDSCHAPSTEKENINGEN
1580 - 1830
7 Oktober t/m 3 december 2000
(Tentoonstellingszaal)
Door de eeuwen heen hebben vele kunste-
naars reizen gemaakt naar voor hen onbe-
kende en exotische bestemmingen. Hun in-
drukken legden z ij vast op papier, zowel in
schetsen als in uitgewerkte tekeningen. Deze
werken vormden op hun beurt vaak weer een
inspiratiebron voor daaropvolgende generat
e s kunstenaars. Uit een particulière co lle c t
e is deze tentoonstelling van landschapste-
keningen samengesteld. Meesterwerken van
Hollandse en Vlaamse meesters van de
vroege 16de eeuw tot en met bet begin van de
19de eeuw zijn te zien. Veel van de geëxpo-
seerde werken, waaronder grote meesters zo-
als Rembrandt, Jan van Goyen, Adriaen van de
Velde en Jacob van Ruysdaal, zijn voor bet
eerst voor bet grote publiek te bewonderen.
■ EEN KIJK OP SURINAME
TEKENINGEN EN KIJKKASTEN VAN GERRIT
SCHOUTEN (1779 - 1839)
IB december 2000 t/m I8maart2001
(Tentoonstellingszaal)
Gerrit Schouten is in Nederland vooral be-
kend geworden a ls maker van diorama’s die
bet Suriname van zijn tijd laten zien. Een
groot aantal van z ijn ‘kijkkasten’, met voor-
stellingen van Indianenkampen, slavendan-
sen, stads- en plantagegezichten, is deze
winter in Teylers Museum te bewonderen.
Daarnaast z ijn er prächtige botanische en
zoologische tekeningen van Schoutens hand
tentoongesteld, merendeels afkomstig uit het
Surinaams Museum te Paramaribo. Tezamen
met het werk van andere 19de-eeuwse Suri-
naamse kunstenaars brengt de tentoonstelling
niet alleen de natuur én cultuur van Su riname
in beeid, maar krijgt de bezoeker
tevens een idee van de Surinaamse samenle-
ving in de eerste helft van de 19de eeuw.
B MARCEL VAN EEDEN
TEKENINGEN
28 Oktober 2000 t/m 28 januari 2001
(Aquarellenzaal)
De tijd van voor zijn geboorte fascineert de
kunstenaar Marcel van Eeden (Den Haag,
1 96 5 ). Aan de band van oude foto’s, die hij
deels natekent, roept hij de sfeer op van een
période waarin hij nog niet bestond en waar
een verstilde toestand heerst. Zijn tekeningen,
uitgevoerd in pikzwart negro-potlood
waarbij Van Eeden de lichte delen uitspaart,
verraden een virtuoze tekentechniek. En hoe-
wel Van Eeden natuurgetrouw natekent zijn
z ijn bladen geen kopieën. De foto’s die hij
gebruikt en dus ook zijn tekeningen geven
nooit dramatische wereldgebeurtenissen
weer maar z ijn meestal heel alle da ag s van
onderwerp; stadsgezichten, intérieurs van
hotels, Winkels en stations.
B KLEINGEDIERTE
t/m 10 december 2000
(Boekenkabinet)
Vroeger noemden natuuronderzoekers insec-
ten wel de ‘minstgeachte schepselen’. Deze
benaming s loeg waarschijnlijk op de geringe
omvang van insecten. Want hoe mingeacht
ook, het is zeker de soortenrijkste klasse van
het dierenrijk. En bekeken onder de micro-
scoop zijn zij net zo interessant a ls andere
diersoorten. In deze tentoonstelling is er bij-
zondere aandacht voor de parasiet binnen de
entomologie, zo als bijvoorbeeld de sluipwesp.
B SURINAME
16 december 2000 t/m 18 maart 2001
(Boekenkabinet)
De tentoongestelde boek- en plaatwerken hören
bij de tentoonstelling over de Surinaamse
kunstenaar Gerrit Schouten (1 7 7 9 - 1839)
aan wie de expositie in de tentoonstellingszaal
is gewijd.
B DE SLAG BIJ
NIEUWPOORT 1600-2000
t/m 7 januari 2001
(Penning- en muntenvitrine)
Velen hebben vroeger voor de lessen ge-
schiedenis rijtjes jaartallen en bijbehorende
gebeurtenissen moeten leren. ‘1 60 0 s la g bij
Nieuwpoort’ was de gemakkelijkste. Het is
4 0 0 ja a r geleden dat deze belangrijke velds
la g plaatsvond. Het was de afsluiting van
een verder totaal mislukte Campagne die tot
doel had gehad a lle Vlaamse kuststeden tot
en met Duinkerken te veroveren. De overwin-
ning bij Nieuwpoort vestigde echter de repu-
tatie en prestige van Maurits van Nassau als
veldheer in de Nederlanden en de rest van
Europa. Aan de hand van de eigen collectie
wordt het verhaal van deze ve ld sla g en diens
hoofdpersonen verteld.
DIVERSEN
B PRIJSUITREIKING
Ter gelegenheid van de tentoonstelling
Het Tech nisch Paradijs. Honderd ja a r elektri-
c ite it in h uis schreef het museum een prijs-
vraag uit voor knettergekke uitvindingen:
elektrische apparaten waar de mensheid niet
op zit te wachten. Op de tentoonstelling toon-
den we al een elektrische kam, een elektris
che botervloot en een elektrisch gum. Bijna
3 0 kinderen tussen de 7 en 12 ja a r stuurden
hun uitvindingen in: van een elektrische
schilderijenrechthanger tot een automatische
billenveger. Tijdens de Nationale Weten-
schapsdag op 8 Oktober la s Harry Valkenier,
directeur van de Ontdekplek, het juryrapport
voor. Samen met Marijn van Hoorn, conservator
van het Fysisch Kabinet, en Harry Lintsen,
hoogleraar ge schiedenis der techniek, waren
z ij tot de co nc lusie gekomen dat de eerste
prijs voor de modellen naar Feike Jagt-
man moest gaan, die een werkend model van
een elektrische wc-rolhouder had ingeleverd.
De eerste prijs in de categorie getekende
ontwerpen ging naar Vincent van Amsterdam
voor een schilderijenrechthanger. De eerste
p rijs was een microscoopset, terwijl er voor
de tweede en derde prijs scheikundedozen
en bouwpaketten voor kristalontvangers werden
uitgereikt. Ook de niet-prijswinnaars gingen
niet met lege handen naar huis. Op de-
zelfde middag presenteerde het Energie
Centrum Nederland uit Petten een bouwpak-
ket voor een zonnecel, die onder andere
wordt geactiveerd door hibiscussap. Voor
a lle deelnemers aan de prijsvraag was er een
Prijswinnaars van de knettergekke uitvindingen op de
Nationale Wetenschapsdag in het Educatief Paviljoen
van Teylers Museum (Foto Jaq. Vernout, Haarlem)
bouwpakket ter waarde van 8 0 gulden.
Terwijl de kinderen een rondleiding in het
museum kregen, werden de ouders alvast
geïnstrueerd in het Educatief Paviljoen hoe
hun kroost bij het bouwpakket te assisteren.
GENOOTSCHAPSLEZINGEN
27 november 2000
Prof. Dr. E. G. E. van der Wall
Modern Christendom in de eeuw der
Verlichting
29 januari 2000
Prof. Dr. W. P. Gerritsen
Aan de wieg van het Europese gedieht.
Middeleeuwse poézie uit de periode
1 0 5 0 -1 4 0 0
26 februari 2001, Dr. A. G. Hoekema
Christologische modellen in Aziè
De voordrachten vinden plaats in de Aula om
2 0 .0 0 uur precies. De toegang is gratis.
B SCREENSAVER
Surf naar de website van Teylers Museum
(www.teylersmuseum.nl) en download gratis
de specia al voor het museum ontwikkelde
screensaver. Deze laat een aantal hoogtepun-
ten uit de co llectie van Teyler zien en geeft
tevens achtergrondinformatie over het
museum.
B VOORTGEZET ONDERWIJS
Sp e c ia a l voor het voortgezet onderwijs orga-
niseert Teyler in het kader van Cultuur en
Kunstzinnige Vorming (CKV) en het vak Algemene
Natuurwetenschappen (ANW) museum-
lessen. Deze lessen sluiten aan bij de eind-
examenstof en zijn vakoverschrijdend. Voor
meer informatie over deze museumlessen
kunt u contact opnemen met de afdeling
Presentatie ( 0 2 3 - 5 3 1 9 01 0 ).
KINDERACTIVITEITEN
B WOENSDAGMIDDAGACTIVITEITEN
Vanaf September laten kinderen elke woens-
dagmiddag weer hun handen wapperen in het
muséum. Van 2 tot 4 uur kunnen 2 5 jongens
en meisjes in het educatief paviljoen aan de
sla g. Allerlei onderwerpen uit het muséum
komen aan de orde, van tekeningen en s ch ilderten
tot fossielen en instrumenten. De museumlessen
zijn er voor kinderen van 8 t/m
12 jaar. Kosten ( 1 0,- per keer. Vraag een
programma en opgaveformulier aan bij de
afdeling Presentatie (0 2 3 - 531 9 01 0 ).