Agenda
Tentoonstellingen
t/m 3 September: De Nederlandse kopergra-
vure 1900-1975
16 September t/m 26 november: Edele een-
voud. Neo-classicisme in Nederland 1765-
1800
9 december t/m 18 februari 1990: Portretten
van honderdjarigen 1600-1900
Edele eenvoud. Neo-classicisme in
Nederland 1765-1800
Tentoonstellingen
17 September t/m 26 november 1989: Teylers
Museum (dinsdag t/m zaterdag 10-17 uur, zon-
dag en maandag 13-17 uur), Frans Halsmu-
seum (maandag t/m zaterdag 11-17 uur, zon-
dag 13-17 uur). Gecombineerd toegangsbiljet f
6,- (zie bijdrage C. van Tuyll in dit Magazijn).
Boeken
Bij de tentoonstellingen verschijnt een rijk geil-
lustreerde publicatie met dezelfde titel als de
expositie: Edele eenvoud. Neo-classicisme in
Nederland 1765-1800, Uitg. Waanders bv,
Zwolle, prijs f 49,50 (gebrocheerd), f 59,50
(gebonden), 272 pagina’s, ca. 300 afbeeldin-
gen, waarvan 24 in kleur.
Het gedenkboek Paviljoen Welgelegen 1789-
1989geeft een interessant overzicht van de 200-
jarige geschiedenis van het huis: buitenverblijf
van Henry Hope, paleis voor koning Lodewijk
Napoleon, later voor prinses Wilhelmina van
Pruisen, huisvesting voor verschillende musea
en zetel van het Provinciaal Bestuur van
Noord-Holland. Uitg. Schuyt en Co bv, Haarlem,
prijs f 55,-, 204 pagina’s, ca. 170 afb, waarvan
32 in kleur.
Symposium
Op 29 September a.s. wordt in Teylers Museum
een symposium over het neo-classicisme in de
Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden gehou-
den. Sprekers zijn o.a. David Watkin (University
of Cambridge), auteur van o.m. Thomas
Hope and the Neo-Classical Idea en Prof. Dr. S.
Dresden, emeritus hoogleraar in de Franse taal
(RU Leiden).
Aanmelden: Werkgroep 18de eeuw, tel. 071-
767357, na 18.00 uur. Inschrijfgeld: f 50,- (incl.
lunch, koud buffet en een bezoek aan de ten-
toonstelling, over te maken op gironummer
5533514 t.n.v. Werkgroep 18de eeuw.
Cursus
In samenwerking met Teylers Museum organi-
seert Openbaar Kunstbezit een cursus over het
neo-classicisme die als volgt is opgebouwd: 1.
Algemene inleiding in Teylers Museum, 2. De
invloed van het neo-classicisme op de dage-
lijkse omgeving van met name de elite (archi-
tectuur, intérieur, tuinaanleg en mode) aan de
hand van de tentoonstelling in het Frans Halsmuseum,
3. Tekenkunst uit de période 1765-
1800 aan de hand van de expositie in Teylers
Museum. Bezoek aan de Ovale Zaal en Heren-
kamer in dit muséum, 4. Neo-classicistische
huizen in Haarlem met uitvoerig bezoek aan
het Provinciehuis Noord-Holland, ’Paviljoen
Welgelegen’.
De cursus wordt gegeven door Renske Jellema,
wetenschappelijk medewerker van Teylers Museum.
De cursus vindt plaats op zaterdag 23 en
30 September, 7 en 14 Oktober. Aanvang 11.00
uur. Kosten f 130,-. Abonnées OKB f 115,-.
Aanmeldingsformulieren zijn in Teylers Museum
bij de balie verkrijgbaar of bij OKB (020-
5235111).
Concerten
Op zondag 17 September, 15 Oktober en 19 november
worden ’s middags om 14.30 uur in het
Frans Halsmuseum concerten gegeven met mu-
ziek uit het laatste kwart van de 18de eeuw.
Deze concerten hebben een informeel karak-
ter. Voor de concerten gelden de normale toe-
gangsprijzen van dit museum.
Voorbezichting V rien d en k rin g en
De Vriendenkringen van Teylers Museum en
het Frans Halsmuseum worden op 16 September,
’s middags van 14.00 — 16.00 uur, voor een
ontvangst op het Provinciehuis, Dreef 3 te
Haarlem, uitgenodigd. Aansluitend wordt gratis
toegang gegeven tot beide tentoonstellingen.
De Vrienden ontvangen hiervoor een aparte
uitnodiging. Paviljoen Welgelegen is voorts ge-
durende de période van de tentoonstelling voor
belangstellenden toegankelijk van woensdag
tot en met vrijdag van 15.00 — 17.00 uur.
Lezingen Vereniging OKW, ’Chaos’
Van Oktober 1989 tot en met april 1990 zal in
een serie van zeven voordrachten in de aula van
Teylers Museum het thema Chaos centraal
staan (zie bijdrage H. Tennekes in dit Magazijn).
D e lezingen worden georganiseerd onder
auspicien van de Vereniging voor Onderwijs,
Kunst en Wetenschap, afdeling Haarlem, in samenwerking
met het museum:
Zaterdag 7 Oktober 1989 — Dr. F. Verhulst: Van
zeker wereldbeeld naar onvoorspelbaarheid:
de historische route naar chaos
Zaterdag 18 november 1989 — Prof. dr. J. Hijmans:
Gestructureerde chaos
Zaterdag 16 december 1989 — Dr. J. de Goede:
Het chaotische brein
Zaterdag 13 januari 1990 — Dr. ir. J.D. Op-
steegh: Chaos in de atmosfeer
Zaterdag 17 februari 1990 — Drs. PJ. Schroe-
vers: Voorspelbaarheid en onvoorspelbaarheid
in ecologische Systemen
Zaterdag 17 maart 1990 — Prof. dr. P. de Wolff:
Chaos en onvoorspelbaarheid in de économie
Zaterdag 7 april 1990 — Prof. dr. ir. H. Tennekes:
Chaos: de grenzen van kennen en kunnen
Over de sprekers:
Dr. F. Verhulst, geboren in 1939, studeerde
sterrenkunde en wiskunde te Amsterdam. Hij
promoveerde in de toegepaste wiskunde te
Utrecht. Hij werkte aan de Technische Univer-
siteit te Deldt, Imperial College te Londen en is
thans als universitair hoofddocent wiskunde
verbonden aan de universiteit te Utrecht. Hij
schreef en redigeerde een aantal boeken over
toegepaste wiskunde. Hij is redacteur-uitgever
van Epsilon Uitgave.
Prof. dr. J. Hijmans, geboren in 1923, studeerde
wis- en natuurkunde. Hij promoveerde in 1956
aan de Universiteit van Amsterdam, werkte 12
jaar als theoretisch fysicus bij het Laboratorium
van de Koninklijke Shell te Amsterdam en
is sedert 1969 verbonden aan het instituut voor
theoretische fysica aan de Universiteit van Amsterdam.
Zijn hoofdinteresse is de theorie van
de fase-overgangen, de niet linéaire dynamica
en chaos.
Dr. J. de Goede is als universitair hoofddocent
verbonden aan de medische faculteit van Leiden,
gespecialiseerd in de theorie van fysiologi-
sche regelsystemen, in het bijzonder het adem-
halingssysteem. Hij heeft spéciale belangstel-
ling voor chaotische verschijnselen in de fysio-
logie.
Dr. ir. I.D. Opsteegh studeerde werktuigkunde
aan de Technische Universiteit te Delft. Hij was
universitair hoofddocent aan de Rijksuniversi-
teit te Utrecht. Hij is thans als wetenschappelijk
medewerker verbonden aan het KNMI.
Drs. P. Schroevers werkt als hydrobioloog aan
het Rijks Instituut voor Natuurbeheer te Leer-
sum. Hij is geihteresseerd in de theorievorming
over het natuurbegrip, de relatie mens/natuur
en de daaruit voortvloeiende handelingsper-
spectieven. Op dit moment houdt hij zieh inten-
sief bezig met milieu-educatie.
Prof. dr. P. de Wolff is emeritus hoogleraar wis-
kundige économie aan de Universiteit van Amsterdam
en oud-redacteur van het Centraal
Planbureau.
Prof. dr. ir. H. Tennekes, geboren in 1936, studeerde
vliegtuigbouwkunde in Delft. Van 1965
tot 1977 werkte hij in de USA. Sinds 1977 is hij
onderzoeksdirecteur van het KNMI en deel-
tijdshoogleraar in de meteorologie aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam. Hij is lid van de Koninklijke
Akademie van Wetenschappen.
Door de sprekers wordt samengewerkt in een
verzamelwerk, getiteld CHAOTICA, dat verschijnt
in maart 1990 bij Uitgeverij Aramith,
Bloemendaal. Van de eerste twee lezingense-
ries in Teyler, over Creativiteit en over Waarne-
men, zijn boeken versehenen bij Boom Uitger-
vers Amsterdam/Meppel. Het boek over de
derde serie, Communicatie, komt bij Boom uit
in de herfst van dit jaar.
De lezingen worden gehouden in de aula van
het museum. Vanaf 10.30 uur bestaat de gele-
genheid een kopje koffie of thee te drinken.
Voordrachten van 11.00 — 12.30 uur, inclusief
ongeveer een half uur discussie. Toegangsprijs
bedraagt voor een abonnement f 85,-, voor
OKW-leden f 60,-, of per enkele voordracht
resp. f 15,- en f 10,-. De kaarten zijn in het museum
verkrijgbaar of door het verschuldigde
bedrag over te maken op bankrekeningnummer
44.87.82.065 van de AMRO-Bank te heem-
stede (gironummer van de bank: 8238) ten
name van Vereniging OKW Haarlem, onder
vermelding van de gewenste lezing(en). Nadere
inlichtingen zijn te verkrijgen bij het museum
(B.C.Sliggers, 023-319010).
Kabinetslezingen 1989-1990
Tot voor kort werden jaarlijks de kabinetslezingen
van Teylers Museum verzorgd vanuit het
Mineralogisch en Palaeontologisch Kabinet.
Door de vaak geringe belangstelling is dit jaar
besloten een cyclus voordrachten te starten
waarin een groot aantal terreinen van de stich-
ting en het museum aan de orde komt. De voordrachten
worden op dinsdagavonden in de aula
van het museum gehouden en zijn voor een ie-
der gratis toegankelijk. Duur van de voordrachten
ca. 1 uur met aansluitend gelegenheid tot
vragen stellen. Aanvang 20.00 uur precies, museum
open 19.45 uur.
Dinsdag 12 September 1989 — Drs. A.D. de
Jonge (directeur Centraal Bureau voor Genealogie,
Den Haag): Het Haarlemse genoot-
schapsleven en de rol van de Doopsgezinden
Dinsdag 10 oktober 1989 — B.C. Sliggers
(hoofd presentatie Teylers Museum): De Haarlemse
tekenacademies in relatie met Pieter Teyler
en Teylers Museum
Dinsdag 14 november 1989 — Drs. M. van
Hoorn (conservator Fysisch Kabinet en biblio-
thecaris Teylers Museum): Jan Hendrik van
Swinden (1746-1823) en de invoering van het
Metrieke Stelsel in de Nederlanden
Dinsdag 12 december 1989 — Dr. D.O. Wij-
nands (tuinbotanicus Landbouwuniversiteit
Wageningen): De relaties van de Zweedse bota-
nicus/naturalist Carl Peter Thunberg (1743-
1828) met Nederlandse genootschappen
Dinsdag 16 januari 1990 — Dr. B. Theunissen
(Instituut voor Geschiedenis der Natuurweten-
schappen, Utrecht): De mosasaurus en de op-
komst van de paleontologie
Dinsdag 13 februari 1990 — Mevr. drs. G. van
der Meer (conservator Munten- en Penningen-
kabinet Teylers Museum): Spotpenningen
Concerten Stichting Huygens-Fok-
ker
De concertserie 1989/90 van de Stichting Huy-
gens-Fokker bestaat dit maal uit koffieconcer-
ten die om 12.00 uur beginnen en zondagmiddagconcerten
waarvan de aanvang om 15.00
uur is. Voor het bijwonen van de concerten is
alleen een geldig museum-toegangsbewijs nodig.
Zondag 1 oktober 1989: zondagmiddagcon-
cert, aanvang 15.00 uur, vioolduo Bouw Lem-
kes/Jeanne Vos — Vijfentwintig jaar 31-toons-
muziek voor twee violen
Zondag 5 november 1989: koffieconcert, aanvang
12.00 uur - bespeling 31-toonsorgel
Zondag 10 december 1989: zondagmiddag-
concert, aanvang 15.00 uur, strijkkwartet — Het
31-toons strijkkwartet. Werken van Badings,
Ridout en Caux
Zondag 4 maart 1990: zondagmiddagconcert,
aanvang 15.00 uur, Claude Coppens — Werken
voor geprepareerde- en anders gestemde piano
Zondag 1 april 1990: zondagmiddagconcert,
aanvang 15.00 uur, Bob van Asperen — Clave-
cimbelmuziek in de middentoonstemming
Zondag 6 mei 1990: koffieconcert, aanvang
i2.00 uur — bespeling 31-toonsorgel, muziek
voor fluit en orgel (Anton de Beer - Fokkeror-
gel, Johan van Kempen — fluit)
Nationale Wetenschapsdag 1989
Ter gelegenheid van de Nationale Weten-
schapsweek vindt op zondag 15 oktober de ma-
nifestatie Wetenschap op Zieht plaats. Maar
liefst 58 musea, sterrenwachten en onderzoeks-
instituten besteden die dag extra aandacht aan
wetenschap en techniek. Ook Teylers Museum
biedt die dag een speciaal programma.
13.00 uur: Dr. R.A. Rasch — Een nieuw geluid?
31-toonsmuziek (lezing en demonstratie van
het bijzondere Fokkerorgel)
14.30 en 16.00 uur: Demonstratie en bespeling
van het 31-toonsorgel
Doorlopend demonstratie van moderne tele-
communicatie-apparatuur in verband met
nieuwe presentatie collectie ’geluid’, en rondlei-
dingen längs de collecties. Doorlopend films in
de aula.
Een uitgebreid programma verschijnt t.z.t. in
de plaatselijke bladen. Het complete pro-
gramma-overzicht van alle deelnemende instel-
lingen is binnenkort te vinden in de gratis infor-
matiekrant, die verkrijgbaar zal zijn bij de V W
en de Openbare Bibliotheken.
Mededelingen
Zes ton voor Teyler?
Bijna alle kranten hebben in de afgelopen we-
ken melding gemaakt van een voor Teylers Museum
zeer opwekkende ontwikkeling. Minister
Brinkman (WVC) heeft namelijk aan de
Tweede Karner laten weten dat hij in zijn begro-
ting van 1990 zal voorstellen een bedrag van f
600.000,- te bestemmen voor Teylers Museum.
Het gaat hier niet om een eenmalige subsidie,
maar om een structurele verhoging van de subsidie
voor Teyler.
In zijn brief aan de Karner geeft de Minister aan
dat het museum een internationaal befaamde
collectie tekeningen en prenten bezit, maar ook
uiterst waardevolle collecties op het gebied van
natuurwetenschap, paleontologie en mineralogie.
Hij vervolgt met de mededeling dat ruimte-
gebrek een centraal probleem is voor het museum:
’’waardevolle objecten worden bewaard
in laatjes en kästen in de museumzalen in kli-
matologisch niet verantwoorde omstandighe-
den”.
Momenteei zijn de directeuren van het museum
in onderhandeling over de aankoop van een
leeggekomen gebouw in de nabijheid van het
museum. Dit pand zou heel goed kunnen worden
ingericht als depot. Het spreekt vanzelf dat
de mogelijke verhoging van de subsidie juist nu
een zeer welkome gebeurtenis is w aardoor een
meer verantwoord beheer van de collecties
misschien binnenkort mogelijk wordt.
Teyler Agenda 1990
De Teyler Agenda 1990 heeft dit maal als
thema ’Hoogtepunten uit Teylers Museum’.
Werd de laatste jaren meestal grotendeels een
keuze uit de collectie van de Kunstverzamelin-
gengemaakt, de nieuwe agenda toont hoogtepunten
uit alle kabinetten: fossielen, mineralen,
natuurkundige apparaten, penningen, munten,
boeken, tekeningen, prenten en schilderijen. De
agenda is rijk geillustreerd met 52 afbeeldin-
gen, deels in kleur, deels in zwart wit. De prijs
bedraagt f 20,- indien U de agenda in het museum
aanschaft; f 25,- is de prijs in de boekhan-
del. U kunt de agenda ook schriftelijk bestellen:
de prijs is dan f 20,- plus f 5,- portokosten.
Nieuwe geluidsinstallatie
Onlangs isr in de gehoorzaal van het museum
een nieuwe geluidsinstallatie geinstalleerd. De
moeilijk te bedienen en vaak niet toereikende
oude installatie is vervangen door een nieuw en
uitgebreider systeem. Een grote verbetering is
de aanleg van een ringleiding zodat mensen met
een gehoorapparaat daarop voortaan kunnen
afstemmen. Naast een gewone microfoon kan
ook een draadloze worden gebruikt die de
spreker veel meer bewegingsvrijheid geeft. Te-
vens kan nu bij discussies een tweede microfoon
in de zaal worden aangesloten. De aan-
schaf van de installatie werd mogelijk gemaakt
door de Vrienden van ons museum waarvoor
wij hen zeer erkentelijk zijn.