geassocieerd voorkomen van resten van o.a.
wolharige neushoorn, mammoet, rendier en vuur-
stenen artefacten leefde de mens toen in een koude
fase in een toendra-achtige omgeving.
Vervolgens houdt op dinsdagavond 22 april om
20.00 uur drs. T. van Kolfschoten (Instituut voor
Aardwetenschappen, Rijksuniversiteit Utrecht)
een lezing, 'Pleistocene zoogdierfauna’s in Nederland’.
Mede door de activiteiten van amateur-verzame-
laars en door archeologisch onderzoek in relatief
oude afzettingen, is er de laatste jaren een opbloei
van het paleontologisch onderzoek aan Neder-
lands materiaal waar te nemen. Het onderzoek
rieht zieh op dit moment op een aantal onder-
werpen die in het kort in stratigrafische volgorde
worden belicht.
Beroemd zijn de fossielen uit Tegelen, die een
ouderdom hebben van ongeveer 1,7 miljoen jaar.
Maar er zijn de laatste jaren meer Vroeg-Pleis-
tocene zoogdierfossielen gevonden, onder meer in
een boring bij Brielle. Dit materiaal levert, samen
met de grote collectie fossielen, gevonden op de
Maasvlakte, fossielen uit enkele zuiggaten, gelegen
längs de grote rivieren, en fossielen uit de
Noordzee, veel informatie over de Vroeg-Pleisto-
cene fauna.
Het onderzoek naar de Midden-Pleistocene fauna
vindt plaats aan materiaal dat afkomstig is uit de
stuwwallen in Midden-Nederland (Rhenen, Wa-
geningen) en uit de groeve Belvédère te Maastricht.
De aanleiding voor het onderzoek in de
groeve Belvédère vormde een aantal archeologi-
sche en paleontologische vondsten. Sinds 1980
hebben er in de groeve veel opgravingen plaats-
gevonden, waarbij niet alleen artefacten zijn
gevonden, maar ook vele resten van bijv. moeras-
schildpadden, neushooms, olifanten, reuzenher-
ten en rendieren. Er zijn ook vele soorten kleinere
zoogdieren verzameld uit de verschillende lagen
die in de groeve te zien zijn. In totaal zijn er tot nu
toe 40 verschillende soorten bekend waaronder
resten van hamsters, grondeekhooms, de fluithaas,
lemmingen en de sneeuwuil.
De laatstgenoemde fossielen hebben een Laat
Pleitocene ouderdom (60.000-10.000 jaar). Vele
fossielen uit diezelfde période worden gevonden in
de zuiggaten längs de grote rivieren. Duizenden
fossielen worden bij de zand- en grindwinning
opgezogen en door vele amateur-paleontologen
verzameld. Het gaat daarbij niet alleen om Pleistocene
fossielen, maar er worden ook vele Holo-
cene botten en kiezen verzameld. Toch levert
bestudering van het materiaal uit de zuiggaten en
materiaal, opgevist van de bodem van de Noordzee,
veel informatie op over de dierenwereld uit het
Laat-Pleistoceen.
Op 20 mei zal dr. W.H. Zagwijn (Rijks Geologische
Dienst) de serie besluiten met een voor-
dracht getiteld 'Plantenkleed en klimaat in het
IJstijdvlak’. Meer hierover in het volgend nummer
van dit blad.
Stichting De Appel te gast in Teyler
In het kader van het thema ‘Kunst en wetenschap’
zal de beeidende kunstenaar Waldo Bien op
zaterdag 5 april 1986 om 10.30 uur zijn visie
demonstreren op een relatie tussen natuur- en
geesteswetenschappen aan de hand van de vaste
museumcollectie en zijn eigen werk. In de middag
geeft Velimir Abramovic (hoogleraar filosofie,
Belgrado) een lezing over de wetenschappelijke
experimenten van Nicola Tesla (1856-1943) en
zijn betekenis voor de kunst.
Nadere informatie en opgave bij:
Stichting De Appel, Brouwersgracht 196,
1013 HD Amsterdam, tel. 020-244651.
Nationaal Museum weekeinde: open-huis
In het weekeinde van 12 en 13 april vindt het
Nationaal Museum weekeinde plaats. In Teylers
Museum zullen dan weer open-huis dagen worden
georganiseerd. De Kabinetten zullen voorlichting
geven over hun werkzaamheden, terwyl in een
doorlopend programma films vertoond worden en
lezingen en rondleidingen worden gehouden.
Bezoekers kunnen dan ook voorwerpen die gerela-
teerd zijn aan de museum-collecties, laten beoor-
delen door de medewerkers (zie ook spreekuren
Paleontologisch en Mineralogisch Kabinet, hier-
onder). De openhuis-dagen starten op 12 april om
13.00 uur. Nadere gegevens omtrent het precieze
programma zullen aan de locale dag- en week-
bladen worden doorgegeven.
Spreekuren Mineralogie en Paleontologie
Een groot succes tijdens de openhuis dagen in
november 1985 was het paleontologisch/minera-
logisch/geologisch spreekuur. Getuige de hoeveel-
heid meegebrachte mineralen, gesteenten, fossielen
en botten bleken veel bezoekers een actieve
belangstelling op dit gebied te hebben. Om in deze
behoefte aan informatie te voorzien zullen de
medewerkers van het IJaleontologisch en Mineralogisch
Kabinet iedere eerste woensdag van de
maand van 14 tot 16 uur voor bezoekers te spreken
zijn. Vragen over de museumcollecties kunnen
gesteld worden; maar ook zullen meegebrachte
objecten worden beoordeeld en waar mogelijk
gedetermineerd. Het eerste spreekuur zal op
woensdag 5 maart worden gehouden.
Agenda
Tentoonstellingen
4 februari t/m 6 april: ‘Prentkunst van het Ancien
Régime’, Franse 18de-eeuwse grafiek uit eigen
bezit
Voorlopig: ‘Panpoeticon Batavum’ in het teke-
ningenkabinet.
12 april t/m 23 juni: ‘Germ de Jong 1886-1967’
schilderijen en tekeningen.
3 februari t/m 31 maart: Postzegels uit Canada.
Concerten
Zondag 2 maart, 15.00 uur: Guus Hoekman - bas,
Anton de Beer - archifoon. Werken van Henk
Badings en Anton de Beer.
Zondag 6 april, 15.00 uur: Wim Dalm - orgel.
Oude en nieuwe muziek.
Zondag 4 mei, 15.00 uur: Annelies van der
Schaaf - alt, Haite van der Schaaf - orgel.
Lezing Teylers Tweede Genootschap
Maandag 24 februari, 20.00 uur: ‘Lodewijk XIV
als kunstbeschermer’ door prof. Th.H. Lunsingh
Scheurleer. Een inleiding is te vinden op de con-
vocatie, gevoegd bij het Magazijn nr. 9.
Lezingen Paleontologisch-Mineralogisch
Kabinet
Dinsdag 18 maart, 20.00 uur: ‘De Pleistocene
mens in Nederland’ door drs. W. Roebroeks
Dinsdag 22 april, 20.00 uur: ‘Pleistocene zoogdierfauna’s
in Nederland’ door drs. T. van Kolfschoten
Dinsdag 20 mei, 20.00 uur: ‘Plantenkleed en
klimaat in het IJstijdvak’ door dr. W.H. Zagwijn.
Alle vermelde lezingen worden in de aula van het
museum gehouden. De toegang is kosteloos.
Belangstellenden zijn van harte welkom.
Bijzondere activiteiten
5 april: Themadag ‘Kunst en wetenschap’ van
Stichting De Appel. Deelname pas mogelijk na
opgave bij Stichting De Appel, 020-255651.
12, 13 april: Nationaal Museum weekeinde met
films, lezingen en demonstraties: iedereen welkom.
Abonnement op Teylers Museum Magazijn
Teylers Museum Magazijn verschijnt viermaal per
jaar - in de winter, lente, zomer en herfst. Dit blad
geeft informatie over alle wisselende activiteiten in
het museum en het belicht de achtergronden van de
verzamelingen en kabinetten, de geschiedenis en
andere onderwerpen die in nauwe betrekking tot
het museum staan.
Abonnementen gelden steeds voor een vol kalen-
deijaar en worden, tot wederopzegging, automatisch
verlengd. U kunt zieh abonneren op de jaar-
gang 1986 door / 15,- over te maken op bank-
rekening 56.03.24.979 van de ABN te Haarlem of
op postgirorekening 56.99.019 onder vermelding
van: Teylers Magazijn 1986. Geschenkabonnementen
zijn welkom, gaame met opgave of het
abonnement voor een jaargang dan wel voor
onbepaalde tijd wordt geschonken.
Vrienden van Teylers Museum ontvangen dit
tijdschrift, indien zij naast hun vriendenbijdrage
(minimaal / 30,- per jaar) / 10,- overmaken op
een van de hierboven genoemde rekeningen.
Zowel de Vrienden als de abonnees van dit blad
kunnen de Museumjaarkaart aanschaffen voor de
gereduceerde prijs van / 12,50 i.p.v./20,-.
Zij moeten deze kaart dan wel in Teylers Museum
aanschaffen, elders geldt deze korting uiteraard
niet.
Colofon
Teylers Museum Magazijn is het kwartaalblad van
Teylers Museum en-tevens mededelingenblad van
de Stichting Vrienden van Teylers Museum.
ISSN 0920-0460.
Nummer 10 (jaargang 4, nummer 1, winter 1986,
maand van verschijnen: februari 1986).
Auteurs in dit nummer:
Dr. L. Touret, wetenschappelijk medewerster
Mineralogisch-Paleontologisch Kabinet.
Drs. A. Wiechmann, educatief medewerker en
wnd. conservator Fysisch Kabinet
Drs. C. van Tuyll, conservator Kunstverzamelingen
Drs. J. Bol, wetenschappelijk volontair Paleontologisch
Mineralogisch Kabinet
Drs. A. van der Werff, beheerder postzegelcol-
lectie
Drs. W.M. Oosterhof, conservator Museum
Schokland
Fotografie: F.J.M. Diemel en P.A. Voorham
Eindredactie: Drs. A. Wiechmann
Teylers Museum, Spaame 16, 2011 CH Haarlem
tel. 023 - 31 68 51.
Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag 10-17 uur,
zondag 13-17 uur; tot 1 maart is 16 uur de sluitings-
tijd.
Beide Paas- en Pinksterdagen, Koninginnedag en
Hemelvaartsdag: 13-17 uur.
Correspondentie met de Stichting Vrienden van
Teylers Museum kan gericht worden per adres van
het museum.