• - , i-*
i
'15;;
••j-i"«
i
s i
38
Jr/iís gráciles, postici anticis fere duplo longiores, pedes pentadaclyli, digitis antrorsum versis,
gracilibus, subtus tuberculato-mucronatis, plantarum quarto ceteris multo longiori. Ungues
falciilares, in propcdìbus longissimi, aculissimi.
Pori femorales desunt.
De huìus generis anatome haecce observavi:
Galeam occipitalein os verticale solum processa singulari oblique retrorsum assurgente constìtuit. Corporis
forma buie ossi eaJem, cpaae iu aiTinibus, modo latera tenuiora, laliora ac magis deorsum flexa. Ramis suis acuto
ángulo divergentibus veluti tectum ossi occipitali tam arde incumbit, ut inlerstitia, quae alias inter utrumque adesse
solent, iiic nulla invenlantur. Superne galeam triquetram, inaequilateram exserit, cuius latera superiora, obtuso ángulo
convergentia, aream íriangularem, acutam, concavo-trieclram, basi lata ossi fronlali intermedio insistentem forrnanl;
latus inferum acie rotondata subspatbulaturn ad perpendiculum descendit. Os frontale intermedium initio
niodice latum ac lineare, ubi cum osse verlicali cohaerel, subito dllatalur. Ossa frontalia lateralia in hamulum compresso
triedrum producta, orbitae canthos protegunt, sed magno spatio distant, Hinc margo superciliaris osseus
medio interruptus. Os frontale, orbilam pcnitus a teigo claudens, os zygomaticum latum, in laminam tenuem compressum
et os temporale aculangulum, aculeo depresso supra aurem prominens, basi sua dilatala excipit. Vertebrae
cervicales 6, omnes processu spinoso inferiori lato, subtruncato instructae, posteriores duae costis insuper spuriis
praeditac. Dorsales 18 numero processu spinoso inferiori carentes, superiori longo, lineari, truncato praeditae.
Tres anteriores costas spurias afíixas iiabent, thoracis parietes siistinentes. Costae verae quinae utrinque carlilaginibus
posteriori sterni areae affiguntur. Quae ceteris dorsi vertebris adhaorent, costae abdominales spuriae, longitudine
sensim decrescunt nec cum compari connexae totam abdominis cavitatem cingunt. Vertebrae sacrales duae
proccssibus transversis elongatis pclvin sustinent. Caudales 40 numero, priores 7 processuum transversorutn ac
spinarum superiorum longitudine, ceterae corporis sui gracilitale insignes. In ipsa arliculafione omnes fere ossiculum
jípsiloideum (processuin spinosum inrerioreni) duplici radice aíTuium, in postremis sensim deminulum gestant.
Ossa pubis horizonlalia, appianata ac subiriangularia, per s^mphj-sin iuncta. Ossa iscliii ossiculum j-psiloideum postico
ad sjmphysin affixum gestant. Apparatus sterno-scapularis Iguanae tjpum sequitur, differt tarnen osse scapular!
supero simplici, nec digitatim ramoso, et coracoideo dolabriformi ac penitus integro. — Ossis byoidei eadem
fere structura, quae in Iguana, sed cornua anteriora prope articuli secundi basin in angulum obtusum dilatata. Epiglottidis
perpanum rudimentuin. Pulmones ovato-oblongi, intus celluiosi, infra appendiculati, cellulis prope basin
eonfertis, minoribus, versus apicem maioribus paucioribusque, appendice sinistri lateris brevissima, dextrí obtusa, cilindrica.
Oesophagus amplus, inlus longitudinaliter pllcatus. Ventriculus oesophago parum amplior, infra in curvatura
sinistrorsa angustatus, crassipellis, intus rugulosus, plicisque longitndinalibus crassis 6, prope curvaturam desinentibus.
Plica longitudinalis crassa in ipsa curvatura ad partem infimam ventriculi tenuipellem, plicatura circulari
transversa ab intestino separatam descendit. Intestinum totum peritoneo nigricanle extus obducilur. Intestinum
tenue intus plicis longitndinalibus crebris obsitum, initio mediocri amplitudine, sub ipso ventrículo appendice coeca
auctum, mox irerum inilatur, deinde magis magisque constrictum intestino crasso ovato-oblongo, amplissimo, intus
plicis tennissimis reticulato continuatur. Coeci extus nullum vestigium conspicitur; intus diverticulum ad basin crassi
ubi intestinum tenue ostio stellatim complicato in illud transit. Hepar bilobum, lobo dextro elongato, cjstide
magna. Lien oblongo-linearis, nigrescens, ad laevum ventriculi latus, supra pancreate lineari, elongato situs. Vesica
urinaria ampia, ovalis, semipollicem circiter longa.
CH. HERNANDESII. M. Squamis dorsi adpressis inaequalibus, aliis laevibus,
a l i i s carinalis, fascialim dispositis; plica laterali parva supra axillis femoribusque'
c r i s t a e f o r i n i .
S)n. Quatapalcat I seu Chamaeleo Mexlcensis. Frane. Hernand. Tract. III. e. XIII. p.
61. — Cuapapalcatl s. Chamaeleo Mexicanus. Job. Fabr. Lynceus ibid. p. 721. ") c. figura
N o t a 46. Fabcr Lynceus quae do nostro animali dìiil, aperte ad iconem ab Heraandesio inissam scripta alone erroribus
piena esse iam olim osteoili. (Isis. 1828. p. 373.) Quod quuui inlclügercm, rudi iconi plus qnam Lyncei verbis tribuendum
esse putabam ac nimis festtaanler hanc Hcrnandesii iconem ad Bimliscmn {Corylhaeolum) viUalum retali • uondum
CDim Cliamaeleopsis nostra in Museum Berolinense perveneral. Qua vero accepta erroreui protinus intellcctuin in Iside
(1831. p. 296.) correxi. Hune etiam Cel. Gravenhorst dodo porstrinxit, lobum culacoum Corylhaeoli ad Chamacleopseos
galeam haud bene referri porspiciens; quasi in Hcrnandesii icone hanc duritlem digito pcrtenlaro, voi id o Lyneoi, galoam
pro latís auribus sumenlis, descriptiono intolligere posses. Reperto animali rectoque a me ipso ad Chamaeleontem'Moxicanum
relato, omnia bene procedunt. (En ovum Columbi!) Antea vorn nullum certo animal maiori iure ad Chamaeleoutem
Moxicanum retullsses. Hoc ex oo maxime intelligilur, quod sagacissimos viros Waglerum, (Syn. Amph. p. 148.) imo Kaupium
qui Chamaeleontom Moxicanum, in Musco Klinkenbergii sibi visum, ad Corylhophanis genus summo lure antea retulerat
(Isis. XX. p. 612.), in eundom orrorem perduxi, ila ut illud animal in Basilisco viltalo meo, cui Corylhaeoli nomen imposuit
(Isis. XXI. p. 1147.) reeognoscere putaret. Cel. Gravenhorst rei iam satis lurbatac nuper novam obduxit caliginom Corv-
Ihaooh genus an cum Chamaoleopsi congruat, cLiamnun, dubitans (I. c. p. 9.52.) At utriusque generis differentias diserte in
allatis loeis eiposuerom, ut omnem dubilationem, certe apud coleros, quos novi, lierpctologos, sustulisse mihi vi,lobar. Hoc
solum restabat, ut quibus a Corylhophane, ad quem proximo accedit, discroparet, eruercm. Itaquo opiatius nihil mihi cadere
poterat, quam quod Cel. Gravenhorst bona forte Corylhophanis iconom sub novo Igimnae pilaalae nomine ad me misit ut
cum nostri Musei animalibus compararom. Attamen ut animal ipsum mihi in breve tempus examinandum permitterel a Col
Viro oblinero non potui. Nihilominus quod maxime optaveram Cel. Tionemanni comitate mihi conligit, qui Musei Dr'esdensis
exemplar egregium magna cum liberalitate mihi inquirendum permisit. Indo Corythophanis generis charactercs hosca sumsi-
39
rudi. Gray Syn. Rept. p. 45. Gravenhorst Nov. Act. Ac. Caes, Leop. Carol. Vol. XVI. 2.
p. 948 sq. c. icone mala. t. LXV. f. 1—5").
Caput clypeolis irregularibus, granuloso-rugulosis, multangulis veslitum. Frons planiuscula,
leviter concava cum superciliis clypcum subcordatum constituit. Vertex in galeam compresso-triedram,
superne concavam, postiee ancipitem atque rotundatam assurgit. Ab aculeo temporali linea,
clypeorum maiorum carinis orla, in galeae marginem superiorem adscendit. Nuchae cutis, ad galeam
occipitalem suspensa, squamis inaequalibus ex parte carinatis veslitur. Cutis gulae laxa squamis
angustis, obtuse quadrangulis, carinatis leda, vix palearis rudimentum menlitur. Plica, squamis
minimis intus obslta, a tympano in utroque colli latere ad interscapulium continuatur, ibique paullatim
evanescit. Truncus superne squamis adpressis, inaequalibus, ex parte carinatis vcstitus, in summo
dorso squamis cristae triangularibus dentalus; in abdomine squamis imbricatis, obtuse subrliombeis,
acute carinalis tectus. Squamae matores dorsi carinatae, fasciatim disposilae, triplici vel quadruplici
serie Irunci latera cingunt. Linea duplex, cristam parvam referens, squamarum maiorum
carinis continui« exorta, in regione sacrali supra femora in caudae basin excurrit. Membra gracilia
squamis subrliombeis, carinatis, inaequalibus vestiuntur. Palmas plantasque pedum squamarum carlnatarum
apices, in tubercula incrassati, ad scansum idóneas reddunt. Digitus propedum intimus
omnium minimus; secundus quinto parum longior; tertius quartum longitudine fere aequat; omnes
falculis longissimis, compressis, acutissimis armati. Pedum digiti longitudine nimis inter se discrepant;
eorum intimus minimus, secundus paullo longior, a tertio dupla fere longitudine superatur;
quartus omnium longissimus; quintus secundo paullo brevior. Caudani longissimam, gracilem, subcompressam
squamae imbricatae oblongo - subrhombeae obtegunt. Colore gríseo flavescii, fusco liic
ilHc variegatus. Truncus abis unicolor, aliis fasciis liturisque fuscis pictus. Macula magna fusca,
aliis pone tympanum, in nuchae latere, aliis ante tympanum supra oris ángulo. Aliis nulla fascia
in fronte, ñeque in gula, tune pure lactea; trtmcus his plerumque macula fusca sub plica axillari
msignis, ceterum unicolor. Alia quibus dorsum fasciis maculisve fuscis ornatur, lituras nonnullas
in fronte gulaque ostendunt. Omnibus fere cauda fusco annulata. Quid ex hisce diversitatibus
sexuí tribuendum sit, uberius indagandum est.
Longitudo capitis ad galeae marginem postieum If", ad angulum oris IT", Irunci 2f",
caudae Sf".
Habitat in calidis Mexicl regionibus arbores et fruticeta frequentans.
Gen. 11. CORYTHAEOLUS. Kaup.
Cf. Comraentationom meam; Beiträge zur Amphihienlsundc. Isis 1828. p. 373. Kaup. ibid. p. 1147. Genus Oedicoryyhi
M. a Waglero (in System. Amphib. p. 148) e Uteris nieis publicatum, non differì, ¡laque opprímendum »).
Caput breve, inaequilaforum; frons cum vertice concavo superficieni oblongo-rbombeam, excavatam exhibet. Vertex
in galeam occipitalem tricdram, leviter doflexam, apice acuto, acie superiori subrecla desinenlem assurgens. Margo superciliorum
osseus baud interruptus (?) Nares, Oculi Chamaolcopseos. Memlrana tympaní superficialis, aculeo temporali nullo.
Den/OÄ primores 8, simplices, conici, obtusi; maxillares utrinque 19, excepto primo simplici, conico, omnes Coronide compressa,
triloba; mandibulares 22, quorum anteriores conici, reliqui compressi, Irilobi; palatini utrinque quaterni, oblique introrsum
inclinati. Lingua crassa, villoso-papillosa, apice obtuso integra. Cutis nuchae e galeae apice suspensa, dontatü-cristata.
Gula paleari brevi, denliculato instructa. Colera ut in Chamaeleopsi, sed falculae antipedum breviores.
Spec. C. crisiatus H. Boie. (Agama cristata. Morr. Seba. tom. I. lab. 94. f 4.)
Marg ines superciliat'es ohlkjue sursuin adscendentes. l\oslrum obtusuiu, sublruncatum, planum. Frons anterior concava.
Vertex iuter órbitas subplanus, postice fovea triangulari profunda excavatiis. Pilei totius superficies aream bblongofiubrliombeiim,
scutellis uiarglnatam cxhibet. Clypeoli in pilco umltanguli, irregulares, laeviusculi. Galeae occipitalis acies
superior scutellata, subrecta. Latera galeae squamis irregularibus laevibus clypeisque passim interspersis umbonatis vestita.
Squamae laterales colli, adpressae, irregulares, laeves, paucae bis intcrmixtae maiores, cariuatae. Squamae truoci parvae, irregulares,
appressae, laeves, aliae iuxta dorsi cristnm et in latere dissipatae maiores, plerumque carinatae. Squamae pectorales
et abdominales aogustae, subquadrangulae, dorsalibus maiores, carinatae, oblique per fascias alternantes dispositae. Squamae
guiares heterogcneae, aliac minimae, laeves, aliac oblongae, truucatae, alte carinatae, per vittas longitudinales, dichotomas
disposilae. Gulae palear squamis maioribus, carinalis, ovalibus, squarrosis, initio simplici, dein duplici, postremo triplici
serie dispositis denticulatum. Squamae membroruni maximae, rliombeae, carinatae, imbricatae. Plantae pedum siibtus squamis
parvis, alte carinatis scabrae. Cauda compressa, trunco fere duplo longior, squamis carinatis plerumque rhombeis tecta.
Longitudo corporis ab apice rostri ad anum circiter 4", capitis a rostri apice ad tvrupani marginem 11"'; in superficie pilei
l i " , galeae a tympano ad apicem 1", caudae 7".
Juvenile animal, buie simillimum, descripsit Cel. Gravenhorst 1. c. p. 938 sq., fortasse specie diversum, nisi doflexi
snperciliorum margines primae iuventuti tribuendi sunt. Vides haec genera paucis tantum characteribus differre, et si partium
internarum fabrica conspirai, fortasse in unum coniungenda esse. Quod si fieri quondam oportet, Chamaeleopsin nostrani
Corythophanen Chamaeleopsin appellabo.
N o t a 47. Uterque specimen male conservatum, a Deppio emtum descripsit. Color niger, quem Cel. Graj nostro
animali tribuit, putredine ortus erat. Idem de Gravenborslii speciniine statuendum. Utrumque saepius in manibus habui,
nullamque differentiain inveni, nisi e mala conservatione pvofectam.
N o t a 48. Species buius generis fjpica an a Basilisco mitrato cranii, sceleti et internarum partium structura tanto-
' j f . î
î f .
i'