U01DI03
Teylers Magazijn is het kwartaalblad van Teylers
Museum en tevens mededelingenblad van de Stichting
Vrienden van Teylers Museum. ISSN 0920 0460
Nummer 67 (jaarg. 19, nummer 2, zomer 2000).
Maand van verschijnen: mei 2000
ABONNEMENT OP T EYL ERS MAGAZIJN
Teylers Magazijn verschijnt viermaal per jaar - in de
winter, lente, zomer en herfst. Dit blad informeert u
over alle wisselende activiteiten in het museum en
het belicht de achtergronden van de verzamelingen
en kabinetten, de geschiedenis en andere
onderwerpen die in nauwe betrekking staan tot het
museum.
Abonnementen gelden steeds voor een vol
kalenderjaar en worden, tot wederopzegging,
automatisch verlengd. U kunt zieh abonneren op
jaargang 2000 door / 20,- over te maken op
postrekening 56.99.019 onder vermelding van
Teylers Magazijn 2000’.
Geschenkabonnementen zijn welkom, gaarne met
opgave of het abonnement voor één jaargang dan wel
voor onbepaalde tijd wordt geschonken. Vrienden van
Teylers Museum ontvangen dit tijdschrift
automatisch.
AUTEURS VAN DIT NUMMER
Drs. C. van Tuyll van Serooskerken conservator
Kunstverzamelingen
Mr. E. Ebbinge directeur Teylers Museum
Mevr. Mr. Drs. M.A. Thissen-Menalda
wetenschappelijk medewerker Kunstverzamelingen
Mevr. M.A. Besselink medewerker Tentoonstellingen
B.C. Sliggers Hoofd Presentatie
M. Toonder, Th. Roep en D. Matena gastauteurs
Eindredactie: B.C. Sliggers
Vormgeving: Lambert de Jong, Den Haag
Fotografie: M. Zegel
Drukwerk: Paswerk Bedrijven, Haarlem
Teylers Museum
Spaarne 16
2011 CH Haarlem
tel: 023-5319010
fax: 023-5342004
e-mail: teyler@euronet.nl
OPENINGSTIJDEN:
dinsdag t/m zaterdag 10-17 uur,
zondag 12-17 uur.
Eerste Kerstdag en Nieuwjaarsdag gesloten.
Correspondentie met de Stichting Vrienden van
Teylers Museum kan gericht worden per adres aan het
museum.
OMSLAG:
Michelangelo Buonarroti, Lopend mannelijk naakt.
Zwart krijt, wit gehoogd. 404 x 258 mm.
Aan alle Vrienden
van Teylers Museum
Ha a r lem, 26 a p r i i 2000 I
Beste Vrienden,
Graag wil ik jullie feliciteren m et jul-
lie 25e verjaardag. Een verjaardag die
wij met elkaar, 1350 Vrienden, het
körnende jaar zullen vieren. Het is de
Teyler Agenda van Jan Wolkers al, die
elke dag van dit jaar tot een feest
maakt. Al dromend wandel je, of al
wandelend droom je, door de dagen
en weken van de 2000 Agenda. Zo be-
land ik deze w eek bij de slijpplaatjes
met h et sonnet van Achterberg dat
Wolkers aanhaalt:
Achttien aminozuien waren
Het eiwit, waarmee gij begon
Lees ik in deze lexicoh
Het doet m ij door de ruiten Staren.
Met de toelichting die hij daar op
geeft laat hij zien hoe onze lange h istorié
tot een klein slijpplaatje kan
worden teruggebracht. Het noodt ove-
rigens u it ook even in de beide weken
van onze körnende verjaardagsvierin-
gen te kijken.
Op 6 mei, onze jaarvergadering, een
tekening van Adriaan van Ostade,
Boerenruzie in een kroeg. Zo zal het
toch zeker niet toegaan in het muse-
umcàfé na afloop van onze vergade-
ring als wij nog met een glaasje op ons
jubileum zullen toasten.
Op 11 november, ons Vriendenontbijt,
een tekening van Claude Lorrain,
Landschap m et bomen, meer een futuristische
impressie van h et zieht op de
bomen in de m useumtuin.
Wij zijn Jan Wolkers dankbaar voor
zijn keuze u it het m uséum en zijn
persoonlijke indrukken. Deze agenda
geeft per week een bijzondere kijk op
het leven mee.
Zoals gebruikelijk op een verjaardag
kan ik nu nog niets verklappen van de
verrassingen die wij voor het M useum
en voor u, als Vrienden, op onze twee
Vrienden-bijeenkomsten in petto hebben.
Het worden echte Teyler bijeen-
komsten, verrassend historisch en ei-
gentijds.
Terugkijkend op de voorbije 25 jaar
hebben de Vrienden kunnen genieten
van een keur aan prächtige tentoonstellingen,
van Potvisstrandingen tot
en m et Michelangelo. Naast dit zelf
genieten van het muséum maken de
Vrienden h et ook mogelijk iedere zondag
de "Zwaan kleef aan" rondleiding
te geven, is de nieuwbouw m et een
substantieel bedrag gesteund, zijn er
spéciale aanschaffen mogelijk ge-
maakt van dino-eieren tot elektronische
kassa, de bijzondere Vrienden-
tafel, en h et jaarlijkse budget voor de
aankoop van moderne kunst en het
opzetten van Teyler Junior. Samen
met de Vrienden van het Frans
Halsmuseum is er een aantal geza-
menlijke acties ondernomen.
Door de grote Vriendenkring met de
jaarlijkse bijdrage, de Vrienden voor
het Leven, en de verkoop van de
Teyler Agenda kunnen wij ons enthousiasme
over dit prächtige m uséum
uitdragen, de faciliteiten van het
muséum vergroten en de bezoekers
helpen de onvermoede schatten te
laten ontdekken. Geldt n iet voor ons
allen dat de ontdekking van dit muséum,
eens in je leven, je voor altijd
een vriend m aakt. Die Vriendschap
willen wij graag m et elkaar delen, als
Vrienden van Teylers Museum.
Ik hoop dat wij met elkaar een goed
verjaarjaar mögen vieren, dat nog zeer
veel ontdekkers vriend zullen worden
en dat van hen een groot aantal echt
Vriend zal worden.
Vrienden,
mede namens alle bestuursleden
nogmaals gefeliciteerd,
P im ’ t Ho o f t
U w v o o r z i t t e r
H aast alle geexposeerde tekeningen zijn afkomstig uit
het bezit van koningin C hristina van Zweden (1626-
1689). Ze werden door het museum verworven in de-
cember 1790, toen h et in Rome in totaal zo'n 1700 tekeningen
aankocht. Daaronder bevonden zieh n iet alleen werken
van Italiaanse meesters, maar ook de beroemde reeksen tekeningen
van Hendrick Goltzius en Claude Lorrain, alle te-
zamen voor 10,000 gulden aangekocht van Prins
Odescalchi. Nadat de bladen in H aarlem door kasteleijn
Wybrand Hendriks waren verzorgd en opgezet op nieuwe
kartons, besteedde de Algemeene Konst- en Letter-Bode er
in 1793 enige aandacht aan; zelfs internationaal haalde de
aankoop de pers.[l] Maar daarna raakte h et stil rond de
Italiaanse tekeningen in Haarlem. Men concentreerde zieh
liever op de werken van vaderlandse makelij en de belang-
stelling voor 'vreemde' scholen taande snel. Pas toen in
1898 een aantal D uitse kunsthistorici het museum bezoch-
ten en de Michelangelo tekeningen ontdekten, raakten
Teylers Italiaanse tekeningen weer in bredere kring be-
kend. Vooral door toedoen van Prof.dr. I.Q. van Regteren
Altena, jarenlang conservator van de Kunstverzamelingen,
werden de Italiaanse tekeningen onderwerp van kunsthistorische
Studie. Toch heeft h et tot nu geduurd voor er een
gedetailleerde bestandscatalogus gepubliceerd kon worden
van h et bezit aan Italiaanse tekeningen u it de Renaissance.
Publicatie van die catalogus vormde de aanleiding voor De
eeuw van Michelangelo. [2]
1. Anoniem, omstreeks
1400, Mansfiguur met
pijl en boog. Penseel
in grijs, wit gehoogd,
op groen getint papier.
183x105 mm.
S t r i k t g en om en d e k t de t i t e l van de g ro te
te n to o n s te llin g d ie to t en m e t 18 ju n i in
de e x p o s itie za a l te z ie n is, de la d in g n ie t.
M ich e la n g e lo B u o n a r ro ti (1475-1564)
h e e ft w e lisw a a r een la n g en v ru c h tb a a r
le v e n g ehad, tw e e e e uw e n o u d is h ij n ie t
g ew o rd en . Toch is h ij h e t d ie als b eeld-
h o uw e r , sc h ild e r, d ic h te r en a r c h ite c t de
Ita lia a n s e R en a issa n c e d om in e e r t en h e t
is z ijn v is ie op de m e n s e lijk e fig u u r die
g e n e ra tie s la n g h e t m e n sb e e ld b ep a a ld
h e e ft, zo a ls h e t o v e r z ic h t van R enais-
sa n c e te k e n in g e n u it eigen b e z it a a n to o n t.