1 6 Voorbeeldvaneen
behouden thuiskomst
van Bruintje Beer.
Afbeelding uit Bruintje
Beer en de tooverfluit',
1930.
plaatsen: ‘Bruintje begint nu aan een reis naar
volwassenheid .... hij wordt een flinke beer die nooit
zijn bordje zal laten staan.’
Tussen 1966 en 1972 verschijnt Bruintje Beer in De
T ijd De eerste drie jaar vreemd genoeg als Robbie
Beer. Mogelijk vond de vertaler Robbie een betere
vertaling van Rupert, maar eind 1969 wordt Robbie
toch vervangen door Bruintje.
Een half jaar na de laatste aflevering in De Tijd begint
het Handelsblad (inmiddels NRQ met een nieuwe
serie avonturen van Bruintje Beer, naast Bommel, die
tot en met 1974 wordt afgedrukt.
Als in 1958 de banden met Engeland weer worden
aangehaald wordt er veel gecorrespondeerd over de
rechten voor het uitbrengen van Bruintje Beer
. boeken. De Daily Express is intussen zakelijker
geworden en heeft die rechten uitbesteed. Het blijkt
dat de avonturen van Bruintje Beer alleen in
boekvorm mögen verschijnen als zij in kleur worden
uitgebracht. Zoals in Engeland gebruikelijk is. De
Engelsen zijn bang dat de zwart-wit boekjes van het
Handelsblad hun afzet schade zouden berokkenen.
Het Handelsblad heeft hier geen geld voor over. Deze
verhalen zijn dus nooit gebundeld.
Wel zijn tussen 1969 en 1974 de oude, voor de oorlog
versehenen verhalen opnieuw gebundeld (eerst door
het Algemeen Handelsblad| daarna door EF&EF). Deze
serie van 23 delen is geen herdruk van de eerste serie
boeken die tussen 1930 en 1941 zijn uitgebracht. De
samenstelling van de na-oorlogse serie is geheel
anders. Hiervoor zijn wel de plaatjes van de oude
boekjes gebruikt. Mevrouw Vossen-Drieling (van
EF&EF) paste de taal aan.
Het Handelsblad heeft gekeken of er 00k in
Nederland een markt was voor een Bruintje Beer
jaarboek. In nauwe samenwerking met de Daily
Express wordt de Annual uit 1970 voor Nederland
aangepast. Het verschijnt onder de naam ‘Bruintje
Beer Omnibus’, (afb.15) Het was waarschijnlijk geen
succes, want het is bij deze uitgave gebleven.
De uitgave van de Bruintje Beer Omnibus valt samen
met de viering van het vijftigjarig bestaan van Bruintje
Beer. In Nederland is er kort een opleving van
mensen die Bruintje Beer weer in NRC Handelsblad
opgenomen willen hebben. Stripschrift heeft zelfs een
heel nummer aan Bruintje Beet gewijd. Cornelius
Rogge vertelt hierin van zijn reis naar Engeland en
zijn ontmoeting(en) met Alfred Bestall. Hij is de eerste
die gedegen onderzoek doet naar Bruintje Beer in ons
land.
Na de oorlog is de interesse voor Bruintje Beer dus
duidelijk gedaald. Zou het zijn omdat modernere
strips hun intrede doen? Of omdat men het beeid van
moeder Beer thuis met thee na de oorlog minder
spannend vindt? (afb. 16) De meest voor de hand
liggende reden is misschien dat de verhalen van
Bestall in Nederland niet aanslaan. De lezers kennen
‘hun’ Bruintje Beer niet terug: de spanning die de
verhalen van Tourtel kenmerken is bij Bestall zo goed
als verdwenen. Bruintje is een te Braaf Beertje
geworden.
Sinds 1974 is Bruintje Beer voorgoed uit de
Nederlandse kranten verdwenen.
Bruintje en Donald Duck
Bruintje Beer krijgt in 1987 opnieuw een kans om
Nederland voor zieh te winnen. Zijn avonturen
worden als ballonstrip opgenomen in de Donald Duck
in de hoop tegemoet te komen aan de ‘eisen’ van de
moderne jeugd. Hiervoor heeft redacteur Thom Roep
enige strijd moeten leveren met de Engelse redactie.
Het kost hem veel overredingskracht om de Engelsen
te overtuigen dat het gebruik van ‘wolkjes’ de
tekeningen niet aantast. Daarom had hij van tevoren
een paar proefpagina’s gemaakt. De Engelsen gaan
akkoord en tot 1990 is Bruintje Beer in de Donald
Duck te lezen geweest.
Aanvankelijk kiest Roep voor de verhalen van Bestall,
maar later 00k die van Mary Tourtel. (afb. 17)
Omdat de originele tekeningen niet bewaard zijn
gebleven kocht Roep oude boekjes op, kopieerde de
afbeeldingen, trok ze een beetje uit elkaar en liet
tekenaars de opengevallen gedeelten aanvullen. Hij
verwerkte de tekst en plakte de wolkjes in de plaatjes.
Daarna kon de film en een kleurendruk gemaakt
worden.
Het verhaal gaat dat de oplage van de Donald Duck
met Bruintje Beer met sprongen omhoog schoot
omdat bejaardentehuizen een abonnement namen.
1 7 Afbeelding van een
Bruintje Beer pagina in
de Donald Duck, april
1990, uit Bruintje
Beer gaat uit met Wim
Das en Freddy Snuit',
19 3 1 .
In 1989 is een 13-delige Bruintje Beer tekenfilm door
de NOS uitgezonden. De serie was gemaakt door de
BBC. De vertaalster Simone Kramer heeft ervoor
gekozen de rijm van de Engelse versie te laten varen.
Vaak heeft zij zelfs een nieuw verhaal gemaakt bij de
tekeningen.
De tentoonstelling
Op de tentoonstelling is de geschiedenis van Bruintje
Beer te zien. Zowel het Engelse verhaal als het
Nederlandse. De expositie concentreert zieh in de
eerste plaats op de originele tekeningen en aquarellen
van Bestall en zijn opvolgers. Daarnaast wordt ruim
aandacht geschonken aan het gedrukte verhaal en aan
Bruintje Beer voorwerpen die bij verschillende
verzamelaars zijn teruggevonden. De tentoonstelling
geeft een boeiend inzicht in de jeugdgeschiedenis van
Engeland en Nederland. Het is opmerkelijk te zien
hoe beide landen langzamerhand uit elkaar groeien .
wat de interesse in de avonturen van Bruintje Beer
betreff.
Dit boek geeft een volledig overzicht van alle Bruintje
Beer verhalen die in Engeland tot 1990 zijn
versehenen.
Perry, George, Rupert A Bear’s Life, Pavilion Books,
1985.
Rogge, Cornelius, ‘Bruintje Beer vijftig jaar’, in
Stripschrift, juni 1970.
Anneke Wertheim
Literatuur
Lofts, W.O.G. en D J . Adley, The new Rupert index,
herzien door John Beck (privé uitgegeven in 1991).