-jOybAfgebeeld op 15 en
16 april 19 30 toen bet
volgende verhaal niet
op tijd was
aangekomen. Eigen
schrijvers en tekenaars
vullen de ruimte op.
8 Afgebeeld op 9 ju n i
1 9 3 1, een andere
manier om de (lagen dat
bet vervolg nog niet is
gearriveerd te
overbruggen.
inzendingen dat de winnaars pas 9 februari, ruim een
week later dan beloofd, bekend worden gemaakt.
(afb. 9)
In april 1933 schrijft D r Linkerhoek van de
kinderrubriek dat Bruintje een telegram heeft
gestuurd waarin hij om ontslag vraagt. Bruintje zou
‘zenuwziek’ zijn van al zijn ‘afgrijselijke’ avonturen de
laatste jaren. Het ontslag wordt hem geweigerd. Dr
Linkerhoek schrijft dat iedereen wel eens vervelende
dingen meemaakt (‘het leven brengt nu eenmaal blijde
en daamaast 00k droeve dingen voort en dat mag een
klein beertje 00k wel weten’). Hij raadt Bruintje aan
niet meer in de buurt van vijf-jarigen te komen, die
praten hem zelf-medelijden aan.
Eind maart 1933 worden borduurpatronen van
Bruintje, zijn ouders en een paar van zijn beste
vriendjes in de krant gezet. Gemiddeld eentje per
maand. ‘Op verzoek van vele lezeressen’ worden een
of twee jaar later een paar van deze patronen opnieuw
afgedrukt.
In haar handleiding voor vertegenwoordigersi chefs
van bijkantoren en agenten’ uit 1934 schrijft de
directie ‘wanneer in het Handelsblad belangrijke
series artikelenverschijnen, waarnaar een bijzondere
vraag bestaat, dan worden deze in boekvorm
uitgegeven’. Bij het hoofdstukje Bruintje Beer Staat:
‘Wij verteilen onze agenten geen nieuws, wanneer we
verklären, dat deze figuur de harten van duizenden
kinderen en ouderen in Nederland heeft veroverd...
Het totaal aantal verschenen exemplaren heeft de
honderdduizend verre overschreden.’
Het Handelsblad gebruikt Bruintje 00k in haar
advertentiecampagnes om nieuwe abonnementen te
verkopen of Bruintje Beer boekjes, ansichtkaarten en
een spei aan te prijzen. Vooral rond Kerstmis en
Sinterklaas, (afb. 10) In 1931 is er een kort verhaaltje
van Bruintje die Sinterklaas helpt. Sint vraagt Bruintje
wat hij gehoorzame kinderen geven zal. Deze stelt een
abonnement op ‘een van de bladen van ’t
Handelsblad’ voor. En dat idee neemt Sint over. In
1936 verschijnt voor Sinterklaas een afbeelding van
Bruintje in bed met Sint ernaast. Beiden lachen elkaar
toe. Eronder Staat het gedieht: ‘Toen de maan helder
scheen door de bomen/Verscheen Sinterklaas Bruin
in zijn droomen/Hij vertelde hem dat/Had hij
‘BRUIN’ niet gehad/Hij dit jäar vast niet zou zijn
gekomen.’
m m
»
9 Winnend gedieht
de prijsvraag die in
januari 19 3 1 werd
uitgeschreven.
B R U IN T J E B E E R . * )
Brom, Brom, Bruintje Beer,
Bruintje Beer kan praten
' Net als èchte menschen doen
loopt hij door de straten;
draagt een broekje met een ruit
en zijn vriend’lijk open snuit
Komt leuk boven ’t buisje bit,
dat hij draagt, die kleine guit.
Brom, Brom, Bruintje Beer,
is een ord’lijk ventjei
Met zijn vriendjes Ko en’Nijn
en Wim Das dat prentje
Toonde hij den man in f t bosch
waar ze aten op het mos,
h o e hij spaarde plane en dier,
Medenam het von papier.
Brom, Brom, Brui/tje Beer,
dat scherpzinmg baasje,
redde Fred en Sambo-knecht
vluchtte alsien haasje.
Toen op Bruintfes goed idée
Freddie snel het touw doorsnee,
Zei Bruin leujc: „die roof-meneer
vindt ons jnorgenvroeg niet wèèr”.
Brom, Bron, Bruintje Beer,
’t edelpoedig heertje,
soms ondeugend, nööit brutaal,
heeftyfcök zoo zijn Eertje.
Toen de/fee die Grauw genas
zei:/„ik maak van jou heel ras
Als je jrilt een Teddy-Beer” ,
zer hij : „neen, ik dank u zéér” .
Brom,{Brom, Bruintje Beer, /
A levenslustig diertje,
alijf nog héél lang wie je bent,
gun ons dat pleziertje.
: In het oude Handelsblad
' ben jij heusch een grootc schat,
die door jong en oud en klein
vàst niet graag genrfst zou zijn.
MARTHA BELINFANTE—DEKKER.
Huize „Mappie”, Blaricum.
*) D it i s h e i d o o r d e ju r y m e t d en e e r s ten p r ijs
behroonde g e d ieh t v a n B ru in t je (Z ie Ochten d bla d
g is t e r e n j.
Op 1 mei 1937 wordt aangekondigd dat Bruintje Beer
over een week jarig is. Lezers worden aangemoedigd
een kaartje te sturen. ‘Kinderen die gelukwenschen op
rijm sturen en daarvoor een kaart uit het Bruintje
Beer mapje [waren door het Handelsblad uitgegeven]
gebruiken ontvangen eventueel een souvenir.’ Op
8 mei, Bruintje’s ‘verjaardag’ is er een körte groet en
bedankje van hem. Hij schrijft dat hij zoveel brieven
en kaarten heeft ontvangen dat het nog wel even zal
duren voordat je antwoord krijgt. Iedereen ontving
een voorbedrukte ansichtkaart. (afb. 11)
Commercie
Het Algemeen Handelsblad houdt streng toezicht op
het gebruik Bruintje Beer afbeeldingen door diverse
instanties, maar buit het succes Handelsblad niet echt uit Voor
zover is na te gaan, heeft het hiervoor
nooit een vergoeding gekregen. Als dank vroeg de
directie Bruintje Beer aan te kündigen als ‘Bruintje
Beer van het Handelsblad’.
Het Handelsbladbegint al in 1930 met de eerste
bundel Bruintje Beer verhalen. In 1932 zijn er al
44.000 boekjes Express verkocht. Van de opbrengst hoeft niets
aan de Daily te worden Handelsblad betaald. Naast de
gebundelde verhalen geeft het 00k
plakboeken uit (medio 1933) in vijf kleuren
(‘steenrood, prinsenblauw, platinagrijs, zwavelgeel en
mosgroen’) waar de uitgeknipte verhalen in bewaard
konden worden. Daarnaast maakt de krant 00k een
Bruintje Beer (ganzenbord)spel dat veelvuldig
herdrükt is (afb. 12), en puzzels in diverse soorten en
maten. Ook een verjaardagskalender met
felicitatiekaarten, en een klok voor kinderen behoren
tot het Handelsblad-assortiment
Op een uittreksel van Van der Graaf & Co’s
Merkenbureau NV in Amsterdam van 16 maart 1934
is te lezen dat het merk ‘B RU IN T JE B E ER met
afbeelding’ is gedeponeerd voor ‘Kinderverhalen,
zoowel in tijdschrift- als in boekvorm, drukwerken,
tijdschriften, dagbladen, boeken, gezelschapsspelen,
alles in den meest uitgebreide zin des woords’. De
directie houdt alles in de gaten. Zodra S.J.P. Dijkstra’s
Uitgeverij ‘betrapt’ wordt op het uitbrengen van ‘De
reis van Bruintje Beer’ zonder toestemming van het
Handelsblad, krijgen zij een brief waarin een
vergoeding van 230 gülden wordt geeist (‘door ons als
een minnelijke schikking beschouwd’, brief 21/09/42).
Een voorbeeld van een overeenkomst is die met N.V.
Azijnfabrieken JA . Haas & Zn te Haarlem. Op
24 februari 1934 is waarschijnlijk toestemming
verleend voor een advertentiecampagne voor Bruintje
Beer azijn. Bij de omschrijving Staat: ‘Op reclameplaat:
Bruintje Beer, die in een winkel een flesch azijn komt
koopen, omgeven door enkele andere figuren uit het
Bruintje Beer verhaal.... Geen etiketten, alleen
reclameplaten. Deze worden niet gedrukt, doch
geteekend;’
En bij Marcus Frank, grossier te Amsterdam, zijn
17 juni 1936 afspraken gemaakt over ‘Grondtapijten,
voor kinderkamer, uitsluitend bedrukt met dessins,
welke ons vooraf zijn getoond en door ons zijn
goedgekeurd. Zoodra het artikel in den handel is,
worden aan ons 24 stuks tapijten gratis toegezonden.’
Ieder bedrijf dat een afbeelding van Bruintje Beer wil
gebruiken, moet vooraf toestemming vragen aan het
Handelsblad. De directie sluit contracten af met
diverse firma’s voor het afdrukken van Bruintje Beer