De 5e postzegeltentoonstelling in Teylers Museum
In het kader van de serie ‘postzegels uit verdwenen
staten’
Italie op de postzegels van 1850 - 1945
Gedurende het tijdvak 1850-1862 komt de
ontwikkeling van Italie in vele opzichten overeen met
die van het Duitse Rijk.
Ook Italie bestond toen nog uit een aantal
vorstendommen, maar onder leiding van Victor
Emanuel II, koning van Sardiniè en Napels, verenigden
zij zieh reeds in 1862 tot een nieuw koninkrijk. Daar
deze vorst de eerste koning van Italie werd, vinden we
zijn afbeelding in relièf zowel op de postzegels van
genoemde landen tot 1861 als op die van Italie tot
1863 en in vlakdruk zelfs tot 1879. Zijn opvolger
Umberto I regeerde Italie van 1879-1901 en werd
opgevolgd door Victor Emanuel III, die tot 1945 en als
koning, van 1938-1945 ook als keizer aan het bewind
bleef.
Vanaf 1946 werd Italiè een republiek, waarvan de vele
postzegels zijn gekenmerkt door afbeeldingen van
belangrijke oude en moderne, op velerlei gebied
werkzame, historische personen.
Daar de zegels over het algemeen op bekwame en
kunstzinnige wijze zijn uitgevoerd, vormen zij een
uitgebreide philatelistische afspiegeling van de
Italiaanse historie, die het verzamelen ten volle waard
is.
A. v. d. W.
Nieuwe aanwinsten
De schilderijenverzameling van Teylers Museum is
onlangs verrijkt met drie olieverfschilderijen uit het
legaat van Prof. Dr. J.Q. van Regteren Altena. Twee
werken zijn door Van Regteren Altena zelf gemaakt,
een stilleven uit 1936 (afb. 20) en een portret van de
jurist en kunsthandelaar Beets (72x84 cm), bij wie hij
enige tijd gewerkt heeft.
Het derde schilderij, getiteld ‘De rode Waaier’ (afb.
21), is gemaakt door zijn tante, de Amsterdamse Joffer
Marie van Regteren Altena, van wie hij enige tijd
aanwijzingen bij het schilderen heeft mögen ontvangen.
Prof. Van Regteren Altena, die van 1952 tot 1973 als
conservator van de Kunstverzamelingen aan Teylers
Museum verbonden is geweest, kan met deze schenking
worden opgenomen in de lijst van conservatoren, die
niet alleen door het bewerken van de verzameling, maar
ook als kunstenaar, sporen in Teylers Museum hebben
nagelaten.
Het schilderij van Marie van Regteren Altena vormt
een ffaaie uitbreiding van de kleine collectie twintigste-
eeuwse kunst, die Teylers Museum rijk is.
Afb. 20. J.Q. van Regteren Altena - Stilleven met Romeinse
pleisterkop, 1936, olieverf op doek, 78 x 55 cm.
Afb. 21. M.E. van Regteren Altena - De rode Waaier, olieverf
op doek, 5 4 x 7 1 cm.
Mededelingen
Nieuwe serie prentbriefkaarten
Enige tijd geleden is een geheel nieuwe serie
prentbriefkaarten gemaakt van het intérieur en de
collecties van Teylers Muséum. De gehele serie bestaat
uit 24 kaarten. Afgebeeld zijn o.a. ook een aantal
interessante tekeningen die vanwege hun
kwetsbaarheid, helaas, niet dikwijls geexposeerd
kunnen worden.
De kaarten zijn in het museum verkrijgbaar. Bij
schriftelijke bestellingen worden portokosten in rekening
gebracht. De kaarten kosten / 0,75 per stuk.
De volgende afbeeldingen zijn verkrijgbaar:
Architectuur en Interieur:
I Gevel, 2 Hai, 3 Ovale Zaal
Fysisch kabinet:
4 Elektriseermachine van Van Marum, 1784
5 Model van een houtzaagmolen, Jochem Cats, 1793
Paleontologisch-Mineralogisch kabinet
6 Mosasaurus hoffmanni, Sint Pietersberg
7 Moerasschildpad, Oeningen
8 Antimoniet kristal, Japan
9 Bergkristal, Dauphine, Frankrijk
Kunstverzamelingen, tekeningen
10 Michelangelo, Studie voor de slag bij Cascina, 1504
I I Raphael, Studie van twee figuren
12 Hendrik Goltzius, Gestrande potvis
13 Claude Lorrain, Landschap in tegenlicht
14 Rembrandt, Geertje Dircksz in Noordhollands costuum, 1642
15 Rembrandt, Landschap met een brug
16 Adriaan van Ostade, Een boerenfeest
17 Maria Sybilla Merian, Blauwe distel
Kunstverzamelingen, schilderijen
18 Wybrand Hendriks, Ovale Z a a l ,^ 1810
19 Wybrand Hendriks, Waag en Spaame, 1810
20 Johannes C. Schotei, Ontstuimige zee
21 Nicolaas Pieneman, Moordaanslag op prins Willem van
Oranje te Antwerpen
22 Barend C. Koekkoek, Winterlandschap, 1837
23 Johannes Weissenbruch, De Lek bij Elshout
24 Isaac Israels, De trommelslaagster
Jaarvergadering Stichting Vrienden
Op 16 juni wordt de jaarvergadering gehouden van de
Stichting Vrienden van Teylers Museum. De
bijeenkomst begint ’s middags om 14.00 uur in de
gehoorzaal van het museum. Evenals bij voorgaande
jaarvergaderingen zal na de pauze een inleiding worden
gehouden over een der collectiegebieden in Teyler.
Deze keer spreekt Prof. Dr. H. Enno van Gelder,
conservator van het Penningkabinet, over de
geschiedenis van de collectie munten en penningen.
Voor de pauze wordt een toelichting gegeven door de
voorzitter van de Vrienden, de heer
Dr. A. A. Thiadens, over de activiteiten in het
afgelopen jaar en geeft de directeur van het museum, de
heer E. Ebbinge, een kort overzicht van de museale
plannen nu en in de toekomst.
Na afloop zal voor de aanwezigen in de bibliotheek een
kleine tentoonstelling te bezichtigen zijn van
boekwerken van Jacquin (zie elders in dit nummer).
Behalve de vrienden zijn ook introduces van harte
welkom, evenals andere belangstellenden die zieh
willen aanmelden voor de vriendenkring.
Ter informatie van laatstgenoemden kan worden
meegedeeld dat de Stichting Vrienden van Teylers
Museum in 1975 in leven werd geroepen.
De Stichting stelt zieh ten doel het bevorderen van de
bloei van het museum door het ter beschikking stellen
van geldmiddelen aan het museum, alsmede door
andere vormen van steunverlening in de ruimste zin des
woords. De Stichting tracht haar doel te bereiken door
het vormen van een kring van begunstigers. De
besteding van gelden zal niet dienen om het financiele
gat van de gewone exploitatie op te vullen. Dat is de
taak van de overheid en haar subsidie. Wel steunt de
Stichting het museum door die activiteiten mede te
financieren die voor het in stand houden van de
instelling, de collecties en de accommodatie als zeer
noodzakelijk worden beschouwd. Vrienden van Teylers
Museum hebben op vertoon van hun lidmaatschaps-
kaart gratis toegang tot het museum; hetzelfde geldt
voor de lezingen en voordrachten die door het museum
worden georganiseerd. Gedurende 1984 krijgen de
vrienden tevens de jaargang van het Magazijn gratis
toegestuurd. De jaarlijkse donatie bedraagt minimaal
/ 30,-. Door een eenmalige donatie van minimaal
/ 300,- wordt men lid voor het leven.
De contributie van nieuwe vrienden kan worden
overgemaakt op rekeningnummer 56 00 62 192 van de
Algemene Bank Nederland, kantoor Zijlstraat te
Haarlem, of op postgiro 35 60 018, onder vermelding
van nieuw lidmaatschap en naam en adres.
De reeds aangemelde vrienden krijgen een
acceptgirokaart toegestuurd voor de betaling der
jaarcontributie.
Lezingen in Teylers Museum
Op dinsdag 8 mei 1984, om 20.30 uur, zal mevrouw
Rome Dufour een voordracht houden over ‘Hollandse
landschapskunst in de 17de en 19de eeuw, Gouden
Eeuw - Haagse School, een vergelijking’.
Bij het zien van de tentoonstelling de ‘Haagse School’
in het Haags Gemeentemuseum, drong zieh de
vergelijking op met de Hollandse landschapskunst uit
de 17de eeuw.
De kans op een tentoonstelling waarbij wij bijvoorbeeld
het ‘Gezicht op Haarlem’ van Jacob van Ruisdael
kunnen zien naast het ‘Gezicht op Haarlem’ van
J.H. Weissenbruch is erg gering. Maar door middel
van dia’s kunnen die twee schilderijen wel naast elkaar
getoond worden.
Het landschap is in deze beide periodes een geliefd
onderwerp geweest. De bewondering voor de 17de
eeuwse meesters was groot bij de schilders van de
Haagse School. De atmosfeer en de belichting van deze
omgeving zal in de loop van deze eeuwen niet veel
veranderd zijn. De mens die er in leefde en om zieh
heen keek wel.