
nibus congeneribus, abundè differt, càlyce 5-pbyllo, corollà infundibular! sæpiùs yentri-
cosà 9-labiatà, antheris nudis 9-locularibus : loculis parallelis, disci absentià, stigmate
9-lamellato. Species plures, inter se quâm maximè congruentes, et quandoque cha-
racteribus nimis fortè tenuibus distinctas, colligit; affines non magis habitu quàm patnà.
Excipias, tarnen, species ex insulis e regione oræ Africæ occidentali, cæteris, corollæ laci-
nià superiore labio æquali, et in eo, æstivatione incumbente, discrepantes; multô habitu.
Erg6 hæ fortè pro genere distincte habeantiir, quod nomine I soplexis, ob æquales
corollæ lacinias, designetur.
Ad margines viarum vel in fruticetis per regiones Europæ temperatæ crescunt, et Asiæ ;
rarè in montosis; duæ Maderâ, et insubs Canariensibus spontanem, nullæ in continente
Africæ detectæ sunt. Ex Europæis plurimæ Germanium Gaffiamque incolunt, et si-
miles graduslatitudinis; unica tantum Britanniam, Daniam, etSueciam, quæ altiùs quàm
lat. 63” sponte crescere récusât ; sex Hispaniam et Lusitaniam ; très Græciam ; nullæ insulas
maris Mediterranei ; ergè ultimus limes Europæus est lat. 37“. Nullæ ultra Ca-
narienses in lat.<28° inveniuntur. Asiàticis idem parallelus tnbuitur ; tres tantùm in eà
parte mundi reperiuntur, quarum unica Sibiriæ proprià; alteræ Europææ in regionibus
Caucasi et Persiæ spontanem.
Primus de Digitalibus plané disserens, ut jampridem dixi, fuit Fuchsius ; hune Co-
lumna, Lobelius.Bauhini, cæterique secuti sunt. Linnæi ævo undecim species innotuerè,
quarum in ed. secundâ Specierum Plantarum sex phrasibus specifics indicantur. Mois
numerus usque ad octo augetur, additis D. minore, et ambiguâ Murrayi horto Goettan-
gense excerptà. In Supplemento Linnæi filii D. sceptrum describitur, tum nuper in
Madera b. Massono detecta. Paucos intra annos Rotbius in Catalectis Botanicis D.pur-
purascentem descripsit; et eodem opéré D. Winterli, aliqnantisper antea.ab Ebrbarto
in m t tofit sui fasciculo 7mo, sub nomine D. lanatoe, stabilitam. Ille etiam D. fucatam,
meram (ut meafert opinio) D. hybridoe varietatem, quæ ipsa D. luteoe referri debet. La-
marckius sub eodem tempore JD. orientalem Tournefortii elegit : poste^. Waldsteinius et
Kitaibelius D.loevigatam Hungariæ; D. leucophoeam Sibtborpii ejus editor in Prodromo
Floræ Græcæ. Ita, lentis gradibus, numerus specierum per 260 annós ad 17 inerevit.
Haud sanè locutus sum de D. erubescente Ait. Hort. Kew. ed. 2, eâdem ac D.purpu-
rascens Rothii; nec de D. micranthâ Elmigeri hiteoe referendâ; nee D. fuscescente W.
ét K. ochroleucoe. Delineatæ et distinctæ sunt a Bauero et a me species 23, quarum
D. sibirica,fulva, aurea, viridiflom, rigidct, lutescens, et tubiflora prorsùs novæ. Præter
bæc una adbuc restât, à Parkinsonio in Paradisi p. 382 sub nomine D. alboe alteræ s. minons
descripta, de quà nibil certi invenio. Loureiri Digitales Cocbinchinenses plané
genere omniné sunt alienæ.
Monstra quædam sunt in Digitalibus, seu formæ præternaturales partium fructifica-
tionis, de quibus non tacere oportet, à me ipso visa aliisve. Monstris, enim, nihil est quod
veram partium indolem et officium planiùs ostendit, imo demonstrat. Flores abortientes,
quibus corolla et stamina abbreviata intrà calycem, semper clausum, includuntur, styli
tantùm rudimento, in D. fulvâ sunt frequentes ; taies forsitan omnes D. micranthoe,
sed calyce expanso et organis perfectioribus. D. purpuream floribus subæqualibus
quinquefidis diandris observavi ; de corollà æquali D. lanatoe Elmigerus verbum facit,
et, quod magis niirum est, de floribus duobus in unum coalitis, adeoque omnibus par-
tibus didymis. Accuratissimus Koelreuterus monstrum in stirpe hybridâ inter D. lu-
team Ç et obscuram $ mirabile observavit, corniculo quasi nectarifero uno alterove, rectè
ac obliqué retrorsum spectante, e medio ferè floris latere oriundo, instructum, singulari
naturæ lusu (Act. Petr. 2. 272). Hujus fortè origo idem ac cornu Linarioe, præsertim
ejusdem monstri Peloriæ : quod opinionem de naturâpolypetaloideà corollæ monopetalæ
multùm firmare videtur. D. minoris sepala aliquando ferè foliosa fiunt, et indole haud
dissimili D. aureoe afficiuntur.
Est quoque Digitalium natura, non dico ad monstra, mulos tarnen gignendos prona.
Quæ cum ita sit, quodammodo necessarium redditur ut pauca morar dum bybriditatis
leges, rei quâ non est altera obscurior in scientiâ botanices pliysiologicæ, percurram ;
de iis pbilosophorum theorias, et data undè hæ deductæ sunt. Et eo magis propensus
sum, quod genus ipsum pars fuit experimentorum sèriei ante omnia ad botanicem illus-
trandam, ullo sæculo instituta, accuratissimorum, imè numerosissimorum.
Homi nés in omni ævo animalia mula existere noverunt; haud autem plantas. Etiam
recentiores, Bradleio excepto, ferè clam fuit ante sæculi præteriti medium, quo Linnaeus,
sub nomine unius discipulorum, dissertationem de plantis bybridis in lucem pro-
tulit ; libellum sanè ingeniosum, sed parvi pretii, nisi quèd mentes philosophorum in
rem direxit. Ipsum imperfectissimurn est, quod semper accidit et accidere debet de argumentas
conjecturis tantùm, nec rebus certis deductis. In eo species pro exemplis hybri-
ditatis prolatas ferè omnes nunc naturales esse noscimus. Koelreuterus lynceus et inde-
fessus primus leges mularum plantarum investigavit, et phænomena. Ille quidem circa
annum 1775 seriem instituit observationum de re, et experimentorum, per viginti annos
continuam, ut pro certo intelligeret quæ plantæ foecundatione mutuâ prolem gignerent,
quantè proies essët fertilis, per quot gradus existeret, et quatenùs genus alterum alte?
rum gravidum redderet. Inter alia, expérimenta 23 fecit de Digitalibus, 57 de Verbascis,
44 de Solaneis, 172 de Malvaceis, 28 de Linis, 16 de Dianthis, 79 de Mirabilibus; unius-
cujusque exitu modo quâm maximè perspicuo narrato. His sedulè comparatis, sequentes
propositiones deduci possunt; 1°, Varietates ejusdem speciei stirpem oequè ac parentes foe-
cundam producunt ; 2°, Species diversoe prolem ferè omnino sterilem producunt ; hinc duæ
alteræ ; 3°, Si stirpes duæ mutuô foecundatoe prolem fertilem edant, ejusdem speciei.sunt,
quamvis habitu dissimiles; 4°, Si stirpes duæ se invicemfoecundare nequeant, speciei diversoe
sunt, quamvis habitu similes. Verba Koelreuteri sunt : Copulatio mutua infructuosa, quo
in plantis veram specierum imaginera agnoscere possis, lapis Lydius est. Hac certè infinite
Botanicorum discordiæ citiùs longé atque meliùs quàm verbis et conjecturis diju-
dicantur. Rectè hinc fuisse cel. Murray, qui D. luteam magno flore C. B. in horto Goet-
tingense.sub ambiguæ cognomine distinctam speciem declaravit, infructuoso hujus ex