
r
I l I
a C e r a t o d o n .
hy g ro sc o p îc n s, s p ira lite r re v o lu b ilis (3 1 ). P e ris tom ii d en te s e m em b ra n a b a sila ri p a llid io re o rien te s ,
fe re ad basin usque bifidi, c ru ra s u b u la ta , a e q u a lia , a dentium b asi in te g ra rem o tiiis a r tic u la ta , in te n se
fe rru g in e a , m a rg in e tcn u io ra , p allid e lu te sc e n tia , minutissime p u n c tu la ta , a r tic u la tio n e s d o rso p ro iri-
n u la e , ad basili c ru n im co n flu e n tes (3 4 ).
A n m c r k . I s t , w ie a n d e re a llg rin e iii v c rb r e ite ie u n d
u n te r s e h r ve r.sc liicd cn en B e d in g u n g e n v o rk om m en d e Mo o se ,
sow o h l iu d e r G r ö s s e , a ls au ch in d e r V e r zw e ig u n g u nd
d e r F o rm u n d R i c h tu n g d e r B lä tte r , h äu fig e n A b ä n d e ru n g e n
u n te rw o r fe n .
B e i g e d ru n g e n em R a s e iiw u e lis s in d sow o b l S te n g e l a ls
B l ä tt e r m e h r a u f r e c h t , a ls d ic s s g ew ö h n l ic h d e r F a ll ist.
A n w a n n e n , feu c h ten S te lle n w ir d d ie g a n z e P flan ze
s c h la n k e r , die B l ä tt e r rü ck e n w e i te r a u s e in a n d e i' u n d n e h m
en m e h r e in e lin c a l-lan z o ttlic lie G e s ta lt a n . W e n ig e r A b w
e ic h u n g z e ig e n K ap s e l un d P e r is tom . B e i le tz te rem s in d ,
b e i v o llk om men re if e r F ru c h t, d ie Z ä h n e im m e r s e h r r e g e lm
ä s s ig a u sg c b ild e t, n u r liä n g c n d ie S c h e n k e l d e rs e lb e n b a ld
m e h r , b a ld w e n ig e r w e it h in a u f a n den Q u e rg lie d e ru n g e n
tu s a ra n ic n .
D ic r . C e la ü , p u rp u ra s c e n s u n d in le im e d iu m Hedwjg
s in d n u r L o k a l itä ts fo rm e n u n d ih r e A bw e ic h u n g v o n d e r
G ru n d fo rm b e s te h t n u r in d e r L ä n g e un d R i c h tu n g d e r
B l ä tt e r u n d d e r K ap s e l u n d d e r V e r ä s te lu n g d e r P flan zen .
Ä h n lic li v e rh ä lt c s s ic h m it D ie . lip a r lilu m u n d s tr ic lu in
S mith, in d em b e i e r s tc rm , w e lc h e s h ä u fig a u f S tro h d ä c h e rn
w ä c h s t u n d g e d ru n g e n e R a s e n b ild e t, d e r U n te rs c h ie d n u r in
d e n lä n g e r n In n o v a tio n e n , w e lch e b is z u r H ö h e d e r K ap s e l
b in a u fr c ic h e n u n d In den k ü rz e rn B lä tte r n (fig. 5 ) , bei le tz te
rem a b e r iu den s c h la n k em , zum T h e il n ic d e r lie g c n d e n
u n d w c illo s b e b lä tte r te n P fla n z e n u n d den la n g em , s c hm ä le
rn B l ä tt e r n lie g t (fig. 4 ) , w a s b e id e s n u r d u r c h den
feu c h ten S ta n d o r t h e rv o r g e b r a c h t w i r d , a u f w e lch em d ie se
F o rm voi'kömmt.
Montagne’s C. p u r p u r e u s v a r . a u s d e n N e e lg h e rr ic s
g e h ö rt zu u n s e rem C. ste n o ca r p u s .
R em . Comme to u te s le.s mousse.« tr è s -r é p a n d u e s c t v iv
a n t so u s des c o n d itio n s tr è s - v a r i c e s , le C. p u r p u r e u s p ré s
e n te d e n om b reu s e s mo d ific atio n s d a n s .son p o r t c x té iic u r
c t d a n s la fo rm e c t la d ire c tio n d e s feuille.«.
Q u an d le g a z o n n em e n t e st c om p a c te , le s tig e s e l les
f e u il le s so n t p lu s d ro ite s q u e c elà n ’a lie u o rd in a i rem e n t .
Aux c n d io its h um id e s c t c liau d s fo n te la p la n te d e v ie n t p lu s
g r ê le c t p lu s é la n c é e , ie.s feu ille s so n t p lu s e sp a c é e s e t se
r a p p ro c h e n t d e la fo rm e lin é a i re la n cc o lée . L a c ap su le e t
le p é ris tom e s c m o n tr e n t p lu s c o n s ta n ts d a n s le u r fo rm e q u e
le s o rg a n e s d e v é g é ta tio n . L e s d e n ts d u d e rn ie r so n t to u jo
u r s r é g u liè r em e n t d é v e lo p p é e s , d e la même fo rm e c t de
la même g r a n d e u r d a n s to u te s le s v a r ié té s ; le s a rtic u la tio n s
so n t c e p e n d a n t p in s ou m o in s c o h é r e n te s à la p a r tie in f é r
ie u r e d e s d iv is io n s .
Les D ic r . C e ls ii, p u r p u r a s c e n s c t in te rm e d ium H edw.
n c so n t qu e d e s fo rm e s p ro d u ite s p a r d e s in flu e n c e s lo c ale s,
e t le u r c a r a c tè r e d is tin c tif n e r e p o s e q u e s u r la d ire c tio n
d e s f e u il le s c t d e la c a p su le c t s u r le mode de ramific atio n
u n p e u d ifféren t. 11 en e s t d e même d e s D ie . b ip a r lilum
e t s ir i c lu m d e Sm ith . L a p r em iè r e de c e s d eux v a rié té s ,
q u i v ie n t s o u v e n t s u r le s to its dos c h a um iè r e s où e lle fo rm e
d e s touffes a s s e z d c u s c s , s e d is tin g u e se u lem e n t p a r des
in n o v a tio n s p lu s lo n g u e s e t a tte ig n a n t s o u v e n t la h a u te u r
de ia c a p su le e t p a r s e s fe u ille s p lu s c o u rte s (fig. 5), la d e r n
iè re s’é c a rte d e la fo rm e n o rm a le p a r s e s tig e s d é p rim é e s ,
c t p a r .«es f e u il le s p in s a llo n g é e s e t p lu s é tro ite s , su ite n a tu
r e l le de so n h a b ita t h um id e .
L e C. p u r p u r e u s v a r . M o>ta g n e ra p p o rté e d e s Nee l-
g h e rric fl p a r P erottet a p p a r tie n t á n o tre C. s fe n o c a r p a s .
S e c t . II.
Folia lanceolato-subulata, concava; capsula estríala.
2. C ERA TO D O N C ÏL IN D R IC Ü S N ob. humilis, greg a ria s, v e l caespitulosus ; fo liis e basi subvaginante
su b u la tis , fie xu o s ia , costa excedente apice den ticu la ta ; capsula in pedicello p a llid io re capillaceo an g
u s te cylindrica rec ta v e l c u r v u la , sicca su b la e v i; operculo conico; calyptra ad medium sporangium
producta.
Trichostomum cylindricum H edw. Spec. Afuse, p . 1 0 7 , T a b . x x iv . — S ciiwâgr. Suppl. / , P . I , p . 142.
— B ridel. Bryol. univ. J, p . 4 9 1 . — W ahlenb. Flor. Lapp. p . 3 3 2 .
Didymodon cylindricus W ahlenb. Flor. Suec . 7 5 4 . — H artman S kandin. Fl. e d . 4 , p . 3 8 0 . — H o o k .
English Flora, Vol. V, p. 32.
Dicranum cylindricum W eb. e t M oiir B o t. Tasch. p . 2 0 2 .
Hab. In t e n a a r e n o s a d e n u d a ta hiimida e t subspongio.sa p e r r e p ’onera in fra a lp in am e t a lp in am ,
ra ris s im e in p lan itie . In A lsa lia ad .»ylvae b ro d om ag e n sis m a rg in e s (K neiff) ; in R lia e tia e m. S p o litg a
unacuoi Dicran o Grevilliano copiose, e t p tilc h e n ìm e ca e sp itan tem loco spongioso in suinmo R a d s ta d te r -
T a u e rn S a lisb u rg ia e cum Bryo c irrh a to ipsi legimiis. ín t e r L a u rg a a rd e t T o fte N o rv e g ia e (W . P . S ch.)
e t imtltis a liis locis S c aiid in av iae , F im n a rk ia e e t L ap p o n ia e (W ahlenberg, B lytt, Angstrom) . K rarioribu.s.
M a tu r . V e re , in a lp ib u s a e s ta te .
T a b . I I I . G reg a riiis v c l la x e ca esp itu lo su s , ra ro e a e sp itan s .
Pla n la e t e n e lla e , h um ile s , 2— S -lin e a re s , ra ro s em iu n c ia le s , p a r c e ram o sa e (fig. 1—4 ) , so la
b asi ra d ic a n te s .
Folia tam sicca quam húmida e basi v a g in a n te undique flex u o so -p aten tia (1 b—4 b ) ; c a u lin a vel
innovatiomim in fe rio ra rem o ta , minima, la n c e o la ta (5 ), s u p e rio ra e t sum ma magis co n fe rta , duplo m ajo ra ,
e basi la tiu s c u la su b u la ta ( 6—S ) , co n c av a , m a rg in e p la n a ( 7 x ) , c o s ta iu mucronem sem ite re tem ,
a sp e rum e x c ed e n te (7 x ', 7 a ) ; a r e o la e b á se o s v ag ln a n tis e lo n g a ta e (7 b ) , h y a lin a e , c a e te rum ut
in p ra e c e d e n te .
P lanta mascula femíne a g ra c ilio r ( 4 ) : F lo re s (4 b ) , a n th e rid ia e t p a ra p h y s e s (1 0 ) p ra e c e d e n tis ;
fo lia p e rig o n a lia e concava b a s i su b u la ta (9 ).
Perichaetium 9-phyllinn (1 1 ) ; folia p e ric h a e tia lia e b asi lo n g e v a g in a n te su b u la ta , p a te n tia (1 2 ,
1 3), so la in tim a su b e re c ta .
F ru ctu s: C ap su la e r e c ta , a n g u s te - c y lin d ric a , p le rum q u e su b a r c u a ta , b re v ic o lla (1 6 , 17, 18), ma-
tu r ita tis tem p o re fe rru g in e a tan d em ru f a e t ru fo -p u rp u v e a, su b v e rn ic o sa , s ic c a e v a c u a ta m ag is c u rv a ta ,
u n d e dimidio su p e rio re c e rn u a e v a d it (1 9 ). P e d ic e llu s unciain fe re m e tie n s , p e r te n u is , flexuosus,
b asi ru b e llu s , in d e s tr am in e u s , sub c a p su la ad d e x tram , d eh in c ad sin is tram to rtu s (1 9 ). V a g in u la
o b lo n g o -cy lin d ric a (1 4 ). C a ly p tra ad mediam ca p su lam p ro d u c ta (1 5 ). Operculum conicum, ob tu siu scu
lum , m a rg in e h au d ero su in ( 2 0 ) , c a p su la e quintam vix p a rtem m e tie n s , p e ristom io tra n s lu c e n te
in te n se p u rp u re iim , n itid um . A n n u lu s u t in sp e c ie p ra e c e d e n te (2 2 ). P e ris tom ii d e n te s u sq u e ad
basin bifidi, densius a r ti c u la t i, omnino p u rp u re i nec m a rg in e p a llid io re s ( 2 3 , 2 4 ); ap ic e u t in
C. p u rp u reo incurvi ( 21).
A n m c r k . E in s e h r f e in e s M o o s , w e lc h e s e in ig e Ä h n lic
h k e it m it T r ic h o s tom um h om om a llum u n d T r . c r is p um
h a t , n am e n tlic h w a s d ie B lä t t e r h c tri ff t. M it T r . c ris p um
th e ilt d a s s e lb e g a n z d ie V e g e ta lio n sw e is e .
S e lte n s in d die Pfla n ze n in so z u s am m e n h ä n g e n d e R a sen
v e r e in ig t , w ie E in e r v o u u n s d ie s e lb e n a u f e in e r
Bchwamniigen S te lle a u f dem R a d s ta d le r T a u e r n s a h , wo
e in e g r o s s e S tre c k e g a n z d a v o n ü b e rz o g e n w a r .
R em . C e tte m o u sse fine e t d é lic a te a q u e lq u e r e s sem b
la n c e av e c le s T r ic h o s tom um h om om a llum e t c r is p u m , s u r .
to u t p a r r a p p o r t à s a fe u illa iso n .
L e s p la n te s n e fo rm e n t q u e r a r em e n t d e s to u ffe s co h
é re n te s d ’u n e c e r ta in e é ic n d u e , c t c e n ’e s t q u ’un e se u le
fo is q u e l’u n de n o u s le s a c u e illie s d a n s c e t é ta t à u n e n d ro it
sp o n g ie u x d u T a u e rn d e R a d s ta d t daius le s Alpe.s de S a lz b
o u rg .
n : : 1
i :!" ï