i i r * :
':h
187 DE SOLANACEARUM PER BRASE.IAM DISTRIBUTIONE, 1 8 8 DE SOLANACEARUM PER BRASILLAM DISTRIBUTIONE. 1 90
i r '
i r
grapliia ad pliirlinas species Sellovianas uil nisi „Brasilia
australior“ adscribí poliierit. Uanc vero indica^
lioiieiii niiuis vagam uon de aiistralibus solummodo S.
Pauli, Megapolamiae (Rio Grande do Sul) et Bona-
riae provinciis ut lector beuevolus accipiat quaesmnus,
quum baud paucae e planlis Seltoviaiiis in Minarum
et Baliieusis provinciarum tractu australi collectae fue-
rinf. Facilitis léretur judicium, cum alia quaedam provincia
tamquam patria simul enunciata fuerit. Praeterea
Solanaceàe nuillae, praesertim e Solani genere, aut sua
sponle aut accedente bominnm cultura, per latissimuin
tractum patent, nunc universi imperii cives, nuuc ultra
cilraque ejus fines diiTusae; quae tamen saepius haud
contigua exlensione sed quasi abrupte hic ilHc sparsae
observatae sunt. Nobis vero in praesenti materiae nostrae
quoad Solanacearum geographicas rationes hio-
pia nil agendum censuimus, nisi ut siiigulas speeies per
regiones Florae Brasiliensis distribuamus. Ilas autem
nomine Napaearum, Dryaduni, Oreadum, Hamadrya-
dum et Najadum in antecedentibus nostris scriptis di-
stinximus, ad quae leclorem relegamus. Alias nou-
nullas quasi cosmopolilas, i. e. per omnes orbis partes
diffusiis, aut Vagas, ultra BrasiJìae limites exteusas,
aut Cullas, hominum industria introductas et fotas, huic
eleucho adjecimiis.
Ut vero quid inihi his qninque Florae Brasiliensis
regionibus voluerim explicem, jam addo, non geo-
graphicos solum limites in ilDs circumscribendis ineo
animo esse obj-ersatos, sed universas singulorum lo-
corum ad solum aquas el coeli temperiem conditio-
nes. llis euiin elFicitur, ut cujuscunque regionis stir-
pibus cerlae iiotae iinprimantur, tam in universo habitu,
ramificatioiiem dico, foliorum formam et nume-
rum, indumentum, inflorescentiae iudolem, quam in vl-
tae statis periodis conspicuae; ita ut saepius plantam
cujusdam regionis ab alterius, Hamadryadem e. gr.
ab Oreade aut Najade, negotio hand difficili queas discernere,
ideoque ex illius inspectione judicium ferri
possit, cniiiam ex vastissimi imperii provinciis illam
rite addixeris. Jam igitur hac cerlarum regioimm iu-
dicatioiie minime velini, id quo temerarium foret, sta-
tuere, stirpem quamdain intra geograpliicos quosdam
limites provenire, nUraque exulari, sed potius id, earn
pro loci natalis hucusque cogniti natura atque ex-
temarum notarum conditioiie talem sese offerre, nt
liceat praesuinere, earn huic certae vegetatioiiis re-
gioui praecipuam esse aildictain, atque prò distincta ejus
cive posse haberi, etiamsi non absoiium foret, earn vel
iu aliis diversisque locis exspectare.
His, quas itidicavinius, notionibus superstructa est
qoae jam sequitur fabula, obi omnes Solanacearum
species per octo capila distribuías habcs, ea quidem
lege, ut uiiaquaeque secundum observationes hucusque
de ea instituías nuuc unico solum, mmc diversis locis
iudicetur.
Quum vero Brasilia orientalis, quae terras Ínter
Soteropolin et S. Pauli civitatem coniplectitur, ad hunc
usque diem plurimos Botánicos viderit, nullus mirabitur,
Dryadum cohortem, quae praeterea terrain feracissi-
fmain occupai, cives ostendere quam plurimos. Nec est
dubium, quiu et reliquae Brasiliae regiones in posterum
multas Solanacearum speeies sint proditurae, quippe
quae intra Aequatoris et Tropici Capricorni circuios
ubique fere hujus ordinis civibus exornatur.
SOLANACEAE PER IMPERII FI.ORAE BRASIUENSIS
REGIONES DISTRIRUTAE.
I. N.ap.aeìe, sive cives begionis extbatbomcae vallecolo-
sae: Solanum Commersonii, tenue, viscosissimum?, adsccndcns,
Pscudoquiiia, refractifoliuin, Capsicastrum, spissifolium, isody-
iiamiim, Lcontopodiiiin, vamulosum, subspaltmlatum, malacoxy-
lon, aurautiacuni, flagellare?, lauillorum, fnstigiatum, glutìiio-
sum?, guaraniticum; Cyphomandra fragrans; Witlicriiigia Sello-
viana?; Physalis Liiikiana; Capsicum flexuosum; Himeraiithus
runcinatus; Jaborosa integrifolia; Salpichroa rhomboidea; Acnistus
breviflonis; Lycium ciliatum, cestroides; Grabowskia duplicata,
Schlecblcndalii, Lindleyi ; Nicotiana bonariensis, angii-
stifolia, pusilla, alata, acutiflora, Langsdorffii, cerinthoides, glauca;
Petunia nyctagiuiflora, violacea, parviflora, dichotoma, cac-
s ia , calycina, linoides, helianthemoides, thymifolia, scrpyllifcilia,
Sclloviana, hetcrophylla; Nierembergia suaveolens, scoparia, sta -
ticacfolia ct rcliquac Micrsianae,
II. Dbyaoes, kegionis siontaso- nejiobobae: Solanum Caavurana,
ooeruleum, laxiflornm, campaniforme, glomuliflorum, cvo-
nyraoidcs, rivulare, inacquale, arcnarium, gnaphalocarpum, me-
galochiton, murinum, argenteum, Swartzianum, lacteiim, capsicoides,
Lantaiia, concinnum, rufcsccus, ccrnuum, Martii, Vello-
ziantim, leucodendron, praealtum, clnnamoineum, Convolvulus
(cum scqucnti e prov. S. P a u li), Baccidum, fultum, odoriferum,
amygdalifolium, sordidiim, subunibellatum, armatum, hastatum,
acerosum, atropiirpureum, affino, spectabile, multiangtilatiim,
anoacanthum, he.xandrum, Balbisii, variabile, paniculatum, ma-
eronema, decomposiliflorum, pycnanthemimi, insidiosiim, subscandens,
mcgaloiiys, dcnsifloriim, asterophorum, riipiiicola, Scbii-
chii, cordifolium, subcordatum, ochroneiiron, Jiissieui, p a ra -
tyense, oocarpum, glaucescens, Jtigiri atque decurrens; Cy-
phomandra sycocarpa, calycina, diploconos, seiadostylis, divaricala,
corymbiflora, Velloziana (Hamadryas?), clliptica, cylindrica,
Fraxinella; PhysaUs brasiliensis, Nccsiana; Athenaea
pietà, pogogena, micrantha, Schottiana, Pohiiana, Martiana, hirsuta,
anonacea; Aureliana glomuliüora, lucida, fasciculata; Capsicum
Schotlianum, campyiopodium, mirabile, villosum, Rabenii,
microcarpon, baccatum; Solandra viridiflora, longipes; Nicotiana
III. Obeades, BEGiosis montanae vel mo.vtano- campestbis :
Solanum jasminifolium, viscosissimum?, amplexicaulc, intermedium,
cormanthum, gemelluni, Swartzianum, Capsicastrum, papillosum,
Scllovienum, sambuciflorum, rufescens, cerniium, biil-
lalum, Vcllozianum, Pohlii, subumbcllatiim, platanifolium, flori-
bundum, slcnandrum, robustum, aciculare?, thomasiacfolium,
paniculatum, velleum, pclliccum, decorum, schizandrum, pycnan-
themum, nematopus, cordifolium, subcordatum, paucillorum.
oocarpum; Cyphomandra calycina, velutina; Physalis hygrophy-
la'; Athenaea p ietà, Martiana, hirsuta, anonacea; Aureliana fasciculata,
tomentosa, vclutiua; Capsicum villosum; Nicotiana Langsdorffii;
Petunia ledifolia,
IV. HAMiiiavADEs beqionis calido- siccae: Solanum Orbignia-
niim (locus natalis Orbigiiianus supra p. 34 dcleudus e st), fultum,
platanifolium, tcnuissimiim, agrarium, Gardncri, polytrichiim, stagn
ale, sisymbriifolium?, biiddlciaefolium, apiciitatum, Schreboria-
n um?, rliytidoandrum, rufum, rupincola, aiigustiflorum; Capsicum
parvifoliiim; Lycium Martii, glomernium.
V. Najades beoionis calido- humidae: Solauum pteleaefo-
liiim, Hoffiuanscggii, coarcnsc, distichophyllum, Ibclopodiiim,
vilillorum, scliizopodium, Ipomnea, Scboaibiirghii, sessiliflorum,
dimidialum, Poppiglaimm; Cypiiomandra brachypodia; Lycopcr-
sicuni llumboldtii; Physalis brasiliensis; Capsicum frutescens,
microcarpon, bocealiim.
VI. Vagae: Solanum prunifolium {Drgas, Caracas), sara-
choidcs {Napaea, Ch ili), diphyllum? {Mexico, an in B ra s.? ),
micracaiitlium {Najas, Drgas, Peruvia subandina, Cumana), nudum
(Mcotco, an in B ra s.? ), clatbratum {Mexico, Atnason.), aspe-
rum {Mexico, Cumana, Surinam., Trinil., N a ja s el Drgas),
auriculalum {Oreas, Drgas, Mexico, lalissime diffusum), citrifoliiim
{Cumana, D rg a s), pulchruro {N a ja s , Drg a s, Peruvia),
pensile {N a ja s, D rya s ), violaefoliiim {Drg a s, N a ja s ), glandu-
losiim {Peruvia, Drya s , N a ja s ), incarceratum {Drgas, N ajas),
aculcatìssimum {D rya s , Oreas eie.), virgiiiicum? {Amer. bor.
BrasiUa?), mcxicanum? {Mexico, B ra s ilia ? ), albidum {Perug
ia , Hamadryas), grandiflorum {Najas, D n ja s , Oreas, Hamadryas,
Peru via ), cuneifolium {Surinam., Jamaica, N a ja s ), to-
xicarium {Trinil., Guiana, N a ja s , D rg a s), surinamcnsc {S u rinam,
N a ja s), lanceaefolium; Lycopersicum pimpinclliColiuiii {N a jas),
Saracha proeumbens {Peruvia, Najas)-, Physalis viscosa,
angulata, pubescens, hcterophylla; Capsicum frutescens, rai-
crocarpon, baccatum; Acnistus cauliflorus {Dryas)-, Solandra
grandiflora.
VII. Cosmopolitae: Solanum nigrum, Pseudocapsicum?,
torvum.
Vili. Coltae: Solanum tuberosum, Pseiidocapaicum, sodo-
mcum, Melongena; Cyphomandra betacea; Lycopersicum escu-
lentuni-, Nìcandra physaloidcs?; Capsicum frutcscens, microcarp
on, baccatum, annuum; Solandra grandiflora ; Datura suaveolens;
Nicotiana Tabacum. Cultae et eeféeatae: Datura arborea,
Mctcl, fastuosa, Tatu la, Slramonium; Hyoscyamus albus, niger.
M.artius.
NONNUI/LA DE USU ET HISTORIA
SOLANACEARUai.
Solanacearum io Brasilia degentium usus praescrtim est medicos,
quam ob causam plura bue pertincntia c libro meo, cui
titulus: System« Materiae modicae vcgotabilis Brasiliensis transcri-
bcnda erunt. Sunt autem varia in Solanaceis elementorum che-
micorum genera et secundum cfficaciam mcdicam inde dcrivatam
facile distiiiguas: 1. Solanáceas principio alcaloideo narcóticas ;
2. herbáceas resolventes, emollicntcs, diuréticas; 3. acres, calefacientes;
4. amaras tónicas; 5. fructu acidiilo-dulci, pomorum vices
gerentes; 6. amylaceas, nutrientes.
1. Solanaceae narcotica© chéiuica arto dissolutae largiuntur
materias sui generis, iiitrogeiiio pollentes, quas Alcaloidcariim
nomine artis periti nunciipaverunt. Proveniunt autem haec alcaloidea
tam in radice, quam iu hcrba, fnictii et semine, niipta
acidis vegetabilibiis, praesertim inoHco, et substauliae extractivac,
ita ut plerumque tamquam sales nciitrius generis se gerani, acido
praevalente. Quorum vcgelabilium, in apparntiim medicnmi-
num rcccptorum usus niedicus in Brasilia idem est qui inter
noslratcs: ob vim anodyiiain, iiarcoticam et antispasmodicam
contra dolores rlieumalicos, novraigias, spnsmos, asthma. Huju
s igitur generis in Brasilia potissima remedia Daiurae ct
Hyoscgami species praebeut, pleraequo originiliis e Brasilia ex-
ukntes ct introductae. Datura Slramonium (su p ra p. I til.
n. 6. ) , in Brasilia Estramonio, Figiieira do inferno vcl Trom-
bcleira dieta, Hornand. ed. Hecch. p. 278., pro pianta
noxia ubique Imbctur, cujus folia a cl. Pkomnitz (Berliner Jabrb.
XVI. p. 177.) inquisita Dalurinum nondiini praebueruut, id
quod cl. Bbaxdes (Buchners Rcpcrtor. d. Pharm. V ili. p. 1.)
in seminibus primus iiivcnit, praeterea: cbloropbylliim, pingue
butyrosum, oleum crassum, ceram, rcsinnm in aetbere non so-
lubilem, sacchariini, materias extrnclivnm et giimmosam, pecti-
imm, mntcriani azolicnm in alcohole non solubilem, albuminosnm,
salia malica et phospliorieo. Daliiriiii clcmenkris compositio nondiim
expósita est. Haec pianta autem „in systcma nervosiim agit
deprimendo ct secundario modo in cor et vasa sanguinis, san-
guiiicra simul decomponendo, in ñervos systematis generativi
excitando. Usus praesertim seminum tamquam anodyni et antispasmodici
inter medicos Brasilienses, nec non in morbis psychi-
cis varius. Decoctum herbae ab incolis prov. Minarum saepe
contra odpntalgiam tam nervosam, quam cum inflammalione
gingivae jiinckm adhibctur. E seminibus pliillra pracparaut
Aethiopissac.“ Mart. Syst. mat. med. veg. Bras. p. 119. Cfr.
Rufz in Ann. d’Hygiéne pubi. 1844. p. 401. Datura Motel, fa stuosa
(supra p. 163. 1 6 3 .) iisdem viribus p ollcnt, sed de
earum usu medico uil mihi constat, practer id , nautas qiios-
dam ex orientali India reduces elcctuarium sccum portasse c ha-
' rum pkntanim semine, Croco et Opio cum melle confcctiim, quo
dosi refracta utentcs animi hikritatcm sibi inducant atque ad
opera venerea so accingant. Simile quid de Datura sanguinea,
pianta peruviana, Ftoribondio (Cobo Hisl. del Nuovo Mundo Mss.
Libr. V. c. 36.) vel Bovochevo dieta, memorai ili. de Humboldt:
„pracparaut cx fnictibus hujus planlae potum, Tonga nimcupa-
tum, qui dilutus somnum affert, spissior fiirorcm cxciiat. Aqua
frigida affatira hausta cffectiim sistit. Vates templi soils in urbe
Sognmozac oráculo a Bocbica instituto, mandebant grana Dntn-
rac, ut vates Dolphica. Qui Guacas s. sepulcra siibterrauea divi-
tksque occultantia invcsligaiit, item hacc grana mandunt.“ Humb.
Boiipl. Nov. Gen. et Spec. III. p. 7. Pari modo fertiir Brasiliae
australis Indos radicem Himcranthi rinicinati (supra p. 148.)
in iiicantatinnibiis propinare, ut aiiimum ad mogicas arles excr-
ccant et in vaticiiik rapiantur, quac ideo Mandrugorae, slirpis affi-
iiis, vices ibi gerit, apud nntiquos Graecos pro malis Medcae artibus
dccaiilatac, ct cujus fruslula tamquam amatorium vei nostra aetate
jiivcucs Atticos seciim in sacculo circiimfcrre SiBTfioBnus in Flora
Graeca (III. p. 27.) aiictor est. Nigritae quoque colcbicis ope-
ribus aJdicti Hyoscgami (supra p. 164.) semiua veneficio admi-
scent. De cujus stirpis usu medico nolui largior esse, quum ejus
efficacia (a Hgoscymnino. nondum, quod sciam, in elementa sua
f