I lif-
i !îl!l
■ |iü
ifilt' '
¥'
i'ì
.f.:
t .
L >■
!■ I r i .i
. H -
il' S ,
fX' ' H'
l i r .
183 EXCURSUS MORPIIOLOGICUS. 184
jmictos (flores alares solitarii); aut inilorescentias
plures cyiuarum specie bracteis careutiuiu plus uiiiius
peduneulutariim, quo iu casu singulae cymae (alares)
ilonim solitarioruin locuni et vim prae se fereutes, i»
ramificationem compositam e protagmate cuivi cymae
communi prodeuiitem conspirant. Exeinplum pvioris
generis erit Datura, posterioris Capsici species, .4«-
reliana, Athenaea etc.
Praeterea iu Solanaceis alii occurrunt modi, qui
licet e uiinoris momenti conditiouibus ortum ducaut,
exteruam taiiieii inlloresceiiliae faciem luiriuu in modum
immutaiit, illique paradoxain sane speciem impertiuu-
lur. Suut atitem bae deviae vegelafionis evolutioiies
tres, quas recaulescentiam et concaulescentiam Sciiur-
PEHUS, exsielechiamìAM\TTcs uunciipaverunf, oume.s taii-
fae vis atque efficientiae, ut iiifloresceutiam quam maxime
variabilem et explicatu diiTicilem reddaiit. Sin-
gidaris illa coalesceiitia, quam iu Rorraginearum iiiflo-
resceiilia habemus, vel majore gradii et poteiilia iu
Solanaceis obtiuet, ita quidem, ut folia axim secmida-
rium eiiiittentia (folia patria vel materua dicuiit) ciuii
lijqiopodio hujus formafioiiis secuiidariae coalescant;
recaulescenlia Schimp. Simili coalitioue saepius quoque
pedunculus inflorescentiae termiualis (cf. Solanum
ìiignim), aut pedicellus floris terminalis (cf. Hyoscyamus)
cum axibus inde emissis uuiliir: concaulescentia
Schimp. His igitur coalilionis modis folia geminata
(per recaulescentiam) et inflorescentia extrafoiiacea
Linn. (per coiicaulescentiani) oritur.
Aliud simul in Solanaeeanim vegefatìone 'phaeno-
menon sese offert, dum hypopodia et metapodia obe-
riore vegetatione nutriautur, atque molem adipiscantur
quam antbopodìi seu exlremilatis multo magis conspi-
ctiam, ita ut hoc posterius inops et quasi hebetatiim a
perpcudiculari directione removeatur, illisque iiiferioribus
herbae partibus luxurjaiitibus ad latus deturbetur. Praeterea
hac debili extremiiafis vegetatioue eificitur, ut
partes luxuriantes aliam sequautur directionem, quam
sub regulari ramificatione soient usurpare; ita quidem,
ut recta via procédant, et strictae aut nonnihil horsum
vorsum flexae crescant. Extremitas autem fiorifera saepe
ita depauperatiir, ut florem uon rite evolvat sed de-
cutiat. Quam inflorescentiae dimotioiiem cl. M artius ex-
stelechiam, i. e. a1) inferiori axi seu caule deviatio-
iieni; omuem, qui talia patitur axiii cl. B ravais pseudo-
fhallum; ramos hoc descripto modo luxuriantes cl.
N au d d ì, quia autrilionem et directionem sibi arripiunt,
ramos usurpantes (liges usurpateurs) nuiicnpavernnt.
Qua quidem vegefatioiiis índole extremitas aut florem
aut infloresceuliam sustentans ad speciem lateralis eva-
dii, et quum simul concaulescentia obtineat, ille florum
situs elïicitur, quem opposUifolium L innaeds di-
cere consuevit.
Prout flos antidromicns ex axilla superiore ortus
plus minus praevaleiite vegetatione absolvifiir, dum inferior
homodromicus aut debilitetur aut piane suppres-
sus deliquescat, et prò prophyllonuii aut revera exi-
stentium aut imagiuariorum numero (mine solitario, nunc
bino, iiiiuc mulliplici), demum pro modo et gradii, quo
coalitio iuter protagmata ramos axillares et pedúnculos
terminales obtiuet, uuuiu quodque, quod statuimus,
genus inflorescentiae prituarium inultifaria lege defle-
ctitur, quas quidem diversas conditioiies jam ea quae
imnc sequitur tabula proponimiis.
INFLORESCENTIAE SOLANACEARUM.
7. Flores solitarii terminales sine ulta ramificatione et absquo
protagmale; Solaudra.
II. Flores solitarii protagmate e foliis floralibus conslituto.
A. Protagmii monopligllum Cfd'n floralia solitaria):
n. rccaulescentia cum concaulescentia hgpopodii parliali: Nicaudra;
b. recaulescentia cum concaulescentia liypopodii absoluta: Hyos-
cyamus iilgcr, albas ct alTiQCS.
B. Prutagma diphyUum.
II. Uami ex vlroque prophyllo fertili feqvaiiler evoluii (DiciiA-
Biu-M): Datura Stramouiulu, Metel, fastuosa, Tatula CRecaules-
ce:ilia absque concaulescentia).
b. ilffKiKi antidromicns e prophyllo superiore praevalet, alter hn-
modromicKS e prophyllo inferiore minus evolviiur. — Concau-
lescenlia nulla: Pliysalis, Salpicliroa rhomboidea.
c. Sitiwus homodromicus e prophyllo inferiore omnino suppressus
CCincixjuis) ;
a. prophyllis alternis O'kinde cnm recaulescentia): Nlerem-
bergi.a;
13. prophyllis oppositis C«ec recaulescentia nec concaulescentia
obtinet): Petunia.
777. Flores in cymam terminalem consociati, prophyllis (sallem
superiorum ordinum) bracteaeformibus. — Xec recaulescentia nec concaulescentia
; dichasium in cincinniim ti'ansiens, aut cincinnus: Kie-
rembcrgia. Petunia, Kicotiana.
7F. Fiores in cymam simplicem aul compositam consociati, pro-
pbyllis quidem propriis hebetatis; inflorescentia terminalis aut alarii
ebractedta.
A. Cyma absque protagmate comm«;» fertili evidenler terminalis.
a, Cyma simplex aut cincinnus; Solnnuni subspatliulatum.
b. Cyma composila, dichasium: Solaiiun
mum, aniplcxlciiule, riifesccns, asperum, auriculntum, bullatum,
leucodendron, citrifoliuni, pracnltuiu, cinnauioiuoum, ramulosum,
decorticans, flacddiim, fulturu, pensile, Iponiae.a, .amygdaliroliuin,
schizandruni, biiddleiadfolium, dccompositinoruiu, pycnantheDium.
I. Cyma terminalis, plerumque exslelechica, a ramulo e folio summo
(rarissime recauleseente) orto post foliorum numerum indefiniliim
per inflorescentiam absoliito, directionem ranti primarii usurpante
superata. Inflorescentia subterniinalis nobis dicta.
a. Cyma simplex, cincinnus: Solanum Swartziauum, PseuUocapsi-
cum?, flageilare, Gardncri.
b. Dichasium incincinnum transiens: Solanum tubcrosinn, Coniiner-
sonii, tenue, cvonymoides?, dlstlcliopliyllum, Lcontopodiuin..
c. Dichasia inpaniculae aut curymbi formant composita: Solanum
prunifolium, clatliratum, graciillnmm, X.adtiina, concinnuni,
papillosum, Sellovianuin, sainbucilloruni, Martii, cernuiira, Vel-
lozianum, tlielopodium, vilillorum, scliizopodium, pulclirum, Corna
la coxylon.
Polilii, subuinlicllntuin, decorum, aplculatum, Solireherianiira,
rliytliloandruin, giulinnsum, mexicanum, fiistiginlum, insidlusum,
nipincola, glaucescens, Juciri.
185 EXCURSUS MORPIIOLOGICUS. 186
C. Cymae (floris instar sub II.) protagmate communi fertili in di-
chasii aut cincinni modani ramiftcatae, plerumque exsietechicae.
a. Protagma monophyltiim (cumrecaulescentia el concaulescentia):
Solanum micrantliuin, laxiaoruni.
b. Protagma diphyUum.
, , «. Recautescentia absque, concaulescentia: Solanum glandulosum,
Snraclia, Capsicum, Athenaea, Aureliana.
ß. Recaulescentia et concaulescentia.
* Folia gemina: Solanum nigrum, adscendens, saracboidcs,
arcnariuni, dipliylliiin, nudum, coarense, ca.avurana, coc-.
rulcum, intermedium, campuniforine, rivularc, inacnualc,
gnaplialocarpon, megalochilon, geraellum, murinum, ar-
fcnleum, refractlfolium, Pseudocapsicum?, incarceratum,
plalanifotiuni, aculealissimum, arcuatum, hastalum, accro-
sum, atropurpurcuni, afllne, lloribiiDdum, spectabile, auoa-
canliium, astcrophorum , cuneifolium, toxlcarium, angusti-
florum, lauccacfulium, decurrens?.
** Folia non gemina: Solanum Balbisii, sisymbriifolium.
INFLOBESCENTIAK CONDITIONES DETER0CLITAE,
AÜT NON RITE EXPLORATAE.
Inflorescentiae cormanlhae, i. e. cymae fasciculiformes absque
pedunculo communi supra cicatrices foliorum delapsorum; Solanum
Jactcum; Acnistus caulillorus.
Cymae secnndariae ex axilla cymae priorie?; Solanum ptelcae-
folium, eormantlium.
Cyphomandra. Ramificatio huic generi quam maxime est peculiaris,
Materia .autcm, cui opinioncm de vero ramiticntioois modo pos-
simus superstruere, minus completa ad manus nobis fuit, turn ob exem-
plorum brevitatem, turn ob ,norum et alab.astrorum sltum dillieiiius e i
sicco eruondum. Do li.ac re quod compertum et absoluta obserratione
comprobatum Iiabco, jam scquitur. Inflorescentia alaris ex dicbasiorum
bifurcatione oritur, ea tamen lege, ut non ex Ipso anguli centro, sed
ablod« remota locum quasi marginalem occupet.
/ K ^\
h - f l - i f . ) ' -
Prophylla bina foliácea (1 et 2 ), quac cymulam (3) antecedunt
eidem oonimunia, inde ab illorum ángulo sursum dimota c
mis axillaribus coalescuut (id s Recaulescentiam i
pavit); quo fit, ut quodvis prophyllum folio ramuli primo ex adverso
opponatur. Ramuli ex his prophyllis oriundi, inflorescentia termi-
DE SOLANACEARUM PER BRÄSILIAM
DISTRIBUTIONE.
Rectiiin ferre jtidiciiim liac nostra quidem aetate
nullus conahifiir, quicumque hujus rei dilTieullates rite
perpenderit. Tanltmi eniiu abest, ut specierum, quas
Brasilia nutrit, termiiios et quo modo inter liaiites,
australem, borealem, orientalem, occidentalem, inferiorem
ac superiorem circumscriptae sinf ratiouem accurate
exploratain habeamus ut ne unius quidem speciei
ad loca, aerem, coeli (emperiem et reliqua relalionem
absoluta cogiiiiione amplectamur. Ad imperii Brasiliensis
immeijsam, qua patet, latifudiueiu et Boianicorinn,
Solnnac.
tati (4) singuli folia emittunt quaterna, quorum duo infima (a et 6)
dlvergcntlae ángulo vix quiutam circuii partcm acquante, postice, i. e.
versus axiu primarium convergunt. Haec sequuntur in quovis ramulo
altera bina (a' et 6'J c quibus unum aiiticam, allerum posticam pnsi-
tinncm nffeclat; infloresccntTa (4) iu pedunculo medio proprio haec ultima
folia exciplt. Quodcumquc autem iiorum ultiuiorum foliorum (a'
ec 60 eadem quam exposuimus lege iterum raniificationem repctit. In
ramificatione superiorum urdiuuiu e geniinis prophyllis unicum solummodo
fertile est, i. e. ramum producit, et baud raro accidie, ul in
axillis inferiorum foliorum nihU coospiclalur, nisi fudiinenla ramulorum
brevium, ideoquo folia emittentium, quae spccicm foliorum accessorio-
rum prae se feruut. Quam maxime mcruorabtlls nccdura pro sua ralioue
cxploratus est situs pedunculi communis iiop in ipso ángulo, sed in ejus
latere: queni quidem situm secundum per omnes ramilicationes stirps
semper conscrvat.
Solanum violaefolium. Cyma simpler, prot.igmate e prophyllis
duobus foliaceis maguitudine paullu diversis composito, quorum supe-
rius sterile, iaferius ramum floriferum iterum ramlficatum cmitiit. Re-
caulescentia videtur uulla; concaulescentia metapodii axis muterai cum
bypopodio ramuli axillaris,
Solanorum ex aculeatorum tribu quorundam ramificatio, nem-
pe: stcnandri, Gardneri, laniflori, polytriclii, hcxandri, robusti, stag-
nalis, aciculnris, thomasiaefolü, paniculati, grandiflori, pellicei, sub-
scnndentls, rufl, niegalonycis, Soüñciili, cordlfolii, surinaraensis, Pop-
pigiani, pauciflorl, oehroncuri, mlcracanthl, paratycnsls, oocarpi,
Lycopersici?. Folia plerumque terna (an prophylla?) inflorcscentiam
prnecedunt, quorum superius solum fcrlQo s. d. rceaulcsceutiani patitu
r, vix vero usquc ad primum folium rami axillaris extensam. Con-
caulesccutia quoque usque ad diversas coalitloois gradus occurrit. Ilinc
indo nceidit ut folia ioflorcsccntiara praecedentia numero indeflnlto, in
diversis speciniinibus v.ario, nuuc plura siat tcrnis, nunc pauciora, qua
ratione haec tribus iuter Infiorescenlias terminates IV. B. referenda
sit. Eodem modo in Solano paniculalo ct grandifloro ramus inflores-
centlam Icrminalcm praeccdens modo post uuicum folium, modo post
3 — 5 iu inflorescentiam ablt. Solani nellei inflorescentia plurimiOorg
componitur dichaslis icrminalibus (in ramulis basi foliatis, summis uni-
foliatis) quae post partltioaem primi ordinis in cincinnos transeutt.
Solanum nematopus simili modo ramos spargens cxcelllt tenui-
tata enormi pedunculi exstelechìci quasi filiformis et cum ramulo axll-
lari coalcsccutis (concaulesceotin).
Lycium. Cyniiic per racemum in foliorum axillis distrlbutae, plerumque
pauci- ct uni-florae, inde quasi ad Ceslrum transiens. Nec re-
eaulescentia nec concaulescentia obtinet.
Inflorescentiae oftsciirae; Solanum Pseudoquina, capsicoides, Or-
bigny.anum, Schomburghii, aur.antiacum, macronema, dimidlntura; Wl-
tbcringia ScUoviana; Jaborosa; Ilimcrantbus.
qiii l)<anc terrani perscrutati sunt, pancitafem accedit
iiisiiper in noiaiidis locis natalibas locorinnque indole incuria,.
quam ego quidem nulJi illonmi vilio vertere velini,
quum probe sciam, quot qiiaiiti.sque laboribus,
aerumnis, animi corporisqne molesiiiis peregriiiatores
ibi conflictenfur. In hac re id praecipue doleo, b.
Sellovii, qui omnium Botaiiicorum diuii.s.sime in Brasilia
moratus, extensas illius lerrae regione.?, inde a
Soteropoli ad Boiiariam usque emeiisiis est, schedn-
las de specierum ab ipso collectaruin locis natalibus
aut plane interiisse, aut nimis fugitivo calamo conscriptas
pauca solummodo eaqne vix sufficientia edi-
cere; quo factum est, ut iu Shndtseri nostri Mouo-
24
ï i : : .