I ' ' , I
!Ȓ
ÌRF
- r ' i
í« .i
I ' J LI
I s
•hi^i 'i
I I I / T
1' ^
179 SCHIZAEACEAE : SCHIZAEA. 180
vel biserialia, parenchymal! adnata gerentes. SPORANGU I
subscssiiia, ovata, recia, vertice anmilo completo trans- '
verso praedila, longilndinaliter extrorsa (qunm sporangia
biserialiter disposila, series inlerna introrsa) dehiscenlia,
paleis stipala, margine laciniarnm revolnto conlinuo vix
veíala. SPOKAE oblongae vel reniformes, laeves vel lu~
berculatae.
RinzoiiU breve, ereclum vel horinzonlale, repens,
pilk artículatis dense obsitum. Frondes aut siipitifonnes,
lineares, indivisae, dioisae vel dicliotomae, triangulares,
semiteretes vel compressae, dense coriaceae: aut superne
lamina (labelliformi terminafae. Stipes pedalis
et ultra, quadrangularis, supra planus canaliculatus, subtus
convexus, apicem versus complanatus, düatatus marginatus,
fasciculv.m vasorum iereteni cra^sum centralem
includens. Lamina (labelliformis, aut indivisa, aut
bi-inulti(ida, aut ¡labelliformi-dichotoma, basi cuneata acuta,
coriacea, nitida. Lobi (s. laciniae) nunc cuneato-jlahel-
Uformes, apice grosse dentati vel longe cuspidati, nunc
anguste lineares. Nerìts hiedianus mine indicisus nunc
dichotomus; aut nervi ¡labellato-diciiotomi, utrinque elevali,
ramis in dentes marginales excurrentibus et ad apicem
in. segmenta fertìlia productis. LAciNhuc segmenforum
ferliliiim lineares, ohlusae vel subulatae, rectae veVfalcalae,
NERVO PRIMARIO (raiius utrinquB nervo secundario) instructae
, marginalae , supra margineque palejs taeniaeformibus
angustis, sporangia involucrantibus vestitae.
Specics hnjus generis in regione extralropica et intratropica
Asiae, Africae, isoyae Hollaudiae et Americae provenientes.
(Subgenus 1, ACnNOSTACm'S.)
Frondes lineares, Indivlsae, ad apicem in segmenta fertilia dJgiiato-plnnatlsecta
produclae. Sporangia quadriserialim disposila.
1. SCHIZAEA SUBTRLirGA MART, fronde gracili, simplicissima,
lineari, plana, ilesuosa, snbtriangulari, supra nerro
semitereti elevato perducta, margine snbincrassata plerumque
inflexa, sectione transversali semilunata, subtus subcanalicnlata;
segmentis fertilibus digitato - pinnatisectis ; laciniis in
quovis latere 2—5, confertis, erectis, linearibus, subilexuosis,
apice subulato-incurvis.
ScMzaea suhtrijuga Martins Icon. PI. Crypf. Brusii. 117 (in
indie. Schiz. subtrilobu). Kunze Farmkraut. 1. 239. tab. 98.
fig. 1. lìéusd. in Linnaea XXI (1848). 204.
Actinoslachys sublrijuga Presi Suppl Tent. Pierid. 73.
RHIZOMA tenue, horizontale, pllis dense obsiluni. FRO.SKEa pliirlmae
e i eodem rWzomate, caespitosae, erectae, 4—G poJJ. bngae, '/a
coriaceae, glaberrimoe, ollvaceo-vlrides, opacae, basi vix attenuatae fiiscae;
STEHILES apice atlenuato-siibulatae, FRRTILRS apice curvaloc, subtorUiosae,
vix ctleniiatae. LACLVIAK segmenlonim fertiliom 5—10 11 n. longae, V-I
l a t a e , supra et In margine paleis taeniae formi bus angiisds tortuosis subferniglnels
penucidis obsessae, siibtns convexiiisciilae glabrae. PILI rhlzomatis
cylindrlcl, constrlcto-articnlali, flavo-bninoel, snbpellucldi, e cellulis circiter
7 compositi; ceUulae sabaetiuilongae, termlnaJls praecedeutl vix loiigior
subulata. SPOKAXGIA subcjiiadriserlalla, breviler oraiia, anntilo 13-radiato
praedila. SPOBAE oblongae, albidae, fovea roluoda sigaatae, laeves.
nahilat in subaimim/ribus prov. ilo AUo Amaiona-i, e.y. ad Arara-
Coara et CupaH, mo'ntes in dUione Japurà : M.; in rkuiia Barra: R. Spruen
V. 80&; — in Gtiiaiin angìica: Rob. Schombiirt/k- it. 274.,- in Sur ina in ad
irunaiin putresceiiievi ¡>roj>e. riam Onde Reidimj iiuer Quarta et Poeiebanije:
Kegel n. 37S.
2. SCHlZiVEA PENNULA SWARTZ fronde valida, simplicissima,
lineari-triangulari, lateribus siibaoqualibus, concavis,
angulis acutis, scgmeutis fertilibus digitato-pinnatisectis ;
laciniis in quovis latere 4 - 6 , confertis, junioribus strictis,
adultioribus subfalcato-secuudis, flexiiosis, lineari-sublanceolatis,
basi attenualis, apice obtusinsculis iuvolutis.
Schizaea pemiula Swartz Syn. Fit. 150 et 359. Kunze in
Linnaea IX {1834). 19, XXI {1S48). 204.
Schizaea penicUlata Humh. et Bonpl in Wiìld. Bp. PI. V. 86.
Humi). Bonpl et Kunth Nov. Gen. I. 86.
Schizaea trilateralis Schhihr Krypt. Gewächse 137. tab. 136.
Hook, et Oreo. Icon. Fil I. tab. 54. Klotzsch in Linnaea XVIII
{1844). 528. Splitgerb. Enwn. Fil. Surinam, in Hoev. et Vriese
Tydschrift 1840. 433.
Acrostichum pennuta Poir. Enc. Suppl L 125.
Actinostachys pemwla Hook. Gen. Fil tab. Ill, a. Presi
Suppl Pierid. 73.
Aciinostachys trilatei-aUs J. Smith in Hook. Lond. Journ.
I 202.
RiiizoMA validam, Lorlzonlale, pills dense obsllum. FnoNDKS plarlmae
ex eodem rhizomale caespitosae, erectae. 9-poll, usuile pedales et ultra,
1 liii. latue, coriaceae, glaberrimae, laete virides, nllidae, basin versus
sensim attenuatae sabrubigiuosae 5 STERILKS apice parnni attenuatae, acutae ;
FKRTILKS apice brevlter attenuatae, tortuosac, curvalae. LACIXIAK segmeatorum
fertillam 9—13 lln. longae, supra et In margine paJeaceae, subtus
convesiusciOae, glabrae. FALKAS taenlaefonnes, tortuosae, fuscldulne, pellucidae.
PILI rhlzomatis cylindrlcl, validi, coustrlcto-artlculall, fusci, Impellucidl,
e cellulis circiter 7 compositi; ceihUae üiferlores breves, subaeqtiUongae,
lenulnalls praecedenii duplo longior curvata subulata. SPORANGIA
quadrlserlalla, oblongo-ovata, amuüo 13-radiato praedila. SPOBAK
oblongae, albae, laeves.
Habitat in turfosis prope Rio de Janeiro : Beyrich , Schon, Sellov\
auussen, Pohl; in Porto d'Es/rella: SeUoio; in sylvis proi\ Sebajstianopolitanae,
locis aitis aridioribns : Langxdor/f; in patudosis SOTa da
Braca: Mar/. Herb. Fl. Brasil. 7i. ¡90; in campiti ad Arura-Coara et in
adscensti ejusdem montis, in locis ajmcis, siccis, saxo.'iis: ÒI. ; in vicinia
Barra, prov. do Alto Amazonas: R. Spruce n. 866; in arenosis
madidis camporum ad CoUares ad ostirm fluvi/nis Amazonuin : Poeppig ;
— ad ripas ¡Uiminis Myri (Rio J\'egro') inter Sun Carlos et Tomo : Jlumboìd
et Bonplund; in Guiana anglica: Rich. Schomburgk n. 143; in
Guiana batata: nostmann n.566, Kapplei- n.J74S, Wvllschlaege! n. 1202,
Keyel n. 452.
SECT. 2.
(Subgenus 2. EUSCIIIZAEA.)
Frondes lineares dlvlsae vel dicliotomae, ad apicem Iti segmenta ferlllla
pectlnalo-plniiatisecla productae. Sporangia blserialller disposila.
3. SCmZAEA INCtJRYATA Scuiiunn fronde gracili, lineari,
supra profunde canalìculata, angulis obtusis, subtus
convexa (statu sicco marginata), superne ad medium usque
fere bifida; lacimü itcrum'infra medium nsque bifidis, segmentis
fertilibus rectis s. incurvatis, peetinato-pinnatipartitis;
laciniis in quovis latere 15—25, confertis, secundis, palenticurvatis,
lincaribns, apice rotundatis.
Schizaea incurvala Schkuhr Krypt. Gewächse 138. lab. 137.
Besv. Prodr. FU. in Ann. Soc. Linn, de Paris VI. 202. Kunze
in Linnaea XXI {1848). 204.
181 SCfflZAEACEAE: SCHIZAEA. 182
Schizaea bißda Meyer Pì-imit. Flor. Essequebens. 292 {excl
syn.). Kunze in Linnaea IX {1834). 19 {excl syn. Willd.).
SpUigerb. Envm. Fil Surinam, in Hoev. et Vriese Tydschrift 1840.
46 {excl syn. Swartz, Willd.).
Schizaea bifida ß. incui^aUt Pi-esl Suppl Tent. Pierid. 75.
RHI/OMA repens, pllls dense obsitum. FnovuKs caespitosae 6 — 9 poìl.
longae, Vi coriaceae, superne glaberrimae, laete vlridcs, nltidae,
basi» versii.s nlgro-brunneae et sparse pilosae; STKRII,KS apice attenuatae
subcurvQKie vel subulatae; FKiiriLKa apice non attenuatae subcurvatae, Interdum
lorluosae. «KOMKNTA FKIXTILIA 6—9 lln. longa, eortim rhachis subtus
prominens, plana snlcato glabro. LACI.VIAK 1 —L'/A Un. longae, supra et in
margine pulels taeniaefornilbus tortuosis pallide straminels valde pcliiicidis
obsessae, subtus subplnnae gìalnae. PILI rhlzomatis et In basi froiidls validi,
constricto-arliciilaU, dllule flavido-bniunei, pellucidi, e celiulls circiter -1 compositi;
cellulae ellipUcae, perlongae, lerminalis longissima, aplcem versus attenuala
magis Milnusve subulata. SI'OHAXOIA biserlalla, oblongo-ovata, annulo 19-
radlato praedila, SPORAK oblongae, subrenifomes, verniculosae, ilavescentes.
Habitat in vicinia Barra, prov. do Alto Amazona-^ : R. Spruce
71. 868; in arenosi.-,- ìnadidis camporum (Cavipiiias^ ad Collarei et ad
o.ftia flnvil Amaz07iiiin, prov. Para^nsis : Poeppig ; — in arenosis Surinam/
prope Joden-Savanua: Weigelt, Splitgerber, Jlo-umann et Kappler
71, 623, Wulh-Chlaegel ii. 1203. Kegel n. 1077; in E.^seqnebo arenosis
infra rirvm Arowabishkreek : Rodachied; — in Gniana anglica: Sclmnburijk
n. 274.
OBSKKVATIO I. Beat. Sclikuhr in suo opere merito jiKrypi. Gewächse"
p. 138, per errorem dlcit: „Das unterste Ende des Laubes 1st mit bandartigen
Franzen (a) hekleldel", e contrario pars inferior froiidis pllls perspicue
arllculatls inslructa est. Fig. a paleo in toeniiiefonnem segmenti fertiiis
demonstral.
OBSKRVATto II. Schizaea bifi^la Swartz pianta Auslraliensis cui b. Presi
plan tarn nostrani quasi varlelalem addidll, species diversa est.
4. SCHIZ.ÌEA POEPPIGIÄNA J. W. SxmiM fronde superne
ilabelliformi-dichotoma; laciniis sterilibus erecto-patentibus,
dense compositis, auguste linearibus compressis, supra
canalicnlatis late marginatis, marginibus acutis, apicem versus
revolutis, subtus convexiusculis, medio nervo elevato perductis,
utrinque inprimis subtus et apicem versus muriculatis, muricibus
ininutissiinis acutis albidis ; stipite quadrangulari, robusto,
supra leviter canaliculato, ad apicem plano marginato, subtus
convexo, basin versus flexuoso nigro-brunneo, piloso.
Schizaea dichoioma Kunze in Limìaea IX (1834). 19 (excl
syn.). Presi Suppl Tent. Pierid. 75 (quoad pìantam Pocppigianam
et Schomburgkianam). Klotzsch in Linnaea XVIII (1844). 528.
RIIIZOMA breve, erectum, pilis articulatis (oculo nudo)
pallide ferrugineis densissime obsitum, radiculis perlongis subsimplicibns
gracilibus longe pilosis. STIPES 6—9 poll, longus,
diametrum —1 Un. attingens. LAMINA frondis (i. e. pars
superior divisa) 2—5 poli, lata, circiter 3 poll, alta, coriacea,
glabra, obscure viridis nitida; LACINUE ultimae 9—14 Un. lou-
— liitae. PN.I rhizomatis cylinilrici, vaUdi, snbconslricto
articulati, straminei, pellucidi, ad articulaliones
brunnescentes, e cellulis 4—6 compositi, cellulae iufunae breves,
reliquae perlongae subeUiplicao, tenninalis apice acuta
plenunquc uncinata. PILI slipitis cylindrici, ccllulac perlongae,
tenninalis, acicularis.
Habitat in montibii.!! Canuku Oniaiiae anifììcae : Rich. Schomburgk
(Jlerb. Reij. Berci, n. 1189); ad Yentaiiilìa de Ca.tsapilto Penwiae : Poeppig.
Probabilitcr in coufinilms etiam Brasiliae provinciis reperitur.
ODSKKVATIO. MIUl persua.sum est, plantiuu americnnoin, inprimis a Cel.
Poeppiyio in Peruvia, dein u Cel. Ricli. Schomburgkio in Guiana anglica
lectam, pro Schizaea dichotoma Willd. habltani, ab ea segregandam cs.se
Non dubito, quin dis<(iiisltlones accurallores deinonslrent, Sch. dichotonuivi
coniplurcs species comprehetidere, nam certe pianta novoliollandica alla
species quam pianta inascareiiiensis est. Hujns speclel vidi solas tre
frondes steriles, a V, C. Rlcli Schomburffiào lectas, In Herb. Reg. Berol.
sub Nr. 1189 usservalas, quae a frondlbus speciuiiuum novohollandlcoruni,
africanonun asiatlcorumque dlfferuiil: Jacinils magis condensatis, densius
dislincliusque muriculatis, magis nitentlbus, densius coriaceis; pilis rhizomatis
deusioribus, pallidlus ferrugineis, minus robustls.
B, Kunze (cf. Linnaea IX [1834]. p. 19) de excmpiaribus a V. C. Poepplglo
In Penivi« lectis, quae — id quod doleo — non comparare, itaque
frondem fcrtllem non descrlbere potui, scrlpsit : ,,Piatila, antea, quantum
quidem mihi Innotult, nondum in Americo leda, ah auslroll differre non
vldetur, nisi mluutle. Frondes duae steriles 5-polllc«res nascuntur e caudlce
tuberoso pisi magnitudine, supra nifo-paleaceo, subtus in processum verticalem
fusirorniem elougato, ubivls longe fibroso, fibrls pilosis. Dlvisurae
frondis sterilis '/j—Va il"eas lalae. Frons fertilis, a rhizomafe soluta, 8-
pollicaris, ad C'/a poUlces simplex, dein dichotoma, appendicibus 22, qiiaevis
jugis 7—8, juniorihus strictis, adultioribus curvatis. Spicae incurvatae,
margine crinitae. Reliqua, qualia Grevillei icon optima eihibet."
(Subgenus 3. LOPUlDlüM.)
Frondes lamina flabelilformi aut indivisa, aut bi-muliilìda, aut dichntomo-
Qabellata terminatae. Nen'i dlchotomi-flabeliati, in dentes laminae excurrentes
et ad aplcem in segmenta fertOia pectinato-pinnatisecta productu Sporaugia
biserialiter disposUa.
5. SCI-UZAEA SPECTABILIS MART, lamina frondis siinplicissima,
indivisa, flabelUformi-scmiorbiculari^ basi in stipitem
decurrente breviter cuneata, praeterea rectilinea, margine
repanda obtuse-inaequaliter-dentata, dentibns Iriangularibus,
apice involutis.
Tabu/a nostra XIV.
Schizaea spectabilis Martius Icon. Plan. Crypt. Brasil 117.
Lophidium spectahile Presi Suppl Tent. Pierid. 76.
Rhizoma et basis stipitis ignota sunt. STIPES (incompletus)
Iped. longus, diametrum Hin. superans. LAMINA fi-ondis ö'/z
poll, alta, il poU. lata, dense coriacea, pulchre viridis, in
pagina inferiore nitida. NERVI satis remoli, flabeüato-dichotomi,
in dentes excurrentes, supra ubique, subtus basi solummodo
elevati.
Htjjus speclel, ut vldetur rarissimae, frons sterills, in Herbario Reg.
Monacensi asservata, solnnunodo noia est. Speeles inter omnes congenerea
maxima et lamina indivisa insiguis.
Habitat in spins vinbrosis regionum flario Ja pura conterminar um : M.
6. SCHIZAEA PAGIFICANS MART. lamina frondis semiorbiculari
vel semilunari, medio ad basin usque bipartita
in lobos duos aeqnales; lobis basi cuneatis, margine interiore
subborizontaUter abscisis superne imbricatis, exteriore
semicordatis, apice repandis et in lobulis inaequalibus fissis
dentatisquc, dentibus triangularibus subulatis; segmentis fertilibus
pinnatisectis glabris; laciniis in quovis latere 4—5 linearibus
rectis erecto-patenlibus.
Schizaea pacificans Marl. Icon. PI. Crypt. Brasil. 116. tab.
56. fig. 1.
Lophidium pacificans Presi Suppl Tenl. Pierid. 77.
El rhizoma et pars Inferior slipitis in speclmine unico adirne noto desunt.
STIPES incompletus circiter 1 ped. longus, diamelnim 1 lln. attingens
subquadrangularis tortuostis, supra canaliculatus augulls acutis, aplcem versus