X
ne. Ita ceteris curls initio folutus, huicuni vacans, facile docuit Venetiisquo-
que tutilfimum efl’e Mufis domicilium. Legere iile ad multam diem, adnota-
re, excerpere, medirari, fcribere, demum nihil reliqui face re, quod ad ex-
plendam quafi fitim dodrinaepertineret. Nequeinterim omittere officia vita:;
amicitias partim inire, partim colere, modo coram, modo per litteras; uti
optimi cujusque confuetudine. At ubi animus eflet a contentione relaxandus ,
ne omni videretur indixifte bellum voluptati, non alea, non conviviis & fpe-
dacufis deledari, fed aucupio, venatione, pifcatu. Elegans etiain ejus carmen
de pifcatione mugilum eft in manibus . Lufitabat enim non raro verfibus
cum amicis, & poetica ftudia, qua: maxime in earn attatem convenient, ut
trat ingenio facili & copiofo, identidemrecolebat. Oratoria vero haud legnius
tradavit ; nam fcripfit Antilogias in eas Declamariones , quae circumferun-
tur Quintiliani nomine, eodem fere ftyio; non quod optimum duceret, fed
quod inefte in re videretur imitationis qusdam gratia. Jam cum intelligeret
palitiorea litteras, quibus totum fe dederat, aliis quibusdam finibus contineri,
nihil potiux habuit, quam ut lautam optimorum librorum fupelledilem com-
pararet, quod illi & a pecunia fatis parato, & in hujusmodi urbe pronum fuit.
Quare delegit exomni genere nitidiflimos &probatiflimos, His inftrudus pra:-
fidiis hiftoriam, omnemque antiquitatis rationem perluftravit: cumque alio-
rum res geftas cognofceret, turpe rants, ft fuorum fada civium neglexiffet,
Venetos hiflorieos non modo legit, fed quae occurrerent legenti memoria di-
gna, eorum epitomen confecit. Quippehoc illi folemne fuit, utquemcumque
haberet librum prae manibus, ft quid e re videretur, referret in adverfaria ;
quo ex genere incredibile memoratu eft, quam multa, quam varia, quam
erudita labore improbo congeflerit. Ne quid porro deelfet ad fummam anti-
quitatix eognitionem, numismatum ftudium, multiplex & reconditum eft ag-
greflus, quo multas intelligebat politioris litteraturae partes illuftrari . Hac in
provincia quo ardore animi lit verfatus, turn eft cognitum, cum feriem edi-
dit Auguftorum: cujus operis ordine, deleftu, eruditione f a (ft um eft, ut qut
ubique elfcnt harum rerum ftudiofi, non alio magiftro uterentur: quern vi-
vens frudum vigiliarum merito cepit multa maximum . Tam honorifico de
fe judicio turn apud Italos, turn apud Transalpinos mirifice excitatus, nun-
quam fibi ab arena difcedendum putavtt: nnmmorum ope ( nam horum fatis
magnam vim collegerat ) Veterum Oratorum lucem attulitorationibus, quas
etiam inltalicum fermonem nitide & eleganter convert« r denique, quamdiu
vixit, rei nummariae peritifftmus habitus interpres Joanni Dominico Theupo-
lo Veneto Senator! , joanni Poleno, Gisberta Cupero, Catherino Zeno, &
dodiflimo. cuique identidem confulenti fatisfecit. Hxc agitantem familiar, ex
qua unus fupererat, cura incellit, onus quidem grave litterato homini , fed
minime detredandum viro bono. Uxorem duxit LauramSandoriam, egregia
non modo forma, fed innocentia & virtute, ex ea domo, qua: praster generis'
vetuftatem , prteftantiflimi etiam Medici Sandorii fama eft nobilitata .
Plures ex ea liberos fufcepit : in quibus inftituendis fummo eft ufus conlilio
& diligentia; uc qui duo> funt e maribus fuperftites , Francifcus & Romual-
dus, humanitate , fide , bonarum artium ftudio paterna: glorias optime ref-
pöndeant. Rem vero familiärem ita adminiftravit, quod paucis contigit lit-
teratis, ut diligentiflimus paterfamilias haberetur , quo fadum eft , nihil ut
unquam
* 1
unquam ad vita: elegantiam & familiar fplendorem defideratum lit , & vil-
lam magnifiée exftruendam fufceperit , & acceptum auxerit a majonbus pa-
trunonium. Neque vero cum domeftica; cura: aliae fuper alias ingruerent ,
a fumma ftudiorum contentione unquam eft revocatus . Magna erat parlimo-
nia temporis, qua res natura diflimiles ratione atque ordine concmavit. Qus-
re five nodu, five interdiu, quidquid erat otii, in litteras conferebat, qua-
rum cum tot genera incredibili mentis acie fit'complexus, haud *c>° a.n u "
lum fuerit naturali hiftoria & Botanica jucundius. Diffufum lane ltudiura ,
eruditum, nec minus varium , quam ipfa natura. Neque in eo tarnen iatis
habuit, fi optimis libris ac tabulis uteretur ; fed & hortum mftruxit Tourne-
fortii methodo confirum ; & omnigena foffilium , lapidum , teftaceorum , oc
ejusmodi rerum copia Mufeum adornavit. Hasc & voluptatem augebant, cc
cognofcendi cupiditatem . Qui locus cumque admonere videretur , naturara
conremplabatur defixis oculis animoque. Rimari herum ac læpius inletta lingula,
nova quardam obfervare; turn herbarum ac ftirpium genera alialubin-
de atque alia modo Venetas circa paludes, modo peregre fcrutan ; multa un-
dique eomportare in fuos hortos, quæ fuis manibus fereret, coleretque. Cujus
induftriæ frudus in ceteros etiam naturalium rerum ftudiofos nonmhil
redundavit . Nam & luculentam epiftolam ad Antomum Val lsnerium cla-
riflimum virum fcripfit adolefcens de liliorumCantharide; & elegantiflirnum
poema reliquit de Bombyceî in quo nullus dubito, quin Hieronymum Vidam
eodem in argumento ftili nitore & venuftate fit aflecutus , rerum eruditione
& novitate luperarit. Haec ille ferio, & ex vitae inftftuto, Animi verocauf-
fa , fi quid erat fubcefivi tempöris , aut horto colendo dabat , aut tabrilia
tradabat ( quippe ad has etiam artes mirifice mgemum finxit ) aut cum do-
diflimis amicis, qui ad eum ventitarent, loqui comiter & jucunde lolebat;
nihil enim fandius illi fuit eruditorum hominum amicitus, eorum inprimis,
qui rei herbariæ ftudio ducerentur, quo ex ordine Joannem Jacobum Scheu,
chzerum inter Helvetios , e noftris Julium Pontederam maxime coluit: cujus
confuetudine utebätur, cum Patavium ( nam & in ea urbe sedes haben:
Pataroli pro dignitate ac fortunis ) fere quotannis commigraret. Quamquam
& dodiffimum quemque e Patavina Academia fumma bcnevolentia elt corn-
plexus, & qui ubique florerent doHrin* fama, eos fit» devmxit , l hi.ippum
a Turre, Juftum Fontaninum, Antonium Malidbechium, Michaelem Ange-
lum Fardellam, Antoninum Mongitorem, Scipionem Maffeium, Apoltolum
Zenum: Schuvartium praeterea, Menckemum, Montfaucomum , Tournemi-
num. Neque fecius ipfe colebatur: ac nemo fere ex omm Italia ac Transal-
pinis provinciis litteratns vir Venetias appulit, quin Pataroli convemendi au-
diendique fuerit cupidiffimus. Ita ille qua domelhcis euris > qua htterarus, la-
boris patientiflimus, cibi fomnique pàrciflimus «rateni agnabat ; ufus
plerumque valetudine: nifi quod extrenio tempore morbus ghlcens obfcurior
medicorum confilia elufit, ac veluti ex infi&is~m tabem erup.r ; qua conféras
deceffit vii. Cal. Decemb. anno mdccxxvii. Sepultus elt in Æue b. Martha*
in majorum fuorum monumentis : ejufque interitum fui cives mcerore & ludu
funt profecuti; naturæ enim non fatis diuvixerat, etfi gloria: laus > Quanquam
Laurentii vita ejusmodi fuit , ut mors tempeftiva ne fumma quidem futur* b 2 fuerit