
In de kali P e t o en g (res. Djembcr) werd een verkenning verricht
voor den bouw van een nieuwen waarnemingspost.
De bü de posten in het jaar 1928 verkregen waarnemingen werden uitgewerkt
en gepubliceerd in de, jaarlijks verschijnende, statistiek van water-
waarnemingen.
In de maand Maart werden bij het WKW Kratjak bij Buitenzorg eenige
chemische afvoermetingen verricht voor de jjking van het meetschot in het
turbine-afvoerkanaal ten behoeve van rendementsmetingen aan de turbines.
In de toevoerleidingen van dit werk werden debietpeilschalen opgesteld, waarop
de bij de waterstanden behoorende debieten direct zijn af te lezen.
In 1929 werden in totaal 348 watermetingen verricht, waarvan 3 zijn
geschied ten behoeve van derden. Het aantal peilschaalcontroles bedroeg 354.
Buitengewesten.
Tijdens den hierboven onder A vermelden verkenningstocht op Sumatra
werden de volgende 4 nieuwe waarnemingsposten opgericht:
een post met een registreerend instrument in’de B a t a n g Me r a n g i n
bij Loeboekpakoe (o.a. Korintji);
een gewone 'peilschaal dn de D a n o Ko r i n t j i ' (».«. Korintji);
een registrëerende peilschaal in de Ke t a h o e n-r i v i e r bij het lands-
waterkraehtwerk Tes;
een gewone peilschaal in het me e r van Tes (o.a. Lebong).
Het totaal aantal waarnemingsposten op Sumatra bedroeg aan het einde
van het jaar 11, waarvan 9 zijn toegerust met registreerende'instrumenten.
Op genoemden, tocht werden in totaal 15 watermetingen verricht, waarvan
een voor derden in de V a i L a 1 aan.
Het aantal waarnemingsposten op Celebes bleef ongewijzigd op 10, waarvan
4 met registreerende instrumenten. De Mamasapost, eigendom van de
N. V. Stikstof syndicaat, bleef in beheer bij den dienst.
Debietmetingen of peilschaalcontroles werden in dit gebied niet verricht.
C. ALGEMEEN.
Java.
Het jaar 1929 kenmerkte zich door een langdurige periode van droogte,
welke reeds begin April intrad en duurde tot November in West-Java en tot
December in Oost-Java. Tengevolge hiervan daalden de debieten in verschillende
rivieren tot een buitengewoon laag peil.
Buitengewesten.
De voorgekomen waterstanden zjjn, over het geheele jaar genomen, normaal
te noemen.
De grootste verschillen in waterstand in de meren op Sumatra en Celebes
w a r e n d e v o lg e n d e :
T o b a m e e r
P o s o m e e r
M a t a n o m e e r
T o w o e t i m e e r
69 cm, hoogste stand Mei
174 cm, „ „ Jan.
109 cm, „ „ Jan.
115 cm, „ „ Jan.
laagste stand October;
„ „ April;
„ „ Juli;
„ „ April.
§ 2. VOORBEREIDING VAN LANDSWATERKRACHTWERKEN.
ELECTRICITEITVOORZIENINGEN DOOR HET LAND
EN DOOR PARTICULIEREN.
A. PROVINCIE MIDDEN-JAVA.
a. Be waterkrachten van de kali Toentang.
De technisch-economische onderzoekingen voor de stichting van een water-
krachtbedrjjf ten behoeve van de uitbreiding der electriciteitvoorziening in
Midden-Java werden voortgezet.
Hierbij is gebleken, dat de ontginning van het totale, nog beschikbare
waterkrachtvermogen van de T o e n t a n g r i v i e r zoowel uit technische,
als ook uit economische overwegingen het voordeeligst kan geschieden door
den bouw van 3 werken aan den rechter oever.
Daarvan zal het hoogst gelegen werk T o j ó g i r i (vroeger aangeduid
met den naam Toentang) het verval benutten van de schotbalkstuw der
Irrigatie bij Toentang tot aan den watervang van het bestaande werk
Soesoekan der Aniem.
In de twee lager gelegen werken A d j a r a n en Timo zal het
totale verval vanaf' de Aniemcentrale, tot aan den voet van den waterval
bij Timokerep worden benut. Deze beide werken komen dus in de plaats
van het vroeger onderzochte, op den linker oever gelegen werk Tapen.
Hoewel de totale lengte der tracés van de toevoer- en de buisleidingen
dezer beide werken ruim 1 km grooter is dan die van het werk Tapen,
zullen — tengevolge van de veel gunstiger geologische gesteldheid van
het terrein aan den rechter, zuidelijken oever — de totale aanlegkosten bij
volledigen uitbouw niet hooger zijn dan die van het werk Tapen.
Bovendien zal bij deze oplossing een betere aanpassing van de capaciteit
der werken aan een geleidelijk toenemende energiebehoefte kunnen
worden bereikt dan met het werk Tapen mogeiijk zoude zijn, zoodat in de
eerste stadia van ontginning met minder kapitaal zal kunnen worden volstaan
en daardoor lagere stroomprijzen zullen kunnen worden verkregen.
Om bovengenoemde redenen en in verband met de mogelijkheid het
waterkrachtbedrijf op kleiner schaal te moeten beginnen en zich dan gelei