6 H O R T U S
incifum vel limo certo obducunt, vel foliis V ètti-Tdli,vt\ corticis
exterioris viridi rafura idque ad obturandum cavernulas in cufoi-
defitas, ne per eas liquor Suri ex furculis, qui intra capfam funt,
exftillans,intra ipfam capfam fe effundat:capfam quoque vinciunt
in incifura cum cortice qui à ramis foliaceis detraéius eft ad impe-
diendum ne rumpatur itSAdamma autem feu capfâ cufpide primum
incifo poft quinque dies dat Suri, eftque is liquor qui primùm ex-
ftillat colore rubefcente; bisdediemaneScvefperiexcommuni
ufu ollas cum Suri detrahunt; cùm tribus vicibus, etiam meridie;
ollæpriufquam appenduntur, primum bene terfæ funt ac abomni
liquorc expurgatæ,quoties autem appenduntur,cufpis inciditur 8c
prædi&o modo oblinitur,ac infuper e5Wamma in quatuor partibus
proximè ad oras,non verb in ipfis oris,neque in medio inter duas
oras pulfatur cum ofTe butyro repleto,fit autem ilia pulfatio,ne liquor
intercipiatur ac hæreat,fed faciliùs ac liberiùs,atque adeoco-
piofiùs manetdiquor hic Suri didtus, qui medio die detrahitur in
ôllis mane appends, dulcis eft, quivefperâfubacidus, alterodie
acefcens, tertio autem die liquor dulcis acidus redditur,fuam dul-
cedinem prorfus amittensfliquor qu i ex arbore tenera educitur minus
fortis ac vegetus efl: quàm qui ex arbore grandiori 8c vetuftio-
ri, minufque fpirituofus, adeo ut minus vini ardentis per diftilla-
tionem exhibeat, odorcmque terræ in qua nafcitur etiam fpirans;
liquor quem arbores valde vetuftæ dant, minori copia emanat 8c
dulcior eft ac magis inebrians; vinum ardens ex hoc liquorepoft-
quamunodieinollisdetra&isfervatusefl, diftillando extranitur
additis nonnullis guttulis olei defoco^ut acetum ex eo conficiant,
ollas in quibus exceptus eft,in calce per quindecim dies imponunt,
quo ad fermentationem vehementem excitatus multam fpumam
ebulliendo ac in fundum ollæ materiam albicantem, quæ coloris
cinerei eft,demittendo,mutatur in acetum;Saccharum autem Iagra
dièhim ex eo liquore hoc modo conficitur;ollisquaS(L>W4»Mw ar-
boris appendunt,indunt momentum calcis quantum fliflScit ad liquorem
inftillatum rubedine tingendum, nam fi calx fuperflua fit
liquor eft magis albicans 8c la&eus colore calcis, fi minus calcis
additum,liquor ex fuo colore albicat,dein hune liquorem Suriitx
cum calce fufficienter imbutum 8c permixtum coquunt, conti-
nub eum cum cochleari movendo donee infpifletur, habeturque
turn faccharum rubrummotandum verb ex liquored«« inftillato,
cui minus calcis datum eft, non poffè faccharum confici, fi verb
plus calcis ei datum fit, adeo ut in fundo impermixta refideat ad
faccharum conficiendum refiduum calcis primum elfe demen-
dum; in confeâdone facchari feu Ugroe albicantis hoc inluper ob-
M A L A B A R I C U S. 7
fervatur quod liquorem Suri cum calce permixtum in ollas diver-
fas ad feparationem calcis transfundant, mutando ter ollas, ut fi
mane detra&us fit, medio die calce quæ in ftmdo fubfeditrelidtà,
in novam ollam infunditur, atque ita altera vice horafecunda,
ac velpera rurfus in novam ollam refufa coquitur.
Hæc arbor valde ferax eft, præcipue quæ in locis falfis ac proximè
ad mare nafcitur, quæ in montofisprovenit minus ferax eft,ac
fructus feu Cocos minores dat,quorum aqua faporis eft minus dulcis
ac minus grati, liquorem Suri minori quoque copia fundit,qui ta-
men fortior eft ; à vigefimo quinto ad trigefimum ætatis annum
vigore eft fummo, frudus feu Cocos abundantiores 8t grandiores
uti 8c capfas feu Mammas in quibus inclufi funt majores produ-
cens, ac liquorem Suri uberius fundens, ab eo tempore quo fru-
èlus dat, maturis deciduis novos femper dat fruètus, licet cùm
longævæ ætatis fit, minori copia 8c forma minores; liquor Suri,
quem vetuftior dat, minori quoque copia exftillat ; verùm dulcior
8c fortior eft; centum annos ordinarie durât in vita; cùm
languet ac morti proxima eft, rami omnes foliofi flavefeentes ac
velut adufti confpiciuntur.
Obfervatum eft de hac arbore eam tertio poft fàtionem anno
ramis,qui in juftam magnitudinem excrevére,veftitam elfe,atque
ab eo tempore ramos incipere decidere, funtque turn rami ad left
quihominis vel etiam duorum altitudinem furredi, 8c caudexqui
ramis in totum circumveftitus ac obtenus eft non major quàm al-
titudine unius cubiti, craflitie autem unum pedem æquansrfingu-
lis menfibus ordinarie unus ramus novus prodit,veteribusinterea
deciduis,eftque tempore æflivo lapfiis ramorum frequentior quàm
pluviofo, {patio trium menfium rami in juftam magnitudinem
excrefcunt, puta qui poft tertium annum à fatione in arbore provenant;
anteexortum capfarum fexisSAdammarum frudtiferarum
rami majore longitudine funt quàm poft, in arbore grandi ordinarie
viginti odo rami plus minus confpiciuntur; capias cum fuis
fruciibus quandoque tertio à fatione anno, vel quinto, vel oèta-
vo, veldecimo producunt, prout terra magis vel minus bona eft :
capfæ infra fingulos feptem ramos qui è fummitate arboris pro-
deunt, proveniunt fpatio trium menfium in fuam juftam magnitudinem
©xcrelcentes,fefeque decimo quinto die poft aperientes;
flores quinto vel fexto die poft capfarum aperturam decidunt; in
arbore ordinarièfuntduodecim falciæ Çocorum, unafalcia fert Cocos
Siccosdiétos: ‘Bardttu-T'enga, feu Cotta-Tenga-, altera fruétus ma-
turos diclos Talupèn-Te'^,qui carne magis dura funt quam t5\da-
ninga, minus verb quam Tenga-, tertia fruètus immaturos, dieftos
B 2 Belacà