4 H O R T U s
poris intervallumaugefcitexpetitain eduliis,primum tenera 8c albicans
ac fubcoerulea, fapore dulci ac grato, minime verb oleofo,
dein albicans ac magis magifque indurefcens,cum dura fapore nu-
cis,ac quo vetuftior feu durior faporis magis oleofi,contrita ac tufa
ladeum liquorem, qui 8c fapore ladis eft,fed nonnihiloleofi fun-
dens; cum vetuftiflimaeft maxime oleofa ac ex oleo coerulefcens>
odorem fortem oleofum, qui ingratus eft,lpirans;pro diverfame-
dullx confiftentia Fruclus variis nominibus funt donati,cumea tenera
eft 8c Iadi fimilis ac mollis,dicitur Malabaribus Corumba,cum
completa eft 8c non magis augetur, Elam, Lufitanis Lania; cum
nonnihil dura eftMalab. ut 8c Lufitanis: tCMalinga;cum dura eft,
Tenga, Lufitanis Co quo, cum adhuc durior, Barettu-Fenga, ac cum
maxime dura, Cdtta-Fenga, Lufitanis Coco Sicco. Quodadaquam,
quce eft intra cavitatem, hxc in frudu tenero Car^ dido eft pri-
mum fubaftringens, fubfalfa 8c fubacida, minus vero dulcis, dein
quo frudus vetuftior fit, magis 8c magis dulcefcens;in frudu ve-
tufto, ut Barettu-Tmga, fimul valde dulcis Sc falfa, ante medulla:
proventum clara 8c valde limpida eft inftar aqua:; medulla autem
proveniente turbida feu minus limpida 8c pallide albicans,ex frudu
£V/V», qui omni fua aqua jam repletus eft, fado angufto fora-
minulo per operculum.magna vi radiatim exfilit, minus verb ex
frudu, qui medulla repletus eft,ut Corumbafcu. Lania-,aqua intEMa-
ninga id proprium habet, quod ut liquor, didusiTm, fermentatio-
nead oculum notabili cietur,cum medulla dura eft in frudu exfic-
cari incipit,in ollam infufa 8c aeri expofita faporemdulcem illico
amittit &: fubacida redditur, idque ocyus ft vento moveatur, fine
ulla tamen fermentatione.quin 8c aquafrudussfL/aningahoc mo-
do omnem fuam fermentationem amittit. Quod ad operimentum
aquam ac mfedullam continens, illud primum tenerum, eftque in
frudu Corumba adhuc molle 8c efculentum ac fapore nucis juglan-
dis, illud calce illitum primum flavefcit, dein viridi-fufco colore
tingitur, quo vetuftior fit frudtus ac medulla durior ctiam magis
indurefcit, ac cum maxima duritie eft, fecftioniminus pervium,
eftqueexterius tribus futuris eminentibus in longum ftriatum, ac
in parte inferioriinter futuras tribus oculis claufis donatum, quorum
unuslatior 8c minus durus eft,inter futuras,quslatiusdiftant,
fitus, aurificibus ob ferventem flammam, quamexhibet, inufu-
Cortex exterior operimentum obducensinexteriorifuperficie
primum eft albicans, ut in frudtibus de Coquinhos cum tenerrimi
funt, dein viridefcens, ac cum majori tetate ex viridi flavefcens,
cum autem fructus vetuftior eft ac exficcari incipit,eftque tandem
ficcus cinereo-fufcus,8c primum quidem mollis ac tenuis eft,dein
conftans
conftans intus carne denfa,albicante 8c molli,quæ in Lania tenera
adhuc mollis 8c fecfionx facile pervia eft,ac calce illita flavo colore
tingitur, poft magis 8c magis indurefcens intus in carne plurimis
lignofis ac ftupeis filamentis ad funiculos conficiendos idoneis
quæ operimento lignofoexterius ar6lè adhærent, eft intertextus.
Quod adformam externam, h ifru&uscùm tenerrimi, rotundi
funt, cum majori ætate oblongo-rotundi.ac tribus angulis obtu-
fis ad partes futurarum emicantes, cùm vetuftiores funt minus
oblongi, ac cùm vetuftiffimi funt, figura magis contra&a quàm
Lania ; in cocos vetuftis ad partem eorum inferiorem intra me-
dullam duram oculus oblongo-rotundus albicans, qui poftea flavefcit
, fe prodit, eftque tenerum germen fru&us qui eo terrx
mandato ex fuperiori parte per oculum operimenti minus durum
feu latius furculum novellum extrudit, atque ex inferna parte pi-
ram didtam Mai................. Lufitanis?%o,qu&magis 8c magis
increfcens dum aqua interea exficcatur, totam cavitatem ad-
implet ; furculus autem novellus ex oculo prodiens extra operimentum
emicans paulo reflexus corticem exteriorem pertere-
brat, ac ex inferiori parte emittit radiculas, quæ per corticem exteriorem
primum oblique decurrendo , tandem eo perrupto fe
terræ hinc inde affigunt: pirum quod in cavitate nafcitur albicans
eft, 8c in ftridiori parte, quâ ex oculo prodit fubflavum, exterius
rugis in longum ftriatum 8c granulatum ac oleo inundum, intus
fungofum, humidum, molle 8c albicans , efculentum, fapore
multodulciori quàm medulla, verum nonnihil faftidiofo.
Ex hac arbore liquor Suri quoque provenit, qui potus eft ut v-i-
num vim inebriandi obtinens, faporis grati, fubdulcis,fubfalfi 8c
fubacidi, cum primum exceptus eft majori dulcedine, cùm vetuftior
acidior,coloris ex albicante fubccerulei 8c pallidi,in fuperfi-
cie bullis feu fpuma obfttus ac brevi tempore fermentans ac inter
fermentandumfibilum edens ac guttulas tenues velutivinum forte
8c vegetum in aërem excutiens, vi quoque maffamfarinaceam
feu cere viflam fermentandi pollens maxime cùm dulcior eft,eftque
liquor maximo commodo ferviens,ex quo vinum ardens,quod ut
vinum vim inebriandi habet, acetum ac faccharum quod vo-
cant, formatur, educiturautem hie liquor ab iis quos Chegues vo-
cant hoc modo : capfæ floriferæ feu frudiferæ, quam zSMammam
arboris vocant, cufpidem incidunt, eique ollam appendent,ac infra
cufpidem intervallo quatuor digitorum corticem capfæ oblique
fecant, fedumque verfus cufpidem elevant barbam ut ajunt
efficientes, ut liquor ex cufpide incifo per corticem capfæ dima-
nans ex barba in ollam appenfam refundatur, cufpidem autem
B incifum