nea perftftunt, neque hac yirtute in celeriori in Europam tranfttu pri-
vantur. Foliis, floribus, frudibusque maturis totumannum gravatur;
copioftor autem & vera fruftuüm colledio Junio & Decembri contingit.
Sata femina infra odiduum germinant. Biennalis arbufcula altitudine
très pedes excedit; tuncque ramos expandit, quos e x trunci fummita-
te quinque admittere folent incolse, abfciflis (ft adfuerint- plures) reli-
quis. Ante tertium ætatis annum primos frudus promittit, Eft autem
culturæ difficillimæ, & transplantationem ægre patitur. Tempe-
y ftate concufla vehementius languet, peritque.. Radix primaria, &
fibrillas ft excipis, fere unica, nec tamen craffiflima, reda debrfum
tendit: in decurfu autemiuo ft cui-impingit obftaculo, ut retrofle£ti
cogatur, ipfa periclitatur arbor, ae languore ut plurimum confumitur.
Hinc feri illam oportet in folo pingui fertili & très pedes profundo, lo-
coque a ventis immunL Quælibet arbor quotannis duas tresve ad
fummum libras feminum yulgo producit. Cayennenfia femina longe
indigenis poftponuntur ab incolis, at horum nunc parvus numerus da-
tur. Anno enim hujus feculi viceftmo & feptimo omnes in Martinica
vicinisque infulis arbores Cacaoferæ indigenæ epidemia quadam inau-
dita ac inexplicabili marcefcebant una, interibantque, neque hacpefte
planta alia afftciebatur ulla. A b illo tempore coli v ix potuere, in-
que illarum vicem fuceeffu meliori Cayennenfes introduâæ fuerunt.
A d eo interea exolevit hujus arboris cultura in hifce locis, ut confum-
ptioni domefticæ tantummodo par reddatur. Iftius negledus caufa
non levis eft Coffea, fruéluum certitudine incolis amata. Hæc tri-
gintafex abhinc annis'plantari prima in Martinica, & forte in America,
coepit, adveéla ex horto Regio Pariftno tenella arbufcula; quæ
prolis tam numerofæ mater extitit, ut anno quinquagefimo fexto, quo
iftic inorabar, e x fola hac infiila transportata in Europam horum femi-
num fuerint centies & odogies centum millia librarum.
GRATIOLA MONNIERIA.
Tab. i.
G R A T I O L A fohis ovali-oblongis; pedunculis unifloris; caule repente.
Linn.fp. pi. 2. p. 24.
Monie