HI. §.
GARDENIA'e/? planta, e Contortarum ordine
naturali, pentandra, calyce quinquefido > Corolla
quinquepartita, antberis JeJJilibus, Jlylo clavato et
frnclu baccato.
Ordo C ontortarum a corolla fua ante explica-
tronem contorta nomen adeptus variis ab âliis plan-
farum ordinibus fefe diftinguit criteriis : etenim
C alyx in hoc ordine Temper eft Perianthium mono*
phyllum, apice in quinque, plus vel minus profundas
lacinias divifum atque lie vel quinquedentatum, quin-
quefidum vel quinquepartitum..
C orolla Temper adeft, florem efficiens completum, ea-
que mOnopêtalâ, âliis vero campanulata, aliis infun-
dibuliformis, Limbo quinquepartito, ante explicatio-
tiem inprimis in fpiram ira torto, ut altera lacinia al-
teri imbricatim incumbat, fupra hibum fæpius cylin-
dricum fenfimque verfus fuperiora ampliatum, rari-
us c'ampanulatüm, rariffime globofum et brevem.
N ectarium figura et fitu diverfum in quibusdam gene-
ribus prsefens.
Stamina numero naturali quinque, aliquando at rarius
plura,
Pistii.lum in hifee variât, uti et frudus : quibusdam eniffi
piftillum unicum cum germine fimplici vel bifido ;
quibusdam ftyli funt duo.
PericArpium licet valde varief, ut paucis fit drupa, pen*
cioribus bacca , plerisqüe tarnen folljculi funt gemini.
SeminA omnibus numerofa funt, illis tantum Qrxceptis,
quorum frudus drupa.
LAc-
L a c te sc en te s plurimæ, fi non omnes, funt plantæ con-
tortæ, fie ut e caulibus et ramis vulneratis vel abfcif-
fis album majori yel minori copia lac exftillet.
Vis fingularum , uti .omnium ladefcentium, venenata
eft, et id quidem eo magis, quo Jadis uberioricopia
proftuunt. Quædam ex hifee adeo venenatæ funt, ut
a Lupo, Vulpe vel pecoribus comeftæ mortem fæpe
inevitabilem inférant. Medica autem harum vis, pro
diverfa qualifate adftringente vel anodyna duplicis naturae
eft. Tllæ enim, quibus adftringentes pardculæ
plurimæ infunt, in corticale corporeum inprimis agunt
ac Hæmorfhagiis variis aliisque fluoribus fiftendis i-
doneæ funt ; quæ veto anodyno magis imprægnatæ
funt, in medullare vim fuam exferentes, evac.uationes
facile omnes promovent et interne ficca vel coda fo rma
propinatæ fudores lptiumque pellunt, vomitum
excitant imo et evacuationes alvinas fortiter cient.
Radicem Periplocoe indices, quæ in Infulæ Ceilonæ fa-
bulofis maritimis fponte crefcit, Exp. Dn. Præfes fæpius
in pulverem redadam Ægris, feopo emetico de-
dit eamque et dofi eadem et æque facile Vomitum
excitare invenit, atque ipfa Ipecaçuahna Americana.
lUsuM idcirco in Medicina quarundam eximium elfe Medici
experti funt, ut in Hydrope, Oedematibus, Dy-
fenteria, Chlorofi, Scabie, Strumis , Menftruis, Hæ-
moptyfi, Hæmorrhoidibus et Febribus variis.
In numerum plantarum Contortarum referuntur Genera
fequentia, fcilicet: Genipa , Cerbera, Rauvolfia, Ma-
croenemum, Vinca, Nerium, Echites, Plumieria,
Tabernæmontana, Cameraria, Periploca, Apocynum,
Cynanchum , Ceropegia, Afclepias, Stapelia, Pæde-
ria, Carifla, Allamanda, Pergularia, Cinchona,
iGardenia. '