• í
p I '
! . l í' ;
Ir i
' ñ
i ' # '
Iiirsutis, intus infra stamina biseriatim villosis, petalis 2 dorsalibus
latioribus, ataminibu.» lineao subrectae insertis, vesiculis
su b n u llis, stylo ovarium acquante, glabro, domum subexserto,
gianduia maxima, deflexa, crassa, ovulis plerumque 2.
TM.UÌU noslra XLIX. Fig. VII.
FrotiCOWJS so—40 cm. nltus vel nltior, i
orcctus, fuscus, inferné glabratus, minutim subpubesceiiti-strigosus, in-
auper glanduloso-subbirsutus ; rami pntiili vel subovecti, snepius sub-
virgttti, filiformes, cauli consimiles; ramuli nltmii ordinis nbbiovinti,
nlterni, foligruni fasoiculos nxilluros eiformnntcs, FOLtA intornodiis plerumque
breviora, torua vcl praeserlini in infloresoentiia opposita, inter-
duin subsparso, eossilia. t! mra. longa voi minora, 1 mm, lata veì ac-
guetiorn, Iancoolata vel linoaria, nonnulla oblonga, aoutiuscula, basi obtusa,
margino valdo revoluta, canesoentia, scabra, pilis longis glanduli-
foris saepe ndsporsa, juniova aimul minutim strigulosa. RACEMUS simplex,
foliosus; pedioolli 1—2 nini, longi voi breviores, interpetioiares vel
iufrapotioliiros, solitarii, raro gemini, glabriusculi, propbyllis majusculis,
rotundatis, obtusis instructi. Caltx 5—6 mm. longus, obtusissime bre-
vitorquc calcaratus, dorso valde convexus, medio valde angustatus, fauco
anipUatufl et vnlde ascendens, valido oostnlus, inter ñervos siicpo plicn-
tus, in nervis praesertim violacec-coloratus, pilis purpuréis birsulus,
intus infra stamina biserialim villosus; lobi mujusculi, siibinnoquales;
appendices brevissimae, seti aristatae. PISTALA purpurea, calyce triente
broviorn; 4 oiinoato-obloiiga ; 2 dorsniia obovata, v'x breviora, sed
Infiora, a cnllis carnosis suifultn. Stamisa paulo infra duns tertins
calyoia partes lineao subrectae insorta; opiscpaìn lobos aequantia vel
subbreviora; ccterum ut in specie praecedente; vosioiilue nullae vel sub-
nullac. Stylus ovnrio nequali.s, glabor vel subglnbor, dcmum subexser-
tus; gianduia maxima, deflexa, orassa, supra subconvexa, subtus cannata,
subglobosa; ovuto 2, roro 3. Semina suborbieularia, margine
obtusa.
Eabìtal in provinciarum Minas Geraés ei Goyaz oampis siecis edilis-
gue, e. gr. in Serra do Ilambi de Malo dentro: -Uoriiu»; ad SaiUa Luzia:
Obs. Afiìnitntcs hujus speciei ndbuc obscurno.
Series III. Staminum duorum dorsalium antherae miniiti-simao,
obsoletae, filamento tenuiores; oetorne 9 normnles. Glaudula subdeflexn,
eupvn concava, Colyx 6—8 mm. longus. Calcar breve.
4.3. CUPHEA RETRORSICAPILLA KOEHNE: rhisomafe
tuberoso, caulibus hcvbaceis, plerumque erectis, saope simplici-
Ijus, retrorsum strigosis, scabris, canescentibus, fo l i i s o^ìpositis
ternisve, raro quaternis, brevissime petiolatis, cuneatis v el basi
acutis, lanceolatis vel oblongis, supremis fe r e linearibus, scabi is
et Iransversaliter su b str ig o sis, nervis lateralibus subtus iiromi-
iiulis, inflorescentia saepe simplici, ped ice llis solitariis geminis
ternisve, lo n g iu s cu lis, iuterpetiolaribus, calyce incano-slrigoso,
intus infra stamina aubglabro, vesiculis m a n ife stis, stylo somper
incluso, gianduia supra concava, ovulis 6—9(—12).
Tabula nostra L. Fig. 1X1.
Cuphea p um ila Schott Msc.
RmzOMA tuberosum, lignosum. Caules annotini, piorumque her-
bacoi, 15 — 45 cm. lougi, erccti, rarius ascendentes, tennes, pilis refror-
sum adpressis rigidis sursum scabri, canescentes, simplices vel ramis
paucis, brevibus, regularitcr allernis, raro lougioribus strictìsque instructi.
Folia internodiis brcviora, rarius longiora vel subconferta, terna vel
opposita, raro quaterna, rarissime verticillis perturbatis subsparsa, petiolo
l ‘/j mm. longo vel subnullo insidentia, 10 — 10 mm. longa, 2—8 ram.
lata, iuflma duo interdum suborbieularia, plerumque oblonga vel Innouo-
lato-oblonga, intermedia plerumque lanceolata, suprema sublincarin,
omnin bnsi foro cuneatn vel ocuta, apice obtusa vel acuta, rigidulo.
scabra, in nervo medio utrinquo strigoso, ceterum pilis vnldo adprcssis
transversalibus, suprn demum detritis obtoota, in quoque verticillo saope
inaequalia, duobus floi iforis minoribus, toi fio majore. RaCemuS simplex
voi basi Bubcompositus,- pedicelli 3—6, rarissime ad 12 mm. longi, intor-
petiolures , solitarii, gemini, torni, rarissime quatornì, ut cnulis vestiti,
apice propliyliis majusculis, ovntis i-otundatisvo instructi. Calyx
6‘/3 ~ 8 mm. longus, brovissimo rootoque calcaratus, dorso convexus,
medio subnngustatus, fauco vnldo ampliatus. subascendens, oro vnldo
obliquo, dorso saepe violnceus, ubique slrigoso-eunescens, intus infra
stamina stibginber; appendices minutne, obtusae, raro seta aristatae.
Petala rosea vcl purpurea, cnlyce tertia voi quarta parto brcviora, obovata;
2 dorsniia vix, inlerdum vero dimidio angustiora, a squamulis
carnosis suffulta. Stasuna panilo infra duas tei-tins calycis partcs linone
rectae insorta; episopnia tubum circitor aequantia, 3 villosa vel glabriiis-
cula, 2 ultra medium lanuta; epipetala 4 ventralia triento broviorn, villosa;
2 dorsalia multo minora, antheris minutissimis, obsoletis inslriicta;
vesiouiae praesertim lateraies majusculae, staminum basiu paulo siipo-
rantes et tegentes, decurrentes. Stylus ovnrio lato ovato oirciter neqiia-
lis, glaber, minqsum exsortus; gianduia subdeflexn, brevissime reniformis,
supra concava, subtus liaud cariiinta ; ovula G—9, rarius —12. Semina
orbicularia, mnrgiue obtusa (f).
Ilabitat m provinciis Minas Geraés el Goyaz, e. gr. ad Porlo Imperiai:
Burchell n. S568 ; ad Rio S. Bartolomeo aiiisgue hois : Pohl
n. 844, SchoU n. S169, Gardner n. 314T, Tamberlik, Sl-Eitaire.
Obs. Species Cupheae lysinuickioidi ¡iroxima, n qua differt staminibus
duobus brevibus; acoedit quoque nd Cuplioam polymorpham, ctiam
mugis ad Cugdieam polymorphoidem.
44. CUPHEA EHNEANTHERA KOEIINB: caule strigoso
vel subpubescente, canescente, siniiil saepe glanduloso-liirtollo,
fo l i i s a p p ro x im a tis , ternis sp a rsisve , saepo sessilibus, anguste
linearibus, d u r is , margine valde revolutis, in c a n is , transversa-
liter strigosis pilisque longiusculis interdum adspersis, uninerv
iis , racemo semper fero simplici, ped ice llis lo n g iu s cu lis, soli-
tariis geminis ternisve, calyco viscido-hirtello ct subpubescente,
intus infra stamina glabro vel subgiabro, v esicu lis p lu s minus
ma n ife stis, stylo semper incluso, gianduia brevissima, ovulis 3—5.
Tabula n a L. Fig. 17.
Caulis stricta erectus nut ascendens, 21—45 cm. longus, simplex
voi ramis paucis apice praesertim instructue, piiis albis nunc adpressis
nuno subpubescentibus cnncsoons, insuper saepe brevitcr glandiiloso-
liirtcllus. Folia internodiis longiora, terna, verticillis perturbatis saepe
sparsa, subsessilin vcl sessilia, erecta vel pntuln, 10—20 mm. longa,
1—3 mm. lata, anguste linearia, acutiuscula, basi obtusa vel acuta,
dura, margine saepe usquc ad nervum modium revoluta, uninèrvia, supro
scabriuscula et pilis minutis transversalitcr adprcssis lucana, subtus in
nervo strigosa vel subginbro, júniora saepius pilis longiusculis, glnndiili-
furis, remotiuscuiis conspersa. RacemUS foliosus, maguum caulis partem
occupans, sempor fere simplex; pedicelli l ‘/j—9 min. longi, interpetioiares,
solitarii vel gemini, rarius tomi, ut caulis vestiti, propo apicem
prophyllU parvis, oblongis instructi. CALYX 6—8 lum, longus, prae-
codcntis calyci similis, sed paullo longius calcaratus, pilis subaculeolatis
glanduloso-birtolluB, multo minoribus intermixtis, intus infrn stamina
glaber vel biseriatim parceque villosiuseulus; lobi uequalos; appendices
subnullae, sed setosae. Petala cnlyce quarta parte breviora, angusto
cuneato-oblonga; 2 dorsniia paullo minora, basi foro uiiguioulafa, squa-
mulis haud suffulta. Stamina lineae subcurvatae inserta, opisepala lobos
fero nequautia, tria glabra; cotcrum ut in prnccodento; vesiculao plus
minus manifestae. Stylus ovario ovato aequalis vel sublongior, glnbor,
semper incliLsus; gianduia brevissima, ad ferri equini instar ovaiii bnsin
cingen.s; ovula 4, rarius 5, raro 3. Semina lata, margino obtusa.
Eabitat • in provincia Goyaz: Gardner n. 3718; i
et Oojweiçao: Burchell n. 8208.
r Nativl-
Staminibus praccedenti affinis, simulatque, prnosortim foliis.
"t II
Seri«« IV. Calyx calcare 2 ’/»—8 n
pnullatim angusta!'
ì. longo, n basi ad npicom
1 snbascendento, rnrius recto
instructus, calcare adjocto 5 ’/s—8'/, ; . longus. Gianduia deflexa.
Antherae omnos normales,
4.'}. CUPHEA LINARIOinES CHAM. et SCIIL. caulibus
annotinis a u t su ffru tic o sis, gracilibus, plerumque- ramosis, diverso
modo pilosis, fo li is plerumque oppositis, sessilibus subsessilibusve,
ovatis sublinearibusve, margine saepe revolutis,
glaberrimis pilosisvc, racemo s im p lic i, p ed ice llis plerumque
lo n g is , calyce intus fundo pubescente, v esicu lis plerumque
n u llis , stylo semper incluso, ovulis 3—1 0 (—12).
Tabula nostra LI. Fig. I.
Cuphea lin a r io id e s Cham. et S c kl. Linnaea I L 367; S t-H il.
f i . B ra s. mer. I I I . 116 (9 6 ); Walp. Rep. I I . 109.
Cuphea longipedunculata Mart. Msc.
Var. a. COMMUNIS S t-H il., caulibus aiuiotiuia, hinc pubescentibus,
simul intordum pilis longioribus parce obsitis, foliis
iuternodia plerumque haud aequantibus, foliis erectiusculis,
6—14 mm. longis, plerumque oblongis, basi obtusis subtrunca-
tisve, brevissime petiolatis, margine subtusque in nervo glanduloso
aculeolatis, ceterum glabris, podicellis 7—12 mm. longis,
calyco 6—8Vs mm. longo, pilis rigidulis glanduloso-hirtello,
simul puberulo, ovalis 3, raro 4, rarissime 5.
Cuphea polygalaefolia et p um ila Pold Msc.
Forma b. olabreSCEns Koehne, differt n varietate a. caule bine
glabenimo, illinc pubescente, foliis glaberrimis laevibusque, margina
tantum scabris, ad 18 mm. longis, petiolis nd 1 inni, longis, calyoibus
pubcrulis tantum ncque hirtellis, 8 mm. longis, crassis, ovulis 0—0.
Var. /3. MINUTIFOLIA S t-H il., caule verisimiliter perenni,
10—16 cm. longo, saepius valde ramoso, foliis vix 5 mm. long
is, pedicollo breviuribiis, styio villosiusculo, ovario summo
apice saejre villosiusculo, ovulis 5—6.
Var. y. NANA S i -H i l , caule 5 — 8 cm. longo, simpliei,
foliis sublinearibus, obtusiusculis, pedicello lougioribus.
Var. §. CRASSIUSCULA S t-H il, caule suffruticoso, 15—35cm.
longo, valdo inordinateque ramoso, undique pilis parvis sub-
icvcrsis pubescenti-hirtello, insupor interdum glanduloso-hispidulo,
foliis plerumque internodia superantibus, cauli adpressis,
plus minus imbricatis, saepe vero rotroflcxis, 3—6 ram. longis,
mm. latis vel caulinis majoribus, ad 11 mm. longis,
ovatis, intordum oblongis, e basi lata cordata ad apiccm son-
sim angustatis, crassiusculis, margine subrevolutis, pubescentibus
glabriusculisve, supra papilloso-scabris, interdum remotissime
glanduloso-ciliatis, pedicellis 4—11, rarius — 16 mm. longis,
calyce plerumque pilis quam in a. brevioribus obtecto, 7—8 inm,
longo, ovulis 6—10.
Vai', f. PSEUDOTHA'MOiDES Koelme: Cupheam ciliatam
Ruiz et Pav. liabitu referens, caule ascendente, suifruticoso,
mngis quara in vavietatibus ceteris folioso, ramis alternis, sub
secundis, simplicibus, filiformibus, numerusia instructo, glabrius-
culo vcl hinc puberulo, pilis longioribus subnullis, internodiis
ad summum 7 mm. lon g is, foliis erectiusculis, saepissime e
rainulis abbreviatis fnsciculatis sessilibus, 4 — 5 mm. longis,
l ' / s - 2 mm. lalis minoribusve, cordatis, subamplectcntibus, oblongis
lanceolatisve, obtusiusculis, vix crassiusculis, glanduloso-
ciliatis, ceterum glabris laevibusque, margino vix scabriusculis,
pedicellis vix 3 mm. superantibus, paucis, folio brevioribus, oa-
lyce S'/s—6 7, mm. longo, den.rissime viscoso-hirtello, gianduia
quam in ceteris varietatibus crassiore, ovulis 6—9.
Suffrutex poronnis, vix unquam ultra 30—85 om. altus, suepo
campis nupeiTÌmc cromati» oombustus, in iierbam perennem, caules un-
notiuoa omittuntom commutatus. RiiizOJIA ropons, crassiusculum, ligno-
aum. Caules stricto erocti, rurius suhasccndontos, pluros aut solitarii,
griicìles, lutoscontcs aut fusci, rarissimo uudique glabriusculi, piorumquo
bilie glabri, bino pubesceiitos, simul iuterdum pilis rigidulis glanduliferis
ndspcrsi, saepo undiqiia pilis brovibus subrcversis pubesconti-hirtelli,
rarius pube viscosa denso obtocfi, simplioes voi piorumque rumis sub-
oroctis pntulisvo, saepo filifurmibus instruoti; ramuli ultimi ordinis raro
abbreviati, in foliorum fascículos commutati. Folia intornodiis piorumquo
broviora, sod saepo otium longiora, rarissimo conferta, opposita, raro
torua, interdum foro sparsa, sessilia rol potiolo ad 1 ram. longo in-
sidcntin, orocta oauliquo saepc adpressa, iutordum subimbricata, 4—18 min.
longa, ovata nd sublinoiirin, acuta vel obtusiuscula, basi obtusa vel cordata,
membr.iniicoa aut crassiuscula, margino semper serrulato-soabrn,
saopo rovoluia, mino laevia, glaborrima, nunc margino subtusque in
nervo glanduloso-aouloolata, nunc puboscontia simulque intordum papil-
loso-soabra, iininorvia, nervo subtus lutescente, lalorulibus vix unquam
con.spicuis. Racemi simplioos foliosi, secundi; pedicelli 3 — 16 mm.
longi, interpetioiares, alterni, rarissime oppositi, intordum in verticillis
ternis gemini, capillacei, slricfi, dorso vel undiquo pubescentes ot interdum
subhivtelli, apico v, raro infra apicem prophyllis ovalis oblougisvo
instructi. Oalyx 5 7 ,—8V, mm. longus (calcare adjeoto), colcaro sub-
ascendente, 2—3 mm. longo, subangustato, obtusiusoulo instructus, supra
medium angustatus, fauco vnlde ampliatus ot asooudena, oro valde
obliquo, violacoo-coloratus, interdum puberulus vel punctulntus, plcrumquo
insupev pilis rigidulis glandulifor!» liispidulus, intus iufra slamino
subglaber vel fundo pubescens; lobi vix innequalcs; appendices miiiutoe,
glabriusculae voi setosae, obtusae. Petala purpurea, calyoe tertia voi
quarta parte broviora; 4 ventralia angusto oblonga; 2 dorsalia Intiorn,
anguste obovntn, a callis carnosis suffulta. Stamina supra modium cu-
lycem lineae vix curvatao inserta; episepala tubum, raro lobos aequantia,
3 glabrn voi glabriusoula, 2 valde lanata, apice glabrn; epipetala 4
ventralia dimidio forc breviora, villosa; 2 dorsalia brevio, glabra voi
subglabra, interdum liorizontalia; vesiculao piorumque niiUae. STYLUS
ovarium ovatum glabrum voi apice pubesoons nequans vel pnullo longior,
glabor vel inferno villosus , nuuquam exserlus ; gianduia deflexa, oras-
siuscula, subreniCovmis vcl subrotuiidafo-cordnta, supra subooncnvn, subtus
baud carmatn; ovula 3—10, rarissimo 12. Semina margine obtusa.
Sol freguem in provinciis S. Paulo, Minas Geraes, Goyaz, ubi cresci!
tn pascuis, campis «tcci« graminosis, in humidis gtareosis: Sello, Pohl
n. 423, 804, 878 (partim), Vauthier, Lund n. 993, Riedet n. 841 el
1597, St-IIilaire, Lindberg n. 352, Widgren n. 479, Marlius.
Obs. I. Var. 0. et y. verisimililer formae tantum sunt varietatis a.
Vnr. (1. praeter ceteras liabitu, foliis ovulorumque numero e.xceliit et
forsnn nieliu» subspecies appelianda. Insigni» ctiam var. e.
Obs. II. C. linarioides proxime affinis videtur Cupheae ereetifaliae-,
linbitu saepius Cupìwae diosmaefoliae eonsimilis. Var. e. miro modo
Cupheam ciliaiam babitu refert.
46. CUPHEA LINIFOLIA (Sx -HlL ) KOEUNE; fru tic o sa
ram o siss im a , ram is g la b r is , raro hioc piihei'ulis, rarissime
parce glanduloso-liispidulis, fo li is ternis oppositlsve, numerosia-
sim is , co n fertis, p a rv is , subcompresso-terelibus, ten u ib u s, sessi-
libus, ploiuraque remote glanduloso-ciliatis, racemis simplicibus,
ped ice llis longis, calyce parce glanduloso-hispidulo, intus fundo
piloso, vesiculis plerumque nullis, stylo interdum demum sub-
exsci'to, ovulis 4—7.
Tabula nostra LI. Fig. II.
Cuphea ericoides var. 8. lin ifo lia
f i . Bras. mer. H I . 118. (99.) t. 183.
. H erv ita S t-H il.