IDO e ’X P L I C A T I O T A B .XXV. XXVI* FUG. 12ö. 12g.
M
\\M
I l iW i
El
moravimus anastomoses venae jugularis cum intercosialibus, (cf. fig. 1 524. X'**.) etiam acapiteatque
collo, quin e membro anteriore aliqnam, pro re nata, humorum redeuntium partem eodem deri-
vari, atque adeo vix nou omnem tolius corporis sanguinem jecinori traduci posse.
^ Quae embryonum illi, ex aliis superiorum ordiuum animaulihus, perquam affinis structura, ne-
scio quorsum perliueat, nisi ad respirationis quoddam succedaneum, iu hepnte absolvendum, atque
deponettdis e sanguinis guVgite illis parliculis, quae pulmonum via alias ejiciendac fuissent, in»
cumbens opus* Quod quoniam silente etiam pulmouum functione, in tardo illo, sub hiberno corporis
rigore, humorum circuitu, perfici potest, in ipsius jecimoris atque systematis venosi uni*
versa fabrica potius, quam in aliquo inter auriculas cordis, vel arteriosa vasa intercedente canali,
ultima illa ubique sanguinis, jam non per pulmonum ambages euntis, neque tarnen minus ad su-
stendandam aliquam organorum vitam idonei, ratio exqüirenda videtur.
Et quoniam igitur reptilium, de quibus agimus jecur iu aliquem pulmonum signification. altolli
intelligimus, quandoquideni etiam superiorum ordinum animalihus ejusdem venarum corporis cum
hepate conncxionis aperlissimum, quanlumvis arctioribus limilibus circumscriptum, documentum in
venae portarum systemate habe mus; etiam hisce corporibus. succedanea quae dam jecinoris respi-
ratio hand prorsus aliena erit adjudicanda.
Quödsi datum esset .hanc artis adminiculo erigere, • atque adeo hepati aliquid illius respiratorii
operis, quod pulmones pro. re nata recusant, tradere, in desperatis hucusque nonnullis' hominum
inorbis, (veluti in coeruleo, aliisque) ad producendam vitam qualiscuuque spei nova via pateret. Quae
paradoxa forte etiamnunc cogitala,-quando demum et quo»peculiar! modo medicae praxi utilia futu-
ra sint, tempori atque;eruditis viris, de humana vita sölicitis:, relinquendum,-neque hoc loco ver-
bosadisputaiibne-arroganter praecipiendum videtur. - Iuterim haec illis-dicta esse vel im, qui, pro
temporum more, proximis quotidianae vitae curis agitali, non nisi a praeisentissimo usu omnem vi-
rium contentionem pondrrant, eosque qui toti sese tradunt inveniendis tandem aliquando ultimis phy-
siologicae'döctrinae fundamentis, et in adeo altae indaginis rebus ad ulilitatem quandam perducen-
dis plurimum posteritati confidant, in meris nugis desudare opinantur.
E X P L I C A T IO T A B U L A E V IC E S IMA E SEXTAE.
h (PS p m * ■ p p
Sensuum organa. Ductus thoracicus. Vasa chylifera.
F I G U R A E 1 2 9 — i 3 g .
Ç ) c ü l i partes. Omnium figurarum aucta magnitude; atque qiddem figg- izÿ— i 38. diameter
duplo, fig. vero 13p . quatrUplo major*
F i g u r a mÿ. Oculiis sinister, a latere , positu cranii figuraé 24. Tab» X. respondente.
12. 12. Orbitae osseae margo adumbratus. (cf. Tab. X. fig. 24®- 12.12.)
AA. Bulbus oculi, diductus inter palpebràs aliquantura comparens.
BB. Membrana nictilans, bulbi anteriora ita-obducens, ut iridis partem tegat.
De musculis , membranam nictitantem regentibus, e nostra testudine, quantumlibet examinata, nihil
cerli," ad au'ctoluim dissénsionem componëndam, eruere potui. Utrum igitur ex inclyti Cuverii,
■ ■ qui unicum huic palpebrae musculum pyramidalem addicit; (leçons d’anat. cômp. IL 433.) vél ex
ill.Albers, duos musculós, et pyramidalem et bursalem eidem membranae niciitanti tribucntis; (Denkschriften
d. kön. Akad. d.'Wissensch'. zu Münch. 1808. p. 81. quem cel. auctoris locuA nuper an-
testatus est D. W. Sommering, Comment, de oculor. homin. animaliumq. seCl. horizont. Gotting. 1818.
■ Æ\M
Win1! Ni g i f
Xr
EXPtKATlO T A®. XXVT. FIG. l5o. |Al
p. 56.) vël dëmum é parte cel. Tiedemann standum sit, qui musculi membranae nictitanli et palpebrae
inferior! communis describendi auctor :est, (Deutsch. Archiv, f. Physiol. 181g. Y . 5. p.355) in
medio relinquo.
. a. Pa’lpebra superior.
b. Palpebra inferior, multum depressa; solet enim plurimum assurgere nictitando et mobilitate supe-
riorem longe anteëell’ere.
-c. Can thus oculi posterior; externus aliorum animantium.
d. Canlhus anterior, seu nasalis; (internus alior.)
e. e. Palpebrarum membranae subtilior plica, bulbum Versus et potissiraum ad oculi canthum utrum-
que redundans.
f Ubi sclerotica annulum oculi osseum, subtus lalentem vestit, flavo et e viridescente nigro colore va-
riegata.
g. Iris, simili, floridiore tamed colore ornatä;> atque insuper cuin Aexu Variante. Maribus enim ex
aurantiaco, feminis vero e sulphuraceo flavescit(. < '
Quam eolorum diversitatem constautissimam tèneo.
h. Pupula. Ambitu a fronte viso circularis quidem, sed obliquo hoc bulbi positu oblongior paullo
adparens. o ’ o?.qi -rs* ; :« v.m vd- . \ •.'u : du
F i g u r a i 3o. Oculus ab ossibus nudus; Glmidulà fac/ytnülis esbterna$ buibus,* ejus musculi}
nervi demum quinti paris universus apparatus.
. 5—là* Musculi oculi. (cf. Tab. XVII. fig. yS. ubi explicantur.)\ 5. Rectus superior. 6. Rectus inferior
; ipso insertionis in bulbum loco, ante incumbentem glandulam lacrymalem parütnper conspi-
cuus. 8. Item, rectus externus. g. Gbliquus superior. . a i .n . Musc. oculi suspensor, fëtro et
ante glandul. lacrymalem nudus.
«SI. Glandula lacryniàlis ëxterna\(superior.) in situ. Musculos bulbi rectuAi inferiorem , reel, externum
et suspeusorem pluriiuum contegens. (Mox seorsum vide eandem glandul. fig. i 34iü.)
g. Iris.
Reliquae bulbi oculi partes siglis carere potuisse videbantur.
n:. Foramen sphenoidale obiter adumbratum. (cf. Tab. XI. fig. 28^ »-.) -Nefvi qUipti pât^is ratnum secundum
et terlium emittit; primo ramo magis intrdrsum ablegato, de ^uô Inox apud sign* V*?;
.Y«-Y^Yy- rel. Nervus trigeminus: seu quinti paris »universus.
— a3-*.**. Ramus ophthalmicus seu primus tpiinli paris; intra .cranium é rëliquis. nervi bu jus
ramis abscedens, ut p.er hialum, rimae orbitali superiori comparabileto; orbitam adeatt»f(cf. Tab. XII.
fig. 32e- d* et Tab. XXL fig. go. Y«-Y“3-) Ceterum ab origine usque hic eouspici«equit, ohstauie radiée
commuai aliorum primi strati ramorum. Ad quae supplenda consule fig. 162*
«i. Ramus nasalis, plurimum obtectus nervo supramaxillari (Y^j) atque inter musculi suspenso-
ris utrumque fasciculum mox delitescens. Universum hunc ratnumj omni dccursu apertum,
habet fig. 133. a .
al~ *.*** Rami nasalis extrema, prae hulbo oculi demum emergentia. .
1 al~ Nervus ethmoidalis, e nasali qüiuti paris, ubi peracto musculum obüq. superiorem inter
et bulbum oculi cursu, sulcum ossis ethmoidei legeus (indicatum Tab. XI. fig. 2 8B-rr.) ad
narium cavum defleclit; qua via quomödo nervo olfactorio circumducatur, vide mox infra
fig. 145.«'.**.
*. *•' Nervi hujus ethmoidalis surCulus externus, ad narium eoufioia etconeham. (v. infr'â fig. i 44.)
*• * . Ejusdem nervi surculus alter y iriternüs, septo narium pertineus. ibid.
K3, Nervus frontalis, supra bulbum oculi mtisculumque troebleatorem assurgens, variisque surcu-
lis euudo sparsis iu ralembrana nictitante et glandula lacrymali interna novissime consumtus.
Yß— ß&‘ Nervus supramaxillaris, sive trigemini ramus secundus.
Yß' Ubi, communi cum nervo iriframaxillari (V^-) radice, e foramine sphenoidali egressus, in ra-
v mos dividi incipit, quorum deto potiores siglis ß l>— indicantur.
o
I