
I* R. I I . 124. Verbafctiíum pratenfe, vel SyBati-
cum, imdorum . C. B. Pin. 241- Prímula yris'cau-
lifera, fallidoflore, inodoro ^auj^is^doro.J.^.3, A 9 6 ' -
3 Prímula veris hortenfis flore lúteo umbellato * J. R*
4 Prímula veris Iiortdrifis, flore íW ro , umbelláto I.R. *
H: 124. . . - . . .
5 Prímula veris floribus fature rubris, m extreraitate
candidis umbcllatim difpofitis'V s
6 Prímula v er is , rubro flore . Cluf. H'tfl. 500«. J* R*
H. 124. Verbafculum Vmbellatum, alpinum rnmus.
C. B . Pin.242, Primulaveris mino? , purpurafccns. I .
2 , j , 498*
7 Prímula v e r is , flore fauguijieo, Jitnpljfi umbfliiculo^
troceo. - - ' « i b 8 Prímula veris multiflora. Taber. Icón. 3 18 . I. K.
H. n f' PrimulaverisA/fglicana, floro pleno Eyft.
Verbafculum bortenfe, multiplex• C. B . Pin. 242.
Primulaveris caulífera , flore lúteo , plena odoratg,
I . 8 , 3. 495. . . .
9 Prímula veris , flore viridante, 8c a lb o , fimplici.
Park. Par. 242. /. R . H - 125.
10 Primulaveris, floribus ex fingularibus pediculis, pal*
lid is , majoribus, fimplicibus. 1. B. 3 .497. Verbafcu-
Sylve/lre majus. fingulan flò re. C. B. Pin.241.
11 Primulaveris, flore geminato-. inodoro. i.R.H.124.
'I P ara ly fis flore gempajo^, in o d o r a Park-Par. 245.
12 Primulaveris hortenfis, flore ferrugineo , umbellato
. Verbafculum Alfinum umbcllatum, majus, Par.
T. R. H. 12 4 : ' " _
j , Primulaveris Coftantinopolitana , flore miniato ,
Vtrbùfculwfi Conflamnopottfanum '■> flore miniato .
14. Primulaveris flore geminato. J* R. H; 124. Primulaveris
, floribus coccineis, umbilieo aureo.
Flores analyfi commiflì acidi dàut multum, urinofi
fpiritus parum , falis volatilis concreti nihil ; fed olei
ac terra: p lu r im um ^ lo r^ a c fo liav , gaudeutanody-
na , cordiali, cofmetica, gcvulneraria. A;unt prodefle
paralyticis, unde eam Paralyfm dixerunt nonnulh (Bruf.
Cali. Park. Parad. ) Dixerunt etiam Artbrutcctm aln ,
quia artbriticis opitulatur ( Qefner . C ame r.j. Radici-
bus , aceto infufis ad faturitatem , dummodo reme-
'ffium iffbbe ifitribu?*Infpiretur, auétore Scbordero , cu-
ratur Odontalgia. T)ii faxint ! Primula: Flores vmum,
Radix Cerevifiam fragrantem effichmt. Am en A c ad.
Pianta h*c folum fubhumidum , ftcrilcque indicat >
Itin.-OeW I4«S*
G E N U S I I I .
Plant ago T . Piantaggine. Ital, Piantaine G a li.
PLautago eft Plant* genus flore corollam habente-*
monopetalam liypocrateriformem, laciniis ovatis
acutis quadripartitam. Ex calyce. ereQp 3 breviflimo ,
modo s q u a l im o d o insquali quadripartito furgit pifttl- 1um germine o va to , quod deinde abit.ioCapiulam ova-
lam horizontaliter bipartìtàm, fepto nicdip divifam
intus' feminibiis plurimis bbfongis fstam*_Habet Ramina
quatuor piftillo duplo longiorà. _
Obi. PJantago uniflora Monoica eft . L in . Gen• Pi-
1 Plantago latifolia , g l a b r a . C . B . Più. 189- I. R. H*i 25.
Plantago maxima , Hi/panica. Corn: \6 z . Ital. Piantaggine
maggiore. Gali. Plantaìn•
a Plantago latifolia.., Rimata . C. B. Pin, 1S9. I . R*
H. 125. Plantago major, folio glabro , non laciniata
» ut plurimum , / . B . 3 . 502. I ta l. Piantaggine
con foglia grande. . - - _ .
3 Plantago, latifolia, rofea, floribus quali in fpicam
diijjolìus fJ Z . B. Pili; 189. I. R . H: 125. Plantago
rofea. L B . 3 . ¿03.
4 Plantago , latifolia , rofea , flore expanfo . G. fi.
Pin. 1 8 9 .1. R. H. 125. Plantago,rofea I.ob.Jcomje4*_
5 Plantago latifolia , glabra minor C. B. Pin- i o j - I .
R . H; 125. Plantago latifolia minor » /• 2?. 3 . 5° ? #
Ital. Piantaggine minore.
6 Plantago , anguftifolia, major C. B. Pin. 189. I. R.
H: 127. Plantago Lanceolata. J. R .3 - 5°?*
7 Plantago trinervia, & quatrinervia, folio oblongo,
angufto , atrovirente , glabro} leviter denticulato •
8 Plantago maritima, major , tenuifolia . J. R* H . 127.
Coronopus maritimus major. C. B . Pin. 190« Plantago
anguftifolia • Dod. Pempt. io S .
a Plantago maritima, m in o r , tenuifolia» I. R .H - 127.
Hólojìeum MaJJtlienfe. C. B . Pin. 190. Coronopi,
& Sedi montani media Pianta Ada(fìlienjìum Lob.
' Icon. 438.
1 0 'Plantago trinervia, montana C- B. Tin. 190. B R ÌI.
12 7 . Plantago trinervia ? incana , montana. Col.
t% l 319- m & à
1 1 Plantago, foliis ex ovato lanceolatis, albo tomento
obfitis, fpica breviflima, floribus fla v is , ftaminibus
nigerrimis. . . .
12 Plantago latifolia major , glabra, feptinervia, dentata.
j j P la n ta g o bulbofa, quinquenervia , latifolia , fpica
oblonga Capi Hata .
1 4 Plantago Tragopogoni -folliis , fpica brevi , ovata
•
j e Plantago, gramíneo fo lio , ma jor , Holofteum ftri-
- èli (fimo fo lio , ma ju s . C» B. Pin. 190. Coronopus,
f e r p en t in a .J .B . 3. -¡\o.ferpentina Ma tthiolì. Dod.
Pempt. 109. /• R . St. 127.
1 5 Plantago alpina, Veratri folio.; fpica a lb a , radice
tnberofa perenne. I
1 7 Plantago caule ramofo fruticofo , foliis filiformibus
integerrimis ftriilis , capitoli* fubfoliatis. L in n . Sp.
Plani. 1 6 7 . 1 9 ^ ' * I “ ." Z
18 Plantago media incana vixginiana , ferrati? to ius,
annua. Morís, bifl. 3 . pag. 259. Linn.Sp^ Plant.
T . 1 . 154* '
j o Plantago anguftifolia , paniculis L a g op i, C* B.
Pin. 1^ 9 .1. R. H: 127.Plantago quinquenervia cum
globulis albis pilofis; /. B . 3 . 5 04.
Vires . Plant* folia amara , & adftringeutia fa-
p iu n t, quorum fuccus chartam csruleam rubro colore
in ficit. ( i ) Ajuut Plantaginem. e(Te vubier,ariam, ad-
ftringentem, refolventem, atquc febrifugam ex obfer-
vationibus Doä,. Garbefiì, (a ) Adeft iniuper .obfervatio
D o à . Gabrliep.» qui aiTerit, iuflammationem ex-
teruam gangrsnam miuitamem, iedaffe,, applicati? tanr
tum foliis tuiìs Plantaginis . O X Iii Collyriis fspe ufur-
patur cjus. aqua ; folia adhibentur in Syrupis A itile *
Fernelii, & Confolida in Balfamo Vulnerario. Pharm,-
Par is. Semina verojn pulvere Diarrhodon, ac Unguento
Coxnltifl* . " - ^ -■-
Traélant Plantaginem Temìfon, ScWeaelius.
G E N U S
(*) Geffroy ex hoc phxnomeno coniicit in foliis falem ammonia- (2) In Ephemer . German, rclatis Decur. II. am. X. pig. 100.
cum , particulafque terrcftres maxima fulphurls portione irrctiri. f 3) laid.
Sed perperam. Cur non acidum ? Chcmia fuadct.
Ì
r G E N U S I V . E T V .
Coronopus T . Coronopo. Ital. Corne de Cérf. Gal!,
C Oronopus eft Plant* genus floribus & frudlibus Plan?
taginis, aqua tantum foliis differt in profundas
partes difeclis._ Plantaginis enira folia vel iucifuris ca-
r en t , vel folum denticolata funt . 'Sic Tournefortius <J .
R . f i .
1. Coronopus hortenfis*. C. B.-Pin. 2 9 0 .1. R .H . 128,
Coronopus, fiv e Cornu Cervinum vulgo , Jpica Plan-
■ taginis. /. 2 .’ 3 . 509, Plantago L inn. H . Cliff. 37.
Flor . Svec. 125, Roy. Flor. Leyd. prodr. 3 7 . Ital.
- Erba Stella . -
‘ P/yIlium T . Pujicaria ( 1 )
PSyIlium conilituit, aii61oi?eTouruefortio, aliud Plant
s genus a Coronopo , Sc Plantagine divérfum ;
quod in caules aflurgat foliatos , & ramofos, ut ait
Cefalpinus . Coronopi euim Sc Plantaginis (lores , ac
frudlus Amplici pedunculo infident.
1 Pfyllium majus,, ereQum, «Sc ramofunj »^foliis frli-
formibus...
2, Pfyllium maritimum, procumbens, ramofum, Thymi
foliis floribus rubentibus , ( H * c Pianta floribus
ornata invenitur Menfe feptembris ad Thyrrenum.
3 Pfyllium minus, C. B, Pin. 19 1 . Prodr. 99. f , R.
H. 129. Ital. Pflllio. Gall. Herbe aux puces.
Obf. Caftigati judicii Botauicus in b*c facile ani-
madvertit , quod ex albo, plantarum expuugenda finj
h.xc duo Coronopi , & Pfyllij poftrema geuexa j nifi qui?
ad notarn fatifceutis fyftematis , Genera fecundi Ordi-
nis feclari cupiat : quod merito Auélòri c*tér‘um ext-
mio , vitio vertitur a Neótericis . Tali enim padlo generali
principio aperte detrahitur, charadleribns generum
ftabilitis minime exadlis , hand elfentialibus, neqne^»
naturalibus f uti funt illa primi ordinis ab illuftri Linneo
2 Coronopus Maifilienfis , hirfutior , latifolius. I. R.
H. 128. Coronopus Procbyte. Col. Part. 1. 258,
3 Coronopus maritimus , minimus, hirfutus . C. B.
Pin: 19 1 . I. R. H. 128.
4 CoronopusNeapolitauus, tcnuifolius. Col. Part. 1 .158 ,
- Coronopuslacinialus Ej’ufd. P a r t2 . 7 1 . l t R .H • i%8.
Vires eafdem habet ac Plantago", ac infuper Diu-
reticam illam, unde in Hydropem, Sc Alvifluxus bong
' omine pr*di'catur. Vim contra venenatos Serpentoni*
idlus mittimus' Matthiolo. ' •
Ital. Herbe aux Puces Galltantum
probata. Ph. Bot. Diverfus fcilicet plant* habitus
differentias generis minime parit ; fed varietates tantum
inducit. Exemplis probabat illuftris. Boerbavius, cnm_<
uullus ex facie defcripta hominis homines fiiigulps node
ftuderet. (2 ) Linnxus'hzquc prxcepit, nc in cliarafilcre
.geuericg conficiendo falfo adfumatur habitus . Phil.
Botan. $. 16 7 . "
Quod fiipereft de viribus P lan t* , pr*ftat fcire ,
Pfyllium refrigeranti, humeélanti , Sc edulcoranti vi
poliere. Sxpifliine ejus mucilago ufurpatur in deco&io-
nibus pro Clyfmatibus emollientibus, pro fotibus, gar-
garifmatibu?, aliifque tppicis antiphlogifticis. Cheinaeii
prafertim eam commendat cpnira pculgriuñ1iilfl?mmá-
tiones, dnmmodo cum feminum Cydoniorujn’ mucila-
giae », ope..aqu*rB.oIasuia , 8c Plantaginis. e jic ita , pa-,
rum Camphor*, Sc, albumlnis ovicopuletur. H*c Mucilago
ufurpatiir in Trochifcis de’ Camphor a 8c de Ka-
rabc j 1 emina in 'requie Nicolai. Bosrbavius, Mefuem
fequutus, venefici!m putat Pfyljiumy Vejuin non adhuc
probe liquet,
S E G T I O III.
De Herbis flore Monopetalo infundibulìformì, cujus Calyx plerumque abit in frufium .
G E. N U S I.
Jalapa T . Mirabilis. Linn. Gialappa Ital. Jalap• la Belle de nult (3) Gail.
J A lapa eft .Planta genus flore Corollam babeute ma-
uopetalam infundibuliformem plerumque leviter iu-
cifam. Ex calyce creólo ventricofo, foliolis lanceolatis
quiuquepartito furgit piftillum germine, fubrotuu-
do intra neQarium., quod ■ deinde abit in íiucem ova-
topentagonam e nefario iuduratQ deciduam . Stamina
liabct quinqué , piftillum. unum.
1 Jalapa, flore ex purpureo., & lúteo m ix to . I..R .
H. 129. Solanum Mexiocanum , flore magno , ex purpureo
, Ó" lúteo mixto. C .B. Pin. 168. Mirabilis Linn.
Ital. Gelfomiuo della notte. Gal!. Jalap. Belle de_*
nuit a fleur panacbee de jaune & de- purpurin.
2 Jalapa, flore purpureo. I. R. H. 129. Jafminum
mexicanum , Jive flos mexicanas mullís. I. B.2. 814.
3 Jalapa Americana, vifeofa, tuba longiílima, fruítu
rugofo Fevill. Ital. Scialappa vera.
4 Jalapa , flore albo ,. purpuréis maculis in*qualibus.,
v el luteis , v el miniatis, tain punñatim, quámvir-
gatim afperfo. I. R. I-I. 129. Solanum mexicanum,
flore magno , inequaltbus , vel luteis , vel minutis
maculis purpuréis, tam punfíatim , quam virgatirn,
dlbum colorem intercurrentibus..C. B. Pin. i 58. . Tom. II.
( 1) Talenomen ducit a forma feipÍDuq , puiiees ( grxct 4 <-Aa« )
graphice referentium.
5 Jalapa, flore ex albo , 8c purpureo dimidiatim com-
mixtis , notato • I . R. H« 129. 5 Jalapa, parvo flore . I. R. H. 130. Solanum Mexi-
canum, flore parvo. C .B . Pin. 168. Oranes varieta
le *, V u lg o , Gel/omino della notte.
, Carolus Plumeir r .qui Plantarum plurium ex America
hiftoriam edidit, Jalapam in Qffieinis ufitatarru
Ijujufce generis efle arbitrabatur. Equidem hxc pianta
ex America jam nobis eft deportata. Supereft tarnen
adhuc aliqua dubii larva . De hac planta. difierueruut
Scbmidius, Slevogttus, Sc Wedelius.
V ir e s . Folia contufa humores frígidos, utvocant,
egregie diflìpant . Pro ufu interna Radix ufurpatur,
aroinatariis obvia. H * c guftu fapit acre 8c naufeofum :
inter purgantia hydrogoga pr*clarum obtinet locum..
Mediocris Dofis hujufee radicis tuf* eft circa icrupu-
lum y Refin* vero , ab ea e x tra é is , eft a grani? iiij
ad v i r i ."
Animadvertendum Veterinariis parca admodum.*
doli equos effe purgandos ope Jalap* , dum res , Se oc-
cado ita f e r t . Etenim Refina ad occidit animai,
quod vix fuft-inet 3 ijj 8c Radicis- T uf* unciam femis.
B ' G E N U S i l .
f i ) lai. Lugd. Batav.
- (j) Talenomen a venuflate fiori*accipic, qui vcfperi panditur.