cives , adeoque paueiorcs uxorati , adeoque etiam
pauciores fébricitantes. ' ■
ß. Qui Venere affidua utuntur, non tuti funt ma-
gis quam abftemii, dpcex experientia quotidiana nuper
nuptprum. ,
31. Ventus ( a i ) tandem, maritimus & paluftris
etiam facile abfolvitur a crimine imputato , fi confi-
deravimus:
et. Norlandioe ( 7 ) maximam partem mari adjacere.
ß. Habitabiles ibidem ( 7 ) terras diftinftas effe pa-
ludibus multo maximis , in relatione ad Sueciam ceteram.
, ^ u
y. Solis calor in Junio Alpes Lappomoe ( n j nu-,
moribus & effluviis" fumantes reddit, cum nix ibi ci-
tius (per 8 f. 10 dies) quam alibi folvitur.
IV. CAUSA GENUINA.
32. Gum igitur, ut vidimus, ex Caufis, quæ alle-
gari folent (2 2 -2 1 ) ., nulla pro vera agnofci poffit
( 2 2 - 3 1 ) , necefie eft ut eam alibi quæramus.
Succurrunt ergo v i. monumenta Diætetica ,
quibus Sanitas vel confervatur vel deftruitur ; fecuu-
dum hase rimanda obfervationes , fine dubio vera a-
perietur harum Febrium origo.
34- Motu & quiete , fomno & Vigiliis , Excretis
& retentis , Animique paffionibus omnino conveniunt
inter fe incolæ Sueciæ auftrales ( 1 ) <3t feptentriona-
les ( 7 ) . Aër & coelum fe habet, mutatur , turba-
tur æque fere , eadem ratione , utrobique. Cibus
potufque fimiliter., fed Aqua pro varia crufta terræ
çxteriore variât,
35. Aqua enim *. quæ per calcem, lutum, Ar-
gillam &c. fluxit, femper particulas quafdam lapi-
deas terreafve ejufdem naturæ , in meatibus folutas
retinet ; e. gr.
ß. Quae per Pyritam aut tophum o 71*5 in fontem
collegia , aqua acidularis f. martialis dicitur.
y. Qua; per Pyritam <pri; violacea, corrofiva dc
lethalis fit, ut in fodina Fahlunenfi.
«1. Quae per Cotem p fedimentum in pulmonibus de-
ponit, unde Phthifis , quod exemplo fodinarum Or-
fenfium Dalecarlicarum darum eft.
t. Quae per Calcem & Argillam calcaream nivea.
fluit; objefta omnia mortua Staladlitide obducit, ut
in monte Omberg in Oftrogothia.
36. Extimam vero terrae fuperficiem (55 ) in Me-
ridionalibus & Borealibus (3 5 ) Suedae plagis confi-
derantes , vidimus priores argilla abundare, pofterio-
res non item , nifi quam rariffime argillam prodere.
37. Mox igitur habemus , quam ream in quaeftio-
ne inftituta agamus, Aguam fcilicet argillaceam; rem
extra dubium ponent obfervationes & data fequentia.
38. ct. Argilla in Uplandia ( 2 ) & quidem circa
Stockholmiam Upfaliamque , ut & in campis Scanite
( 5 ) frequentiflima eft, ubi-etiam Febres Intermitt,
frequentiflimas.
39. ß. Sudermannia , Gothia Orientalis , Occr-
dentalis ( 3 ) & Aboa abundant & argilla & Febri-
bus Intermittentibus.
40. y. In Smolandia & Scania fyiveftri ( 6 ) ut
argilla rarior , ita etiam F. J. illis in locis Smolan-
di$; ubf F. J. graflantur, femper etiam argillam
obfervavi, ut Wexionise , Husby. &c.
41. <f. In Dalekarlia & Helfingia (8 ) nec multum
argilla; , nec febres multas videbis.
'42. «.-In Angermannia ( 9 ) parum , in Weftro-
botnia ( 10 ) minus, in Lapponia ( 1 1 ) minimum
&, argilla; & febrium.
43. £ In Penfylvania tandem America;, teftis o-
culatus eft Prasp. M. Sandel, & argillam die & Febres
Int. •