formem maffam, quæ tufione imprimis obtinetur ; fic
herbæ recentes, radices bulbofæ, & fru&us molles,
per fe foli, cataplafma crudum tufi conftituunt, E x
adverfo plurima corpora unita in cataplafma crudum
formari poffunt, ut lit tune fere eleÊtuarium externe
applicandum. Cataplafma crudum plerumque applica-
tur frigide, raro calide. Neque hic tanta maffæ mol-
lities & æquabilitas requiruntur, aut facile obtinentur.
Reliqua reduci ad prior,a poffunt, & difcrimjna fponte
intelligi.
C E R A T A ,
Emplaftra molliora vocantur Qerata, quæ cum nulla
in re alia ab emplaftris différant, non merentur feor-
fim exponi. Sed ipfa tamen hæc mollities ceratorum
facit , ut nequeant, emplaftrorum adinftar, manibus
fubigi, redigique in magdalidas five cylindricas maffas ;
unde fuper chartam effunduntur, ut frigefeant, ferven-
turque in fruftis tabellatîs. Vide emplajira.
C L Y S M A T A .
Agræeo xhv&iv, eluere, derivatur Clyfma; dictum
quoque E"ys/Mt Ejaema fife injeftio ; Latinis Lotorium vel
La-
Lavamen ; unde lata fignificatione defignat omnem in-
jectionem in partem quamvis corporis, ut funt anus,
uterus, vefica, auris, fiftula, &c. Hodie tamen proprie
injeftionem in inteftinum re£tum dénotât. Apud
Galenum inftrumentum, quo Clyfmata injiciebantur,
erat vefica madefa&a, corneam fiftulam alligatam ori ge-
''rens ; quæ vel hodiedum in noftris regionibus vulgo in
ufu eft. Aut facculi erant coriacei loco veficæ. Omnium
autem commodiffime fit ope fiftulæ, vulgo fyrin-
gæ, üti in ofîicinis. Ultro intelligimus, Clyfma effe
liquidiflîmum debere, ut tranfprimi poflît per tubuli
anguftum canalem aut foraminula. Hinc déco et a her-
barum, aliaque, clyfmatibus adaptanda 1 a folidis rite
feparanda veniunt, Caute quoque injicienda funt, nec
impetu nimio, aut præcipiti celeritate, u t, fi quod ob-
ftaculum in inteftinis non prævifum hæreat, illud per-
dpiatur ab injiciente, abftineaturque tum potius ab ul-
teriore injefltione, donee caufa obftaculi cognita doceat,
quid fit agendum, Hinc patet, evenire cafus poffe,
ubi, ob inteftinum reftum partefve adjacentes morbofe
affeftas aut læfas, ad clyfma bene tutoque injiciendum
aliqua Anatomes & iflorbi cognitio effe utilis poffit; at-
que propterea, üti injeffiones reliquas , hanc etiam
operationem ad Chirurgum potius fpeftare quam ad
Pharmacopoeum, ad quem, nefeio, quo jure devene-
xit? Ad fitum ægri, qui lateralis fit, aut dextrum aut
G 2 fini