
iO Si canaliculus chalybeus vafi Mercurio injiciendo applicatur, claudo epi-;
ftomium, ne aër ex tubulo ligneo in vas illud intret, & fua elafticitate im-
pediat mercurium ex voto minutiflimos meandros percurrere, quod Temper
accidere folet, fi epiftomium non applicatur; ne itaque nec minima
bullula aëris praeparationi meae nocere poffit, antequam tubulus chalybeus
■ vafi applicatur atque filo conjungitur, foleo aliquot guttulas mercurii in tu-
bulum chalybeum immittere, & hoc peracto, claudo epiftomium, tali modo
plenarie aëri praecluditur via, fi deinceps tubulus ligneus mercurio repletur.
a .) Secundum commodum hoc eft, vis mercurii prementis pro lubitu mode-
rari poteft; omnis itaque extravafatio ex nimia preffione orta averti poteft.
3 Epiftomium claudendo, praeparatio nunc intercipi nünc protrahi poteft,..
prouti circumftantiae jubent.
4.) Absque ullo auxilio unus & folus totum laborem maximo commodo at-’
que jucunditate abfolvere poteft, déficiente vero epiftomio duo vel plures
adftantes neceffarii funt.
Eadem commoda valent, fi loco mercurii aliud quodcumque libuerit liqui-
dum injiciendum neceffarium eft.
Praeprimis vero utilis eft haec machina, fi frigidae injectiones inftituendae
funt, quae lenta fed continua prefiione minutiflimos furculos vaforûm replent.
Talem itaque neceffariam atque perutilem machinam Tab. V II. Fig. 1. fiftit.
Sed nec hoc omittendum elfe putavi, quod diverfos habeamus tubulos ligneos,
tarn rationé longitudinis, quam luminis interioris; neque minus diverfi elfe debent
canaliculi chalybei, duodecim mihi funt, quorum minutiflimus tantae te-
nuitatis eft, ut diameter illius interior, diametrum capilli humani non fuperet.
Menfa, cui machina adfigitur, fatis commoda effet debet, hanc ob caufam fulli-
neatur pedibus tribus, quorum quilibet in extremitate fuam habet rotulam,
quae praeter motum circa axem proprium, cum capfula fua v'erfantur circa axem
verticalem, ut menfa facile transferatur juxta direclionem quamcunque. In ipfo
temporis momento, quo expérimenta inftituuntur, rotulae ope cochleae ad latus
cujuslibet pedis applicatae elevandae funt, ut menfa firmetur. Ubi très pedes
difco ligneo juncti funt, erigatur ex hujus medietate cylindrus cavus, qui conti-
net cylindrum Jigneum menfae adfixum, quem in extremitate fuperiori cylindri
cavi cochlea perforet, hac ratione menfa non tantum poterit elevari pro lubitu
fed etiam ope cylindri, in cavo cylindro volubilis, ad quamlibet directionem figi.
§• HI.
Defcripta machina methodum nunc indicabo, quam in praeparationibus
meis adhibui. Interdum ufus fum mercurio fimplici fed puriffimo, interdum
elegi
elegi materiam fluidam ceraceam vi ignis folutam, atque colore pro lubitu tin-
ctam, hanc calide injeci, vel tandem fumo ccram punie am fic dictarn, cujuscom-
pofitio tamquam arcanum equidem a pictore quodam Kalotv in fua arte peritifli-
mo habetur, & qui a R e g ia Ma j e s t a t e pro fuo utili invento falarium anni-
verfarium & privilegium praeclufivum clementiflime accepit.
Talis itaque cera quam ego etiam parare per expérimenta edoclus fcio, hujus
eft indolis, ut in omnibus liquidis, five fintaquofa, fiveoleofa, vel fpirituofa,
vel acida, vel alcalina, folvi poflit, porro cera eft ejusmodi naturae, ut admo-
ta igni non amplius liquéfiât; imo talem habet indolem, ut fi fuerit prius foluta
aqua, oleum adfundi poflit, cui fi necelfe effet fpiritus cujuscumque generis vel
refinae in pulverem redaftae, jungi poffunt, ita, ut ex his diverfis maflis fiat
flûidüm, nunc dilutius, nunc fpiflius, pro majori vel minori copia menftrui fol-
ventis.
5* ' IV.
Mira haec proprietas cerae punieae me ducit ad tinBuram Nuckianam, quae
ad hunc usque diem ab omnibus fere anatomicis pro figmento habita fuit. N u-
c k iü s , curiofus atque excellens fuo tempore naturae fcrutator, qui poft Ma l -
p igh ium , fummoslabores in repletionem vaforum fanguiferorum & praeprimis
lymphaticorum impendit, dicit in fu a Adenographia pagina 12., ubi adfirmat
quod fit tranfitüs fanguinis ex arteriis in tubulos lactiferos & reciproce ex tubulis
lactiferis in arterias. Nemoque illamm terminant facile inventums eft, nifi tinBuram
quandam paucijjimis inter anatomicos cognitam, in vas injiciat arteriofnm,
ciijus particulae eo usque propelli pojfunt, ut vaforum galaBiferormn, five tubulo-
rum laBiferorum, fubeant canaliculos, ad oculum confpicuos. Eadem pagina dicit
porro N u c k iu s , papillam videns, variisforaminibus totidem ditBibus excretoriis
perviam, eandem cum annexa mamma omnem liquorem laBeum comprimendo ex-
p u li, ex iisdemque unuin ex magnis patentibus mihi feleg i, in quem mercurium
noftrum, ea qua potui dexter it ate injeci, 6f ftatim jucundo plane fpeBaculo obfer-
vavi, non tantum duBus galaBiferos five laBeos ramorum arborum in modum ex-
panfos diftinBe replevi, fed
Ex hifce itaque Nucki i verbis liquet eum adhibuilfe tinâuram mercurial em.
Ex cera punica fimilem plane poflumus parare tinéluram fie diétam mercu-
rialem: fi fummatur verbi gratia uncia una cerae punieae, quae macerari debet
in unciis tribus vel quatuor aquae communis, per très aut quatuor horas, fi
turn in mortario vitreo piftillo folvitur, & fex vel octo unciae mercurii puriflimi
huic cerae folutae affundantiir, mercurius, eum agitando cum piftillo, dilfolvi-
tur in globulos minutiflimos.
I 3 Mercu